장음표시 사용
11쪽
nos facitis. Io. Non tim impleta, Ptibii. cranam ipsio fare competeres sed hoc casu, tibi a didiersis non dominis em tu, exceptione tu i dominii ea excindi. f. II. Hoc jus clarius exponi
dati , contra heredeae, quod ostruditur. 13. D iEustratur mira temtus cohaerentia. T. I . Solvitur obvectio. Ir. Item alis. T. I . Conciliatio L.9. . . de
.r .Paraphasir claro ael. . g. I.
PRima igitur sollicitudo erit, nodum solvere, &
detegere modum continuandi post mortem mam dati, qui delitescere videtur in L L. .F. Mandat. Iste teXtus, quo vix alius magis exercuit JCt0rum mentes, in editionibus nostris ita legitur : Mandatum disrahendorum strvorum defuncto, qtii mandatum susicepit δε- eereias e constitit. βυoniam tamen heredes eius, errore lapsi, non anrmo furandi, sed exequendi quod destinctus sua cum
fecerat, servos Dendiderant, eos ab emtoribus usucaptos vid ri placuit , sed venaliciariam ex provineia reυersum non utIliter acturum cum exceptis fisi dominii detur ι neque opst reat eum, qui certi hominis Mem elegit, ob errorem aut imperitiam heredum Uici damno.
. . t. Ε0dem m0do legitur quoque in PandectjsFl0rentinis, a quibus in dubio recedendum non esse convenjt.,sed mirum quantopere. 'io hujus '
Vari et in caeteris editionibus oc inter Ud. Loeo enim verborum, non utiliter, uti in Florentino codice ne gative referuntur, in Basilicis legitur affirma uVe , utiliter . --ἀ 7 ν πιιβλικιανήν, utiliter, Vel Ptibii.
12쪽
Pubsecianant. Lib. I ψ.tri. I. L s . apud Dn. Struv Grema a. Ib. Ir. In vulgata editione habetur inutiliter. Robert. Aurel. Recepi. Du. Lib. a. c. res Alii contra quam plurimi legunt non inutiliter; uti Augustin. L. I. Emendat. c. 2. Danellus, Mordus, Ranconestus, Charondas . apud Gothosted. Ηἰς i. quos sequitur Antonius Fab. Ration. ad d. Ls .f. Haec lectio re convenit cum Basilicis, uti vul- Fata cum Florentina. in in Dn. Struv. b m. haut dubitat asserere, recti iis legi, rescissoria aesione non inutilirer acturum; quod est novam legem facere, non lectionem eljgere. F 3. Non minus autem variant Dd. sensu &interpretatione textuS, quam lectione. Species est: Malag0, i. qui venalitium servorum habuit, tinen Elas ii xli tabel peregre iturus, mandat distractionem Titis, cujus heredes eo mortuo vendunt. Mangoni reverso quae actio dabitur 3 Alii Publicianam dant, alii negant. Alii Mangonem nondum impleta usu- Capione reversum asserunt; alii, impleta. Alji peremtores intelligunt eos, qui a mandatarii heredibus emerunt; alii ipsum Mangonem a non domino emisse contendunt ; alii id cum mentitium esse Volunt. Et ita porro alj j aliter. Neq; ea contentio est de plebe Doctorum; sed inter exactissimos JCtos ut apparebit, si post glossem & veteres conferantur Robert. Aurel.
mini fere cum altero convenit.
. illud vero indignissimum videtur, quod quidam, qui Publici ante locum faciunt, illam Man-ΕOBi c0NPetere volunt contra editor , etsi domini
13쪽
ni usucapione facti sint: & exceptionem Justi dominii elidi replicatione aequitatis Vel doli, nescio Cujus, idq; argui per Verba causu cognitae. Ita C ae. Lib.
Io. Obs C Ant. Fab. ad ri L. m. qui more suo refutat alios, non emendat. Haec forte causa fuit, cur Dn.
Struv. d. l. pro Publiciana substituerit Rescissoriam, ut ea rescinderetur emtorum usucapio ac dominium. Sed omnia frustra; clim nec Mangonis allegetur abientia publica vel necessaria, & emtores bona fide emerint; adeoq; & in illo cesset causa re. stitutionis; & in his dolus. Nec quicquam hujus intextu dicitur, sed mera commenta sunt; quae eo minus moramur, quia sponte dissi uent ac evanescent, ceu umbrae, ubi vem 1ententiae lux affulserit. . . s. Illa ut appareat, moneri refert, etsi per se pateat, mandatum venalitiarii inae l. m. non fuisse de uno alterove servo vendendo, sed de toto suo venali tio 'servorum, uti vocatur in L. .F. δε AEdil Edia. Venalitiarii enim, seu venalitii, non erant qui semulum seu servos quosdam venales habebant, sed illi greges servorum utriusque sexus, variae aetatiS, Variique habitus corporis sibi comparabant; idque necessis erat ut allicerent in foro emtores, &hi invenirent &etjgerent, qu0s Vellent servos: quemadmodum alii
mercatoreS Varias merces. Unde Metonius Lib. de Clar. Metor. cap. I. in m. ait '. Venalitii cum Brundusii gregem venalium cita peculiariter servos novitios vocari docet uintil. Insit. Lib. I. cap. a. in prine.) e navi educerent, puero formoso ta precioso praetextam, ut dissimularent esse servum) imposuere. Tale igitur fuit in ae L. m. generale illud mandatum distrahendorum servorum, quod Venalitiarius, cum, abiturus in Provinciam, ipse distrahere
14쪽
here non possiet, alii amico suum venalitium servo. rum commisit, eumque quodammodo negotiationi huic interea praeposuit, e tu Vera praepositio non esset, sed nudum mandatum, quia non negotiatio commissa fuit, sed sola distractio. 6. Hinc clare apparet causa, cur in AE tr nec dominii nec rei vindicationis ulla fiat mentio: Non quod 1 non dominis Mango servos omnes emerit, sed quod probatio dominii deficeret, cuae incumberet Vindicanti, L. . Ls de 'i Dind. Oc longe dissicillima; Donest. 22. comm. a. ad . hoc Vero Casu probatio impossibilis esset. Qui enim probare Mango posset dominium tot capitum ab aliis pluribus emtorum 8 Nam nec posset se dominum docere, nisi &auctoris sui; nec hujus, nisi & illius a quo iste erat dominium doceret: Quia non potest alicui ex emto nisi acquiri dominium& Autor fuerit dominus,
S ita deinceps in infinitum. L. ao. prine. f. de a . reridom. L. de Reg. 7ur. Donest. d. l. Frans I. de Rei Vind. n. IS. Atq; inde est, quod usucapio introducta ideo fuisse dicitur, ut dominia certa fierent, quia alias vix ullius dominium certum foret. arg. L. I. verb. eres in per incerta dominia essent de Gue.Qu in tanta hiij iis probationis dissicultas visa est, ut ad onus hoc evitandum jura ipsa suggerant consilium possessionis potitis adipiscendae. L. a . f. de Mi Vind. F. M. de In reae Planeque
aueb fatendum est, vix posse impleri hanc probationem nisi beneficio usucapionis. Et hinc fit, ut consultum sit actori, et sit domino , non contendere Rei Vindicatione, se dominum eta; sed Publiciana, se bo
na fide emisse. Don. d. e. a. insia. Frans d. l. n. U. Cum
igitur hoc inprimis casu, ubi in tot servis suum& tot B und
15쪽
una alitorum suorum dominia probanda erant, id suscipere stultum fuisset, hinc non de Rei Vindicatione, seu tantum de Publiciana sollicitudo ac quatilio fuit,& ideo de ea solum in d. l. m. agitur. F. 7. Sed & porro hinc per bicuum fit, hos sera vos non fuisse eodem tempore distractos. Vix enim accidit, ut integrum servorum Venalitium, seu
μέει πόριον, ut in BasiliciS dicitur, Pe.ai unum em. torem inveniat, uti nec Omnes tabernae merces manui ac semel uni emtori venduntur; sed ideo pro. stant greges servorum in toro, & merces in tabernis, Ni sensim & procedente tempore pluribus emtoribus vendantur. Hinc factum, ut reverso venalitiario in quibusdam usucapionis tempus jam lapsum, in aliis au tem illa nondum impleta fuerit. 8. Hinc vero,post redituVenalitiarii, lim quaereretur, qua actione ipsi consultum esse posset, duplex in specie ae L. r . eXurgit quaestio. Altera de usuca. pione; Utrum isti emtores, qui jam per tempus lege constitutum possederant usu cepisse videantur 3 Altera de Publiciana; An reliqui, qui nondum tempus illud impleverant, Publiciana conveniri queant. Utramque JCtus planissime & accuratissime decidit; Illus videri usu cepisse; hos Public jana quidem conveniri posse, sed obstare exceptionem justi domini j. Utrumq;Jure Verissimum est T. Q. Etenim de usucapione primim dubitari poterat; quia servi furtivi videbantur, quippe ab he- reci bus non dominis emti, qui sciebant se non esse do.
mla os, eoq; sine furto res mobiles vendere non pote-Tant: Nam qtii sciens alienam rem mobilem nrediderit, fur ιum ejus ommittit: quae sunt verba Justin. in .C. 2.
16쪽
U. Nam quisciens. de Usticap. Verum respondet ipse
J Cthis: Heredes errore lapsos, non animo furandi, sed exe--εndi quod defunctus curae suae fecerat , servos vendidisse s rQui error, etsi juris, excutiat a dolo, atque adeo ab animo furandi, sine quo furtum non committitur. L. f V. de Gucop. Hinc cum servi res furtiva ac vitiosa non fuerint, recte de iis qui justo tempore possessi fuerant, Concludit; Eos ab emtoribus usucaptos videri ι & ita me. rito ait placuisbe. Hi ergo ipso jure tuti sunt. F. Io. De Publiciana ver. non minus planissime res deciditur. Illa enim actio adversus reliquos emtores, qui nondum usucapionis tempus possessione absolverant, ipso jure omnino locum habuit; cum enim conditio usucapiendi fuerit, certum est, ei nondum expleta, Publicianam dari, per L. .Laos e Publ. in rem aes. vertim ea eliditur hoc casu exceptiona fusti dominis, quae causae cognitd datur. Haec autem causiae cognitio hic in eo versatur, ab eodem, an a diversis non dominis acceperint actor & rei: Si enim adive sis, constat possesseres potiores esse, & ipsis competere justi dominii exceptionem, per text. ex . in L.s. F. M. vers. Lodsia diversis.st . de Public in rem act. Qildd hic vix in dubitationem cadere poterat; cum possessores emissent 1 Mandatarii heredibus non dominis; Ven, litiarius autem antea ab aliis emerat: Horum itaque possidentium conditio certo jure melior erat, d. l. . s. U. Conclusumque iterum rectissime, Venalitiari uin
non utiliter Publiciana acturum.
. II. Igitur hic ille casus est, non clim bonae fidei emtor cum domino contendit, adedque indubitato repellitur justi dominii exceptione, sed quo cum alio bonae fidei emtore. Nam S possessores bona fide B et eme.
17쪽
emerant ab heredibus Mandatarii; & venalitiari ut contendit se quoque saltem esse b0nae fidei emtorem. Queteritur ergo hic & cognoscitur cujus jus potius sit, di cubus adeo intelligatur esse justum dominium: Per id enim intelligitur illud quod jure pro dominio habetur; quale etiam est fictum quod dicitur dominium.
Hoc itaq; ei tribuitur cimus jus potius est,quale hoc ca. su, ubi possessores ab heredibus mandatarii, actor venalitiarius ab aliis emerant, citra controversiam possessorum est : & horum itaq; absque dubio in hac causa est justi dominii exceptio. d. Ly. F. O. L.p. Lult.
. Ia. His igitur cum nihil evidentius esse ponsit, superest jam quaestio, quomodo consistendum sit venalitiario, qui nulla culpa sua damnum sensit, pamtim usucapione,partim justi dominii exceptione exclusus; mandato Vero morte extincto. Hoc ita decidit Scitus:Non oportere eum,qui certi hominis fidem elegi ob errorem aut imperitiam here in damno affiei. Ergo ille indemnis
praestandus est &damnum, seu quod sua interest repetit. A quo Z Ab iis quorum errore juris & imperitia eo affectus est: sic. ab heredibus Mandatarii. Qua actione 3 Mandati directa. Atqui illud morte intercidit. d. L. m. in prisc. Resp. Hujus regulae statim subiungitur haec exceptis in aeLs .verestuoniam tamen. qui-Dus verbis ostenditur casus a regula exceptus : quod erat demonstrandum. . I 3. Ideo ergo ICtus summus casum hunc a proposita injtio Regula, mandatum morte finiri, eXCipiendum demonstrat; quia clim emtores possessores conveniri utiliter nequeant, vel usucapione vel justi dominii exceptione tuti, Mango indemnjs praestari debe
18쪽
debeat ab iis, quorum imperitia laesus est; dc in idigitur post mortem quoque ex mandato actionem comtra heredes dandam. d. cs . in . Ut adeo nihil planius vel liquidius hac legis adeo vexatae sententia intelligi posse videatur ; salvo tamen Doctissimorum JCtorum aliter statuentium judieio. g 14. Hac face legi addita, ultro disparent omnes dubitationum nebulae: Nec quicquam facit, quod sic usucapionis & Publiciauae eadem conditio,&utroque modo actor exclusus foret, cum tamen ex Verbis, Sed venalitiarium, appareat oppositio. Illa enim
in eo est, quod usucapione actor iplis jure exclusus sit, Publiciana autem jplo jure adhuc subsistat, sed exceptjone elidatur. V Iod . g. Is . Nec majorem speciem habet, quod Pu biicianae exclusioni contradicat ratio finalis, actorem indemnem fore. Etenim praestatur indemnis Venalitiarius non ex Publiciana contra possetares ; sed ex mandato contra heredes ; quod hoc casu excipit a regula in Principio legis proposita, mandatum morte finiri; & lingularis aequitatis causam dat, quod taetera remedia deficiant, & periniquum sit, mangonem insontem culpa aliorum damno adfici. i 6. Equidem collidere inter se existimantur duo textus in P Ly. . de Ptibi in rem M. & in L 32. . sis. F deare emi. qui praefert eum cui priori res tradita est.. Verum facj ijs conciliatjo est : Nam ab hac regula generali, p0tiorem esse cui prjori res tradita est, d. it. 32. F D. eXpresse excipitur in L L. s. TCaius specialis, quo, cum uterque a diverss non do. minis emerat, alteruter possidet: Tum enim caeteris omnibus Dacibus , melior est conditio possidentis.
19쪽
E . . Si vera ab eodem non d0mino emerint , potiore it cuj priori tradita esst: d. l. s. S .ci L. 32. . . hoc enim facto suo js, qvj uni iam tradiderat, omnem alii tradendi facultatem contum sit, nec ade0 pares sunt, sed potior vis est facti prioris; quia ille suo facto contra. Venire n0n potuit, & ideo, etsi forte & alteri idem venditor tradiderit, pro tradito n0n habetur arg.
d. L. f. F. . Perb. qui tantum emit. Idemque est, si a cu-
versis non d0minis acceperjnt & neuter p0ssideat, quia caeteris omnibus paribus ordine tamen traditio. nis prior est p0tior : . L. s.f. .d. L ga. s. . at si alter possideat, cum suisque acceperit ab alio, possidentis melior est c0nuitio quam petenti S. d. L. F. . in An. f. 17. Ita evullo omni scrupulo, nihil hoc textu luculentius, ejusque haec perspicua erit species ac
paraph ra sis. Negotiator Asancipiorum,peregre abistirus,Grtim disractionem mandaυit Sejor eo mortuo. heredes ipsius distraxerunt, non animo furandi sita enim res Vltiosa usucapi non p0sset) sed opinioniis errore,rem suae curae esse. Q. aetiae actio danda Mangoni ' Res p. Mandalum quidem modire iri Sed etim heredes sine dolo distraxerint, emtores qui Iusto tempore possederant, ue Use videri; caeteros Deis, qui reverso Mangone non tim tempus implevere, Ptibiicianae quidem stricto jure conveniri posse, sed inutiliter quia possessiribus contra actorem exceptio fusi dominii, causu coenita quod ἀ diversiis nan dominis aeceperint, dabisur. Actorem Do ro indemnem straesari oportere ab heredibus quorum imperitia
jurii l/rsus es et Quod feri nequit, nisi extensa in beredeo acti
20쪽
Componit litem inter L. n. si junct. L. in Mandat. & L. f. J. de Solui. nondum conciliatam.
non finitur . proponitur, eiusq; pugna cum ae L. f.
. a. Variae Dae conciliationes, decialiter rejectin. F. 3. Et in genere re satae: bilisae roguid generali, mandatum morte finiri. s. M. Veram Vus regula demonstrationem fieri ea ratione, iquod obligatio, qua nulla Juit in defuncto, nonpost incipere ab herede. . t. me id mutatum esse per L. VA. C. ntact. ab heri Demonstratur, regula tolli non pose, sal, ratione tanatura Iuris hereditarii oesuccessionum. s. V. Idque naturae sensu mininci, perpetuum esse in mandato γ fc eietate, etsi aliter
g. S. Singularissimam esse in societate Vectigalium ι nec ibi defuisse omnem obligaιιο-nem defuncti. .s. Solutio ae L. un. quae non agit de regula generali sedis singulari Oecie, an, reps mortem dari jussae, vetpromissd, sicam regula ha
. Io. Primum omnes hac se mulsis,post mortem caec assimissos e inae L. II. g. D. Ei juri noso ob iis se regulam. Ne act. ab her. . Ia. Hinc regulam istam in