장음표시 사용
41쪽
gnoranti, non tamen valere t 1 r. Hoc casu rem quose feri alienationem. I accipientiis. . I . Alta species, ubi manda- g. Ic. Vir s, specte, qtii dolatum de fomenκo non es re-Docatum ,sed alter accipere prohibitus tibi I Dens eomaeis liberatur. accipit, furtum committit. . IV. AE s juribus cause va
riat s at omnia ab eodem fonte manant.
ter causas, quibus mandatum h regula desci.
scit & morte non finitur, ille casus est notissimus, si mandatarius jgnorans mandantem eSse mortu um mandatum e Xequitur: ipsi enim in laeredes mandantis, & his in Ipsum actio mandati datur. Etsi enim mandatum stricto Jure finitum sit morte , tamen propter utilitatem, ex aequo & bono receptum est, ut actio duret. F. Io. de mandata. 2 8r. rδ. pr.F. eod. tit. ne justa & probabilis ignorantia clamnum adferat. ι .s io. Nec m0vet, 'ludit in Z L pS. pr. mandato eXtjncto actionem tantum mandati durare dicitur. Nam ibi res gesta jam erat vivo mandante, ut n0Π opus fuerit ad extraordinarium aequitatis beneficium confugere. z. Mandati autem species est praepositio exemcitoris, qua negotiatl0nem suam alii mandat. Unde dicendum videt uc, praeponentis seu mandantis mo te tolli praep0sitionem, nec succurri ei qui cum praeposito contrahit, nisi ign0ret praep0nentem mortuum. Verum contradicit JCtus in L i . T 3. de Asincti.
Non esse imputandum ei, qui serens dominum decessisse eum Institore excrecente mercem contrahat. Cui rurstim adve
satur textus in tr. I penis eσα tu. ubi dicitur, aequissi
42쪽
rr i. toraam actionem. Qua in re,& similibus casibus, mira videtur legum VarietaS.
F 3. Equjdem facile se exolvit Legum ille com . ruptor, Ant Faber, Manitatis & arrogantiae immodicus; qui more suo lectionem textus invertit, & in αἰ i . s. R. pro scieno legit, nesciens. Lrb. a. conjecl. II. Ita sane conveniunt textus,&hac mutatione in utroq; legjtur de ignorante vel nesciente. Vid Bachov. ad Treui Vol. I. DUA 2M. AU. .lit. E. Qua nulla funestior
pestis in leges desaevire potuit. Caeterum aut fallimur, aut acrior est, coactis hoc ictu in concordiam Verbjs, pugna, quam ante fuit: Nec per hoc vulnus sanatur textus, sed spes quoq; sanandi confoditur. Restituto igitur inprimis textu, sensus quoq; planus salvusq; fiet. . Scilicet in hac praepositione res non Ve titur inter mandantem & mandatarium, sed de alloquaeritur, cum quo nullum mandatum initum est, an actjo ei competat si cum pri posito contraxerit, mortuo praeponente. Quodsi enim ipse praepositus seu mandata rjus mortu0 praeponente seu mandante , sciens eum mortuum, aliquid ex mandato egerit, indubitate constat, ei actjonem non dari mandato morte extincto. Wr. F I. M. Sed, si non ille, mandatarius, sedat jus cum mandatario contrahat, dubjtatur, num ei,
licet scienti institoria detur contra praeponentes heredes 8 Ubiijd primum certum est, si adita hereditate praep0nentis aliqujs contraxerit cum praep0sito, institoriam ei dari, etsi sciverit praeponentem mortuum. Hic enim utiq; nihil imputandum est eX traneo,qui sequitur fidem ejus quem videt mercem pu-
43쪽
blice exercere de Inst. act. sed in univeri um :heredibus praeponentis, qui patiuntur institore e Xercere mercem, adeoq; & jpli tacite mandant. quia alias removere debeDant institorem a meIce, ii noblent ejuS opera uti. l. M. prisc. f. eod. tit. Atq; in conveniunt teXtus omneS ind. l. s. .p. a. l.
s b. sed nec magis dubitandum arbitrami
nui n& is, quinondum adita hereditate contraxit cuia Institore, sciens praeponentem mortuum, adhuc agere instjtoria queat, si ea adita remotus nota fuerit Nam ita heredes institorem eundem & ipsi retinenteoq;&ipsum, omniaq; quae medio tempore geSlit,c0mprobant, quod & patet eX Gr. .pen. in pr. V de Imri ubi agitur de heredibus, qui eodem institore utu Iadeoq; adita hereditate eum non remoVerunt. CXL I . . 2. I R. di eoaetit. ubi eXtitit heres, di ind. . a. deinde eoistractum fuisse dicitur; ind. g. 3. autem , contractum non tam ad id hereditate intere si e: & utroq; .casu institoria simpliciter etiam scienti salvaeli; etiam contra heredes pupillos & furiolos: d. LV.F a.
ciet. LV. pr. eod. tit. quia non ex consensu tenentur, sed ex re, seu gestione. L 3. F. s.=de Neg.ges. l. 2 . Uoc. oblistatio. l. o. g en. in Oct. de fideν. .
. 6. Ei verb objicitur in d. l. r . . I. quoci imputandum Videatur ei, qui sciens dominum decessiisse cum Institore contrahat. Sed huic tacitae objectIonioc'urritur in d. s. 3. & asseritur, non esse Id ei imputandum qu bd contrahat cum Institore me Icem actu exe cente : Id enim absolvere ipsum ab Inni imputatione videtur, quod Institor quali Publico
44쪽
jus, quem e Xercere mercem vident, sequantur; neq; adeo cuiquam eorum id fraudi esse debet, qui publica quodamm0do fide c0ntrahunt. are. l. δ. c. de remiss
Pranertim cinnad utilitatem heredum id spectet: Nam alias jacente hereditate intermitti oporteret
omnem negotiationem, &deseri tabernam, cum maximo j pso rum heredum & honorum detrimento acdjspendio. Quamobrem licet mandato praepositionis morte finito, tamen institoriam dari propter utilitatem promiscui usus receptum dicitur in ael. I . q. a. A. 7. Quid ergo jam respondendiim est ad Z L. s. spen ubi jgnoranti eam dari aequum dicitur: Equi- em duo callis jam omni dubio exemti sunt, nimiruvel adita jam hereditate cum Institore contractum, sive anta qii idem, sed Institor ea deinde adita reten. tus, at ille adeo praepositio a defuncto facta, ab heredi. bus continuata est, adversus quos proinde institoria et-jam scien ii indubitato daturin L opotest igitur su per.
esse dubium nisi in casu quo nondum adita hereditate quis cum institu recontraxit,& non apparet, num ab
heredibus continuata vel comprobata sit praepositio, an & tum contrahenti concedenda sit institoria λ . 8. Id plane certum est, ignoranti dari unde id tanquam indubitatum re spondet JCtus, σgotim esse ignorunii dari e Cum propter ignorantiam ipsa quoque mandati actio continuetur in heredes. s . F. I. Sed quaeritur, utrinia ICtus in ae L. r. s. p. eXcludere Voluerit scien te, de restringere id ad ignorantem; an Verbided tantum meminerit ignorantis, quod de eo per omnes Casus certum, de sciente vero in quibusdam
adhuc dubium ipsi visum fuerit, di ideo in praesens
45쪽
deelsioni ejus quod minus dubitabile esset, acquieverit ξ Quo sensu eg aliis legibus id supplendum ac decidendum esset. Et hoc posterius probabilius &reliquis legibus convenientius videtur. 9. Etsi enim ea ratio in sciente cesset,qubd heredi. bus j inputandu sit,qui n0n removerun tin/ Fs.lup. quia non potuerunt nisi hereditate adita: tamen altera illa eX AEL. Q. F.3. quod non siit imputandum ei qui sciens ctim Institore contraxit adhuc perustit. Utique enim ii
putatur ei scientia, si actio negetur. Sed & illud in1ubsidi tun venit, quod in d. l. singulariter propter utilitatem promiscui usus receptum esse in s nere dicitur, ut, quoad institor mercem eXercet, institoria detur, adeo ut & contra pupillum & furi0-
sum non denegetur. d. l. 1 . T a. 23. Unde, Cium quaestio haec in plures casus diducta esset, & de omnibus non seque constaret, contentus fuit JCtus id definire,
de quo per omnes casus Certus erat ; ignorantisaltem dari actionem s alterum Verb, an ta scienti cum in
quibusdam casibus, uti, si nun constaret, institorem ab hered jbus quoq; receptum & probatum fuisse, id magis dubium est et, in medio relinquendo. Qu0d proinde si aliis legibus id decisum reperitur, inde lupplendum est. Nam id alias quoq; JCtis usu venit, ut in specie L r. Iunct. LI. F. m. f. de Separat. QUAΠquam& jpse JCtus in .pen.m id pronior fuisse videturn Cum& in prisc. d. p. & in omnibus casibus continue sequentibus institoria simpliciter permittatur contrahentibus cum praeposito mercem exercente. Atq; ita & visum est glossae ad d. l. M. V p . ubi dicitur,
subaudiendam esse vocem maxime vel saltem: ut sensuS d. l. . ysen. sit, ZEquum esse, ignoranti saltem, Vel maXi-
46쪽
me, dari institoriam. Cons. Baeboν. ad Treuit. Vol. I
Diss. 2 . thes M. M. E. Et tantum de hac quoque colli sione jurium. Io. Caeterum haec aequitas, qua mandatario ignoranti mandantem mortuum esse, actio, non ob. stante regula contraria, ex aequo&bono datur,etiam
in aliis calibus similibus recepta est. Accidit enim ut mandatum aliis quoque modis finiatur ; nam si quis servum dispensatorem fecerit, id est, Kalendario seu pecuniis itinerandis & exigendis, praeposuerit, pen. pr.f. de Reb. H. eoq; deinde manumisso vel alienato, debitor id ignorans ei solverit, ipsoJure hic non liber
tur, sed ex aequo &bono. F. Io. infin. de Manae L. IS. F.
. II. Equidem inter dominum & servum mandatum non est, & hic non suo consensu sed ex necessitate servili gerit: L. . . a. f. de Nex gest. Nec placet quod Vinnius ad T. Io. Mandat. insin. ait: Videri
dominum mandasse debitoribus suis ut illi solvant: id enim gratis fingit. Sed verum tamen est,qubd tali servo solvi possit; ad id enim non requiritur forma mandati, sed suffcit voluntas domini, qui dispens,
torem fecit. Hoc ossicium dispensatoris extinguitur,ctim alienatione, tum manumissione; quia utroque modo extinguitur in domino potestas prohibendi servo alieno vel libero, & in servo necessitas servilis; adeoque tota negotii causa: ei tamen qui ejus rei ignarus ipsi solvit, pari ratione succurritur. M. E. . I a. Idemque aded erit quotiescunque causa illa, qui solvendi vel gerendi facultas competierat, tollitur; uti si dispensator remotus fuit. L. fr.=.des
ω. Ita si servus contraxerit & eo facto actionem domi-F no
47쪽
no quaesiverit, postea vera alienatus, Vel manu mi
sus fuerit ; vel si quis mandaverit alii solvere &mandatum revocaVerit, L. M . depos non potest amplius ei solvi; sed si quis haec jgnorans tamen solveri si
liberatur. dae P. A I 3. Caeterum, cilm morte aliisu ue causis praedictis mandatum tamen extinctum sit, & ex aequitate saltem singulari, mandatario ignoranti ex gestu actio mandati contraria detur, vel ex solutione libe ratio, consequens est ulterius effectus mandati non eX tendi. Unde, si Mandatarius ex mandato rem post mortem mandantis solverit Vel alienaverit ignorans, etsi liberetur, non tamen facit qu0que rem accipi. entis, Guia eX tincto mandato p0testatem alienandi
Iaon habuit. L. pen. versi quas vero pecunias f. de Retri cred.
g. I . Alia species est, in pluribus tamen prio ri ii initis, si quis tibi mandaverit, ut Titio sol vas, deinde vetuerit, Titium accipere: Si enjm ignorans proiij bitum accipere, ei solveris, plane liberaris.
sol vis: neque enim id revocatum dici potest ', cum, uti Mandatum, ita mandati revocatio sit assiis qui fi t in termandantem &mandatarium,iste autem actus prolibitionis non tecum mandatario intercessit, seclcu Titio te ignorante. Neque Verb eX eo actu Tibi revocatum intelligi potest mandatum, qui neque tecum gestus est,&c ujus ad Te, mandatarium, notitia non per-Venit. Ut adeo mandatum illud finitum non sit. . . Is . Qua ratione hanc speciem a superiore eo primum differre existimamus, quod in aItera illa Maudatarius, qui jgnoranS solvit, non faciat rem ac/ cips
48쪽
cipientis: Iup. F. I a. at in hac posteriore contra statuendum esse arbitramur, qudd, si Tu ignorans solvas, fiat res accipjentis, cum ex mandato domini solvas, nondum finito vel revocato. Idq; patet a Dgumento eorum quae traduntur in V. 33. i. ibi mansuros eos debitoris. Cons F. seq.
. I 6. Eo tamen conveniunt, qudd, si Titius ab ignorante mandatario accipiat animo sibi lucrandi, eo facto furtum committere intelligatur. d. l. ILροι d. l. 38. r. Quo fit, ut eo casu in neutra specie res in eum transeat cui solvitur. Non in priore, quia mandatum finitum fuit. Non posteriore, quia tibi mandatario ex mandato nondum finito competiit uidem facultas alienandi ; non autem Titio, ex suo urto & delicto adquirendi. arg. l. I TR. yde fura. At liberatur tamen utroq; casu qui solvit ignoranti& Titius actionibus furti tenetur. d. Oδ. h. t. L 3δ. F. r. f. II. Rursus tamen in ea re aliquid discriminis intercedit. Condictio enim furtiva Tibi competet, si tui fuerit nummi solliti, arg. l. r. f de eon .fur- ιλ. uti si tibi ut debitori mandata est solutio; sed, si liberationis beneficio uteris, condictio cedenda est mandanti, qui nomen amisit hoc facto , d. 38. F. I.&actione mandati cessonem eam petere potest. Actio furti autem mandanti dabitur, cum tua, qui liberatus es, nihil intersi L L Io. L n. F. de furi T. 13. de obc quae ex deL At in priore specie, ubi extincto mandato sol-Vitur, rationis est, condictionem quoq; mandanti dari, si illius nummi fuerint; si enim non sint. non socurrit praeter actionem furti, quae hodie vix ullius usus est, alia actio, qua quod sibi abest repetere po sit, quam doli mali aut in factum. aQ.c I. prisco. T. F a 2
49쪽
r.=de don mal. l. s. F. ad L Aquid F . eod. tit. Qu0dii vero Titius non acceperit animo sibi lucrandi, consequens est superioridus, nummos in priore specie, ubi deficit mandatum,vindicari posse in altera, condici. Quae mirifice quidem Variare Videntur, sed omnia ita ab eodem fonte ultrb fluunt, tantusq; est in hac jurisprudentia consensus principiorum, qua ta conclusionum Variatio.
SECTIO TDe aliis exceptionibuS re vera spuritS
T r. T E exceptionibus ge-s .ia. Decima reficitur in N nuinis Mantuae. stenditur sensus LS. 9.I. de Re estistir ejus exeopsis jure dot. . r.& α ρο exponitur L.33.lF. . Undecims cum sequentes. d. acq post reprobatum. 3. tiem septima, ubi expli-l . δ. Tertia deeima explodia cotur L. 33. C. de Donat. tum veraes sententia L. I9. F. . Et octava, ubi evolvitur s. a. de clon. explanatur. L. 4. de Man. Vind. s p αuas Tuldenus addit,p
FIdem dedimus, ad calcem Disputationis Nos a
cturos de reliquis exceptionibus regu , quas Dd. cumulant, S inprimis ritiem c Mandat. in M. & cardinalis Mantua, de tacit. es ambig. γων. rab.ω- an cujus ordinem sequemur, sed quasi per indi
50쪽
cem. De tribus igitur prioribus constat; scit. si regintegra non sit; vel mandatarius ignoraverit mandantem mortuum esse. de quo Sect. . uudd vero actio duret, inter exceptiones non est; cum id regumlae non adversetur, quae de mandato, non de actione concepta est. L. SS.prinest. Manc Vid. su p. ina. I. T. D
N seqq. Σατ 2. fitiaria, num. v. si mandatum sit universaIe, falsa est, nec praepositionis exemplum huc pertinet, in quo non agitur de actione mandatarii, ted extranei, cujus est peculiaris ratio. Vid SH.ψG3Uβεqq. Sed
8 uinto,n. o. oeseqq. proposita, inepta est: nec a voluntate partium est, quod mandatarii morte finiatur;& vanum quod ex L Floceonae affertur; quia pacto fieri potest, ut jus perpetuum morte finiatur d. M. non autem, ut quod eXtinctum est, ab heredibus incipiati s . Sect. 3. F. α ρο seqq. Sexto quoq; num r. Useqq. de mandato necesserio, conficta, nec quicquam ejus est in cit. L. 33 ins . de ad .poss. Sed ea obstat magis ipsi; quia eXAE L 33. Venditore mortuo amicus non potest aliter tradere fundum, quam vel heredibus, qui domini sunt, patientibus, & aded tacite denuo mandantibus, Vel ipso ignoravi te esse mortuum. Ex quo tamen id notabile est, qu bd licet mandatarius ignorans eX alienatione sua rem non faciat accipienti SH. . . IR.
tamen secus sit, si ex venditione defuncti tradat; nisi
sciat venditorem esse mortuum, aut heredes nolle. d. L v. g. g. Septima est de procuratore in rem 1uam ex L. 33. . de donat, in quo itidem caecutiunt. Etenim hoc quoque mandatum morte finitur, nec hic est e