J. Vincentii Gravinae j.c. et antecessoris romani Orationes

31쪽

-ndum est Uur . Et praeterea longe facilius haerent memoriae elara, quam obscura praecepta . Nihil gravius enim , fuit aerumosus , quam ediscere prorsus ignota. φο novo fur plicii genere asscitur aetas illa hominis maxime innoxia; nempe puerilis, quae poenas in ludo literario pendit

ignorantiae magistrorum. Praeter obseuritatem , non leve ineommodum parit' multitudo praece piorum, exceptionum, quarum copia regulam aliquando adeo extenuat, ut inutile fuerit redegisse iregulam, quod tot exceptionibus erate auriendum: quod accidit cum opaucis ob exemplis regulae concluduntur , tum enim ex exemplis con-νrariis , atque de regula exelum oriuntur exceptiones . Unde quo Junx angustioraproecepta,eo magis O prae- .epta ipsa, ct exceptionet increbre-βunt sperinde atque Odra secetur. Samobrem eas utiliores putaverint regulas, ct commodiores, quae miso res numero quidem sint , eo lexu moro lotiores, e quiba; quam minimum

32쪽

Igitur e tanto numero Grammaticorum iri meo iudicio, studia latinitaris ineuntibus maxime proderit , qui e Sanctiana ratione suas eruerit regu Iai. Siquidem Grammaticorum natio partim vetustior est, partim recentior. Vetusior grammatica , non tam ra tionibus , quam observationibus coaluit , a quibus artem traxere fuant

Despasterius,ct ejus discipulus merito laudatissimus Emmanuel Alvarus.

Recentiores vero ad naturalem ratio

nem , duce philosophia , ct ad simpli-

eiora principia observationes revoca-mere suas 3 unde numerum regularum

stilis me minuerunt. horum in seps Iulius Caesar Scaligeriqui gram matteae partes ad philosophorum examen adduxin, ct franciscus Sanctis qui Θntaris potis uis ab usu adegit ad frientiam , eamque in multis dieendi generibur latentem per 'elsi in expedivit . aeuorum e seri piis breves una , b ampsissimas eo inuere regulas Vinus, ct Δειοπι pius . erum quia rationibus , qui- ι agglutiuantur sanctiana pra

33쪽

Is eepta puerilis aetas est ιmpar,uteum que brevissima illa sint, atque simplieissima , ideo commodior erit ad Seho. larum usum minii grammatica misnor, quae hodie in Scholis Belieis, relebratur . Ea enim ct a philosopbο-rain ratione progreditur, ct facilius flectitur ad raptum puerorum; quors A quis a febosis dimissus latinitati sudere velit impensius , ei labor ess

subeundus major, eumque eteteribus nova conjungeuda , ct ad Soligeri , Sanctiique lectionem addendus etiam ' Aharur , qui Despauterium ad aptiorem digessi usum. Verum quouiam eloquentia rebus, eonstat, verbis, quae rebus ponue, deuris sunt necessaria; ideo ubi pueri Agni attones, ordinatasque eo ostriones verborum eriluerint, adducendi continuo erunt ad fontes rerum or minime aperit vulgaris illo η risisque Rhetorica, verborum potius xolbribus solandis , quam sententia ---m radicibus proferendis idonea . - Dclutaturus etenim eopiose at

34쪽

I inus babet esuis ea sis , percurre

restingu 'as partes illius. Huic enim si ad eam cognitionem diutum m sugi orunx Uunet adjunxerit , verba i a de re ultrose serent . Hominum porro disputationes omnes me in eertis scientiis artibusque versantur, qualis est yur serudentia, . Seientia rerum naturalium, Astronomia, ct artes denique omnes, quae

aut mente, aut lingua, aut manu ex

rediuntur 3 vel occupantur iv mori hus hominum, ac regἱmine cietili, re ἐν que positis in eommuni eo vitione Gique usu, nempe virtutibus, ct vii sis, atque assectionibus animorura , negotii que privatis, aut publicis , quae erebrius, ct facilius in confuse ros bominum sermones incurrunt.Ex 'quibus, eorumque causis Qetustiores Rhetores, longe graviores, atque uti .liores, duee potissmum Ari teleta, .

artem eonfla*ere suam, quae No φ tam in depingendis imaginibus ver horum, construendisque membris ora .rioris,'ent mematis, elenebisque

ninendis , quam in exponendii har

35쪽

monarum cupidisatum , ct actiosum causis, distinguendisque virtutibus amitiis laborabat. amviis autem aliae artes , atque Iesentiae peculia res , dignae etiam evinitu sint homini eloquenti , deque omnibus oblata se eosione disputaturo; tamen eum vis ingenii humani nequeat uniςersa sustinere , Oratoris facultas potissimum redigitur ad mores hominum, dr facto cietilia , resque illas in quibus homi- num omnis ferme vita tradueitur. Edis baud negaverim influere multa ex varietate cognitionis in os dicentis squae orationem illius reddant plenio rem, etiamsi de re vulgari loquaturzita ut in humilibus etiam, sic quoti

dianis disputationibus ingenium emi neat sapientis . . Sed quia res assectionesque humanae patere satis nequeunt e definitionibus

hominum , O lux commerciorum ideo Rhetoriea illa vieterum risu pior es ad aetatem disserenda ma rurioremue intereaque pueri , abfilu'm grommattea IMina , eodemservo'

36쪽

io Leeuia Ordine, quem ἐπ ea praemiseripsimus , siteris detinebuntur grae- eis: quarum inma e Vossi accipient , grammatica minori , additis exerintationibus grammaticis in praecipuos ejus linguae Scriptores , quas ad GD-

nardum aptextas babemus . Eas contis nuo exercitationes excipiet Homeri

Destio , qui omnium Scriptorum instar erit; cum utimi quique ab eo pro- suxerint , mi ue aliquod sit aut bene cogitatum, aut bene ditium , e asprimordia non sparserit Homerus z a quo nata est, non Poetarum si nis. modo ,sedct Oratorum, Philosophorum, atque Historicorum , qui omnes ab Homero sumpsere tu na sententiarum , ct dicendi colores , atque formas 3 ut is unus eloquentiae , ac sapientiae aniversae commune si et mentum . Neque vero satis Homerum quis admiroitur , nisi adju eii maturitatem , sapientiae

pervenerit eulmen . Tum enim ea extollet plurimum , quae stultis at-.que imperitis Homerum inauspirata legentitas risum plerμmque move

37쪽

Sealigeri eruditiovem , ct aeumegia, ramum illius perviersitate judicii mactemur. Ex qua sequens aetas tan-ram hausit audariam , ut semidoctorum numerum suderit infinitum, qui suum Virgilio tribuere nestiunt, nisi Homero detraxerint: eum si Virgilius umquam ad nos rediret, fastidiret plu-kimum laudes prodeuntes ab iis, qui bur fastidio esset Homerus. GJus is se ingenium Aeneide sua in latinam. adduxit singuam ad majestate overtit eomposuitque Romanam , eos 3ractius reddens, atque contentius . quod Homeror lenius uberiusque pro fuderat. Eodem tempore , quo graeear d centur siteras , erudiri etiam poterrunt adolescentes eommunioribus me thoricae praeceptis, quae stisicet πων tam ad iuveniestam profunt , quo Wniee a pistigophia petendum 3 quom ad disponendam, ct ornandam ora' rionem 3 qualia sunt ea quae in Ria' o Oricia os rarmniam soninentur .

38쪽

ineptiis recenturum, summa cum utilitate studio lis antepcncntur.

A vulgari Rhetorica , ct a studio

linguarum conque vere pueri ad ru-tiocinandi , ae disputandi arten a rempe ad Dialecticen decedere 3 quae perinde, atque Rhetorica fuerit inanis , nisi materiem sibi, vel ex comma mibus rebres , vel e seientiis aliis eontrahat. -ntumcumque enim quis definitionis regulas caluat; nunquam tamen recte , pne rei definiendae e gnitione , deputet. Fac enim fit quis. Iegatum definiturus , qui legatum ta men ignoret , neque discrimen inter legatum, ct hereditatem intelligat ieerte utcumque dialecticam Juam ex cutiat , nunquam , neque fortuito logatum delibationem hereditatis appellaverit . Contra quero ubi didicerar.

hereditatem esse Decessionem in ius

universum quod defunctus habebat Ilegatum vero particulam ex bonis hereditariis testamento detrahendam, eis nullam definiendi teneat rem'. lamo

39쪽

Lm;tamen tam perspicis legati naturam nobis expediet , quam frustior niurarius purietis, aut faber lignarius men)ae 3 ita ut in suo quisque artifcio , etsi diales tiees omnino ex peri, tamen plus de finiendo polleat , quam Porphyrius aliquis , aut Simpliciu aut A verroes,aut Philoponus,

aut ipsemet Aristoteles: qui cum,ine ruditorum opinione , sit in dialectiea Legislator , ct Princeps, ae pro in Centore hilius habeatur ab ignarirantiquitatum, nescio quanta, prae sertim in rebus naturalibus, ac Coelestibus,ex vero definierit,cum omnia ex arte definire contenderit. Pergamus etero,ct a Dialefitea dimetuendi regulos petamus.Uter quaeso here dum disserentiam ostendet expeditius Dialectieus ne, an I. Confultus 3 qui probe teneat, heredum alios esse suos, neeessiarios, ut fusius familias, alios neeessarior tantum, non suos, ut ser

ωus;alus nequesuos,neque necessarior, αι extraneust, an Dialecticus, qui vix

heredum nomen fando aeeeperiri. Nisi myltum referre Iutemur, quia Dia-

40쪽

xisset longe subtilius,artequesua, tria sua membra imparia, redegisset ad a qualia duo P eorumque alterum in minora totidem diremisset z nempe eta . Heredum alij necessarij sunt. alii extranei; necemriorum vero

alii sui, alii non suta hae dici is,

quom vir e summo ara veniat adolescentibus ismen longe majus ne gotium facessit , utpote quae menter σπ aequo ins stenter, divisione alterio membra deorsum trudat S nempe tuta duor illor inferiores grcdur, in μον visit Qir ille mirabilis, heredes noeellarior : cum ex alia pinguiori cuidem, at utiliora i men, atque facili. ri , tria 3us feliciter, eademqueprc-gre ne meW x recta percurramur

fulti multa distinguere, ac ue ire: er ius, Ne mmio arti cis, atquesub tilitate ingenia discentium excrucia πη sorsum exim ea in dividendo interstino, sitque anxietas,si rer, qui bus aperienis, distinguendi ars fuit ἔπτωs,per, pinguinem, distinitio'.