장음표시 사용
201쪽
Pbntifex Cardis ilium Consilio et ti Jebet.
Srcundum priuil pium erit, ut summus Pontifex in administratione uniuersalis Ecclesiae consilio Cardinalium utatur; quod in Tridentina Synodo a , cxi. tum legimus. Sunt enim Cardinales in quasi possesione, ut Pap por, explicedua sine ipsorum consilio, P normitatio, b d aliis hoc affirmantibus sed n Mν v - suse Card. Paleotius . e cui hanc conclusionem in octo articulos diuidit. in P f se ino articulo prope finem agit, in quo differat consensus a consilio C rdinalium, leuioribus neque consilium, neque consensum , in grauioribus consilium, n longe sis. ιμμθ. ρa; grauioribus etiam consensum adiicie dum esse ait . In secundo articulo quaerit, anil Papa utens potestate ordinaria consei sum, aut consilium Cardinalium in rduis ad- Bhibere teneatur Z di in affirmativam partem magis inclinat . In temo articulo, quid si plenitu si e potestatis utatur Popti sex, an Cardinalium consensum exigere teneatur ' de negative respondet. In quarto articulo , an Papa praedicta pote itatis plenitudine utens, consilium Cardin lium requirere teneatur Z & valde rationi, neces- .sitati, ac publico bono consentaneum putat. In quinto articulo, Vtrum a Iure Di
uino deducatur, Pontificem tenori ad petenda copstiat& r multas allatas ratio , nos pro parte alii aliua, d tandem nihil decidit, sed auctoritate S. R.E decidendum relinqui . in sexto articulo quaerit, si Iure Diuino non tenetur, an iure natura ii, ει i. rati, di gelitium demonstrari possit, ad idem obstrictum esse λ dc duplicem asserens obligationem, coactivam scilicet, quae extrinseca est, directivam, quae respicit intrinsecam potestatem, de qua se tune verba sacere affirmat, & quae β Lege Divina' C derivatur; quando Papa Pontificiam accepit Dignitatem , tacitς se his conditionibus devinxisse videtur, undς oblis tio haec intrinseca non ab aliis, quam a semetipso proficiscitur , qui sponte sua munus illud eum omnibus illi annexis acceptauit & ideo non proprie coactio, sed voluntaria muneris susceptio nominanda est. In septimo articulo, ex suppositione, Papam obligatum esse in arduis consilium adhibere Cardinalium, si non requir l, numquid actus ab eo gestus reddatur nullus di cum in Auditorio Principis. quando potestatis plenixudine utitur, nullitati locus non sit, abs re vlla haesitatione negativam tolet, & ad contraria respondet: Videor men Barbat. e In octauo tandem articulo, papa requirendo consilium, quod ciebo pum ,& salutare proponitur, an illud sequiteneatur &cum finis petendi consilii sit, non illud coeco quodam impetu sequi, sed vi ex consiliis traditis Prinreps Dipse discernat, diiudicet, quid Reipublicae utilius esse arbitretur,non icnς te minat. Haec P leo tus . videndi sunt etiam Iacobatius, s & August. vero. 8Ex quibus , dc aliis, quae adduci possent, satis aperte colligitur, necessariam esse . . DD. Cardinalium assistentiam summo Pontifici exhibendam, ut illi consilio,&coi sensu prusto sint. Atque hine factum esse puto, ut in Concilio Lateranensi, b Leo---ne X. sedente, di comprobante, sancitum fuerit, ut omnes Cardinales in Roman irit, nM. 43. O Curia resideant,& qui erant absentes, si in Italia, intra sex menses, si extra Italiam, stri infra annum a dic publicationis illius Sanetionis reuerti tenerentur; alioquin stu- ctus Beneficior ina, Somnium ossiciorum suorum Emolumenta amitterent, omni-O ' - c busque priuilegiis generaliter, & specialiter Cardinalibus concessis. quamdiu ab nalii oscium. sent, Omnino carerent &c. Et hanc Sanctionem a Bonifacio VIII. antea editam, i ς de demum a Paulo III. confirmatam die is. Februarii i s r. at firmat Veralius, RV ' 6 qui praefati Decreti Pauli III. meminit. Posita tamqn conclusio doci ratur, nisii de Summi Pnntiscis licentia pro Ecclesiae necessitatibus absint, vel in secla sis, quibus
o sera ratius, o per unum testem integrum , siue per duos: de publica voce, ec fama pro- 2 rit . . bari possς - t- . . . a. st 1 Denique adeo verum affirmant, Cardinales gaudere hoc priuilegio, ut Papa eorum consilio in arduis utatur , quod si laueniantur donati otio sactae a Dpa sine
202쪽
NOTITIA CARDINAI AIT CAP. XVI PRIVIL. III. is
substriptione DD.Cardinalium,itterae Apostolica, vel scripturae has donationes con tituentes non careant salsitatis suspicione, ut ex Aegidio Bellam era a testatur An ton. caresius. 5 & hoc esse de usu, stylo, dc consuetudine affirmat. Plura si cupi,
hae de recognoscere, quae D. Phili p.riob pro utraque parte adducit,videnda sunt, nobis autem satetit illa indicasta, e
Cardinales in locum Senatorum Romani Imperν subrogati sunt.
TErtium priuilegium erit, ut Patres conscripti dicantur Cardinales, itaut in i cum Senatorum Romani Imperii fuerint subrogati ex Constantini Magni Imperatoris declaratione d in haec verba. Visii autem Reuerendissimis G risi, in diatiresis ordinibus eidem fac sanctae Romans Ecclesis seruientibus, ii d culmen si
xul itate, potentia, proelgentia habere sancimus, euius auem us nosὸν natus videt gloria adornari, iam Patrisios, atque Consules es ei, nec non Oeaeteris Dignitatibus Imperialibus eos promulgamus decorari: O sicut Imperiasiimulatu ornatur, ita ct Clerum S. R. ta ornari decernimus ere. Haec autem Imperatoris verba ad Cardinales potissmum directa esse Doctores nostri communi voto declarant, Id obseruant, Cardinales poste ius constituere, ut videre est apud Panoremitanum e Romanum s dc alia multa congerit Capycius g affirmans, Cardinales aequiparatos esse Senatui Romano . Quam vero senatus potestatem haberet. Polybius is docet in haec verba. Senatusprimum si ary pote statem habet, etenim ini ui arbitrio funt O rearitus, ct sumptas: n que enim Quinctoribus ne ad particularii quidem usus intrartim erit aliquid expendere sine ipsorum decreto nisi in Gn-fules tantum; uniuersalis verὰ , ac maximus quirique fumptus, quales plerumquo Our Hores in furta te fra ad publicum pertin/ntias gasii quinquennibi facereseo in Senatus spotesate , per hunc indultum es, quicquid conceditur Censoribus. Consimilit/r, quaecumque agiti aper Italiam commisia publicam anima luer
nem requirunt, utputa proditionis , coniurati s , v nes ij, caedis dolo perpetratae, horum poniendorum cura Senatum concernit. Iris ercas quispriuatus, ori Ciuia Di quaepiam ex Italicis vel conciliatione aliqua , vel imatione, vel auxilio, aut custodia opus h. bet, horum omnium procurationem Senatui habet. Denique si Le- satis quadam aliquo mittenda sit extra Italiam, qus Celeonciliet quo m, Celad-ὰ tetur, sue omnino impetrat aliquid, aut accipiat, vel bellum ., ijnciet, do his prouidet Senatus. Consimilis, cum Legati Romam Geniunt, quomodo tra Era, uis ut quilibri, quid uὸ res οὐ indum , cuncta bse per iuntur per Senatum . Haec Polybius , ius si a viro in Aula Romana aliquantulum veruto, & de maiestate, ossicioque D D. Cardinalium ectam mediocritὀr itastructo, perpendantur, si non omnia,' maiorem tamen partem in hoc sacrosancto Purpuratorum Patrum senatu cognoscet: siquidem aerarium sub potestate sacri Collegii esse Sixti V. sanctio i demonstrat Flagitiornm in Ecclesiastica Ditione commissoruin sacra Consulta, quae ex Cardinalibus constituitur, animaduersionem habet, ut infra videbimus . Ciuitatum, priustorumquo custodiam habent, ac eis auxilium praebent Cardinales Congregationibus Grai mi muri tollendorum, & Boni regiminis praepositi, ut suo loco dicetur. Si legationes mittendae, Legative constituendi sint, Summus pontifex de voto cacri Consistorii prouidet,ut in Caeremoniali Romano A Si Legati oratoresue Principum, Magnatesque viri Romam veniant, Domodo tractandi, quid respondendum, sacra rituum Congregatio decernit, prout infra demonstrabitur, itaui quς Cyneas ex Legatione Romana ad Pyrrhum reuersus dixit, Romanum quippe Senatum sibi Rc-gum multorum Concilium visum suisse, Plutarcho I teste , nulli dubium sit , quin hoc idem , & magis vere de sacro Cardinalium Colle o dixisset, cum receptissima sit conclusio, Cardinales Regibus aequiparatos esse . Dige e tamen videtur sacer hic Cardinalium Senatus ab illo Romano, hic enim per plures liaberi selebat, nempe Dictatorem, Consule Praetores, Tribunos plebis, Interregem, NPraesectum Vrbis,ut A. Gellius m teliatur. Ille vero S. R. E. Cardinalium Senatus a solo Romano Pontifice haberi potest it aut Sactiones, Senatusconsulta, creta a Conciliis, Consistoriis, Congregatiotii bus Ordinalium , pra er-
203쪽
quam a summo pontifice conuocatis, edita, vel promulgata nullius sat roboris, vel momenti,ut ex Pasclialis a responso ad Panormitanum Archiepiscopia nanote . scit, ibi Cum omnia Concili aper Romana Ecclesis auectoritatem Θ DEIA Antor robur arte e int, c, in eorum Liatutis Romani Pontisicis patenter excipiatur auctoritas ere Quae verba pro plenitudinc potestatis Papae supra Conciliam consequenterv iuersalem Ecclesia allata esse, Caietamis b affirmat; S: in Caeremoniali Romano epost Cardinalium sententiam in Coti sistorio dicta, Papae iudicium,& determinatio nem subsequualia multa videnda sunt apud Paleottum d Et Constitutionem iactam a Papa cum consilio Cardinalium, & Concilii, dicendam esse Constitutionem Papa lem , & non Concilii, siue Cardinalium scripsit Decius e Pleniorem tamen huius rei notitiam habebila , si Panormitanum s legas, una cum additionibus D. Anton. Fran. ad eundem Abbatem Panormitanum, in verb. Concilia, ver circa illam scrupulose in &c. Denique quemadmodum Valeri & Gallie n. Imperatores rescripserunt.
g si quid Senatoria hi sitis Dignitat uerit fortὶ dandum, Imperiali iussitis r. f ruandum eii ; ita si quid cardinalibus committendum,Summi Pontificis oraculo
PRIVILEGIUM IRDe iuramento Fidelitaris. O Varium priuilegium; Licet Episcopi,de omnes accipientes Ecclesiasticam Dimi
tatem a Papa, illi fidelitatis iuramentum praestent, iuxta serinam a D. Gre otio b traditam ' Cardinales tamen id agere non tenentlir, ut multis probat Maseardiis i Cuius priuilegi j ratio redditur, quia Cardinales sunt partes corporis Papae, imo faciunt unu in corpus cum ipso Papa; di quemadmodum nemo debet fide litatem a se ipso exigere, ita nec Papa a Cardinalibus, Panormitano h teste: Iinoctiam a iuramento calumniae excusari Cardinales voluit Anton. det Re I & hoe propter eminentiam personae concessium esse Andr. Gail. m indicat. Venam Paleotius ii Cardinales , cum hac dignitate exornantur, iuramentum praestare ait, expressis verbis honorem,&auctoritatem .R- E. & D, N. Papae conservaturos, aucturos, di promoturos, & fidele semper consilium illi daturos o quod ex libro iuramentorum constare affirmat Sed de iuratoriam cautionem loco fideiustionis in . iudicio pr standae a priuatis viris, sussicere in Cardinalibus, indicat Honori heod. Sanctio p videnda. Solemni quoque iuramento ad effudendum sanguinem pro Christi gloria, ct Christianae Republicae salute deuinctos esse Cardinales, testatur Paleotius. q
Quanta sit adhibendo Cardinalibus
vinium est pnuilegium, ut Cardinalis testimonio credatur sine iuramento, ex Mart. Lauden . r ac Mantica , Et hoc procedere, etiamsi dicat in sententi uisse solemniter processum iam propter Dignitatis praerogatiuam efficacem oriuri praesumptionem, imo plene probare, dixit Felinus, i di post eum Mascardus used hoc procedere de consuetudine Romanae Curiae, non autem de rigore iuss, idem Felinus declarat loco citato, quem sequitiit Mantica x Procedit etiam conclusio , si Cardinalis asserat, se esse Legatum, & vivae vocis oraculo fuisse sibi a Papa aliquid commissum, nam illi credendum erit , Alex. 3 Alciat. α Rota Romana apud Veralium a Hoc autem intellige verum, nisi dicati uisse sibi ea concessa, quae Pontifici reseruata sunt, nam debet hoc probare, ex mente Rota: apud Veralium b&Seraphinum e Limitatur etiam conclusio, quando Cardinalis diistum ad sui exonerationem tendit, eadem Rota Romana apud Seraphinum d Limitatur tertio in casibus, in quibus speciale mandatum requiritur; nam Cardinali asserenti, se habere tale mandatum non creditur, Mantica teste e inarto limitatur, si Cardinalis inducatur ut testis, & nullum alium habeat contestem; illi enim soli non creditur
204쪽
tur: Rodi apud Bellameram a sed fusius id agit Gabrielius. b Literis vero Dominorum Cardinalium, cum sint de sublimioribus Magistratibus, fidem adhibendam esse voluit Rota apud Seraphinum, e & alia congerit Mascardus, d Fides vero Cardinalis de re solita concedi vivae vocis oraculo Papae, si cesset tu Caidinati cx-eeptio consanguinitatis, vel similis , fidem sacit, si iurata sit, re in scriptis reda cta; ita Nauarrus, e quem sequitur Cherubinus iun. f Sed an attestationi vicec cellarii sit istandum ' afirmat Rota apud Putcum. g Sigillo autem, di relationi Cardinalis Vicecancellarii adhibenda i esse aliquando fidem , cadem Rota coram sellam. 5 diviti de si concurrat fides simplicis Cardinalis cum fide desumpta ex libro Vicecencellarii, magis huic, quam illi credendum esse dicit Putens. i Quam vero fidem astruat sigillum tam publicis, quam priuatis negociis , de scripturis pressum , satis luculenter agit Menochius. st sed unius Cardinalis testimonio, di assertioni an, S: quando plene credendum sit, lare scripsit Farinacius , i cuili di cta rescribere superuacaneum duxi
I RIVILEGIUM VIPatria Potestas expirat in Cardinati. PEt assumptionem ad Cardina latus Dignitatem liberatio a patria potestate
eontingit, ex Iustin. Imperatoris Sanctione m in haec verba . Qui enim omnitim funispirituales Patres, qu'modo b aliorum pote Ia: An D'int Quae verba licet in Ecopis loquantur, multo tamen tortius procedunt in Cardinalibus, ex iis, quae dicit Eugenius i V. v dum ait. auis non videt, C.
inulatus Dignitatem Arcbirpi co iis esse maiorem λ quia cum illa priuatae cuiuirit, iis praest otilitati, i iaspublica totius populi Cori mani ; H Guam dum urit ν zit Ee se in , uia cum Sede Apostolica uniuersi; ct cum a nemine, ni Papo iudie niue Cardinasei. iaser Patria Gai , O A talepis O , ct reliquo, E A Wr gradu, cum Summo Pontifice iudica m. Et paulo stuperius. Noe enim Hari ni ransentaneum et i , ut dignius minui dignum a s trabat , res a potoriori, o nobilis i d no niuetur, quod in ipsit Caramal b iamrer fruatur, qui hc t re tuom Eret furum, dum ad Carrina latum a Gm παπr, Epi vi tui, nibi omn
ampliui sub nomine Ex esiarum, sed tituli Cari latus fribit, quasi ad maio--m dignitatem , iurisdictionem assum er l, alioqui non asendisse, sed is maeir , non bonorari , sed debonorari viderentur. Hactenus Eugenius Quartus. Quas tamen rationes temporibus retroactis, Scante Bonifacium Octauum locum non habuisse testatur Gomesius, ' dum ait, multos praetermissos fuisse Cardi natari, quia Episcopi erant , ne sic Dignitate minuercatur; idem scribit Petrux Gregorius Tholosanus. p Sed aliis quoque rationibus comprobat, A. confirmat Iloe priuilegium Mansredus , g dum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium priuilegia recenset : neque enim cui ipse inquit γ decet eum, qui filius alma Matri Ecclesiae e tactus esst, frater, adiutor, di coasiliarius christi Vic in terris se remis , patriae adhuc potetati subiacere &ci
205쪽
. Quo C r anal tus Dignitate decoratus fuerit, licet eo absente, & ignorante , δε -- aio. ς serit, eius creatio reuocari, neque ab ipso ponti si poterit, si Iaseni a1. cras cr dendum est,cui assentiri videtur Menochius: b sed Baldus e contrarium Ss. m. 8. scripsit Conclusionem probare nititur Iason multis rationibus: potissima tamen Vi s. 3 3 - ' detur, quia Cardinatatus est de Iute Diuino, quae autem sunt Iuris Divini, absquς grauissima, de urgentissima causa alterari , & immutari non possunt: sequitur Man' i rediis. d Et ad Cardinalem deponendum synodum esse congregandam. nec ali ter a solo Papa deponi posse scripsit Hostiensis , e subdens; in Cardinalibus tan-ς m maximit , qui ct praecipua fro .rtiua latantur, fatis aequum est, scut laborii participes sunt, siqui is nitan priuilegii singularis, inde et i, quod Papa noueconsueuit excommunicare, nee etiampotes fecundum quo am aliquem de Cardinalibus , velet est quodpraereptum facere sine adiorum suoru eatrum consilio , ct co se su . Hac Hostiensis, quem reseri, & alios addit Mani redus. f Sed hanc Con-ciiij conuocationem necessariam non esse , & solum Pontificem, consultis aliis Cardinatibns, nosse deponere Cardinalem , exemplis comprobatur: Bonifacius enim VIII. Iacobum,& Petrurn Card. deposuit; g Iulius II.Card. qui contra ei, n-ciliabulo Pilano interfuerusit: Leo X. Card. Petrucciu Pius iv. Card. Gratiam,&Odettum a Casillione, re in Consistori seum fratribus Cardinalibus communicata ., deposuerunt, ut obseritat Parisius. b Et quia diximus supra, Cardinales repris ei tare senatum Romanum, quo inconsulto Senatores puniri non poterant, pari ram . tione Cardinales non a solo pontifice, sed a Coetu, & devoto aliorum Cardinalium deponendi erunt: ita Decianus , i alias quidem multas ad hoc probandum adducens rationes ; di Asaictus, st si Papa inquit procederet ad depositionem Cardinalis, quia citatus , ut veniret ad residendum 'in Curia, & non venit, Successor in Papatu debet reuocare talem priuationem . sed quae forma seruanda sit, d quid agere soleat Ponti sex in depositione Cardinalis , ex Pii IV. I Constitutione colligi potςst. Hic , commissa causa contra Odettum a Castillione in haeresim Vgono, rum prolapsum S. R. E. Cardinalibus haereticae prauitatis Inquisitoribus in Romana Curia existentibus, & facta de crimine , ex quo in iudiciu in vocabatur Odet tus, diligenti inquisitione , eoque culpabili reperto, summoque Pontifici in Consistorio secreto relatione facta, idem Ponti sex praemissa cum alijs venerabilibus statribus Cardinalibus matura deliberatione , ex unanimi eorundem voto consilio, & aia sensu , omnium Olliciorum, ac Di nitatum etiam Cardinatatus sententiam seniquc protulit priuationis , de depositionis. Ad auctoritatem vero Leonis III. m Hostiensis, & aliorum dicentium in dep si ione Cardinalium conuocandum esse Concilium, quia , ut ibi legitur , Anastasius Presbyter Cardinalis B. Marcelli ab omnibus canonice in Synodo est depositus, eo quod Parochiam suam 1 1 annos quinque contra Canonum instituta deseruit dic. Respondet, ec explicat ibi Glossator, n idest, approbantibus omnibus suam depositionem , quoniam solus Papa ipsum deposuit. Videndus est etiam Abbas, o qui est , quod Papa velut totius Ecclesiae caput ex dispositione Diuina, re amplissima pote state , quam a Christo recepit, potest etiam solus sine Concilio deponere ex causa Imperatorem , licEt de honestate requisierit Concilium Innocentius IV. in de-ρ ADIMi- positione Friderici Imperatoris p Zaccharias tamen Ponti sex Francorum Regem re i- m 6. Chil dericum solus deponi mandauit N Pipinum inungi atque in solium exaltari iunsit; Be Iarmin. ρ & alijs hoc attestantibus: ex quibus concludit Abbas, putare se , , solum Pontificem posse ex causa deponere Cardinalem, itaui non sit necesse conuocare Concilium , 3: si conuocetur, non esse necessatiam ipsius Concilii depositionem , sed solum Papam sufficere;& hoc idem sentire Innocent. r affirmat, aliaque addit videra. Illud autem sciendum puto, quod si in quocumque criminis reo condemnando
206쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. PRIVILE G. II.
probationes luce meridiana clariores requiruntur, id utique a maioritate rationis deponendo, 3c condemnando Cardinali necessarium erit: quamobrem Sylvester Pontifex a sanciuit, ne Cardinalis Episcopus Dignitate priuari possit,nisi i. testi- is monil in iudicio solemni coram Pontifice conuictus saerit; Presbyter Cardinatis q. .. . Diaconus vero zr. testibus probato delicto damnandi sunt. Quamuis Abbas b b in . .. dieat, tune eo praedictum testium numerum necessarium , quando testes non es sent omni exceptione maiores, hoc enim casu duo tanta satis erunt.Et hac Abbatis sentetiam placuisse videtur Urbano VI. dum septem Cardinales Clementi Vii. An ti papae clam adhaerentes saccis inclusos in mare demergi iussit, ut praeter historicos, ex nostris refert Gigas; e Platina d tamen quinque tantum Cardinales in mare de- nmersos, licEt septem in carcere apud Nuceriam detentos fuisse dicit: in condem- ι mois Pisari. natione etiam Cardinalis Caralis, suis literis conuicti, de maiestatis rei idem Pius iri. IV. non congregauit Concilium, sed instituta capitali quaestione Cardinales octo maeserit, Ciaconio teste . e Verum quamuis in crimine haeresis, si quando Cardi e in ore Irinalis, quod Deus auertat, labatur, hae solemnitates non requirantur ex opinione
citosis, s quam resere Maniredus; g PiustamcniV. has adhibere voluit in con-- T. a.dem ninclo odereo, ut dictum est supra. Mi . in GCesiant etiam huiusmodi solemnitates, si Cardinalis matrimonium contrahat per a 4msi 13. .eiba de piasenti; tunc enim Dignitas Cardinatatus tanquam Clericatui annexa expirat, Rici ullo teste ; b de annis retroactis in facti contingentia heu dolendum , pre omena ante ciuium, & Principum suorum excidium inscelix Mantua vidit. V . 7 Titidem si Cardinatatus Dignitas dimittenda si h c coram Pontifice in Consisto- . a. risi Pisis M. D, instante uno ex Muocatis Consistorialibus dimittenda erit, Parisio i sic ais r. ii uis ii tamante, te exemplis confirmante, nempe Caesaris Borgiae sub Alexandro VI Perdi ct i nandi Medices, Sixto V sedente; ac nos vidimus eandem formam seruatam a Perdi nando Gonraga, dum Paulus v. in Pontificali fulgebat solio : atque in aliis quoque euenit, de quibus vide, quae diximus supra cap. 7. de Cardinalibus Diaconis, prope
Sed pulchra oritur quaesso. Assolent aliquando Romani Pontifices uno, eodemque tempore plures creare Cardinales, quorum pars statim declaratur, altera vero in se rinio pectoris Papae declaranda remanet: Iam diximus de iis , qui declarantur statim: quaestio igitur erit de declarandis; an inquam isti reuocari possint, itaui non sint amplius Cardinales, de propositum in mente Pontificis retentum evanescat pEt quod non possint reuocari, satis probabile videtur argumentum, quia ad explendum actum xxquiritur potentia,de volantas, haec autem in casu nostro interfuerunt, quia nulli dubium est, in potestate Papae esse creare Cardinales; de voluntate etiam . constat, quia licet nonexplicet nomina, numerum tamen Cardinalium creatorum in
Consistorio insinuat: quod autem semel placuit, amplius displicere non debet,ut interminis ea sus nostri consuluit Coraeus. fi Verum, contrariam sententiam puto veriorem, quia propositum in mente retentum nihil operaturi & dum Pontifeχ dis stri publicationem, vehemens resultat praesumptio, nondum bene firmam, Se certam esse personarum determinationem apud ipsum : ec in sortioribus terminis adest ι- bis, Eugenii IV. Sanctio, I non esse scilicet Cardinalium creationem persectam ante M μι--- .receptionem Insignium, galerii scilicet rubri, de bireti. Nec obstanr, quae scribit nisi . t. Corneus, quia in sua consultatione supponit constare de expressa voluntate Ponti scis Pauli iii. per eius cedulam , imo quod Domini Cardinales quatuor Praelatos
in Cardinales assumpserunt, ut in principio consilii, & alibi saepe . Et sicit etialis ad
decisione mi Eminentiss. D Carii Ginet tus ab Urbano Vr Ii .in Cardinalem assumptus fuit, cum Abbreuiator de Parco maiori esset, quod officium per promotionem. vacat, medio tempore, quo in pectore Pontificis adhuc publicandus erat, Officium vendidit: sequuta publicatione, Cardinalis Vicecancellarius, ad cuius commodum vacabat Oiscium , asserens in eius praeiudicium alienatum suisse . pretium petebat i sed fuit dictum non esse locum petitioni.quia creatio Cardinalis non est pe
secta, quousque sequatur publicatio. Vide Alex. m qui contrarium videtursentire ide Ciaconium. n
207쪽
communicatio non impedit Cardinales in electione Papae
E Xcommunicati, e ecclesiasticis Censuris innodati a quocumque actu legitimo excluduntur; Rota Romana apud Ludovisium. a Sed huiusmodi exceptio in Cardinalibus non militat, ubi Romani Pontificis electio celebranda erit; tunc enim Cardinalis quamuis excommunicatus, de Censura ecclesiastica deuinctus ab electione Pontificis non excluditur; sta a Pio IV. b sancitum habes,& scribit Man-sredus, e qui etiam addit, d quamuis electio Papae fiat in Ciuitate interdicta, ne hilominus valet. Puto tamen hoc priuilesium non esse concessiim Cardinalibus ratione Dignitatis, sed ne Pontificis electio protrahatur, schismatis quoque,de disiensionum causae tollantur ; quod ex lectura praedictae Pij IV. Sanctionis colligitur: α apertE loquutus est Clemens V. e in haec verba. Caeterum ut circa electionemI - . 0 dictam eo magis vitentuμ dissens lanes , ct schismata, quo minoν eligentibus aderis di sidendi facultas, Oeernimus , Ut nullus Cardinalium euiuslibet excommuniς - ti is , fuissensionis , aut interdicti praetextu a dicta valeat clectione repedi c. visedendus est Zabareti. f Alia sorte ratio afferri posset, quia licὰt excommunicatis generaliter fulminetur contra omnes , Cardinales tamen veluti speciali nota digni, non sunt comprehensi, ut ab Innocentio IV. g in Concilio Lugdunensi sancitum habes, descripsit Felinus. 5
Cardinales sunt digniores hiscopis in admis iratione
Quamuis Episcopalis Dignitas magna sit, Ze tantum possint Epistopi, quantum
Papa quoad ea, quae sunt de efficacia Consecrationis, vel Ordinis, ut notat si Oilator; i nihilominus tamen quia Cardinales r tione administrationis, quia uniuersalis Ecclesiae una eum D. Papa curam gerunt, a Promotis in Episcopos visi- . tandi sunt, ita in Concilio Lateranensi sub Leone X. h sancitum habes. Immo iuramentum fidelitatis, quod praestanr Episcopi iuxta solmam traditam a Gregorio bl comprehendit etiam Cardinales, quia ipsi, 5e Papa Romanam constituunt Eccle- Γsiam , ut testatur Abbas, m ponderando illa verba , Ego N Episcopus ab hac hora in antea Idelis ero S. Petro, Sanctsque Romana meis a cte Sed nunquid Episcopus iureiurando teneatur tangere sacra λ vide, quae scripsit Glossa. n Et ad materia . redeundo. Cardinales scilicet esse digniores Episcopis, ex orditne scripturae compro batur ;& hoc est argumentum in iure receptum: o, in Prouinciali enim, qui est approbatus a sede Apostolica, Zabaret l. teste , p primo nominantur omnes Cardin tes, quam alii Praelati. Et D. Augustinus ad D.Hieronymum scribens, cuius verba re ri Gratianus, q sic ait. Iuanquamseundiam bonorum vocabula, gustam F Hesae visus obtinuit, Episcopatus maior Presbtero sit; tamen Augui tintis in multis rebus Hieroum minor osi; cuius dicti rationem assignans Zab eis. loco citato ait, quia scilicet D. Hieron erat Presbyter Cardinalis, di ideo maior Augustino Episcopo.
De honore Cardinalybus exhibendo.
A ssurgere venienti, de salutanti honoris speciem esse scribit Casianeus: ν 8e ideo Imperator salutatus a Cardinali in totum assurgit cum tamen si ab aliis etiam Illustribus salutetur, parum surgat; quod priuilegium ab Angelo Perusino o
208쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XVI PRIVIL. A
seruatum leges, qui teliatur Carolum IV. Imperatorem a quodam Cardinali yisit tum in totum assurrexisse, summopere d- Cardinalem honorans; ludi ipse Angelus dicat, Imperatorem in hoc nimis curialitvr se gessisse . Verum pro validitate pri ilia legii notas, da sunt,quae Innocentius IlI- a Imperatori Constantinopolitano scripsit in haec verba. Hae autem si prudenrer attenderet Imperatoria celsitudo,non faceres, δε aut permitteret Coni tantinoposit. num Patriaribam, magnum quidem , ct honora- bio membrum Ecclesit, iuxtas bellum pedum suorum in sinit ira parte foder eum alii Rege, , ct Principes Archiepiscopis , ct Episcopis fuis sicuti debent 2 mi. pentὶμ a uetant e . Vide etiam hiauiredum . b Apud Reges vero tanto Cardina latus Dignitas in honore habita est, ut omissis aliorum exemplis, Antonioltus Pa lauicinus Cardinalis,&Iulii II. Pontifici de latere Legatus ad Perdinandum Hispaniae, Ze Ludovicum Galliae Reges Monam missus . tu celebri illo Conuentu Lemni Apo stolicus sacra micans Purpura medius inter Reges sedit, Uberto Foglieria tui . . e me posse Cardinales renunciare honori sibi debito, itaut eius nomen in literis non exprimatur, assiturat Gomesius. d .'
De delatione insignium Episcopalium, Aesione ordinum.
CArdinales etiam non Epistopi lacultatem habent Episcopalia deserendi insignia, minoresque conserendi ordines, si Laudensis e vera scribit, S: asse- clam habet Manstedum , s qui ampliat priuilegium ad collationem quoque sacrorum ordinum, g & hoe etiam voluiste Laudensem is assirmat ; sed 4n meo Codice de minoribus tantum ordinibus loquitur Laudensis, sub scias, 1 Cardinalem non Epitcopum posse solemniter bonedicere, de hanc esse sententiam Canon istarum hait: hoe etiam scripsit Mansredus, I reddens rationem , quia presburer Cardinalis, vel Diaconus, etiamsi nullum Sacerdotis ordinem receperit, tamen Glemnit rhenedicit. Et quoad collationem ordinum intelligendam esse de minoribus , nobautem sacris, nedii Laudensis sci ibit,sed etiam Iacobatius, m & Ioann. Andreas. nin Q
De collatione Beosciorum . . . . -
B Eneficia vacantia per obitum familiarium Eminentas. Carini altu ad ipsos Ca dinales viventes, quorum familiares suerunt, collatio pertinet: hoc priuile pium a Gregorio XI. Cardinalibus coneesium assirmat Gomesius, . de ab aliis Successoribus confirmatum . Neque hoc ratione caret, quia Carcinales onera, de expensas in familiaribus substentandis, alendisque substinςor, ut obseruat Roxa apud Calladorum . p Neque in huiusnodi Beneficior iiii. resignatione: soluitur an nata, nec literae expediuntur, eadem Rota reserente Verallo. q Tenentur tamen Cardinales resighare Beneficia si orum familiarium eis commendata, quia nisi derogatum sit concilio Lateranensi , currunt etiam Cardi ilibus sex menses a diri, commendae, ex eodem Verallo. r Praedictis vero resignationibus consensum praestant Gardinales per cedulas, quia regi illa Cancellariae, X de extendesidis consensi-b is, locum non liabet in Cardinalibus, ex eodem Ve': Io, i qui rationem assignat. nam haec regula lacta est ad tollendas fraudes, fraus autem Un praesumitur in Card. Praeterea Cardinales habentes indultum tenentur struare omnia, quae seruant orditiarii; unde sicut in Beneficiis patrimonialibus tenentur ordinari j illa conferre s- sis patrimonialibus , ita etiam ad hoc tenentur Cardinales,Verallo testa M. Indul- . eum vero Cardinalis obstare nouae prouisioni Papae, quando in ipso Indulto adstdςcretum irrisans omnes prouisiones etiam Papales, Veralius x de vide Mohedan m. F Derogatio autem Indulti Cardinalis intelligitur, quando Indultum esset'.extraordinarium, ut dixit Rota apud Puteum . et Sex vero limitationes ad Indulta DD. Cardinalium recenset Goaral- a de alia quoque videnda dicit apud Ge
209쪽
a reaaed. ikilia, mon. a Sed qui nunquam in Curia suerunt,non gaudere Indulto Cardinalibus cona in M. Mam, O di solito dixit Rota Romana dii iesiorum b De moderatione autem Indultorum μ' DD. Carditialium habes nonnullas Summorum Pontificum Constituti es, nempc
--Pii V. e Gregorij XIV. d Pauli V. e
Cum autem dicti im sit, requirendum esse e sensum DD. Cardinalium in resi- Αἱ- - is. i. gnandis Beneficiis suorum familiarium , quaeritur, an sit requirendus ab eo . cuiusta .. defunctus erat familiaris tempore obitus, siue illius, cuius familiaris erat tzmpore ae '- 14. ras..quo Beneficium obtinuerat Z Et requirendum esse ab eo, in cuius iamiliaritate de-7 cessit, si prior Cardinalis obierat, qua morte non obstante, reseruationem regulin Cancellariae ad satiorem Papae Iocum non habere, sed intrare semilia itatem se-Τ m eundi Cardinalis, dixit Rota apud Seraphinum s reseruatio enim predictae regula f iseis tera. u. 3. intelligitur ad essectam, ut ordinarii prouidere, de expectantes capere non pos- I. cy sint, non autem ad effectum liberae collationis, quandiu adsit interesse alicuius Cardinalis; quia in hoc declaratur reputa 3 o. ut requiratur consensus Cardinalis; ec ita nemine discrepante conclasum suille assirmat. Nec possimi Cardinales renunciare honori sibi debito, ut in literis eorum nomen non exprimatur, nee eorum consen- Bsus in collatione Beneficiorum vacantium per obitum suorum familiarium requia is 3i ' A ratur, ut tenuit Rota apud Bellamen gΑlternatiuae vero priuilegium Cardinalibus coneessum intellicitur illis uti vole tibiis, ut in eadem Rota apud Achillem de Grassis , ubi etiam videre poteris muru. ta ad interpretationem Iadultorum DD Cardinalium facientiae i s tamen de I in aMω.d ρυ- dultorum materia plara quis cupiat, Anastasium Germonium A consulat, qui I -li dultum a Sirio V. Cara de Guere concessum tanquam omnium Indultorum e plar commentariis exornauit.
De rereptione fructuum Beneficiorum absentia non omante C Ardinales etiam non residentes in Beneficiis sibi collatis fiuctus de iure abn
que alio priuilegio percipiunt: quia ius commune pro residentibus habet in Ecclesiae ieruitio existentes, ut est Honorii us. responsum Praeposito deriter j Cardinales autem cum Romanae Ecclesiae, quae mater est omnium , dc magistra , m& omnium Ecclesiarum sollicitudinem gerit, n assistant, 3e ponderis partem diri,& aestus assum' , o veluti collaterales, & partes corporis Papae,p sitis est aequum& rationi congruit, ut hoc gaudeant priuilegio, Laudensi et teste, quem sequi xuς
Mansredus rNec prohibentur Cardinales plura Beneficia retinere, de ad pluralitatem ζxi lBeneficiorum incompatibilium dispensati, dixit Abbas, s Et post eum Felidu3 tasserentes, . hanc fuisse dominam D. Innocent ti Verum Abbas x sequutus dii stiensem ait, dispensitus etiam auctoritate Pontificis circa pluralitatem Beneficio rum si ne cauta licet sit tutus quoad Ecclesiam militantem. non tamen quoad triumphantem sic non valet dis pensitio quoad Dei mi haec Pancro itai us . aliaque addit Anto. Fran. ibi F Hostiensis E vero ad Pr latorum nepotes sic ait: caueant erras; bi nepotes Praelatorum, di videant φυε κοtantαν bio die Q in uis dispen bconcessa Cardinalibus ad pluralitate Beleficiorum i 6 possit dici sine caula,cum rireos conseruanda, & augenda sit maiestas militantis Ecelesiae: hoc autem sine honesto, decentiquὰ semulatu, pro cuius substentatione sumptus non utique leues fiunt, Perfici nequit, ut diximus in praecedenti priuilegio i & vulgata ni is est regula, qui . Altari seruit, de Altari vivere debet; a di conserunt, quae scribit Staphileus b πι- irum non esse cum Cardinalibus dispensindum ad Beneficia requirentia residentiam in loco, ut Pignitati Cardinalitiae non conueniat, habetur eκ Constitutione Sixti risupra indicata. Sicut etiam conserenda non sunt Ordinalibus Beneficia valorem ducator si ducentors Camerae non excedentia. x Lateranensi Concilio sub Leone X ς Absens vero a residentia Benescii propter assistentiam Cardinali exhibitam, ita quὰ inseruiens,an fructus Praebendae, & quotidianas distributiones percipere possit videndus est Moneta, d qui distinctionem assere si Cardinalis sit Legatus, nec ne si sit Legatus, fructus Prςbendorio aute distributiones quotidianas habebit, si vςro no
210쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. PRIVILEG. II. is
A D iurisdictione Cardinalium in Eccles se Titularibus.
IVrisdictionem Episcopalem habere Cardinales in Ecclesiis, ad quas in titulari
sunt, sanciuit Honorius III G.Presbytero Cardinali, & Capitulo S Laurenti j in Damam scribens a Sed Baldus in Commentariis ad hanc Sanctionem declarat, Cardinales habere quidem iurisdictionem Episcopalem, ea tamen quae sunt Ordinis hilopalis non habere , nisi sint Episcopi; cuius sententiae sectatores habet P . linum b Imolam, edi Parisinna. d Et ideo habent etiam Cardinales sub se pleno iure Capellas, earumqui institutionem, &destitutionear, Ecclesia que tales visitandi ad instar Episcoporum , ex Fclino loco indicato. Insuper habere correctionem , & potestatem fulminandi Censuras ecclesiasticas, B & alia, qtiae sunt iurisdictionis Episcopalis faciendi, indicant verba eiusdem Sanctionis, e ibi; corremonem ipsius Carinatis recipientes humiliter, edi excommuni sionis , interdicti, vel spensionissentestias , quas tulerit in eos, sias eorun rim inuiolabimὶν obserua tes dici Collationem quoque Beneficiorum vacantium in Ecclesiis . Titularibus spectare ad Cardinales Titulares , voluit Siritus IV. Comesio , f & Parisio g testibus. Sed longὰ antea Dionysio Papa hoc Cardinalibus permissiim , quae Baronius B scribit,
itidicare videntur; Dionysius autem factus est Ponti sex anno 26o. vixim ire ann. I o.
Patiuin in chronic. Et hoc priuilegium extenditur ociam ad Beneficia vacata prius quam Cardinales possessionem Ecclesiarum Titularium adepti suerint ; nam DD. Cardinales non subiiciuntur dispositioni regulae t. Cancellariae, quae hodie est regula a. nam secunda regula addita est de nouo a Gregorio XV. inter regulas Cancellariae , licEt illam antea Paulus V. secisset , ut aduertit Roderig. Qii, da; i qui etiam addit, fi hanc tertiam regulam tria Beneficiorum genera reseritare; sed ad rem nostram tertium, & vltimum genus facit, nempe omnia Beneficia quomod cumque vacantia post obitum Episcoporum, & aliorum , ad quos collatio pertinebat , itaut toto illo intermedio pertineat ex hac tertia regula ad pontificem , & sub hac regula non sunt comprehensi Cardinales , ut dixit Rota apud Seraphinum . Isicuti nee ligantur Cardinales sub dispositione Sanctionis Bonifacit VIII. in qua cautum est , Episcopos, dc alios Praelatos, antequam ipsi habeant literas Apostoliu' cas super sua promotione, non posse administrare , nec ab Ecclesia tanquam Praela- . - tos ξycipi , cuius quidem sanctionis meminit Abbas n haec inquam Samstio Cis D dinales, non comprehendit, ut dixit Rota apud Seraphinum. O Verum quod diximus, Cardinales habere pri ilegium coniciendi Beneficia E etesiarum , ad quas sent in titulati, scias, cestare priuilegium, quando Cardinales absunt ab Urbe; tunc enim veniunt sub reseruatione Apostolica ex regula iam r. hodie 8 Cancellariae, quae loquitur etiam in Ecclesiis Patriarchalibus S. Ioannis L teranensis, Principis Apostolorum, s. Mariae Maioris; & hanc reseruationem a Nicolao V. primo editam icripsit Gomesius , p quam postea alii Pontifices nedum sequuti sunt, sed illam protulerunt ad omnia Beneficia vacantia in Ecclesiis Titularibus stante ab sextia ipsora Card. ab Urbe; quemadmodii reseruata sunt etiam Beneficia vacantia in Ecelesiis Episcopalibus Cardinatatus Dignitati annexis videndus est Mando sitis. q Verum hanc reseruationem non vile cxtendendam ad Clericatus , &E Beneilatatos in ea non expressi,s , sed tantum ad Canonicatus, & praebendas , ac dignitates, personatus , & ossicia expressa , dixit Rota Romana. r Quod autem diximus, hanc reseruationem extendi etiam ad Beneficia vacantia in Ecclesiis Episcopalibus Cardinatatus Dignitati annexis, nempe Ostiensi, Porti ensi, Sabinensi, Albanensi, Praenestina, & Tusculana;& quare haec reseruatio ad haec quoque Be- nescia fuerit extensa , docet Roderig. de Quaesada. fSed quonii ex Titulis D D. Card. nonnulli Monas seria, R Conuentus Religiosioruhabent annexos,veluti S.Crucis in Hierusalem, S Euscbii s Petri ad Vincula,S. Mariae de Pace, S. Mariae super Minervam, S. Mariae de Populo, S. Clementis, s Augustini, S. Mariae Angelorum, S. Susannae, S. Ceciliae , S. Petri in Monte aureo, Basilicae sue. duodecim Apostolorum, S. Mariae in Ara Coeli,S.Mariae nou SS Cosmae,& Damiani,