장음표시 사용
91쪽
fuerat, praecipuὰ iactum fuisse Successor illius Gregorius XV. existimans, ut quae illi commisia fuerant , sibi quoque a Christo Domino dicta, suaeqtic Pallorali curae iniuneta cognoscens; errantium vero, disperiarum ovium,quae Christi ovile,vel nunquam cognouerunt, vel cognitum dolis Sathanae deseruerunt, numerum csse pene infinitum, ut tantae animarum iacturae, quantum in se esset, pro viribus Occurreret, medelamque salutarem afferret, praedecessorum quoque suorum, Leonis X. a potissimium, vestigiis inhaerendo, qui omnibus S R E. Cardinalibus, ut Catholicam Pidem conseruandi , & propagandi curam una secum assia merent, iniunxit, peculi risollicitudine permotus, praecipuos aliquot S R E. Senatores, Praelatos, ac Religiosos viros, ac Secretarium elegit, Congregazionemque hanc de Propaganda Fide nuncupandam instituit, b cuius dispositionem infra enarrabimus. Sed longe ante Leonem X anno scilicet humanae sal 'tis g8o. percurrenda sunt, i , Icauae de S Methodio Morauiae Apostolo Baronius scribit: e hic enim rationem Fdei, pas 1r6.m . quam praedicabat, redditu rus,a Ioanne Pontifice huius nominis VIII. Romam accitus, sicut olim Paulus d ex Arabia venit Hierosolymam Euangelium conferre cum Petro, nec ipse venire distulit, Fidem , quam ipse profitebatur, coram Pontifice palam exponen ac verus comprobatus Apostolus,receptis ad illius Prouinciae Principem testimonialibus literis ad opus ministerii, Fidem quippe Catholicam propagandam, reuerti iubetur. Et cum eodem tempore dubitatum sit, an tribus tantum linguis, hebraica, graeca, & Iatina laudes Domino an nunciandae essent, ab eodem Pontifice sancitum habes, omnibus linguis Dominum estir laudibus cumulandum ., auctoritate Regii Prophetae, e dum cecinit. Laudate Dominum omnes gentei, cricollaudate eum omnes populi . Et Apostoli, f Repleti Spiritu Sancto loquuti fune omnibus linguis magnalia Dei Et vas electionis Paulus e Omnis lingua consiteatur, quia Dominus nos ire Imus Chri Ius in Gloria et i Dei Patris idie. Honorium quoque huius nominis IV. anno sui Pontificatus a. Parisiis Collegium instituisse , in quo e . Arabicae, di aliarum quarundam linguarum peregrinarum cognitio, quae Propagari.', οβ
dae Fidei usu esse posset, scribit VHdding. in annal. Minor. sub annis Ir8s &seq. - Clatus a Uicto relio. θSed redeamus iam ad Gregorium XV. cuius Constitutione supra indicata cautum est, ut coram Summo Pontifice semel, & in Domo antiquioris Cardinalis saltem bis quolibet mense insimul conueniant. omnia, & singula negocia ad Fidem in uniuerso orbe propagandam pertinentia cognostant, N exquirant, se num prudentia , at .imique circumspectione decidant, grauiora tantummodo Summo Pontifici reseruando. Ministros, & operarios eligit, ad serendam, & colligendam messem toto orbe , diis istam transmittit.Quod a praedecetaribus Romanis Potificibus sepius factitatu in . legimus, signant Et a Gregorio IV cuius auctoritate Ludovicus Pius sex Monacos S.Benedicti misit in Daciam, Sueciam, & Gothiam ad praedicandum Euangelium , D qui adeo diligenter situm munus obierunt, ut breui temporis spatio immanes illas, barbarasque Nationes ad Christi Fidem, de cultum traduxerint, Ciaccono teste. iNe veris operariorum paucitate Sanctum destituatur opus, Pauli V. prouidentia Carmelitarum Discalceatorum Seminarium in Vrbe sub inuocatione S. Pauli erectum habes, fi cuius quidem institutum est,ut alumni diuersas linguas, & scientias edocti, ad haereticorum, schismaticorum, & quorumcumque infidelium conuersionem ab eorum Superioribus mittantur.
In Concilio quoque Viennensi, Clemente V sedente , & in volumine Clementinuum I impressam Sanctione habes in Studiis Romanae Curiae,Parisiensi,oxoniensi h , . o. B000nlans, S lamantino hebraicam, arabicain , S chaldaeam linguas per duos in pulta, ..is l. Nu libςt lingua Magistros edocendas esse, ut peritia lingi, arum huiusmodi qui ad di, Euangelia dum mittuntur edocti, infideles ipsos sciant, & valeant sacris institutis instruere, Christicolarumque Collegio per doctrinam Christianae Fidei, ac susceptionem sacri Baptismatis aggregare His quoque linguarii studiisopera dare Regularibus praecepit Pantus V. m & sch laribus, qui harum trium linguarum peritiam habuerint, ut caeteris paribus in sui, i, rimisian Ordiniis honoribus aliis praeserantur indulsit, L i iam mire.. . . Vzrum quia tempo alia maximum Praebent spiritualibus adiumentum , ut ex iis , δε i. r. Is se quae Ioannes XXII n edixit, innotescere potest, ideo praefatus Gregorius XV. prae-
92쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. C GREGIV. o
terea, quae ex priuata eius Archa suppeditari mandauit, quaeue piorum fidelium liberalitate collata sunt, cum Sanctae, & Apostolicae Sedis hoc proprium, ac peculiare sit negocium, certos huic operi redditus a Camera Apostolica persoluendos in perpetuum attribuit, illorum qire administrationem iisdem Cardinalibus huic Congregationi praepositis commisit.
Boni Principis Ossicium esse taesens, de Ecclesiasticas defendere, ae veterari personas, Nicolaus LPontifex Theodorico Regi, & Leo IV. Lothario Augusto scribentes demonstrant . a Sed nullo pacto reticenda sunt, quae Athalaricus Rex Clem Romanae Ecclesiae, Cassiodoro teste , b scribit. Tanto inquit Diuinitati plurima debemus, quanto a caeteris mortalibus maioras repimus : nam quid simile rependat Deo, qui titur Imperio' Sed licti pro tanto munere ni bucompensaripossit id es,' itamen alia reditur, dum inseruientibus bonoratur: itaque si bili aditione ea a-
natui, negoci potitisse laribus occupetur ; ad entes Diaconum quoque Usrum ad contumeliam Religionis tanta exertitionis acerbitate rempulsum , ut Salus ea propria cui iodiae crederet mancipan m; Probterum quin etiam Romanae Eccles pro leuiabui causis asseritu eriminalis, impetitum; quod nobis pro ingenita reuerentia, quamn ira debemus auctori, at lieuio profitemur, Ut qui pridem furii meruerant iis seruire mini ieristi conuentionibu, i r uerentis nefari se expositi iniurdi ubiacerent:
ideo rens era, ct consulentes de ιγ D plicantium, praefenti auctoriata e moderato ordine de imui, oi si qui 'iam ad Romanum Clerum aliquem pertianentem in qualibet eau probabili credita rit aErisnepulsandum, ad Beatissimi Papa iudicium prius conueniat audiendus Ut aut ipse inter utrosque more suae Sanctitatis πο stat, aut causam deletet aequitatis Liudio terminandam. Guod si quis extiteri tam improbus Attigatur, atque omniumsu ris itid ei aeriua mente damnatus , qui Veteremiam tantae Sedi exhibe, e contemnat, di aliquid de nos Iris affatibus credideris promerendum ante alleuius onuentionis esseritum , decem librarum auri dispendio feriatur, quae a Salatinissa rarum laetitioniam protinus exactae, per manus ope m morati Aut litis pauperibus erigentur: ear notiὸ impetratis negocbi quoque sui admissione mulctetur. Dignus es enim duplieiuna percelli, qui Diuinam reuserentiam, er no a iusia temerarit o e. Alia multa de Clericorum immunitate Bel minus e scribunt, & Iuliuiis Carth rius Conciliis meu , dudum almae Vrbis Senator in sua locuple i Disputatione pro ecclesiastica inam nitate elaborata. Ecclesiarum vero priuilegia confirmasse, in contrarium inducta substulisse Valentinum, & Martianum Imperatores eorum indicat sanctio. dStatuta autem contra libertatem ecclesiasticam ipso iure nulla, & de Statutorum volumine abradenda Fridaicus Imperator edixit. e Verum quia nedum ipsamet Ecclesia, illiusque Ministri hoc priuilegio immunitatis gaudent, sed aliis quoque cuiusuis ordinis ad eam confugientibus concedit, quod ab Archadio .& Honorio, aliisque Imperatoribus indultum fuisse constat; faltius hanc rem exquirendam putaui. Et antiquissimum hoc esse priuilegium nedum apud hebraeos,& nos, qui veram Christi cognoscimus, & confitemur Ecclesiam, sed etiam apud ethnicos, di barbaras quoque gentes, immo bestias ipas omni rationis usu carentes, ex insta dicendis apparebit. scribit enim Tiberius Decianus, g de post eum Alexander Ambrosinus, b am
boque ab Aristotele mutuasse a firmant sed potius ab Alexandro ij in Parthenio G Monte
93쪽
γε Monte obseruarum fuisse, ut quaecumque stra ab alia i insectata si in Templum pa nos Dei aufugisset, ibi tutam fuisse in loco Ailla nomine, Aeliano teste , a quocletiam in Dianae luco, in venetis, de montibus, quos Graeci Mercalas vocant, obstruatum rescrunt: sed haec Poetis relinouendo videntur , tron lorge enim, Ut mea
fert opinio, a sabulis distant, nam ut Aristoteles b ait irridendo Augures, qui bella I ex animalium dissidio, racem vero ex considio statuunt; ad haec enim animali mouen tur non alia de causa, quim ex cibi carentia, vel coria; itas rei indicium cinquit ipse Arist Vicit cura, quam Aera iij a imantibus impendunt; quod enim apud 'sos cibo non earent, sed copiosὸ Huntia , ideo e Legio ves, erat Usma δε-gunt , mansuescunt enim hi e modi ratione cte Relictis igitur bestiarum asilis, cuius dictionis ethi mologiam collige ex Budeo , e dum ait, asylum nuncupari immunitatem,&tutelam, quam quis consequitur , ad Aras, siue Templa confugiens. Et primum aperuisse asylum Cadmum, dum Thebas conderet, testatur Alex. d Alii vero, ut Statius, e ad Herculis prognatos reserunt : Statii carmina sunt haec.
Fama est' defessi arie H bu Zis pare ni DNuminis Herculeos dem funae : Ne tri,
Me fac asse loco commune an mantibus egris Confiigium, unde pro Istarent iraque, min M. Horum exemplum a Romulo imitatum Liuius, j Plutarchus, g Virgilius, b de Ouidius i scripserunt; huius autem carmina sunt. Romulus ot faxo lueum circumdedit alio, ilibet hue, inquit, confuge tutus eris. Ad Statuas quoque Imperatorum confugientes tutos si isse constat; qua in re ne vititerius te detineam, Io Coras h Alex. ab Alex. I & Tiraq. ibi; Tiberi Decian. mde Ambrosin. π consule . Sed neque a Graecis , neque a Romanis hoc immunitatis V priuilegium Templis, & sacris Aedibus seruatum fuisse, testis omni exceptione maior est D Augustinus. o Hae autem, quae de Graecis, Romanisque diximus, ex iis, quae in Sacra Pagina leguntur, fortasse deducta fuerunt; dixit enim Deus ad Moysen. p Qui occiderit bominem Colens morte moriatu/; qui autem non est illi insidiatus , sed Deus tradidit latam in manibus eius, constituam Api Ioetim, in quo fugere aeneat. Hune autem locum fuisse conflat Ciuitates illas, quae iussu Iosue con- , structae sucrunt, ρ ad quas homicidae inuoluntarii confugientes, tuti, & immunes
Et hine deducunt multi, immunitatem, & liberialem ecclesiasticam a Iure Diuino initium habuisse; nam licet illae Ciuitates nou Ecclesiae essent, multo magis tamen hoc idem videtur dicendum in Ecclesiis, & satis probatur mentem Dei suis: r ut homicidae inuoluntarii locum aliquem haberent, in quo confugientes tuti serent Et Altare quoque tutum reddidisse ad eum configientem colligitur ex sacra Pagina,r ibi. Si quis per in Uriam Melde it proximia uum, o per in dias, ab Altari meo euelles eum, Ut moriatur. Quae verba referuntur in Decretali Gregorii Papae , Tubi Glossiator. t colligit, immunitatem esse concedendam, per argumentum a contrario sensu, illi, qui casu homicidium commiserit: sed alia multa ad rem e gnosces ex Tiberio Decimo. u Illud autem Beati Augustini ad Bonifacium, x a Gratiano F relatum in haec verba non omittam . Miror, quomodo tam subito Fiarii murum aries ruperit inimiet; noui enim ρ R Ilione semper i mel fiam Dei ven ratus: quo instigante facere ausus es t homin- δε Eeel a rapuisti ergo si amicus intenditur, cur Deus ossenditur Z Sed si de potestate praesumitur, Nabι - - nosor Regem intende , qui ea af perbia in bovem ex homine eis commutatus Non ot confundam te baec se ibo, do num Marissimum moneo. Hesiae igituria sum re ea, quem Ut i religiosis, ui rasu ii. Oblatio et ero Domus tuae a Cloricis ne scipiatur , indixi, communionemque tibi interdico, donee peracta pro ausibus, Oeterrore a me d/ ita tibimet poenitentia, tempore ordinato pro hoe facto eo de eontrito, ' huminato dignum is rasse seium Deo ere. Cui Bonifacius ipse Rex, seu ut alsis placet, Comes, ita respondit. Humilis stato, quod primum e y. Suscepi autem tremens Sane litatis tuae et rba verberibus plena, scio quod oenia prae paratur, qui ab Augustino perferiissimo Sacerote eorripitur; nee debet Episcops d negari, quod voluntas fuit, aut casus: i e enim bi Anegat euram, quiseam medico
94쪽
non publie.rt ea am . Hominem ergo, pissme Pateν , ὸ liminibus Ecessa raptum tui inritis aspectibus iussio mea,furorquὸ subduxit; aliena no unifaria uti consilio Dei, ct Sanctorum eius rarimine Uiuo : illum itaque virum morte dignissimum quem, ut dixi, meus de Ecclesi oribus furor abs axit, vitae tuis iussonibus donamus A iiD m: agnosse eulpas indignae meae LebἹmae iungantur tuisfletibus iusti quopossit haec nota nigro inscripta titione deleri messae mihi introitus non negetur; illienero veniam, Ubi admisi culpam. Haec Bonifacius, quae a Cardinale Baronio rese
Et huic sententiae, immunitatem scilicet Clericorum , & Ecclesiarum esse a Iure Diuino,subscribere se videtur Nauareus , b qui inter corollaria primum ponit, Cle- -- ricos,& Monachos iure Diuino a potestate laicali in causis criminalibus , spiritualibus,& annexis, ratione clericatus,& monachatus exemptos esse; & hoc :i qjossa e solemni, per Theologos, ac Iurisperitos communiter recepta, mutuasse assicinat. Et paulo ante respondens ad argumentum, cur magis eximat a potestate temporali character Claricatus, quam Baptismi sic ait: quia character Baptismi non est sua pietana tuta distinctivus, & discretiuus ab aliis Christianis, imino congregativus , iuxtata illud Apostoli d Non est dii inctio Iudaei ct Graeciae alibi. e Omnes in Christo υnu corpus fumus . Clericatus vero, & Monachatus sunt res distinctae ab aliis Christianis, ut est Diui Hieronymi sententia a Gratiano f relata in haec verba. Duo suntgenera risianorum ; HI autem unum gentis, quod mancipatum Diuino υpeio, Θ d ditum contemplationi, edi orationi, ct ab omni strepitu temporalium cogare eon ue. nit die. Atiud Ue genus Chr tianorum eis, Olfunt Laici: bis licet temporalia possidere , sed nonnisad um; nihil enim miserius ut, quam propter nummum Deticontemnere: his emessum eia et orem dueere terra colere, inter visa di visu iudicare, causas agere,oblationes per Astari apponere, decimas reddere,ct ita amari poterunt, si vitia tamen benefaciendo euitauerint. Haec Hieronymus , quae adeo vera sunt, ut
Gregorius VII. ad Hermannum Metensem Episcopum scribens g haec a Gratiano hrelata dixerit: Quis dubitet Iacerdotes Christi Regum , ct Principum, omnium ρ duri patres magis Iros censeri nonne miserabilis infaniae esse cognoscitur lius patrem, discipulus magis in Ibi renetuγ subiugare , ct iniquis obligationibus i Iumsuapotessit ubi pere, a quo eisdit no lum in Terra , sed etiam in Coins , ligari posse , O setai Quae veritas etiam ab ethnicis comprobata suit, Plauti i testimonio Suis homo es tanta eonfidentia 2ui Sacerdotem audeat violare P. At malo eum magno Do hercle fecit.
. Vaticinor, moneoquὸ Deum dateferaserenti,
' Non mibi ,sed magno posituγ iiD Deo. Talia Culso seri praeconia gaudent,
Ut sua quid ostiant numina tu e probent. Alia multa ad rem congerit Anastas Germon. I omnino videndus: &Iulitius Camiliarius in recensita disputatione de immunitate ecclesiastica, ubi optime, ac copiosissime probat, immunitatem ecclesiasticam esse de iure Diuino , & humano. Sileat igitur GuglieImus Barciatus, m &effatire rubescat, Clericos per totum orbem, quocumque ordine,vel gradu sint, non esse adhuc vlio modo exemptos , &liberos a potestate temporali Principum secularium, in quorum Regnis,Regionibus-- qud vitam degunt, sed perinde ae caeteri ciues sunt iis, biectos esse in omnibus, quor ad politicam, & temporalem administrationem, ae iurisdictionem pertinent, inque G eos ius vitae, ac necis , sicut in caeteros subditos ad eiusmodi Principes pertinere &c. - Cui quidem blasphemiae, praeter ea , quae Eminentissimus Cardinalis, & prudentissi-inys, omniqud temper laude cumulandus Ecclesiae Romanae Senator doctissimus Belarminus respondendo scripsit, n quae Gratianus E Sanctorum Patrum mon mentis, Summorum Pontificum Sanctionibus collegit, o obiicienda sunt; ex quibus satis superque constat, Imperatores, ac Principes Christianos sabdere debere executiones stras ecclesiasticis Praesulibus, non praeserre: p vide quoque Carthar in oe disput. ubi eiusmodi argumenta , aliaque refellit. Q ramobrem Dantes Aligetius cum in sua Monarchia ausus suisset afirmare , -- perium non habere dependentiam ab Ecclesia, poli eius obitum ex hoc potisiimum G a capite,
95쪽
a in i mi e pite, Pariolo teste , a tanquam haereticus damnatus suit 1 quem etiam resert U Gicisti. laterranus . b Licet hanc Barioli attestationem tanquam erroneam reprehendant νη- reic Nauarrus , e de C virus A videndi i vide etiam Hieron. de Monte in suis quae, in antroDIM. stionibus . e
pra si Et omissa ulteriori inuestigatione, an inquam haec immunitas sit de iure Diuino ,2'ι, an positiuo, licet Tiberius Decianus f scribat; aut consideramus ius Diuinum pro-Dia... prise, quod scilicet in Decalogo continctur, & hoc iure certe talis immunitas expreca in antimore. se non est concessa; aut vero consideramus ius Dii .itium uti ius veteris Testamenti at tu, Moyse in Legalibus,& C remonialibus prsceptis datum populo Israelitico,ee eo iuret ' utique inuenta fuit, & concessa haec immunitas tam Civitatibus illis, ad quas dabatur - - resagium,quam Templo,Tabernaculo,& Altari de quibus supra diximus: cum tamen a 3 ii in prino omnes iiiς leges, de Cqremoniς veteris Testamenti per aduentum Christi sublataeterire. fuerint , g & a Christo Domino nulla lex promulgata legatur prster naturalis iuris f -- si prscepta, Fidei articulos, id Sacramenta, ut D.Thome monumenta b testantur, se-: τἀπ- quitur hanc immunitatem legibus postea tam ciuilibus, quam canonicis ad similitu-
.ina; missa dinem prεdictarum legum veteris testamenti, de gentium inuentam , de renouatam Bs m e. multi tri clie; nunquam enim in Evangeliis,de noui Tastamenti Scripturis id cautum, aut sano ibi si iis citum inuenies; immo Volaterranus, i de Platina de Bonifacio Pontifice huius no-- 'μμ' minis V. loquentes, hunc primum inter Pontifices statuisse assimant, ut confugien
, ., 'I ...is tes ad Ecclesiam immunes essent, quorum tamen dictis ne penitus aequiescam,quet . ari. iε supra de S Augustino, de aliis dixi, me admonent: Si quidem Bonifacius V. anno salu-ε-ant s. t F. tis 616. die a Decembris, eodem Platina teste , Pontifex renunciatus est, die vero ' - is Octobris si I. Pontificatus anno quinto hominem exuit; verum S. Augustinus i quo tempore Ecclesiarum immunitas etiam vigebat circa salutis annum qco. itaut et . Ze ultra annis ante Bonifacium V. in humanis erat. Ne tamen Volaterranum, ec Platinam indefensos reliquamus, tantorum virorum patronum, de aduocatum in-x re α-- M ueni Tiberium Decianum, fi qui animaduertendum scribit, priuilegia immunita-ε. - tis Ecclesiarum ab Imperatoribus, non a Pontificibus concedi solita; quod a Convers γ tantino Imperatore sancitum legis, ι S: aliorum quoque Imperatorum hac de re I ri promulgatas leges passim inuenies in Theodosiano, de Iustinianeo Codicibus, i Be Nisa. d. Dis larmino m in responsionibus ad Barciatum, β: ab Anas laso Germonio n ad saturi- metis is curis. tatem relatas, ubi Peregrino, Othelio, de Matino iurium in ratauino Gymnalio Pro -- ιν ρη se es sessoribus respondet. Quapropter dicendum erit, sui se quidem ante Bonifacium V. si ' immunitate, Ecclesiarum ex Imperatorum Sanctionibus , ipsum vero Bonifacturr ris assinibisa, inter Romanos Pontifices primum in hoc legem dixisse . Sed postquam haec a nobis iam inisnun. Eo scripta sunt, legimus in Sacro Rotae Romanae Tribunali decisum, o immunitatem εὐ- intr- Sacrorum a iure Diuino fluxisse, praesertim quoad personas Diuino cultui addidi D. im se Baronius p insuper scripsit , Bonifacium innovasse antiquos Canones , dc Dc- D
usu.- m. - Uersim licet haec veritas adeo sit altissimis defixa radicibus , ut nec frangi, necram Molo-. G quidem de suo loco quovis ventorum flatu abitari, aut moueri posse videatur; scri-23 h bentium tamen licentia eo protracta fuit , ut iudices temporales propriae salutis imp -- - memores faciendo , dum sacrae Inquisitionis timore illam omnino negare non auris, ΣΘ. ..ident, in desuetudinem tamen abiisse non dubitarunt a mare, ut Iulii Clari verba: io ,- i. v. s. designant, q ea potissimum ratione, propter ingentem scilicet numerum Ecclesia- scias m tem p rum, de frequentiam delinquentium, itaut de facili quilibet malefactor euaderet na Vi nus iustitiae cum nulla serὰ sit via in Ciuitatibus, in qua non sit una,& quandoque plu- res Ecclesiae, itaui priusquam capiatur, sacillime posset in aliquam earum se recinere; quod tamen esset contra mentem eorum , qui Ecclesiis immunitatem hanc tribuerunt, non quidem ut essent asyli delinquentium,& speluncae latronum, scd ut praesta- nrent refugium miseris , qui humana fragilitate , aut casu in aliquod incurrissent cru, 'men . Haec Iulius Clarus; cui prςter alia multa, quς Diuus Ioannes Chrisostomusi ,
ad Honorium , & Archadium Imperatores scribit pro liberatione Eutropii, qui ad Ecclesiam confugerat, obiicienda sunt. Propter boc inquit maximὸ tuendus eis Eutropius,quδ Mellarum priscrps fuit; in bis enim oportet glori ari Deum quδdnmisit eum in id necessi fatis adduc/, ut per i um 9 virtus, quae in L Ecclesia, O
misericordia nosceretur; Virtus idem, quod impugnatore uu vplicem videt; miseruoria υοδ ex eo quod protegi upplicem: i ta enim fune oγnamcnta Altaris
mel iis; imis fune vers CDiuiana Pietatis irIgnia. Sian fas esse inquies raptorem,
96쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. IV.
atque inuasorem eunctorum Altare Dei contingere; nolo hoe dicas charissime; quoniam quiuem meretrix ida peccatrix pedes Cisi ii contigit, ct non ex eo opprobrium inrufir CBri . sed gna virtutis eius elicuit; neque enim immunditia eius polluit eum, qui mundus erat ,seu puritas mundi purificauit immundam. Recordamini illius maA es eruos, qui pro his, a quibo ad Crucem deductus est, direbat. Pater ignose illis, quia nesciunt quid faciant. Et postidem in uit uid enim agendum e LI CbHim nis p auialendus ne quispiam ab Ecclesia, ad quam paul3pora omnibus aeredendum es, erendaquὸ Dominica oratio, qua hae poti mum orabimus; ct dimitte nobis
ribita nostra, eui ct nos dimittimus debitoribus noriris p Non ergo patiendum, mis, qui in Ereo sperauit rufi sperauerit. Hactenus Moannes Chrisostomus pro liberatione Eutropij, quem scelesiissimum fuisse constat, dum enim Cori sui erat, legem tulit, ne quis in Ecclesia tutus foret, Deciano, a & Ambros no b testibus ritaut iustum Dei iudicium si agnouisset . utique dixisset Heu patiis telis vulnera facta meis. Sed melius Regius Propheta. e In operibus manuumsuarum eo rebensus Hypee-- eator. Etenim ut Christianus quidam Poeta cecinit . M Qtii tibi belia mouet Genetrix sanctissima, non te Laedit, at ipse Dum traycit ense caput. Calce ferit Himulum, nam se miser ipse cruentat Lum; putat stimulo se dare damna, rapit; Atque eadem patitar, quae rupi alli procella
AEuitur rupes, frangitur unda minax. Fortior es Coelo, Caelumque ct Terra peribunt, At m Sponsa Dei tempus in omne manes. Videndus est etiam Baronius, d dum sancita in Concilio Triburiens resere, Formoso Pontifice sedente. Ad horum igitur temeritatem, & ministrorum Curiae secularis audaciam restae C nandam , Gregorius XIV. Potit. Mam Constitutioinem edidit, e qua cautum est; Confugientibus ad Ecclesias, loca sacra, de religiosa, si publici latrones, viarum graia satores fuerint, qui itinera frequentata, vel publicas stratas obsident, ac viatores ex insidiis aggrediuntur , aut depopulatores agrorum, quiue homicidia , 3e mutilati nes membrorum in ipsis Ecclesiis, earum Coemeteriis committere non verentur, aut qui proditorie proximum suum occiderint, aut assassini, vel haeresis, aut laesae mai statis in personam ipsiusmet Principis rei, immunitatem Ecclesiasticam non sus-srarari. . Quibus casibus exceptis, firma remanet in aliis regula; nec ad alios casus, praetero restas, etiam similes, huius Constitutionis dispositio extenditur, prout Farina eius , f d Falconii g consulti responderunt, quorum doctrinam sequendam esse I scribit Ambrosinus. θVt autem non solum ea, quae in L Gregoriana Constitutione continentur, sed cauta omnes ad hanc immunitatem, de libertatem Ecclesiarum respicientes diligentius exquirantur , & matura deliberatione decidantur, san. me. Urbanus Vita, cae Eminentiss. DD. Cardinalibus, Romanae Curiae Praelatis, probisque, & doctissimis viaris Congregationem, de qua huc usque loquuti sumus,instituit, statisque diebus,prout necessitas suadebit, celebrandam edixit. raedam etiam ad materiam immunitatis sacroruse, & Ecclesiarum satiς eruditὸ pertractat Petr. Gregor. Tholosan. videndus; i sed integram, eruditamque tractationem tribus libris conciuiam Io. Kalen Martii anno salutis is 89. absoluit Anastasius Germonius, quos, & alios supra relatos cupido indicasse lectori satis esse s putaui. Haec demum non omittam , confugientibus quoque ad Crucis signum etiam ista via positum immunitatem esse concessam; nam in Claramontensi Concilio, Vrbano Il. praesidente, anno salutis Iops.celebrato, legimus, a Baronio h his verbis relato. Si quis ad aliquam Crueem in via persequentibus inimico confugerit, liber aes in .es Ecclesia permaneat O . Grauissimas quoque poenas luisse violatores immunitatis Ecclesiarum, praeter alios scribit Aaronius I videndus. Habes etiam ab Int. centio i II.& Honorio I ii. duas editas Samstiones ad rem facientes . prima etenimis Henrici Constantinopolitant Imperatoris Constitu tionem , qua cautum erat, ut nullus posiet de suis possessionibus in vita , vel in ultimo testainento aliquid Ecclesiis relin
97쪽
relinquere,damnat: secunda a vero legem pro immunitate, libertate,&iurisdictione ecclesiastica editam a Federico M. Imperatore confirmat , quas vide, si lubet. Sed an iudaei confiigientes ad Ecclesiam gaudeant immunitate ἰ negative respondet Marquard de Susan b amplians iuxta magis communem, etiamti confugiant ani
mo se conuertendi ad Fidem Christianam.
Pro Deris Ritibus, o Caeremoniis.
NEmo est tam rudis, tam seris moribus, ut Virmianus ait, e qui oculos suos in Coelum tollens,tametsi nesciat cuius Dei Prouidentia regatur hoc omne, quod cernitur, aliquam tamen esse intelligat ex ipsa rerum magnitudine, motu, dispositione , constantia, utilitate, pulchritudine, temperatione: nec fieri possie, quin id, quod mirabili ratione constat, consilio maiori aliquo sit instructum, ad late tradita per Germonium . d QIam quidem veritatem idem Firmianus e nodum ex Prouia dentia, Mundi rectione, Proilhetarum testimoniis probat, sed ex philosophorum quoque, & Poetarum dictis illustrat; itaut qui hoc negare praesumpserit, stultus, de insipiens sit reputandus, ut Regius Propheta s cecinit. Dixit insipiens in cordesuo, non es Deus: & videndus est Germonius. gSed quonam pacto hominum credulitas loducta saerit,ut honor, & cultus, qui soli Deo vero trino, de uni debetur, sacrilegorum, improborumqud hominum, quandoque etiam belluarum simulachris ,&idolis adhibeatur, idem Pirmianus b docet Hinc etiam deductum esse fatendum est, ut a Graecis, Romanis, Etruscis nedum libri quam plures, sed leges, & Senatusconsulta de ritu,& cultu salsorum numinum,& de rum editi, pro inuigatique fuerint: Varro enim libros quinque de rebus diuinis, ecvnum de ludis in honorem deorum, dearumque exhiberi solitis: Ouidius libros sex Fastorum: Cicero libros tres de natura deorum,& alii quidem multi hac de re scripserunt, inter quos Manutius i quoque leges, quibus sacra fierent, & ederentur ludi recenset. Sed quo ritu, quibusvὰ caeremoniis hostia apud priscos diis imo labatur, Ac quo modo fiebant sacra, quidqud apud exteros, ne te multis detineam, Alexandrum ab Alexandro k videndum indico,& ad eum in annotationibus Tiraquel. quos qui dem si legas, nihil ulterius in hoc tibi desiderandum puto. Antiquorum vero sacrificia in quatuor partes diuisa suisse, nempe libationcm, im lationem, redditionem , litationem, scribit Rosinus: I dc supra , m tria esse sacrificiorum genera dixit; at in muta, in quibus nulla inerant signa; alia arguta, quae conspicuas, & illustres notas exhibebant; alia denique regalia, quae vultum fortunae, & talicitatis pollicebantur Θquibus vero instrumentis hac in re uterentur; quot essent Sacerdotum species; quae Templa dicata; qui ludi diis ederentur, ab eodem Rosno n cognosce. Et quamuis Iudaei hac in re ab ipso Deo instructi, Ic eruditi, ut in libris Exodi, MLeuitici videre est; ad hos tamen impios gentium ritus, in colendis , & venerandi Ridolis, desecisse, post multos scribit Villalpand. o Cuius rei ulteriori inuestigatione tandem omissa, gratiae quidem summae agendae sunt Domino Nostro Iesu Christo vero Deo, veroque homici, quod has tam crassas tenebras a C hristianorum animis Euangelii sui clarissima luce dispulit, dissipauit, ex
tinxit; nonosque ritus, caeremoniasque novas, quibus Ecclesia a Spiritu Sai cto edocta, ex Apostolica traditione, & disciplina utatur, quaeue in Sacramentorum administratione, Divinis ossiciis, omnique Dei,&Sanc orum veneratione magnam Chri litani populi eruditionem, verςque Fidei proici latione ni contineant, sacrarum rerum maiestatem commendent, fidelium mentes ad altis limarum rerum meditationem . extollant, di igne deuotionis inflamment , expulso vetustatis errore, conscripsit tae quidem omnia ut consertientur, instaurentur, &ad ipsus Domini Nostri Iesu Christi laudem, atque honorem in dies magis augeantur, Sixtus V. p Pont. Max. quorundam Cardinalium Congregationem instituit,& erexit: quorum numerus licet tunc ab eodem Sixto ad qWintum praefinitus esset, hodie tamen Summi Pontificis restri ratus extat arbitrio, it aut de Praesenti quatuordecim, x vltra intersint Cardi
98쪽
Et quemadmodu olim in Romana Republica Pontifices de omnibus causis ad saera pertinentibus, & intra priuatos , N magistratus, & deorum ministros cognoscebant, de sacris , quae scripta non erant, aut quae moribus non recipiebantur, leges serebant, & consuetudines eligebant,quas omnium optimas iudicarent: & omnes magistratus, quorum curae sacrificia, deorumque cultus erat commisitas, omnesque Sacerdotes examinabant, ut Dionysius Halicamass. a scribit: I ta Eminentisismi isti Ecclesiae Romanae Senatores, ut veteres ritus sacri ubiuis locorum , in omnibus Vrbis, di orbis Ecclesiis, etiam in Sacello, quod Capellam vocant Pontificis, in Missis, Divinis ossiciis, Sacramentorum administratione, caeterisque ad Cultunia Diuinum pertinentibus i quibus iis personis diligenter obstruentur, inuigilant. Caeremoniae si exoleverint, cas restituunt, si deprauatae fuerint, emendant, de
De sacris ritibus, & Caremoniis Pontificale rotissimum, Rituale, de Caeremoniale
libros, prout opus sierit, examinant, reformantquE . . ossicia diuina de Sanctis, & Patronis, Orationes, Hymnos nouiter compositos, siue emendatos recognoscunt, & summo Pontifice consulto, permittunt. ouod in Breuiario annis proxime elapsis, Dinnae Vrbano VIII. Pontifice Opt. Max. sedent i, impresso fictum suisse, & seruatum scimus, atque videmus. Non modicam quoque curam circa Sanctorum Canonizationem , Festorumque
dierum celebrationem, ut omnia scilicet rite, de recte ex Sanctorum Patrum traditione fiant, adhibere debent. Vt Reges, & Principes, eorti inqire Oratores, atque aliae personae et lina ccclesia-sucae ad Urbem, Curiamque Romanam venientes pro sedis Apostolicae dignitate , ac benignitate honorifice more maiorum excipiantur, cogitationem suscipiunt, seduloque prouident. Controuersias de praecedentia inter Magistratus, quo laicos vocant, & Ecclesi sticas personas in Processioni bra, aut alibi vertentes caeterasque in huiusmodi sacris ritibus, & caeremoniis incidentes difficultates cognoscunt, summari e terminant, Se
Pr mus autem inter Romanos Pontifices, qui ritus, quos in consecrandis Ecclesiis, do Altaribus Romana seruat Ecclesia, Beatus Sylvester Papa instituit, ut sacra testatur historia: b nam etsi iam ab Apostolorum tempore loca fuerint Deo dicata, quae a quibusdam Oratoria, ab aliis Ecclesiae dicebantur, ubi collectae sebant per unam . Sabati, & Christianux populus orare , Dei verbum audire, de Eucharistiam sumere solitus erat: non tamen illa adeo solemni ritu consecrabantur, nec in eis adhuc in . Titulum erectusti erat Altare, quod Chrismate delibutum, Domini Nostri Iesi Christi, qui Altare, Hostia, de Sacerdos noster est, figuram exprimeret.
per Executione, O Interpretarione Sacri Conti0 Tridentini.
SAcrosanctum oecu medicum, de generale Concilium Tridentinum fuit a paulo III indictum, de anno is s. Indict. . die vero Dominica tertia Aduentior . Domini in qua fuit festum N Luciae, re i 3. Mensis Decembris, ipsius vera '. L . pontificis anno tr. inchoatum, ibique eiusdem Pauli ML nomine praesidentibus Reuerendissimis Dominis Io. Maria cie Monte, Marcello Cervino, de Reginaldo polo s R E. Cardinalibus, atque Apostolicae sedis de latere Legatis, quod ex eodem Concilio e innotescit. Eoque tandem post decimum octauum annum completo, illiusque decretis, ac sanctionibus a Pio IV. de consilio etiam, ε assensuve iterabidium fratrum suorum S. R. E. Cardinalium in Consistorio secreto confirmatis. ἀ pacta etiam ab eodem pontifice declaratione, huius Concilii decreta, in iis, quae reformationem. , Ic ius positiuum tantum respiciunt, a Kalen. Maii is 6 . ligare coepisse, de ad illorum obseruantiam arctare. e Tandem idem Pius considerans, parum esse iura condere, Si promulgare , nisi sit, qui ea debitae oeciitioni demandari faciat, super executione, de obseruantia eius Ργυρος dem sacri Concilii Tridentiniquorundam S. RE. Cardia alium Congregationem, de n ai ἀ
qua nunc loquimur, instituit. I
99쪽
mam postea flatus V. a confirmauit nedum quoad ipsius Concilii executionem. sed etiam interpretationem . Tenentur autem huic Sacrae Congregationi praepositi pro. viribus curare, ut huius Concilii decreta ,& sanctiones ab omnibus inViolabili Ur sub excommunicationis latae sententiae,alijsq; poenis observentur,eodem Pio IV.b mandante; reseruata tamen sibi, ac Successoribas Romanis Pontificibus declara tione dubietatum, si quae in executione dictorum decretorum, & literarum Ap stolicarum in hoc emanatarum emerserint . e Circa vero Censuras Ecclesiasticas, Ze excommunicationis gladium, non esse temerὰ , sed mature stringendum , ab eadem Tridentina Synodo d sancitum legimus. Synodos Prouinciales tertio quoque anno , Dimesanas autem singulis annis saetendas prouideat. Decreta vem Prouincialium Synodorum ubiuis terrarum em nata, ut ea expendat,& recognoscat, ad se transmitti praecipiat. Patriarcharum, Primatuum, Archiepiscoporum, Episcoporum , qui Beatorum Apostolorum Limina certo, con stitutoque tempore visitare tenentur, postulata audiat, quae rer se Congregatio potest , expediat, maiora vem Pontifici decidenda
Quae in Ecclesis, aut eorum curae, ac silet, eleri populique commisit morum disciplina seruetur, ab iisdem Praesulibus exposcat: Qilaenam huius Tridentini Concilii decretorum in omnibus, praecipue tamen in ipso residentiat munere executio; quae pie consuetudines; qui omnium denique in via Domini progressus, inquirat, & insinuet. Literas quoque ex praescripta sormula in tesumonium obitae per eos visitationis Liminum SS.Apostolorum, iisdem Episcopis, &Praesulibus concedat Praeterea reformationem Cleri,& populi nedum in Urbe, ac temporali ecclesiastici Status ditione, sed in uniuerso quoque Christiano Orbe in iis, quae ad Diuinum cultum propagandum, deuotiorem excitandam , di mores Christiani populi ad praescriptum eiusdem Concilii modum componendos pertinent, promouendi auctoritatem habet, ex praecitata Sixti V. Con stitutione. Sed an huius Congregationis declarationes dicantur doct inales, seu dissinitiuae,itaui ad illarum obseruantiam necestitatem imponant, asiirmariue respondendum esse demonstrat Rodericus, e a Cherubino iuniores relatus, addente quoque , hoc certissimum esse, quia Summo Pontifice consulto procedunt. Quandoque etiam huius Congregationis Cardinales, si dubitationes in ipsius Concilii interpretatione , quae arduae reputentur, occurrant, Rotae Romanae deri siones, eodem Romano Poplifice consulto, requirunt, dc postulant; quod ex deci-.sionibus sub nomine Cardinalis Seraphini collinis g innotescit.
Pro Erectione Ecclesiarum, O Prouisionibus Consi norialibus.
M Vltis modis in sic is Literis hoc nomen, Ecelesa, sumptum scribit Mosconiust
is nos autem ipsius nominis inuestigatione omissa, duplicem esse Ecclesia spiritualem scilicet, ac materialem dicimus. De spirituali loquitur Apostolus ad Corinthios scribens in hic verba. An nescitis, quΘd Templum Dei estis, ct Spiritus Dei babitat in vobis λ Et ab omnipotenti Deo initio mundi ex carne, &ostibus formatam, di Adam primum nostrum rarentem fuisse secra testiatur Pagina. i Ethae quoque omissa , de materiali Ecclesia non nihil dicendum erit. Neque tamen quis omnium primus inter Hebr os , Grycos, Latinos, aliasue barbaras Nationes Templum, siue Ecclesiam aedificauerit, inquiremus; nam si quis huius rei desiderio tonetur, Polydorum Virgilium A superiorum placito consulat: etenim qui Christi profitentur Fidem, quq ad ipsos pertinent Christicolas inquirere , & perscrutari
Cum igitur hie septima, de qua dicturi sumus, Congregatio, super erectione clesiarum a Summis Pontificibus Christi Domini in Terris vicem gerentibus orta suerit, de Christianorum Ecclesiis, illarum que primaeva constructione rauca quaedam,
100쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. VII. 1
quaedam,ex quibus pertractandarum rerum cognitio facilior habeatur, & legentium animi, mentesque per haec visibilia ad inuisibilia, Θ militanti scilicet ad triumphantem Ecclesiam pia meditatione tollantur, recensebimus. Sed ubi primum in Terris Seruatori nostro dicata fuerit Ecelesia, pro certo pone A no' 'gna sit apud me s. Athanasii auctoritas, qui in Sermone de Imagine Domini nostri Iesu Christi, & de miraculo in Beryto Ciuitate prodito, post sacrilegam, & nefandam iudaeorum impietatem erga sacram Christi Domini Ima 'e i, Tlatam, subdit, hos agnouisse suos, se detestatos suisse errores , atque ad illius Vrbis Metropolitanum accederes, per dies plurimos de disciplina eruditi Christiana,
iam thecumeni triduano peracto ieiunio, ex aqua,&Spiritu Sancto regenerati fuerunt; post Baptismum rogarunt enixius Sanctum virum, ut Sinagogam suam E clesiam consecraret inhonore Ss. Saluatoris Mundi; quorum petitionem minimeat pernatus, Sinagogam illorum, quae maior esse videbatur, in nomine unigeniti Fi- Iii Dei Redemptoris Mundi consecrauit. Ex tunc itaque notanda sunt haec9 per dia; uerlas Orbis terrae nationes,&prouincias mos inolaeuit, ut Basilicas plurimas, vel Oratoria Pontifices Christianae legis in honorem SS Saluatoris Mundi condere,& de- cicare non desinant dec. Ex quibus verbis in volumine Conciliorum generalium re , ' colligendum esse videtur, hane fuisse primam Ecclesiam in honorem San Saluatoris erectam , & dicatam , & ex quadam honesta illatione nulli alteri prius a Christi Fidelibus dicandam fuisse Ecclesiam , quam Saluatori r ita enim Coni tantinus, qui primus ex Imperatoribus Christianam Fidem amplexus est, Later nensem Basilicam, quae prima Vrbis, S Orbis dicitur, SS Saluatoris appellari voluit, Laronio teste , b qui tamen scribit miraculum supra narratum in Bervio erga Chritu Domini Imaginem euenisse anno salutis s. Idus Novembris I & refert Ciac-con. invita Pauli I. Et hanc Christi Domini Imaginem esse, quae modo in Ciuitate , Lucana suimmo, debito tamen honore colitur: idem Baronius scribit e sub anno
ς' valdἡ veritati consentaneum videtur, ubi iudaeorum . I risii iii G um ascensu, & tyrannorum postea contra Apostolos, &Christicolas nondum peruaserat saeuiita, ab iisdem Apostolis, & Discipulis Ecclesias, ' i' gis Oratoria aedificata, aut quae primum daemonum fuerant, Christo in et thiopia a Matthaeo, in India citeriori a Bartholomae aut praedoc ione iis gentibus Christianae pietatis lux ab . . pca fide abhorret , aliquam Aedem fuisse principio a Iacobo Hie- osolymis Deo dicatam , qui ibidem primus ad Hierosolymitanae Ecclesiae Episcopa , tum,Vt Eusebius d ait, a Seruatore,& caeteris eius Apostolis delectus seerat; seditqueta O e -J Vβ λ9 Sed valcant externa, di quae Romae gesta suerint, perquia D Porro ante rium Pontificem huius nominis primum Ecclesias in Urbe constructas non inuenio, licet Hyginus, qui Pio, nullo intermedio praedecesserat, ubi primum
v i , ς ς 'rum ordines prudenter per gradus distribuisset, ae
vi in unoquoque Titulo, seu Presbyterio partim Cardinales, partim qui Cardinalibus subessent, populo fideli, cum res ipsa postularet, ministrare deberent: instituitqud ne sine Missae celebritate Templa, & Oratoria dedicarentur, neue numero augerentur, minuerenturve inconsulto Metropolitano,vel Episcopo:vetuerit otia te trabes,ugna,reliquauὰ materies ad Lbricada Templa congesta,in prophae te se tu posse tamen ad structura alterius Templi,concedente Epi-1copo, transferri; licdt inquam haec ab Hygino sancita reserant Ciacconus, & Platinam eius vita, quae Templorum, Ecelesiarumue structuram suo tempore ,& sorsan antea fuisse demonstrant, nihil tamen huius rei certitudinis habetur. Constat etiam, Anactetum Pontificem anno salutis ros Beati Petri memoriam construxisse, & Baronius , dum verba haec declarat sic ait. Per memoriam nonnisadisio fim im N iam an consat, quam olim antiquitas et laticlo dicere Ecclesiam consueuit.
PQ ii l oum vero a pr dicto Pio anno Christiane salutis isa. Praxe iis Sanctissimς Virginis rogatu in Thermis Nouati Ecclesiam constructam, & dedi