장음표시 사용
111쪽
Quid denique SS. D. N. Innocentiu ς X. in eodem Vaticano celeberrimo Templo pN regerit , sequens indicat inscriptio , supra principem Basilicae ianuam collocata.
BASILICAM PRINCIPIS APOSTOLORVM IN HANC MOLIS AMPLITUDINEM MULTlPLICI ROMANOR. PONTIFICUM AEDIFICATIONE PERDUCTAM
INNOCENTIUS X. PONT. MAX. NOVO CALATVRPE OPERE
ORNATIS SACELLIS INTERlECTIS IN UTRAQUE TEMPI ALAM ARMOREIS COLUMNIS STRATO E VARIO LAPIDE PAVIMENTO MAGNIFICENTIUS TERMINAVIT
Patet igitur ex hueusque dictis, hane Beati Petri Basilicam a Constantino Impe ratore constructa ira, 3c multis, amplissimisque donis Beato Sylvestro, ac Suecessorbbus Romanis Pontificibus pro illius conseruatione , & reparatione sectis locupleta tam , ut Gratianus, a de Baronius b monumentis ab aliis receptis consignarust. Quamobrem ut tanti beneficii memores essent Romani Pontifices, ac etiam vi ex iniuncto Apostolatus ossicio, Ecelesiae nempe, qua Domus Dei sunt, in suis structuris, de aedificiis conseruentur, & quando necessitas postulet, reparentur, iure quidem stmerito hanc sedulam nauarunt curam, nedum ex ijs,quae a Constantino donatis remanseruiit, annuis praestationibus, sed nouis etiam pensitationibus, & emolumentis excogitatis, assignatisque in sanctissimum ac religiosissimum opus erogando. Iulius enim II. qui hanc Aedem collabentem ut in digniorem , amplioremquὰ formam erigeret, fundamenta iecit, ut suae intentionis, proseq uendi operis scilicet executorem haberet, Commissarium deputauit, quem , & alios omnes hanc retria adiuuantes, multis iacultatibus, priuilegiisque decorauit, e quibus cum pro maiori parte sit abrogatum , ve I postea ab alijs Summis Pontificibus innovatum, ea haud reserenda duxi. Clemens VII. eodem religionis, & pietatis reto incensus, Collegium sexaginta virorum eurialium instituit, d eui quidem Collegio ad huius fabricae causarum c mgnitionem deputandi iudicem facultatem dedit. st q. Eleemosynas , & Oblationes recipere, & custodire , ac per ossiciales ab eodem Collegio eligendos in hoc fabricae , opus, & non ad alium usum erogandas trade
Dilationes , pacta , transactiones cum debitoribus initae plenissimum habent fi initatis robur. ρ T. Collectores ab omni superioritate , & iurisdictione exemptos pro bonis tam in ultima voluntate, quam inter vivos relictis, conquirendis, & exigendis depu
Bona ad hanc fabricam quomodocumque prouenientia publice subhastari, Nuendi faciat; pretium , de pecuniae redactae in Operis continuationem erogen
Iudex vi supra a Collegio deputatus tanquam ordinarius simpliciter, dc de plano manu regia , etiam Sede vacante , procedit. ν. a . Communitates , Vniuersitates , Collegia, de alias quantumuis priuilegiatas personas debitrices, sub censuris, interdidiis , 3c execratiotabus ad soluendum compellit. ν II. A sententiis per iudicem praedictum latis solum Collegium appellationes audit, exclusis etiam S. R.E. Cardinalibus, & Vicecancellario. g. I a. Executiones contra debitores nullo pacto, nec a quouis iudice , etiam a sacro Senatu collegi aliter Sede vacante collecto impediantur . si. I 3.
112쪽
NGITIA CARDlNALAT CAP. XV. CONGREG. XI. 69
Disposita ad fauorem Fabricae nullo modo retardentur, impediantur, vel occultentur. g. I
Qui de relictis ad fabricam notitiam habuerint, vel notarii rogati extiterint, de-
nunciare tenentur S I s. Α Tandem habes clausulas pmseruatium amplissimas , executores huius Sanctionis deputatos, contrariorum derogationem, & transumptis etiam fidem adhibendas
Sed quanta fuerit eiusdem Clementis animi propensio, hoc praeclarum, & vere Summo Pontifice Beati Petri Succetare dignum opus perficiendi, nedum ex praenarratis constat, sed quae postea sanciuerit, apertius demonstrant . a Disdipse inquit Iulius morte praeuentur, Decessui Leo X Adrianus VI. Romani Pontifices etiam praedecessorer nos iri variys ea intibus impedimentis perficere non potuerunt, id omni conatu, ac totis viribus alggrederemur, dignum, quin potius debitum duximus cte Et paulo infra in s. ae ognoscentes ad tanti operis assolution/m saeuitates Camera lorioliea quampluribus debitis, ct aliis oneribus grauatas non
offere, or opus ipsum tam sublime, ct excelsum ad em optatum absque piis, B laetis Cbri ii Melium erogationibus , ct albi sub dijs perduei non pbsecte Pr
fato Collegio ab eo, ut supra deputato, de alijs per idem Collegium in genere, vel in specie deputandis secultates attribuit infrascriptas. Componendi scilicet super male ablatis incertis, & per usurariam prauitatomis quaesitis. S s. Vel licui Ecclesiae deberentur, in quibus tamen Romana Ecclesia de iure communi succedere posset . o.
Super re stitutione iacienda personae incertae. F. T. Legatis Deo, Sanctis, pauperibus, aut locis piis absque speciali determinationeis, de propriis nominibus non expressis, vel de quibus adsit dubitatio in restitutione facienda si a C Super inexactis , etiam Ordinario donatis, vel relictis exigendis , δe recuperat dis , R 9. Cum quibusvis personis Ecclesiarum bona occupantibus, quae ob iudicialis pro- bationis defectum compelli ad restitutionem non possent. Io. Super legatis, & quibusvis vltimi, voluntatibus pro male ablatorum restitutione ordinatis , de relictis .st. D. Relictis quoque absentibus, qui tamen propter absentiam relictorum huiusmodi notitiam habere non posscnt. si Ia Super bonis restiti tendis iis, quibus receptio amplius non competeret . II. Surr pecuiniis, rebus, & bonis ad publicas commessationes, di prandia ex voto, taci consuetudine relictis. r. I . Quae quidem compositiones biennio, 3t ipsius Clementis beneplacito durante , etiam super rebus litigiosis, coram quocumque iudice, in quacumque instantia pendentibus fieri ualeant, & validae reputentur . si I s. Causae omnes, in quibus fabrica ius habet, vel habere potest, etiam coram aliis iudicibus pendentes, praeuia avocatione iudici ipsius fabricae committuntur . si I s. Conceditur etiam suic Collegio iacultas componendi cum occupatoribus bonorum Ecclesiis debitorum s. I7. Eleemosvnas huic fabricae erogantibus Consessariorum clectio datur, cum facultatibus amplissimis in utroque soro dispensandi. si I 8. Pecuniaria poena, de ecclesiasticis mulctantur Censuris , qui praemissis obstare , vel quouis modo sese Oyponere praesumpserint 'sed de Paulus III. praedecesibrum Pontificum me inplo monitus, hanc Sacrosan-Ε ctam Ba silicam, antiquis non immutatis, sed potius auctis, nouis quoque gratiis, de priuilegiis exornauit, muniuiritie. b Haec autem cum pro maiori parte in praenarrata Clementis VII. Constitutione contineantur, eandem canere cantilenam non
est opus . Adde etiam nonnulla, electionem scilicet Cosessariorum, dispensandi etiaquoad aetatem legitimam ad sacros Ordines,le gradus consanguinitatis,affinitatisque, de alia huiusmodi in matrimonialibus per Concilium Tridentinum sublata suisseia, Dio IV. testante . eQuae tamen in Clementina Constitutione non sunt expressa, hic addere non inutile duxi.
113쪽
Notarii ad ostendendum legata,& vltimas voluntates cogi possunt. RI . ac etiam libros, & prothocolla. o. 2 o. Super legatis certis insta annum non executis ad utilitatem ipsius fabricae Commissarii componere possunt, & qui in tam partem recipere C I & a . Bona stabilia vendere, immobilia vero ad Urbem absque ulla solutione gabellae transserre . si I s. Legatorum ratam sabricae debitam etiam intra annum a die obitus testatoris exigi posse. y. 22. Societatem sub inuocatione Principis Apostolorum , in qua primo loco se ipsum, deinde Carolum Quintum Romanorum Imperatorem, & Franciscum Francorum Regem descripserat, Paulus III crexit. ν 38. Contra quoscumque Quaestores procedendi, & quaesita per eos fabricae S. Petri applicanda sanciuit. o. Tu vide prohibitionem publicandi Indulgentias ad Quaestum in Pii V. Sanctionibus . a Quae tamen facultates, &priuilegia ad beneplacitum Summorum Pontificum canonice electorum concessa intellige si. 7 Quomodo autem concessiones, & gratiae ad beneplacitum Principis concessae intelligantur, & suffrasentur, iii vide mit alios Menochium. bIillius quoque huius nominis III. praedictas facultates a Iulio II. Leone X. Adri no VI. Clemente VII. N Paulo III. concessas suo diplomate confirmatiit, & ad donationes etiam, quas vocant inter vivos, extendi tr e & COIlegium hoc fabricae BasilicaeS Petri in exequendis donationibus praedictis adpias causas factis,& fiendis, dein applicanda quinta earum parte dictae fabricae facultatem habere sanciuit . si I. Sed numquid legatum , seu donario facta pro construendis . ac reparandis viis, &pontibus, dicatur pium, itaut sub dispositione huius Sanctionis reponendum sit passirmativam partem tueri videtur Tiraquel. d dum post multorum sententias relatas ait, legatum hoc adeo fauorabile esse , ut licet quis habeat priuilegium immunitatis a publicis muneribus. id constructionem tamen pontium, & viarum teneatur,itaui ex Honor. & Theodos Imperatorum responso e neque Ecelesia ab hoc onere sit immunis; hanc vero conclusionem pluribus exornat, & declarat Ioann. Gutti-
Quid si Iestatum factum Petro tanquam personae pauperi, qui tamen sit diues, an dicatur legatum pium Z respectu legantis potest dici pium, dum qua itatem legatarii ignorauit,sed respectu Petri legatum remanere tanquam incertae personae factum, Jesub facultatibus huius nostrae Congregationis repositum scribit Cherub. iuniori glicet de iure communi aliter dicendum esset, nam relictum , quod pro non scripto habetur, remanet apud haeredem sine onere . bPraeterea eundem animi ardorem , ut haec Sacrosancta Basilica quantocitius in sim constructione ad finem perduceretur, habuisse Pium V. ex iis, quae secit, edixitque colligi potest; si quidem sere uno , eodemque tempore sex leguntur promulgatae C stitutiones, quibus vel declarauit, vel ampliauit, vel de nouo facultates, de priuilegia huic fabricae concessit. Prima enim Constitutio ι eontinet, duaς sententias conformes pro sabrica Sancti Petri latas rem iudicatam sacere in ea parte, in qua sunt conformes . Si causae interesse huius fabricae concernentes per appellationem committantur a Signatura, semper intelliguntur commissae cum clausula, sinepviudicio executionis duarum eon-
Secunda vero Constitutio A Collegio De putatorum huius sabricae lacultatem Iribuit exequendi omnia pia legata, infra annum i die mortis testatorum realiterno adimpleta, cum retentione quintae partis pro subuentione eiusdem fabricae. In Vrbe vero si Vicarius Papae insta quindecim menses praedicta legata a die mortis testatoris computandos, in exequendo non praeuenerit, Collegium manus apponit cum eadem detractione quintae partis. In tertia Constitutione I conceditur eidem sabriee medietas legatorum ad pias causas factorum , si infra triennium ab hqreditius debitς executioni non fuerint demandata . Cum tamen non raro contingat, pia huiusmodi legata . Et dispositiones , priseri,pa pro constructione monasterioru, hospitalium, seu Ecclesiarum, de simillium relictinam propter aliquid facti, seu iuriis impedimentum exequi non posse, quia nempe pecunia relicta a testatore non sufficit, aut in loco a te statore designato aedificari
114쪽
NOTITIA CARDINALAT. CAP. XV. CONGREG. XI. I
cari non potest, seu etiam licentia ab Episcopo, aut alio Superiore obtineri nequit, nec aequum sit, ut pium opus huiusmodi propterea deseratur, sed potius in aliud de V iure commutandum veniat, haec nostra Congregatio , siue Fabricae Collegium sub die 17. Maii Is 98. declarauit; ut grauatis ad legata, ta opera praedicta praestandata, i, certus competens terminus arbitrio iudicum praefigatur , intra quem impedimenta huiusmodi ealiter, de cum effectu renioueantur, aut commutatio a Sede Apostoli- ea talis pii relicti impetretur; quo termino elapso impedimentis minime remotis, nee commutatione Obtenta, legatum ipsum a Fabrica integralitarcxigatur, perindeae si ad ipsius Fabricae utilitatem deuolutio facta suisset. Habemus insuper ab eodem Pio V. aliam Constitutioncmj, a qua concessum est a ιιι
hule Collegio Deputatorum Fabricae S. Petri de Urbe recognostere, S rescindere a M'mon. ram. a. quascumque alienationes bonorum ecclesiastiaorum male alienatorum, cum appli- 't ys
catione ipsi sabii ex fructuum exinde a detentoribus indebite perceptorum. Ne tamen in praemissis vlla unquam exoriri posci controuersia, idem Ponti sex alias edidit Sanctiones, b quibus Collegio, seu Congregationi, de qua loquimur, i ' et is quibusvis iudicibus allocandi causas alienationum praedictarum contra formam Sm- ctionum Simmachi, & Pauli II factaraim, illasque cognoscendi, & terminandi seculiatates necessarias, &oportunas concessit,etiam in Ciuitatibus Rauennatensi,& Bono niensi, earumque Dioecesibus, ut β 2. r. deq.
Bona sie pro locis piis recuperata denuo in euidentem illorum utilitatem in emphyleusim, vel ad tertiam generationem, auralitὰr super fructibus componendi permittit . s s.
Possessores bonorum in viilitatem Ecclesiae, sed non seruatis solemnitatibus alis natorum pretiis pecuniariis fabricae applieandis diro tali excessu puniendi; certumq; terminum ad obtinendam confirmationem a Sede Apostolica statuendi. ι . 6. Instrumenta concestionum huiusmodi , pacificam possessionem , de canonum solutionem ostendendi possidentes monendi , alioquin eos bonis ipsis priuania C di. st. 7
Fructus bonorum, pro quibus prima sententia pro fabrica lata fuerit, penes idoneum depositarium usque ad finem litis deponi faciendi. ν 8. Notarios, ac tabelliones rogatos de scripturis bonorum ad Ecelesias spectantibus, di alios de illarum qualitatibus instructos ad illas norificandum cogere. s. s. In causis, quas Collegium, eiusqiiὸ Auditores, Se Commissarii vigore suarum s cultatum a quocumque iudice a uocauerint, prout in obligationibus in sorina Camerae procedendi, curatores etiam pupillis, di viduis deputandi, & quibusvis pers . nis, etiam S .R E. Cardinalibus inhibendi, & alia in praemissis etiam sub Censuris gerendi permitti ur. ix Io.Quibusvis locorum ordinariis, qudinuis S. R E Cardinalibus sub Censuris, ae su- D spenso ne a diit in is inhibetur, ne Collegium, eiusque ministros molestent, vel molestari permittant. II. In alijs vero literis, quibus eidem Collegio datur facultas applicandi fructus bonorum, haec habes
Vt ad tollendas difficultates,quae in venditione tertiae partis bonorum fabricae applicandorum exoriri possent, Collegium , eiusque Auditores, ac ministri loco dictae sttertiae partis omnes fructus ex illis bonis a conductoribus, vel ab aliis occupatoribus vindebise perceptos, siue fructus unius anni percipiendos capiant a Super rebus dubiis, in quibus tamen aliquod ius praetendere possit Ecclesia,vel f brica, transigendi, de componendi facultas Collegio datur; transigeates vero absoluendi, de liberandi a quacumque molestia, de vexatione. ν 3.s In sequentibus vero .g r. sub censuris de poenis inhibetur quibusvis personis, ne Collegium, eiusquὰ ministros vexent, illisque molestias inseranta habes clausulas
praeseruatiuas, decretum irritans, executorum deputationem , clausulas derogatorias , de harum literarum transumptis manu Secretarii, de sigillo fabricae munitis fidem adhibendam esse. Denique Sixtus Quintus post Archipresbyteratum Basilicae S. Petri Euangelistae tit. S. Matthaei in Merulana Cardinali Cusentino nuncupato commendatum , post confirmationem priuilegiorum antea a Paulo III. Archipresbuteris dictae Basilicae e - stiri s
115쪽
Huius Collestii a Clemente VII. ut diximus erecti, a cundem Cardinalem Cu- sentinum Protecto fem, & Superiorem constituit , Ndeptitauit. billi : suoq; vicario omnimoda facultate dicti Colle j,eongregationes ubi, quado,& quoties sibi visu fuerit,eonii oeandi, in ipsis Congrega tionibus praesidendi, offici les, ministros; ac perlona d. fabri eae inseruientes resermandi, Si corrigendi, rationes- Α qu E ab illis exigendi, salaria consulto Collegio constituendi, minuendi, de si opu Merit augendi sententias in causis interesse eiusdem fabricae concernentibus lamalitas syndicandi, su ffragium duplex in ipsa Congregatione habendi, abia sus tollendi, Statuta quoque de consilio eiusdem Collegii dentio condendi, immutandi, deci randi , & corrigendi, lites, & eausas iuxta facultates in praedecetarum Pontificum Constitutionibus concessas, ubi de ciusdem fabricae interesse agatur, cognostendi, ac, deeidendi facultates necessarias , di oportunas attribuit, 3 conccstit. cHodie vero Collegium hoe, siue Congregatio lixe fabricae S. Petri vulgo dicta mirum in modum excellit, cum non silum ex prouidis, ac discretis viris ex Clementis VII Sanctione , di isto Eminentiss. Cardinali Archipresbytero, ut Sixto V. placuit, sed ex multis S l .E. Cardinalibus constituatur, qui statis diebus in Palatio riseniori et Cardinalis conueniunt, di dum haec scribo, apud Aedes Eminentissimi Cardinalis Francisci Barberini , al, inbe absente Eminenti sis. Carolo Cardinale Medic eo sacri Collegit Decano,congregantur, causae discutiuntur, N decreta promu gant: r, ut obseruat, o refert Cherub. iun. videndus ridi affert enim Decretum die 27. Martii is 8 emanatum contra haeredem , qui intra statuta a iure tempora b norum haereditariorum legitimum con consecerit inuentarium, non posse scilicet e rasari a legatorum praestatione sub pr extri quod ii reditas non sit seluendo, nisi tamen a Summo Pontifice aduersus temporis lapsum noui i nuentarii confectionem , praeuia in integrum restitutione, impetraueriti quod quidem Decretum utriusque iuris, canonici scilicet, ae ciuilis nititur fundamentis, ut ex pluribus tenuit Rota Romana. σΑn autem haeres ob inuentarium non consectum teneatur ultra vires haeredit Grias etiam in soro conscientiae, videndus in Menoch. f qui tres Doctorum opini nes refert; prima est, quae absolutε negat teneri ι secunda litate contraria assimat; restia distinguit , It disserentiam ponit inter creditores, de legatarios, quoad creditores refieri , q uoafflegatarios vero non ; quam etiam disti actionem sequutam inise Rotam testatist Puteus. gAt si haeres ne dum itiuentarium consecerit, sed cum Iegatariis colludendo, sa- eae spetii praeiudicium, de fraudem intulerit, contra huiusmodi falsarios, com-Imesque , aut quouis modo culpabiles omnibus iuris, de facti remedijs, etiam sub Cecnsuris, & poenis ecclesiasticis , procedendum erit; mulctas vero, Ac poenas ad i sitis fabrici eo umodum conuertendas. Qusnam vero sit poena falsi, docet Me- eh. videndus'. b Quod autem dicitur , mulctas , de poenas conuertendas ad Hutilitatem fabricae ex forma suorum priui jegiorum ; quaesitumi est, an ista priuilagiae Resint alatu, Quinto sublata . D qui alias Sixti Quinti, & Clementis Octaui Constitutiones confirmauit , dc in quibus sancitum est, poenas Omnes, a stitit colimam,ines' iistoto Statu ecclesiastim ad Cameram Apostolicam spectare ;Traesertim hi a Clenietis Viri: A suae Constitutionis vires extendit ad quos cumque iudices ctiam Romanae Curiae λ Et nisi facta, sit expressa mentio Collegii, & Congregati it fabrieae Sancti Petri, priuilegia in suos ore adhuc remanere num : etenim stib generali priuilegiorum derogatione non eo sompnhensa.qui ne is eoi essa sunt, Vixit Rota Romana:Vetallo teste. I.
116쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XII. 73CONGREGATIO XII.
Pro Signatura Gratia. AC Vm ex diuersis Terrarum partibus, ubi Christiana viget Religio, ad multiplici
ces giatias obtinendas innumeri apud Ponti scom Maximum concursus fiant, supplicesque reserantur libelli, ut nedum ea , quae ex iudicum ordinaria facultate expediri nequeunt, auctoritate, potestateque Principis, qui viva lax est ustis ex causis explicentur . sed etiam ut ex mira eiusdem Principis liberalitate, & speciali gratia concedantur; eaquὰpropter pro loci dignitate, ac rerum ratione magna sit adhibenda circumspesio, ut& honestae supplicationes exaudiantur, & multorum non iusta petentium importuniras coerceatur. i His potissimum rationibus motus Sixtus V. Congreg. Signaturae Gratiae nuncupatam instituit,& Cardinales nonnullos,qui sibi,& Romano pro tempore Pontifici iniri stant, designauit. a Uerum Quia quas petimus a summo Pontifice gratias, eum ipse virtusque gladii potestatem habeat, nedum probatae, seu temporales, sed spirituales, de eccles allicae sint, quod attinet ad has ecclesiasticas beneficiales nuncupatas non inutile praemi tendum putaui. Raro,& cum dissicultate olim Romanos Pontifices has beneficiales gratias concessisu ea ratione, ut Staphileus b autumat, quia ab initio plena potestas omnium huiusnodi iuri u Epistopis in eorum Episcopalibus attributassierar ; & post annum ti O. ortum liabulisse concessiones gratiarum , quas vocant expectativas, ex eo manifesta resultat coniectura, quia hoe tempore Cratianus suum compilauit De cretum, ut Archiepiscopus Florentinus . e re alii scribunt, in eo tamen Decreto huiusmodi gratiae non leguntur. Postea vero Pontifices, parcὰ tamen, has conferre gratias coeperunt; nam ubi Papa pro aliquo benesciando ut eiusdem Staphilei verbis V utar scribebat, tres literas nune Breuia vocantuo successiuὰ dabat: primo monit tias, quibus monebat ordinarium collatorem, ut prouideret ei; pro quo scribebat: s cundo literas praeceptiuas, quae tune concedebantur,si monitoriis non fuisset obtemperatum : tertio executoriae literae dabantur, per quas executores ad prouidendun loco Papae, vel ad compelIendum ordinarium collatorem deputabantur: hodie quia monitoriae, & praeceptiue recesserunt ab aula, executoriae sollam dantur in beneficialibus;verum si pro receptione alicuius monialis Papa reseribat, monitoriis,& praece cluis quoque literis utitur. Sed cum Tridentina Synodus d has expectativas gratias abrogauerit, celsant omnino praemissa.' Mec conqueri possitnt ordinari, eollatores,si Romanus Pontifex utebatur iure illis ex benignitate quandoque perinita; quia liset a principio plenam potestatem circa D beneficiorum collationem in Ordinarios transtulisset, nihilominus multo maiorem penes se retinuire quamcumque enim potestatem det alicui Princeps, aut quaecumque verba dicat in suis priuilegiis, & concessionibus, maiorem tamen penes se retinet potestatem ad illud totum causandum, vel limitandum ex certa scientia; ita Staphileus loco relato. Ex quo insere ibi Gomesius e adden erectionem, quam secerat Vinces laus Imperator Ducatus Mediolanensis in personam Ioannis Galeatii Vice comitis cum omnimoda in seudandi iurisdictione non fuisse tantae qualitatis, quin maiorem penes se Imperator potestatem retinuisset, adeout Fridericus Imperator, qui Vincestao successit, benὰ potuerit loca de Corregio, qtiam uis in iniussitura Ioannis Galeatii comprehensa alteri inseudare, illaque a iurisdictione Ducum Mediolanet si si totali citreximere, prout secit; nam lieet supremam iurisdictionem Duci praedictos dedisset, maiorem tamen Imperator apud se retinuit, qua cum quolibet inferiore concurrere potuit, de potest & ita in Rota Romana coram R. P. D. Nicolao Aragonia decisum fuisse assirmat. fSed ad Eminentisi. Cardinales huius Congregationis reuertamur,quibus praedictus Pontifex Sixtus U. haec potissinuim demandauit. Vt Omnes hanc Signaturae gratiae Congregationem quavis de causa adeuntes benigne audiant. Porrectas oblatarum petitionum informationes excipiant. Summo Pontifici, dum supplices libelli reseruntur, assistant,& oportunum p secat con filium.
117쪽
ocumque humano assectu deposito, sinceta suam quisque sententiam,etiam norogatus,ex conscientia dicat. Quoad hanc vero partem consulendus est Eminentiis Carae I aleottus, a dum quςrit, an Cardinales etiam non requisiti teneantur ex natura officii, ubi res postulat,Papae consilia subministrare & affirmativam tuetur partem,respondendo etiam ad exquae in contrarium adduci possuntea potissimum ratione,quia Papa dum aliquem Cardinalem creauit, eumque tanquam in specula E ciesis Catholicae positum sibi adiutorem, ac socium laborum adscivit, ei ipso censeri semel in uniuersum ei mandasse,ut ad se,quae necessaria viderentur, semper retaret,itaut perpetua dicatur haec iusso , nec sigillatim repetenda; veluti etiam satis rogatos dicimus illos,quibus aliquid ex officio incumbit,exemplo illius, qui obligatus est ad eleemosynas distribuendas,nam semper rogatus intelligitur, ut omnibus eas pamtiatur, quibus viderit expedire, siue petant,sive non petant, alioquin peccaret contraitistitiam i Sic consilium, eum sit spiritualis eleemosynae genus ex D Thoma, b ministrandum est ab eo, qui Consiliarii munus substinet , Principi etiam non petenti, dummodo eum indigere videat. Haec, εc alia PaIeotius videndus. Cardinales vero, tui ex necessitate,& ratione officii huic Congregationi interesse de Histere debent, hi sunt. Maior Poenitentiarius. P sectus Signatum Graiie. Presectus Signat s Breuium. I rsiectus Signaturς Iustitie Qui Datarii munere singitur,si in dinalis fuerit: hi etenim simul atque has. Pr iecturas in officia adepti sunt, statim ad hane Congregationem adscripti censentur . c Sed praeter hos supra relatos Cardianales assistunt etiam alii eiusdem ordinis ad ipsius Pontificis beneplacitum adhibitia sicut etiam Datarius,quainuis Cardinalis non sit,hodie interuenit,& supplices liberulos Pontifici signandos offert atque sustragia,quae danturiadnotat Intersunt etia du decim ex virtusque Signaturae Reserendarii seniores, quos Votantes, ex munere, v cant; hi enim in causis a Pontifice requisiti votum suo quoque loco, di ordine serunti Preterea alii sex admittuntur Reserendati, quorum tribus suppliees libellos reserenis di onus incumbit, reliqui vero tres in proxima Signatura eodem munere obituri, Marcheano d teste. Adsunt etiam Thesaurarius generalis, & Camerae Apostolicae cgeneralis Auditor, unicum suis in ciuilibus causis Locumtenentibus. Ex Palatii Apostolici Auditoribus unus. Ex Camerae Apostolicae Clericis alternatis vicibus unus. Vicarii Vrbis Locumtenens, & Vicelerens . Ex Apostolicis Secretariis unus. Iudex Confidentiarum. Secretarius Breuium. Sccretarius Congregationis Episcoporum,& Regularium; εἰ alii quoque viri,quomina interuentus pro negociis ibi per- tradiandis necessarius iudicabitur, ut idem Marche sanus Ioco relato scribit, & habes etiam in Sixti V. Sanctione e Supplices vero libellos tres tantum eiusdem Signaturae Reserendarii, ut diximux, per turnum reserunt,nec ultra decem singuli, itaut triginta sint in totum, referre λ-'lent. Diximus per turnum,quia munus hoc reserendi a Reserendariorum Decano ad caeteros omnes iuxta suae cuiusque receptionis, & admissionis ordinem deducitur, ve
Sixto V. placuit . fNee supplices libelli in Signatura Iustitiae propositi, & reiecti in hac Signatura
Gratiae coram Pontifice iterum reseruntur, nisi tamen talis materia sit, quae ipsius Pontificis scientiam requirat , aut quς Iustitiae Signatura ad hane Gratie remissa sue rit ex Pii N. iussione . g Vel si Cardinalis Praesectus auditis partibus causam hiereserendam duxerit, quod a Paulo V. sancitum habes . bCelebrata aliquando fuit haec Congregatio etiam Romano Pontifice absente, quo casu Eminentisi. DD Cardinales supplices libellos in haec verba signarunt. P etfero Cardiniatum Collegio suo , D. N. Paps nomine. Quod Adriano VI. absente contigisse serunt Iacobatius a Manstedo relatus, i Samen sis , k & alii. Verum Se de Vacante sicut & aliorum Tribunalium iurisdictiones, huius quoque Congregationis exercitium quiescit, quod Pius IV. edixit. ISed an supplices isti libelli,quos vocant Commistiones, in hac Congregatione relati , per verbum Placet siue per verbum Fiat a Summo Pontifice firmandi sint, di quibus in casibus Ponti sex hoc verbo Fiat utatur, eleganter docet Sarnensis. mPlura si ad hanc Signaturae Cratiς materiam cupis, Sarnensem loco citato, Staphileum, n Mandosiuin, o Vestrium, p & Marche sanum ρ consisse.
118쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XIII. sCONGREGATIO XIII.
Pro Confustationibus negociorum Status Ecclesia Eri, Sacra Consu sta
SVmmus Ponti sex, qui longinquos, &exteros christiana pietate in Domino
complectitur omneS , eorumque negoci aut celerem expeditionem sortiantur , inuigilat , mulio magis domesticis , de propinquis , qtitue sub Apostolicae Sedis temporali ditione quiestunt, consulere , 5e paterna illos charitate fouere non cessat. Ut igitur qui Ecclesiae Romanae temporali dominio sibiacent, ad varia negocia, multiplices causas, necessitatesque suas exponendas aditum pers cilem , & apertum inueniant, nec non ex iustitiae, & aequitatis praescripto oportuna, - N expedita remedia consequantur, pro consultationibus negociorum Statu, Eccle-M liastici, quam sacram Consultam appellant, Romani Pontifices Congregationem, de qua diei uri sumus, instituerunt,taro lud negocio Vaticanos Senatores,Sanciae scilicet Romanae Ecclesiae Cardinales , & viros sentina prudentia, rerumque agendarum experientia edoctos praesecerunt. Primus autem inter Beati Petri successis es , Se Claristi Domini in terris Vicarios, qui hane optimi Principis sellicitudinem, de curam gesserit, Paulus huius nominis IV. ni fallor in fuit; hic enim Cardinales decem, & nouem, atque inserioris ordinis quadraginta Patres legit, qui secum per singulas hebdomadas certis, statisquὰ diebus ciuium quaerimonias exciperent, de totius Ecclesiastici Imperii causias cognoscerent, ut clarius suorum culpas indagaret, ius ex aequo omnibus se redditurum pollicitus, Ciacconio a reserente. Quem licet alii quoque in Imperio, & Dignitate Successores imitati fuissent,si tus tamen V. novam, certamquὰ formam huic nostrae Congregationi praescripsit. Quibus autem in rebus Eminentisi Cardinalium , & Praelatorum huic negocio praepositorum cognitio, de iurisdictio versetur, ex eadem Sixi, aliorumque Summorum Pontificum sanctionibus agnoscere licet; nos , ut nostrum sequamur institutum, breui
Consultationes, dubitationes, querelas in causis publicis,quas criminales vocant, 3: mixtas ad forum seculare dumtaxat spectantes audiant. Has inter se statis diebus, Martis scilicet, & Veneris conserant, quod aequum esse, quodque omnibus diligenter consideratis de maioris partis sententia expedire videiabitur, statuant, & decernant.. Iustitiam expedite administrent; quae statuta, ac decisa erunt,executioni demandari curent. In omnibus etiam negociis, & causis cuiuscumque generis illae sint etiam inter Gscum, de priuatos viros .inter Communitates,Vniuersitates, Collegia, eorumque Rectores, aut alios quoscumque , etiam coram ecclesiasticis Magistratibus , & Mianistris introductis , & pendentibus , quod iustum, & aequum videbitur prae. cipiant Causas insuper a praedictis, ubi ius, & ratio id postulauerit, Apostolica auctoritate anocent, alijsque iudicibus committant. Gubernatoribus, Praesulibus. caeterisque omnibus officia ex ipsa sedis Apostolicae auctoritate gerentibus , ut iussa, & ab ipia Sacra Consulta imperata exequantur, significent. Impositas poenas,sive nati ictas, bonorum proscriptiones, seu confiscationes, eo poris asdictivas, etiam capitis, de ultimi supplici j prius ea de re Summo Pontifice
consulto commutent, & moderentur .
In carcere etiam detentos de loco ad locum, ubi id expedire iudicauerint, trans- serri mandent. Cuncta denique ad iustitiam conseruandam, tranquillitatem, & qnietem in uniuersa ecclesiastica ditione comparandam statuant,& prouideant,ut plenius in d. Sixti Constitutione loco relato.
119쪽
Nec omittenda puto, quae Clemens VIII. suo diplomate sanciuit, & tribus S RE. Cardinalibus. Antonio lii licet Mariae Salutato, Mariano Perbene 'o de Canierino, Alexandro Peretto MontaIto nuncupato commisit, a ad hiennium tantum duratura, sed postea in hanc nostram Congregationem translata a sunt autem
Narrat primo loco Pontifex, quibus rationibus adductus hanc promulgauerit Sania octionem .s I. Amplissinias praedictis Cardinalibus iacultates concedit ad pristinam famam resti, tuendi exules ex quocumque delicto damnatos . si a Cauendum esse ab iis, qui gratiam reportarunt, in iudicio se repraesentare, de ad hoc cogendos etiam consanguineos esse g. 3. Instrumentum publici notarii, ut moris , est, coram testibus stipulatum super huiusmodi gratiis, absolutionibus, & compositionibus plenὰ probat. S. q. Nec contra praeductas absolutiones, & gratias de subreptione, siue obreptione opponi, vel excipi posse, sed perpetuo validas, & emaces esse, atque ita a quocumque iudice iudieandum cum clausula sublata, & decreto irritanti. S. s. o bi gratiae, & absolutiones illae in publicis tabulis redigendae erunt, notariorum merces a praedidiis Cardinalibus taxanda arat in Urbe, extra vero duobus tantum ivliis pro rogitu abolitionis, & uno pro rogitu cautionis: plus recipientibus, etiam a simia te dantibus, priuationis poena, & perpetuae inhabilitatis, exili Ique iniungitur . sic
Legatis , IVieelegatis , Gubernatoribus , Domicellis, Baronibus, de quibusliis alijs quacumque Dignitate, etiam Cardina latus fulgentibus, iuxta praedecessomm Pontificum Sanctiones huiusmodi gratias, de absolutiones concedere penitus interdictum, & vetitum est . g. 7. At si de facto concedantur, eδ ipso nullae, de inualidae, irritaeque sint, nec ipsis impetrantibus prosint, aut suffragentur. L8.
Barones, vel alii, si sorte hoc attentaverint, poenis grauissimis, etiam seudorum C priuationis. & dignitatum mulctantur. S p. Praedecesibrum vero Pontificum Sanctiones, quibus prohibitiones istae Legatis, Vicelegatis, Gubernatoribus, Domicellis, de alijs fiunt, i Pio II. b ct a Pio IV. e
editas inuenio. Et has Sanctiones iuris communis assistentiam habere constat: nam Barones te cognoscenteo superiorem exulibus, seu bannitis capitis poenam remittere, S illos ingratiam recipere, samaeque restituere non valent, quamuis poenam pecuniariam Corum fisco debitam remittere, & condonare possint , ut est Martiani d responsum , ibi, nemo potest eommeatum, remeatumui dare exciti, nisi Imper rior ex Hi
eausa; solo enim Principi supremo, & Imperialia, Regaliaque iura habenti id con- Dcessum censetur, ut O schus, e de Thesaurus f scripserunt, lateque Οddus, gqui conclusionem restringit in Rege Neapolitano, Ducibus Vrbini, Parmae, & Placentia , aliisque Principibus, qui a S R. E. habuerunt iura Regalia, te illa exercent. Neque huiusmodi priuilegia , &Multates praescribi posse a Baronibus, scripserunt ido Papa, h O schus, i de Chumbinus iunior fi videndi: Atque hine collige,
non esse permisso in Cardinalibus Pontifice vivente, &inconsulto famae aliquem stituere, ut infra latius priuil. 2 s. dicemus. Patet autem ex iam dictis, de summa rerum temporale Sedis Apostolicae Dominium, subditorum scilicet vitam , necemquὰ concernentium in hac Congregatione agi, ac terminari r dc hodie , ae nonnullis ab hinc annis in tormam eminentissimi, ac supremi Tribunalis hanc esse redactam . Cuius caput, & Praefectus est Eminentiss. & Reuerendi sis. D. Cardiualis totius Ec- Uclesiallicae Ditionis Praepositus, & regnantis Pontificis Nepos , vel aliter sanguineis coniunctus, Decretaque, litem, & expeditiones. quae ibi sunt, eius nomine, sellioque firmantur. Praeter Cardinales a Summo Pontifice tanto negocio praepositos, sex quoque Romanae Curiae Praelati in publicis negociis gubernandis,regendi 'ud populis apprime versati intersunt. Horum ossicium in hoc potissimum versatur, ut causas e toto Ecelesiastico Statu ad Congregationem hane defluentes proponant, discutiant, de Vesano consilio decidantur, suffragia iuxta probitatis, di conscientiae dictamen strant. Quod Diqili su bγ
120쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XIV.
Quod ut melius, & maturius fiat, eorum quilibet unius Prouinciae tantum negocia, & causas cognoscit, ac refert. Ut autem quae hic decernuntur Ne turbata volent rapidis ludibria ventis . a sed certum, validiimque sortiantur effectum, alius Romanae Curiae Praelatus cui Secretari i nomen inditum est pos adnotata rescripta , literis commendata, di nomine, sigilloque Eminentiss. Cardinalis Praefecti munita Legatis,Vicelegatis, Gubernatoribus, caeterisque in Ecclesiastica Ditione ius dicentibus insinuat: hie in Apostolico Palatio tanquam Pontificis familiaris, violaceo colore indutus, mansionem habet, panon honoris, vini, aliarumquὰ rerum portionem c partem vocant recipit rneque ad hoc munus exercendum assumi solent nisi viri multarum rerum usu,&e perientia insignes, itaui non dedignati sint aliquando Summi Pontisces , nulla alia meritorum pra rogativa viros illustres ad sacram hos promouere purpuram; nec ipsi intcr Vaticanos Senatores adsciti. in eodem munere per aliquod temporis spacium permanere recusarunt: ita enim a Iacobo Cardinati Sannesio Clemente Octauo se- dente, Se Martio S M itiae nouae Diacocio Cardinale Ginetto nunc Summi Pontificis in Urbe Vicario meritissimo 2 annis proximὰ elapsis factitatum vidimus: hodie vero hoc Magistratu sungitur R. P. D. Gibertus Borromaeus Mediolanensis vir integer, ae eruditus,qaem praecesierant Prosper Mutus Romanus, no impari doctrina,ac probitate praeditus; Felix Cnntelorius eximia eruditione , animique candore nequaqua ignotus; & ante ipsos Ioannes Baptista Spada Lucensis sacri Consistorii Aduocatus , ij lius olim Ioa nis Baptistae spade in Romana Curia extra Omnem aleam primarii, de eiusdem Consistorii Aduoeati nepos, qui post Congregationis de Bono Regimine nuncupatς Secretariam cui vocan0summa cum laude gestaim,ex oeconomica ad politicam disciplinam translatus, non minores dexteritatis, prudentis, ingenii, ac scientiae vires. N ornamenta demoni rauit, unde Vaticanae Basilics Canonicatu insi-nnitus. Vrbis Gubernator, Status, ac Principum Pontificius Secretarius, Preses Romandi olς , dc Patriarcha Constantinopolitanus euasit. Sed prς ter Cardinales, de Prςlatos interuenit etiam, locumquE habet in hac sacra Consulta S D. N. Paps, & Cameri Apostolics Procurator Fiscalis , cui potissimum incumbit onus, ne deli a remaneant impunita, inuigilandi. Celcbratur autem fisc Congregatio bis in hebdomada statis diebus Martis,& Veneris de mane ; nec omittitur unquam, nisi die Veneris hebdomadς sancis, die Mariatis earni spes uti, vel si ςontingat, Natiuitatem D.N. Iesu Christi his diebus celebrari. Congregationis locus est Palatium Apostolicum , ubi Eminenti R. D.Cardinalis Pr sectus mansiones habet. De rebus, de deuctis intra Vrbis moenia, eiusque suburbiis occurrentibus non cognoscit; horum namque cognitio ad Gubernatorem, aliosve
Romant Curiet iudices pertinet.
'o Grauamisibus tollendis. Vsti Imperii finis utilitas obedientium aestimatur, &calus, ut Marcellinu b ex
doctrina sapientum obseruat; & Imperialis beneuolentiae proprium elie commoda subiectoruin investigare, de eorum calamitatibus diligenticula mederi, Lotharius Imperator e scribita maximum quoque percipere incrementum Imperio subiectos, si indemnes a iudicibus conseruentur; εe Imperium , ac Fiscum abundare, si locupletibus utatur subiectis; de hoc uno introducto ordine,plurimam rerum, 'e innumeram csse ubertatem. Iustinianus Imperator d affirmat alia quoque petenda sunt ex Ioanne Corasto. e Uerum quia subiectorum incolumitati maxime consultum videtur, si tributorum exactiones ad Rempublicam conseruandam utique necessariae certa lege, qua exactorum temeritatibus, & concussionibus occurratur, disponanti π .enim ut sacra testatur Pagina pro maximo beneficio populosio collato recenset Deus f ab axactoribus illum liberasse, de e contra in signum iraestae eundem populum exactoribus exposuisse g ideo optimi Principis Ecclesiastici praesertim cura, & vigilantiam hoc versabitur, ut hinc pietatem, de Christi Domini elementiam ostendat; ait enim Salomon b Misericordia, ct veritas eustodiunt Reges, ex roboratur clementia thronus illius: & Cicero. Ilaudabilius, nil magnos