Reuerendissimi domini Thomae de Vio Caietani ... praeclarissima sexagintaquatour notabilium sententiarum noui testamenti literalis expositio, in duodecim capita distincta quae totidem ientacula noui testamenti, ratione operis initio reddita, inscribu

발행: 1538년

분량: 203페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

IENTACULI PRIMI

est mandatum ut aemulentur charisnata meliora, incum hebat diuertere mariam ab hac Misione unguenti pro opus euidenter melius, scilicet ut venderetur, & precium daretur in pauperum eleemosynam. v Admiramur secundo quantum valeat excusatio domisia,Opus enim bonum operata est in me.ria pauperes semp er habebitisvobiscum,me autem non semper habebitis.

Ex differentia nanet temporis habendi pauperes,&ipin, quia illos semper, ipsem vero no semper ellent habituri

non apparet unde inseratur seu unde reddatur ratio quod

illa bonum opus operata sit. Etenim ex ista differentia notollitur quin unimo illa fuerit excessiua utpote deliciosa nimis,& impeditiua melioris boni, scilicet tantae eleemosy nae in pauperum quibus tanto magis Blicitum C rotet hominem esse, quanto nunquam deficiunt, sed semper

durant.

v Admiramur tertio de aliis tribus verbis domini adiestas an*impertinentibus ad excusationem magdalenaevngemis ipsum,quorsum haecs Apposuit sepulturae suae Praeventionem, apposuit perpetua memoriam huius Vris G onis in laudem magdalenae futuram,apposuit quod sorithoc quod habuit. Nihil autem horum excusat uncti

nem Magdalenae.Non primum:tum quia praeter interimnem mariae ungentiu erat quod ad sepulturam referretur. opus autem iudicatur bonum secundum intentionem operantis.non enim intendebat illa praeuenire ulturam, ungere viventem Christum.tum quia etiam pro sepultu ra,excessiva erat unetio tam preciosa:in cuius signum, Nicodemus pro isulturae Christi officio mixturam aloes dc myrrhae, & non unguentum nardi preciosi attulit. Non

secundum:quia ad euentum spectat rubsecuta laus,non ad intentionem operantis. Non tertium: ia omnino impertinens videriir illa appositio, quum nullus calumniaretur

eam quasi fecissetvnctione de alieno,aut de necessario sibi: quorum virul excluditur per hoc quod fecit quod habuit,

12쪽

QVAESTIO PRIMA ν

υt lacere bene posset.

AD CLARIOR Em intestedhim dominiscae sententiae praenotanda est dispositio mulieris ungentis in animo suo,ut percipiatur ciuale fuerit illius hoc opus me parte sua.Ipsa siquidem credinat Iesum esse verum mensiam:quum soror esus maritia dixerit domino, Ego credi δdi quia tu es Christus filius dei. multo tin magis ipsa Mais vria hoc credidit,quae Optimam partem et erat. Credidit quo eunde habere potestate dimittedi peccata, iuxta verhum diti ad ea:Remittunt tibi peccata tua: fides tua te salauam fecit. Amabat quoi multum saluatorem: ut dictum sit de ea: Dimissa sunt es peccata multa: quoniam dilexit

multum.

Ex tam sancta situr mentis dishositione erga Christu, videri facile potest mariam ad unctionem istam procestisi

scivi multa simul mequeretur officia:scilicet humanitatis, gratiae,ac religionis.Humanitatis quidem: quoniam mos erat in regione illa unctionem exhibere. Vnde&Simon Pharisaeus quasi reprehesus est a domino quod caput eius non unxisset. Et sicut consenum erat inuitato Christo ad . coenam praeparare epulas lautioresinus scilicet magnalia hus solent parari quando sic decehatinuitantem:ita arbiotrata est magdalena decere se exhibere in unctionem tanti viri inuitati desicatum ac preciosum unguentum. Gratiae vero:quoniam memor recepti beneficii, remissionis sciliacet peccatorum unguendo alias Christiim, debitricem se arbitrata est utiterum quata melius posset ungeret Iesum. Vnde primum pedes,ex quorum priore unctioe veniam hauserat,deinde caput a cuius ore verbum & veniae)vi. tae toties perceperat, non selum unxit, sed quodammodo abluiti pro quanto versando vas unguenti effudit illud suo per caput:vt Euangelistae testatur.Nec putauit preciosum aliquid reputandum ad reserendam gratiam de tanto be

neficio I gionis aute quoniam messiae de filio ossem

13쪽

IENTACULI PRIMI

hat Aionem illam in ipsius Messae secundum asini.

piam carnem corporale restigerium:et propterea putauit, α bene,oportere esse optimam ac preciosissimam huius modi unctionem.

v Ex quibus omnibus simul colle. his manifeste apparet mariam secundum rectae rationis iudicium elegisse in hi iusinodi delicata dc preciosa unctione bonum ac laudabibile opus deuotionis, i*obmus in dominum Iesum Christium:& propterea discipulos indignatos de hoc, merito a domino reprehensos quod molesti essent mulieri illi,dicddo: V t quid perditio istac Non enim est unguenti perdistio,vsus ille unguenti ad quem tot virtutes incitabant qui Pro gratia reserenda propietate,proj religione opportus

Dus erat.

s Quod verd ad excusandos discipulos primo affertur,

quia nimis delicata M. preciosa unctio erat respectu tam Pauperis,& pedum prArtim:excluditur per hoc suod latus erat,& credebae verus Messias,ac per hoc dignior omisnibus hominibus. Et ne 3 hoc ne v quod lup aliud virumentum erat excessuum respediri illius , dc pedum eius. Quicquid enim cuicunque excellentissimo homini potes exhiberi, minus est ut condignum sit ad usum corporis ipsius Messiae Sc pedum eius. Extabat nihilominus spiris malis ratio ungendi pedes:quae dicta est. Quod deinde subiungitur de rationabili discipulorum scandalo,excluditur per idem,quia si hodie videremus vorum Μessiam testibus tot miraculis,reste tuncLazaro prpi sente qui ex mortuis veniens testabatur illum esse verum messam,hoc est regem regum,& dominumdominantiuocunde multi ex Iudaeis credebant in Christuma non scanis dalizaremur rationabiliter: sed ratioabiliter admiraremur εc stuperemus quod dignatur seipsum sic exinanire ut istis nostris unctionibus deliniatur, ut almuliere ungatur, usi istius modi refrigerijs egeat Irrationabiles autem hin

14쪽

QVAESTIO PRIMA: s

mines sumerent cum Iuda occas em scandali.

v Quod deniet subditur de melioris boni aemulatione qai

melius fuisset unguenti precium in pauperes erogatum a domino excluditurivet patebit declarata responsione d miniSed & ex dictis excludituri. quoniam opus tantae gratiae,piaetatis,& religionis,no est minus bonii qua eleem syna illa fuisset in pauperes:imo tanto maius honum sui quanto Christus praestat omnibus pauperibus,quanto caput membris,quanto dominus seruis.Arguendi igitur diiscipuli erant. FAd admiratione de ratione reddita a domino quare op'unctionis huius non fuerit praetermittendum propter pati peres:dicitur quod quia discipuli non selum praetulerant eleemosynam,sed vituperauerunt illam unctionem,dicendo,ut quid perditio illas ideo dominus utrunque confii stando,primum asserit mariam secisse opus bonum:& hoc

contra illud, Vt quid perditio istacideinde non fuisse hoc

Praetermittendum propter eleemosynam faciendam:qui pauperes seinper haberent &c.de hoc contra illud, Potuit enim unguentum istud venundari,&dari pauperibus.Et quidem quod opus illud merit bonum,dominica responsio in singulis clausulis probat.Primum ex illa praepositione in,dicedo, In me.Vbi recolito aliud esse credere deum, S aliud credere in deum.Primum siquidem commune est honis & malis. Secundum autem proprium est bono rum:quia est acuis fidei formatae. Et similiter operari alia quod bonum opus,commune potest esse bonis & malis.. sed bonum opus operari in Chrstum,proprium est bono rum:quia significatur quod operando quis tendit in Chii stum :quod est charitatis progressus. Dicendo ergo quω

maria operabatur bonum opus in me:monstrauit opus illud esse meritorium,dc a charitate procedens.Deinde caeratione comparationis ad eleemosynam:α qua VrrunPsimul manis natur. η Et si subtilus fuerit considerara, apparebit quod aliud primo occursu sensus offert, dc

15쪽

IENTACvLI PRIMI

aliud interius portat. Nam prima fronte ratio dominica ex distici differentia inter eleemosynam & hoc humanitatis officium sibi Odiibitum, docet non fuisse unctione ista praetermittendam. Vna differentia est inter tempus instas, dc expedians: quia scilicet tempus faciendi eleemosynam non urget nuc,sed expectat,iquoniam semper est: tempus autem exhibedi mihi huiusmodi humanitatis ossicia, nucinstat:quia non semper me habebitis in praesentia mi is

rati carnis passibilis in qua sum modo vobiscum, & norisbium non semper, sed paucissimis diebus sic me habebisti Mittit enim hoc ante sex dies Paschae,hoc est sabbato ante ramos palmarum .Altera differentia est inter certam personam 8c indeterminatos pauperes: quia sei licet obsequium hoc debitum est certae personae, mihi scilicet: eleemos,na autem debita est non alicui certo pauperi, sed pauperibus indeterminate. Vtranque siquidem differentiam domianica ratio manifeste affert, dicens: Nam pauperes non

hunc vel illum habebitis vobiscum semper, dc non instat

nunc necessitatis articulus: me autem cecce certa persona non semper. asi diceret,nunc tantum habebitis,scilicet

vobisciim in carne passibili & indigente his obsequi js con

versantem.

Ex ambabus autem disserentiis simul iunctis relucet 3c

communis doctrina, quod humanitatis officia que alicui certae personae exhiberi postular certum tempus, non sunt praetermittenda propter communia debita quae indeteraminate debemus proximis. Non vult coelestis magister ut homo praetermittat conuiuium nuptiale, officium se, pulturae,politicum conuictum cum ciue, &similia:vt fiat eleemosynae . Ipse enim qui est author gratiae, non venit destruere sed perficere rationem naturalem. Relucet 5c

specialis ratio facti. Nam ex hoc ipse quod tempus illud quo talis tantusque hospes ossiciose tractari W3s

set, praeteribant : posthabendi erant pauperes noritunc instantes, quibus aliunde S tunc alias poterathei fieri.

16쪽

QVAESTIO PRIMA '

henefieri. Vnde liquet redditam esse ratione & qudd opus fuit bonii,&qudd praeponedu ibit eleemosynae pauperuquae ex illo precio potuisset fieri. V

Continet aut interius penetrata haec ratio ratione personae demostratae per illud pronomen me,supereffluentem causam non solii honitatis,sed excellentis perfectionis litis ius unctionisaeptis nanque illud quo verbia caro factit,

inter homines homo passibilis,humanis* officiis subdi

tus,dignatu est conuersari:articulti constituebat gentis

necessitatis ad exhibendum illi quaecum possibilia officia Sobsequia,nullius precii,nullarum*deliciarii finibus li.

miranda quantum est ex parte ipsius meriti,& humani de isti.Vnde nulla ex parte undito ista minus bona fuit, sed Proeseredavndique curae pauperii.quae curastuis debeat s in per hominem selicitaremon tamen ex alio debito ossicio auellere:&multo minus tollere debet hoc opus lon re ocellentius. Ad admiratione tertiam de appositis tribus a domino sententris in hac causa,respodeturaet circa ea quaede sepulami a ficulti notandu est unctionem istam relatam esse ad Christi sepultura ex dominicis verbis,triplici relatioe:hoc est per significationem,per praeuerionem,per duratione.

Sisnificauit efii unctio illa Christit dominii sepeliendumelle:testate domino apud Matth.mittens haec mulier hoc unguentu in coivus meit,ad sepeliendume fecit: hoc est, Lepelibilem me indicauit.corpora enim sepelienda lucremporis Ungebantur.Praeuenit quoque officium via monis pro sepultura viaetio illa: testate domino apud mare. Praeuenit ungere corpus meu in sepulturam.Quauis em Masria ipsa nescire dominus tamen sciebat quod impediens

da erat ab unctione ipsius Christi desunm:quia prius res surretit qua potuerit ab illa ungi:& propterea nunc praes venisse dicitur officium sepulturae. rauit quot unctio illa 'sque ad sepulturam dicente domino apud Ioan. Sis nite illa ut in diem sepulturae meae seruet illud pro quato

17쪽

IE,NTACVLI PRIMI

.nctio illa .ltima fuit quantum ad Mariae unctionem :&sic per neg/tionem succedentis,seruata usque in diem scipulturae anquam si aperte diceret:Sinite illam,quia ista computatur pro rota vita mea usque ad sepulchrum:it quod nec vivo nec mortuo mihi eadilhebit amplius ossi,

Wotus autem huiusmodi sermo reserens unimone hac ad sepulturae officium, clemetissimo magistro dictus est ut intelligerent discipuli non quare magdalena ungebat, sed quare ipse dominus susciperet inultionem illam. Maisgdalena enim intendebat officium humanae pietatis,grastiae fc religionis impendere Christo:sed Christus opus iulud suscipiebat in sepeliendus:tanquam si aperie diceret, Non puteris quod deliciosus ungor.nam ungor ut sepes Iiendus,ungor ut qua citius morixurusaio est rempus hoc deliciarum,sed moriis&sepulturae. Et licet mariae antiamus ad hoc non tenderet ex scivi motus tamen & dire misa spiritusan d hoc tendebat significandum,praeueniendum,ac seruandum,nesciens tunc quo ad hoc quid taceo ret. Quia igitur haec verba non sunt apposita ad alteram excusationem ma alenae,sed ad rationem ex parte do.

mini quare permiseriise ungi,non oportet miratri quonisum h c. s Potest nihilominus haec sententia reserri ad Magdalciriae eMusationem,intelligendo illam ut sit pars prioris sententiae:vrpote declaratio illius dicti, me autem non semuper habebitis. Tanqua exprςsserit quid intenderit per linon semperimodicum valde tempus: quia proximus sum sepulturae: ita quod per. hanc adie monem declaratus est articulus instantis proximae sepulturae,& seliciti tim ris laventis mimum mariae ad hanc unctionem. D ctrina siquidem domini de ipsius morte ac resurreeti one, erat δdeo publica,ut etiam ad Iudaeorum pontifices perouenerinquum di*erint Pilato: Domine, recordati sit

mus quia seductor ille dhuς vivens dirit, Post tres dim

18쪽

restirgamst qudd tunc proxima esset domini mors malens in alijs mulieribus audierarive patet ex eo quddquum dixisset paulo ante dominus,Ecce ascendimus HismBlymam:&filius hominis tradetur Rc.8ctoria die roseineci mater filiorum Zebedaei petiit ri R. sui sederent ad dextram 8c sinistram ipsius in regno resurre Honis eius.Eκ

eo igitur qu5d maria quae multum diligebat Christum, tempus mortis Christi proximum meditabatur, sblicita.

erat ne sorte amplius similem comoditatem officiose obssequendi Christo non haberet:oblata tunc occasione con uiuii Laetaro resuscitato,utedum duxit.Et sic etiam ex parte isticiti timoris adhibentis quasi calcaria mariae, mctio ista nonnullum respectum ad sq ulturam Christi habuit: dc quia tempus urgens ad unctione constituebat,ad opus illud bonum reddendum pertinebat. Nec obstat fi non tam preciosi unguenta ad ustim es.sent sepulturae,sed myrrha&alomquoniam ad sepulchra regum preciosiora adhiberi credibile est:& dignitas Mes, sae supra omnes Ec reges dc siimmos sacerdotes erat Mest, ita ut nihil quantumcunt aliis preciosum,ipsi poterat coodigne eisiberi. I De apposita autem sutura memoria huius unctionis, facile patet quod ad commendationem operis magdalenae spe. tur. in quia licet laudari praeter intentionem Mais rix suerit,esse tamen opus tale ut sit laude dignum,no est praeter intentionem recte operantis: quonia intendit opus virtutis,ac per hoc laude dignum. Tum quia laudandum esse ab euangelicae persee ionis viris,maximum est testi amonium honi operis petam. monstrauit ergo dominus .nctionem illam non selum esse irreprehensibilem,&prs, ponendam tunc curae pauperum,sed optimum fuisse opus

utpote dc dignum perpetua laude,& quod perpetua esset

prosequendum commendatione in dei ecclesia.

I Quorsum autem verba quae solus Marcus interserit,

19쪽

IENTACULI PRIMI

stilicex,Quod habuit hoc secit,tendant:non est difficile videre.Ad occilliam siquidem spectant xam Μ riae metem, quam ipsius domini dignitatem, murmurabant discipuli depreciositate unguenti,respondet dominus apud mulioris illius animum non esse unguentum hoc preciosum sed si preciosius habuisset,preciosius effudisset, tanti me facit, sed quia non habuit preciosius:quod habuir,hoc fecit. Ac si aperte diceret,Vos arguendam putatis de emessu tamen secundum veritatem di itaxi eae 8c rectam fidem ac deuotionem huius mulieris,excusenda est quod no plus ciri sed hoc quod imbuix,secit.Est igitur haec domini sensrentia & ad mariae opus commendandum ad dissu los consutandum non impertinen sed opportuna . Haeς de prima quaestione. - Irca sicundam quaestionem de vestis dominil ad discipulos rempore passionis imminentis, Qv ndo mi os sines cculo pera,nunquid aliquid vobis defuit Dicunxei,dilthil: Aix ibi

li4,Red nunc qui habet sacculum , llat semisi. x δέ peram qui non habet j dium, vendat tunicam, S emat gladium.oportet enim impleri deme:Et cum lce. 'eratis reputatus est aestio non tremeda consurgix,quo pacto haec veri ficentur ad literam: quandoquidem opor xet ea ad literam veri fic re:quoniam dc dominus ad lit' ram loquitur de sacculo & peraint patet:ergo & de gladio de dis repulis de gladio ad literam intelligetitibus S respondentibus,Ecce duo gl dii hic: annuit dominus dicens.

tis est. C Literalem igitur sensum intuendo,admiramur hanc uos mini d0ctrinam. Prim una.quia videtur instruxisse discipu/los ut sumerent arm defensiva pro sui defensione in imminente sibi persecutione Iudaeorum .dum vendendam eii punicam pro emendo gladio consulix, dc passionem prospriam pro ratione assignat,quia ipse ut iniquus Naistans

sest,sicut&fuit ian. In latro quaesitus δέ captus.

20쪽

demuni clim latronibus tiscifixus.

v inde quia videtur docuisse discipulos ut tempore Psecutionis arena similiter caperent defensiva. hoc enim soquitur ex exemplo sui.Si enim contra persecutionem ipssius capitis stimenda sunt arina,consequens est ut contra persectitionem membronim armati progrediamur.Exemplum inquit ineum dedi vobis,in quemadmodum ego seo,& vos faciatis.Neutrum autem horum hene sonat, sed christianorum pias aures offendit:& utrunq; a gestis Chi sit 8c sensorum in suis persectitionibus dissonat:vt patet. v idetur deniet doetiana haec reuocare poepta prius ab ipsoniet discipulis data:scilicet.Si quis perculserat te inuna

maxillam,praebe illi alteram.&similia . Et confirmature quia sicut mutauit hic dominus praeceptum de non por. tandis sacculo &pem,olim prohibendo,nune concedenodo:ita consequenter dicendum est quod mutauit praecepta

olim data de omittenda defensione armat concedendo discipulis ut si contra eos insuigerent homines ,resisterent armata manu.constat autem hoc praedicatoribus euangeliuos,quales erant apostoli quibus loquebatur dominus , non conuenire t quamuis impersectioris vitae diristianisiieitum sit.

AD HANC quoemonem respondendo, dicitur qudaliaecdomini verba ad literam non dirigebantur ad deseris dendum dominum Iesiim in imminente sibi persecutione necdiscipuli intelIexerunt sumenda sibi sore arma pro dosensione Christi.manifesto utrunt:& primo primum,eraci ibusPrimo ex eo quod simul eandem protuIit sententia de rebus tribus:scilicet sic sinin quo portantur pecuniae:& perabili qua ponantur vi alia:& gladio,quosmi ismur ab inuasoribus.Constat autem quAd ad persecutione filam non eraeopus sacculo ne 3pera:quum ips no essent persecutionem passuri,sed seruandi ab ipsis domino erancnto verbo,Si ergo me quan itis,onite hos abire.& ipse di

SEARCH

MENU NAVIGATION