장음표시 사용
21쪽
ut Ioan.testatur.Sicut igitur non dicebat in tunc sumerre sacculum & peram ita . nec dicebat ut sumerent tune Hadios. Secundo ex eo Q dicentibus discipulis. Ecce duo gladii hic:respondit,Satis est. Si enim intendissetin tunc suimeret arma,non dixisset satis esse ad defensionem sui.Constat na 3 non satis esse Q duos habere gladios dixerint,ad deseiam Ue amandum viros undecim contra cohortem Pilati,&ministros Iudaeorum cum gladiis 3c fustibus. Et similiter constat non satis .esse necenitatii tantae ut vendenda esset tunica ad emendum gladium,habere duos gladios inter rot persenas,si propter imminentem tunc periecutionem debuissent tunc singilli non habentes gladium vendere ius nicamur emerent gladium . Quia igitur dixit fatis esse o strauit se non requirere gladios defensiuos sui contra perse
Tertio ex eo quod Petrum qui non expediata domini responsione gladium pro magistri defensione eduxit, comspescuit:Couerte inquit gladium tuum in vaginam. Si emii tendissὰ instruere ut pro eo gladio pugnarent,non retraxisset discipulum gladio pugnantem. IClarissime quoque hoc idem patere potest ex voluntaria passione unde tunc etiam dixit,An no possiim rogare patrem meum exhibebit mihi modo plusqua duodecim legiones angelorumc & mille locis scripturae. Sed haec sint allata ex illo proprio loco in illa materia δc in illa
v Secundum autem cilicet quod discipuli non intellexesrint de gladio sumendo pro defensone Christi:habetur ex eo quod venientibus satellitibus ad capiendu Christum,discipuli videlites quod latum erat,interrogaueriit dominii: Diae,sip timus in gladiorai em intellexissent instructos
se sitisse ut gladio pugnarent pro defensione Christi,n6 duhitassent,no pctissensione si percutimus in gladio Non igitur intellexerunt domini verba apostoli ad tisic sensum
22쪽
vr pugnaturi gladio essent pro defensione Christi. Ad quid aure praedixerint,Ecce duo gladii hic post dilaeturi secut etia manifestabitur cur dominus meminerat persecutionis suae,non loques de sui defensiosae. ἶQuia igitur dominica haec verba ad ipsi' domini defensione non dirigi manifestu ex litera est,conseques est Qt ereipse euangeli i textu literatis sensus silmaturi Praenota ergo in hac litera cruatuorPrimum est diuersitas temporis praeteriti & praesentis,denotata per liquanis do,& li sed nunc.ait enim saluator, quando misi vos:&s ibdit,sed nunc.Secundum est officium praedicationis,dit quo fit mentio secundum praeteritum tempus:& nulla fit de eo mentio in praesenti tempore.ait enim saluator. Ddo misi vos. proculdubio ad praedicandum:vt patet in euangelii historia MatthJoan.& mar j.Et quum dici sed nuc qui habet sacculum,nihil dicit demissione ad praedicandum. Tertium est pro ratione huius doctrinae assugnari, i, ipse dominus cum iniquis deputandus tunc erat. Quartum est modus dicendi: quia scilicet non dirigitur notius sermo ad apostolos in secunda person ut olim di xerat.non enim dici sed nunc tollite racculum S peram, S emite gladios:ut olim dixerat, nihil tuleritis in via, non sacculum &c.sed ad tertiam personam conuertendo sermonem dicit: sed nunc qui habet sacculum,tollat militer 8c peram:&qui non habe vendat tunica,& emat gladium.
SEx his habetur priso duo tinora:scilli et praedicatiois, di persecutiois,no cuiuscum,sed illius quai Christi discipuli cu iniquis reputadi essent.Ad designandum siquidem ratis persecutioisi pus,proposuit talem per nain persona sua:propteriquod non meminit crucis aut mortis sed do putationis cum iniquis. Habentur secundo duo genera claristianoriim:scilicet prsdicatorum in apostolis, & alio rum minus perfectorum in tertia per na significatorum. T Intendit igitur ad literam dominus docere , quod
23쪽
mandata data olim de non vehendo sacculum &perat .: ad tempus praedicationis spectantitempore autem persocutionis,& praecipue quando reputabuntur ut iniqui licitum erit cuicunque volenti munire se de sacculo & pera Scgladio defensio. Et diuersitatis ratio in proptu δ:quia quu licitum est ad praedicandum ire praedicationisΦcio incumbere,inuenientur necessaria,retribuentibus a
ditoribus temporalia pro spiritualibus:& si ide necessas His ta nec de vita denetis esse liciti.tempore vero quo christiani ut iniqui reputabuntur,non inuenientur qui reo tribuant pro spiritualibus temporalia:& sicut de pecunia dc victu licitum erit curam haDere,ita etiam de vitae conseruatione:quae per gladium aduertis invaseres conseruari quando p potest.Est ergo sermo dominicus de tempore persecutionis indeterminate,&smiliter de discipulis in, determinate:ita in illud adverbium temporis nunc G d monstrat determinate illud tempus passionis Christi,sed indete inate tempus persecutionis,praecipue quado res putabuntur iniqui: &similiter illud relatiuu quilo resere determinate apostolos,sed indeterminate christianum.&docet Q tepore persecutionis licitu est cuin vitae, victus, S pecuniae opportunae suis distipulis hahere. rt bene nota quam optime respondeane noua haec Chri sti documenta priscis.Etenim sicut documenta priora scilicet nihil tuleris in via non sunt mandata,sed liberiates edendi et bibendi,quae apud auditores verbi des sunt ita
documenta haec non sunt mandata, sed libertates curam gerendi vitae Sc opportunorum. Docuit enim pius m gister licita ambo esse:constituit autem in sacerent sicut
ipsim videbant facere. Et apostoli quidem ac sancti pes sectoris vitae imitati sunt gesta domini,impersectiores autem utuntur libertate sibi a domino declarata. AD OBIECTA autem quantu oportet respondem do, dititur quod dominus deputationem sitam cu iniquis, Pro ratione attulit duorum.Primo temporis p ecutiois,
24쪽
8c non sit se defensionis. Ac si aperte diceret:Ex quo cum iniquis deputabor, tempus erit tinmea membra cum iniquis deputentur.Secundo necessitatis:quas dicat: Tempus erit quo indigebitis his auxilias:quia ego ipse res linquar deputatus iniquis.Si enim ego destitutus ero, ita ut cum iniquis deputer ad mortem:mei quo discipuoli deserentur similiter:& ideo concedo volentibus re nere ad huiusinodi humana adminicula ti posse illis inpos stoli autem tanquam non plene penetrantes verba domi ni quoniam adhuc non erat eis apertus sensis ut intellige rent scripturas,& pari ratione verba dominica dixerunta
Ecce duo gladii hicaanquam aliquid pertinens ad propch situm sermonem de necessitate gladii:quum tamen impertinens esset responsio ad intentionem Christis e & dominus non reipondit: llite illos gladios vobisai:quos non secum Ad ibi esse dixerantinec respondit: Satis sunt: scilicet duo gladii.sed imper naliter dixit,Satis est Sc d diuinae huic meae,& selicitudini vestrae. si iuxta irata loquedi morem diceret:Sufficit haec locutio:deponite hac licitudinem Et vere sic erat agendum:'uoniam verba dominica dicebantur ad hoc ut post passionem domini imperfectiores,&in casu quando expedire etiam perta Gores libertate hac uterentur.Clarissime ita parer, noesi dominus hortatus distipulos ad sumendii gladios pro ipsius domini defensione. TSed Q nec consulumidis ulis sitis ut sumerent defensi .ua arma contra suos inuas es,patet ex dictis:quoniam aliud est consilium dare,aliud est docere quid licite facere possentconsuluit uidem msediscipulis facto sui exempli vi arma non sumerent defensiva:tum retrahendo Pratrum a percussione:tum aperiedo Q plusquam duodecim legiones angelorii haberet in promptu,si velletillis vri:m voluntarie patiendo se tanquam latronem capi, & cum iniquis deputari admonem v crucis.Et hoc imitadum
25쪽
intellexmint apostoli: iuxta illud Petri: Christius passus est
pro nobis,vobis relinquens exempluvisequamini vestim gia eius.s Docuit vero dic is verbis licere dc imperseetioribus,adminiculisse humanis tempore persecutionis fulcire,non
solum sacculi & perae,sed gladri desensiui:& perseimori
hus in casu quo expediret,ad humana confugere subsidia. Hac nan dodirina scelus apostolus Paulus,ad adminiculum humanae appellationis ad caesarem confugit,quam do hoc expedire iudicauit. Et rursus a parata contra ipsius vitam conspiratione. Iudaeorum , tribuni opete eripi procurauit: quia similiter casus erat in quo exspedienat sic suam corporalem vitam adiuuare. Ni
hil ergo dis nans sanctorum gestis docuit dominus nos ster: sed id quod in casu etiam a perfectioribus fieri inculpabiliter posset, dignatus est per si ipsum mani
IPatet quom ex dictis' non esse priora domini praecepta per hanc d Dinam reuocata:sed declaratum est quod prisca illa de voluntariae patientiae operibus,non sic sunt ii telligenda quin pro loco 3c tempore liceat Christi discipulis moderata requirere humana adminicula.Ex hac natam doctrina domini,iuncta priori, didicimus consideranda esse loca,tempora,ac occurrentia,& quando expedit pro here percutienti alteram maxillam,& quando expedit tueri ac iuuare nos ipsos.Nec est verum in reuocata sint hie documenta priora de non portandis sacculo &pera: sed documentis illis adiunctat sunt alia concernentia aliam
temporis dispositionem ita quod haec iuncta illis docent nos qudd quando expedi sine sacculo & pera:& quando expedit .cum sacculo &pera procedamus:&quod illud Praecipue tempore praedicationis sMandum intelligas anus,hoc autem tempore necessitatis. Ethaec de secunda quaestione.
26쪽
4Jrca tertiam quaesionem de responsoribus
mini nostri Icili Christi coram quatuor iudicis bus:occurritprimo duplex admiratio coram Anna. s Altera est deilla responsione, id me interrogas 'Nam apparet 8c superflua& non decens persena illam tunc.Superflua quidem :quia interre santi pontinci Iesum dedo fuma&dediscipulis eius , funiciebat dixisse doctrinam suam esse publicam:& propterea examinados
esse publicos testes qui audierant docentem: dc non oportebar apponere,quid me interrogasIndecens autem : quia dominus Iesiis tunc se gerebat ut subditum. Non est aure subditi arguere iudicem:praesertim de desectu tam paruo et scilicet Q non debebat iplum interrogare de do strina tam publica.Et haec indecentia tanta visa tunc est,ut propterea unus ministrorum percusserit domini maxillam , dicens.
Sic respondes pontificis yAltet est de ista responsione data percutari:Si male locutus sum:testimonium perhibe de malo.si autem bener cur me caedis c Videtur dominus non seruasse consilium quod discipulis dedera :Siquis te percusserit in maxillam, Praebe ei altera.no selii nanet non praebuit alteram:sed corra Percutientem argumento rationis insurrexit. debebat
enim ipse seruare quod seruari ab aliis voluit. IOccurrit secudo admiratio similis cora Caipha:pro quato adiit ratus dias ut diceret si ipsis esset Messiasmo solii modii se esse Christu,sed adluxit, Amodo videbitis filiu hominis sesente a dextris dei &cipparet siquide superflua haec appositio.Na si opportuna filii:autpropter ipsospotifices S leniores.& hoc no:tu Aa dias dixit timcm ipsi audietes se esse Christu,nec crederent,nec ipsum dimitterent: tu quia ex hoc facti suntpeiores, dicentes: Blasphematii reus est
mortis 3ccaut propter alios:& hoc n5:tum quia alii iam alias hanc do strinam de aduentu Christi ad iudiciu audira Irant rura quia ibi non erat alii, nisi sorte ministribu etia
27쪽
sequabantur dominiim: in patet de minisi is 8c ancilli infestis Petro. soccurrit tertio admiratio coram Pilato quadruple et si ixta quatuor domini verba ad Pilatum. Prima est circa illam responsonem, A temet pis hoc ducis an alii tibi dixerunt denae Apparet siquidelia imperis nenint interror'nti pilato Iesum,Tu es rexIudaeorum crespondeatur,si a temetipse hoc dicas.Non em videtur quomodo hoc spe. het ad propositam interrogation- , aut
Secunda est circa responsonem subiunctam : Re uni meum non est de hoc mundosidetur enim quod domi statis voluerit se iustificare coram Pilato:tanquam dicerer, Ego non me impedio de regno huius mundi,de quo accusso Hoc autem non apparet consentaneum esse spontaneae oblationi sillipsius ad patiendum,& subeundam sententia mortis Sc crucem .Qui enim studet coram iudice iustifica, resuam causam citon quaerit condenari,stapotius euadere. Π ertia est circa apposita verba,Ego iii hoc natus sum, Sc ad hoc veni in mundum t testimonium perlitheam veritati &c.Nam appositio ista ad aliquod trium ordinata. estvel ad iustitiam suam aperiendam.& hoc ut dictum est videtur inconueniens:quia non consonat tam voluiis tariae passioni.vel ad instruendum Pilatuin.& hoc erat superfluum:quia ille gentilis erat:&principium conuerteris di ipsum non erat hinc sumedum.Vel ad propostam materiam de quaerat sermo:scilicet de regno sito.& hoe non apparet quomodo veniat ad propositum,3 qua fuerit udentia die iam. Quarta est circa ultimam domini responsionem ad Pilatum: Non haberes aduersus me potestatem
ullam:nisi cibi desuper datum esset &c. Apparent enim minus decentia verbarium quia satis generalia pro responsone daremur Pilato dicenti,Mihi non loqueris nescis quia potestatem habeo crucifigere te,& potinatem habeo di mirere te um quia tithil nouum aut ignotum avit neceta
28쪽
xium son xia,ut propter ipse dicenda dominus silentium coeptum rumpere deberet.Quri enim ignorabat Pilatum habere potestatem a superiori , cum eonsaret in non erat princeps,sed praeses diuratus at Romanis una quia ita, zompacieiuneta cum sequentibus:icilicet, Propterea qui tradidit me tibi,maius peccatum habet. in quo nan F communicet haec sententia de maioritate peccati,cum Praeces dente de potestate Pilati,non apparet Et multo minus aps paret quomodo haec ex illa inferatur cum nota causalilaoxis: ut in litera hi inserendo,Propterea qui tradidit.&c. i Occurrix quarto admiratio coram Herode,cur interimogaxus dominus ab Herode in multis sermonibus, nullum
Verbum protulit:quum tamen spes csset honi ahquid essiciendi apud Herodem,qui fidem Iudaeorum profixebati ridc de ipso scriptum est Q libenter Ioannem baptiaudiebat,&audito eo multa faciebat.& euangelista dici; quod tunς gauisus est vita Iesu, quod multo tempore desiderat eo videre S c.Ex his enim videtur in rationabilius fuisset,quae dixit Pilato gentili,dicere Herodi fideli:vip
ie qui de messa fidem habebat' 5 c. AD QUAESTIONEM hanc de responsionibus
domini, spondendum est ordine quo processit biguist tum series.Vnde a verbis dominicis coram Anna pontifice inchoando,dicitur illa dominiverba ad Annam,quid me interrog scnon superflua nec indecentia, sed opportun decentia* illum tunc suisse, Quae viciare intelligas,peripice dominum vidisse in interrogavone a pontifice facta duo implicaruscilicet re , pronam.Res de qua interrogatio fiebanerat doctrina indiscipulis. plana autem interrogara,erat ipse Iestis Te quo d virilia poportuit dominum sua responsione sarissicere. unde de doctrin respondit p rimo in erat in publico pomm: tum ex loco publico,synagoga scilicet & xemplo:itam
lacus non selum erat publicus,sed publicus ad ossi ii do. μndi do inae siquidem public* lacus G x xempla μν
29쪽
Wnagoga. m ex stequentia communi: quia illuc omnii: Iudaei conueniebant.Tum Ut qualitate temporis:quia seriperiquando scilicet tempus docendi exposuit in quando in templo, in templo. 3c quando in synagoga, in synamisga. m ex qualitate dicrom: quia in occulto locutus sum nihil D inde dixit qui essent de sua doctrina interrogandi,
dicens, Interroga eos qui audierunt. Et protulit uniuersos
ut publicos testes,rion mortuos,non ansentes,no nescios
aut1mmemores, sed praesentes Sc scientes. Ecce inquit ipsi sciunt quid dixerim. Quo ad persenam veri, interrogatam respondit, Quid ore interrogas: Quod dupliciter exponitur. vel quid hoc est cur me interrogasc Et sic petit causam non quare ponti sex interrogat ed quare interrogat ipsum Iesum de domet
Da:quum non appareat causa quare ipe Iesus debeatinte,
rogari de sua do, trina,que est in publico posita:ac per hoc interrogandi sunt illi qui audierunt dc sciunt illam: sicut si
doctrina suisset posita in libro,non esset austor interrogas diis de doemna qualis est,sed liber examinandus. Nec hse petitio dedecebat subdimm: quum Iob petitionem simile deo porrexerit, Indica mihi cur meitaiudices c Et iuxta hunc sensum quia Annas interrogauerat de doctrina publica dominum, qui non debebat ante examinatam ab atris doctrinae qualitatem examinari: ideo humiliter subditus dominus petit causem quare ipse examinatur: ut si sorte in causae manisestatione oporteret aliquid respondere, ponse parere. Et sic verba haec decentia & opportuna inue
Vel quid me interrogas hoc eu, quid est quod a mei terrogando scire quaeris c Et sic petit rem interrogatam: scutSaulus petiit a Christo rem praeceptam dicens, mine quid me vis lacerec Et iuxta hunc lensem supponebat humilis subditus pontificem interrogare ipsum de aliquo
quod oporteret ab ipse Iesii nosse, de non de iis quae opor
30쪽
t aliunde cognosci:ac per hoc qilia interrogatio de do. ctrina,pro quato quaerebat qualitatem doctrina ad alios spectabat qui audierann& non apparebar pro quo alio articulo spectaret ad ipsiim Iesum:ideo humiliter petit, id me interrogasc Ac si aperte diceret: Quia non apparet quid est illud quod ego interrogatus respondere debeam, aperi qu:d est quM a me scire vis. forte enim aliquem
particularem articulum pontifex manifestasset se quaerere: ad quem respondisset.Et sic percipere clare potes non turn opportunam ac decerem,sed humilem reuerentemta fuisse hanc dominicam responsionem quamuis pontihi cis minister similis sito pontifici arguerit illam superis hiae, nec dignum arbitrans dominum Iesem ut etiam peteret quod ad seipsum spectabat nosse,ut posset potificitatisfacere. Vs Ad alteram aurem admirationem de responsione data percusseri,respodenaret, dominus Iesus ita exhibeat se subditum,& patietiae exemplum,ut meminisset se esse doctorem mundi.Docuerar discipulos ut percutienti unam maxillam,praeberent alteram:&nisi ipse dignatus fuisset in. terpretari sita documenta, quod scilicet intelliguntur pro loco &tempore,& non in omni tempore,loco, euentu, negocio&coquis crederet interpreti alteriret ipse domionus prNbuisset alteram maxillam,quis se unquI verum
Christidi pulum credere potuisset nisi semper 8c ubim simile quid recisset & similiter nisi tollenti tunicam Medisset Sc palliumc& sic de similibus.Modo autem ubi domi,
nus facto suo non praebuit alteram maxillam,interpreraotus est documenta sua huiusnodi no semper & ubiet debere exequi,sed pro loco S tempore &c.Oportuit ergo dominum respondere,& no praebere alteram maxillam,propter nostram doctrinam.
Rndedo quot authoritate iustorii supra sitos persecutos res in se mostrada sus it arguedo percutarem Q nees in modo loquendi excesserit,dstes,Si male locutus sum,non