Vitae Italorum doctrina excellentium qui saeculis 17. et 18. floruerunt. Volumen 1. 20 auctore Angelo Fabronio Academiae Pisanae curatore

발행: 1795년

분량: 391페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

enio nune ad hominem eruditissimum ielegantissimumque , quo plurimum sane glo riari debet Etruria, quemque Varronem Etruscum appellare solemus. Is est Carolus Datius nobilissimo genere Florentiae natus postrid. Kal. Octobris an. MDCXIX. patre Camillo, matre autem Flammetia Arrigheltia. Nihil sortunatius sibi accidere potuisse testatur, quam ut ea in domo educaretur, ad quam venire solebat Galil ejus, a quo puerulus munusculis , adultus ero suavissimo pastu animorum , id est philosophia oblectatus suit I . Humaniores Ve-

6 Nel riandat eoi pensiero la inia vita passata io non incontra rimembranaa pili antica, ne pist

22쪽

ro litteras, ad quas eum formaverat natura,

didieit a Romulo Bertinio presbytero , qui in

honis lyricis poetis tum numerabatur. Dole. bat illi, quod patris imperio cogeretur quoque mercaturae operam dare, cum id in luero unice deputaret, quod ad dicendi faciendique sapientiam conduceret. Atque hoc quidem

gloeonda nefa mi a sanciuile a , che Paver coanosci uto fino avanti quegii anni, in eui nE an-ehe ii buono dat reo si distingue, Galileo G Idei, ammirato poseia da me neti' eta piet adulta per lo primo ornamento della mia patria,e dei nostro secolo, in cui est visse, tante est belle eose operando. Usava egit domestieamente in quella easa, ou' io sit da bambino allevato . e complacendosi delle festose acco-glienae . ebe is gli rueva , gentii mente mi veZeteg ava, portandomi spesso te chicche. Facilissimo pertanto trovai l'adita appresso di luinella mia adolescenza, e largo eampo mi si era offerto di attingere in gran copia da quel mare inefausto te aeque delle sciente pia nobili , s' is non avessi traseurato si bella occa.

23쪽

eonsentaneum erat illius ingenio, & exemplis majorum suorum, quorum plures doctrinae laude floruerunt. Enitebatur igitur, ne praeceptores desiderarent industriam suam saut diligentiam, & cum coepisset nobiliores litteratorum hominum coetus frequentare, in iisque orationes quasdam de laudibus clarorum virorum habuisset , Statim oratoris, elegantissimique scriptoris famam consecutus est. Habebat hoc a natura ipsa, ut cum suaVit

te & eopia dicendi conjungeret magnum vo- eis splendorem, & summam motus dignitatem , ut jam prope oratorem persei tum illum non dubitasses dieere. Et quia illa aetate perpauci erant, in quibus naturalis inesset, non laeatus nitor, utens verbis 8c sententiis grandioribus illud obtinuit, ut deerrantibus etiam non displiceret. Nee solum in verbis eligendis, sed etiam eollocandis, & comprehensione n merosa devinciendis nihil non ad rationem , dc tanquam ad artem dirigebat; verum multo magis hoc idem in sententiarum ornamentis & com formationibus . Id praesertim intelliges ex or

tiona de laudibus Cassiani a Puteo salter Petresiam is appellabatur quae tanto arti-

24쪽

scio scripta est , Si tot continet ornamenta

dicendi , ut nihil possit ultra. Equidem Datio tantum tribuo, ut eruditorum disertissimum , disertorum autem eruditissimum fuisse putem. Ipse eum praestantissimum ingenium contulisset ad perseelam geometriae 8c rerum

physicarum scienti m , ducibus Galil ejo 8c Torricillio, magnus in his facultatibus evasis .set , Si eas unice colere mens illi fuisset. Sed homo Graecis , Latinis, Italicisque litteris ervi ditissimus, antiquitatis nostrae , 8c in in veritis rebus, Si in actis, scriptorumque Veterum litterate peritus , idemque illarum arisum , quas liberales appellamus , intelligens existimator in plura studia distrahebatur. Ad id non me diocres labores sustinere debuit in Etrusco le- xico eum sex aliis doctis viris amplificando, Scin exercendo munere, quod i Ili demandatum est publice 'in Lyceo Florentino Graecas La-i irasque litteras docendi. Postquam e 'vivis excesserat Jo. Baptista Donius' evenit id ex-arno MDCXXXXVII. suffectus in illius locum fuit Alexander Adimatius. quod illi graVe accidit propter decrepitam aetatem age- at enim tum septuagesimum annum & pro-

25쪽

pter valetudinis incommoda. Itaque tres post menses supplicavit Magno Duci , ut suscepto onere exolveretur, quod facile obtinuit, liquia loco illustri & excelso sita erat laus illius , quia aderat Datius . qui respondere

tanti viri gloriae facile posse judicabatur i 1. Et profecto minime ille sesellit expectationetucivium suorum, quibus 8c consuluit ipsos eo rumque liberos vehementer excitani ad patrsi sermoni, elegantiam dignitatemque tuendam .

r) In hare verba reseripsit princeps. Concedesi eo me si domanda , coa che per quest' anno cOminciato si I. Novembre seorso , e per gli a tri laturi. che vivr, ii Supplicante, ii Camar.

lingo delle meime Eeclesiastiche gli paghi aragione di Se. 8o. I anno delli Eoo. provvisio. ne solita di deita cattedra. Persio Falconei nix ε. Feb. Is g. Binos 'post dἱes jussit Datium in 'illius Meum substitia, eon the per ii teli po che vivra Aless. Adimari non doura conse. guire delii seudi Loo. provvisione solita di det. ta cattedra, che Scudi ino. l' anno, e intera. mente M. aos. dopo la vita di deito Adima. ri. quod accidit an, Ios 3.

26쪽

ao C A R o I. U SQua de re dissertationem edidit, multis amgumentis probans bene Etrusce loqui in magna laude ponendum non tam sua sponte , quam quod esset a plerisque neglectum, qui eum se externis oblinevissent moribus , omnem

illam salubritatem Etruscae dictionis, quasi Ionitatem, perdidisse , 8c loqui pene dedidicisse

videbantur . Ut vero praecepta elocutionis selegantissimorum scriptorum exemplis confirmaret , utque haberent adolescentes in omni solutae orationis genere, quod imitarentur, optima quaeque selegit, atque opus inscriptum

Prose Horentine vulgavit, quod eruditissima praefatione ornavit, ex qua una intelligi po- test Datium prorsus factum fuisse ad dieendum atque ad judicandum. Porro in iis, quae edidit, voluminibus nihil est nisi sanum atque rectum ; sed de quibusdam oratoribus Plinianum illud fortasse usurpabis: nihil peccat, quod nihil peccat. Debet enim orator erigi . attolli, interdum etiam efferveseere, efferri, Scad praeceps accedere . Ceterum minime omnia . quae sibi Datius proposuerat fr) , perficere po-

27쪽

D A et I u εἰ efitest, quod negligentiae minime attesbum. Iaexeolendis enim litteris sic animo excubabat, ut partem nullam caperet quietis. Colligebat recondita , quae ad Scholam afferret, cumque de aureis Pythagorae VersibuS dissereret, nihil praetermisisse videtur, quod ad veterem philosophiam , praesertim moralem , pertineret. De Titi Pomponii Attici vita ea dixit, ut mores illius, ut iam, ut sermonem pene expresserit, sic ut iis, qui audiebant, tum geri illa fierique viderentur . Habuere magnam antiquitatis notitiam aeroases illae, quae sunt de amphitheatro Romano. Quid multa Z omnis cura illius solebat in hoc versari Semper, ut non eommunia doceret, utque rerum copia, sententiarum varietate, & dicendi elegantia

deleelaret. His litteris si quid profecisset, exbti, ed ogni parte ia pia volanil. La primaeonterrit orationi. Ia seeonda lettere, la terra diseorsi. lexioni. traitati, e dialogi di scierine .d' arti . e di varia letteratura. la quarta eo estoriehe , la quinta materie severasse e piaee, volt.

28쪽

D A T I U' s. a 3 Italieis a Μalatrata composita ornamentum a praefatione Caroli obtinuere, nec scApsit quidquam , quod elegantia atque eruditione minime condiret. Illa etiam potiora existimabis, quae parabat ad Vaticanam Metallothecam Μichaelis Μercati , cujus autographum sibi comparaverat, ad Vitruvium aliosque Latinos scriptores illustrandos ; nec minus laudabis studium, quod adhibuit ad vulganda Lotharii fragmenta, 8c ad inveniendum Harmonicum Caeseste Francisci Vietae , cujus' occultationem Astronomi deplorare solebant. Ad ceteras occupationes accedebat, quod cum esset a bibliotheca Io. Caroli, & a ' studiis Leopoldi Μediceorum, saepe ab iis mandata habebat ad rem litterariam pertinentia co- Νon alienum

lettere, di stampe di libri , di seste, gli place

29쪽

vero, sed suum agere negotium putabat, eum hominibus doctrina claris , qui Florentiam adventabant, ossicia tribuebat, εc absentes litteris humanitatis & eruditionis plenissimis c lebat . Longe enim lateque se Datii fama

diffuderat, ut nemo non ejus virtutem hono Faret, atque amicitiam appeteret. Porro non

potuit honorificentius de illo fieri a Ludovico XIV. Galliarum Rege, qui ad se se ipsum

invitavit , recusantique patrios lares deserere magnum argenti pondus semel iterumque Sctertio ex suo aerario pendi jussit. Invitamenta etiam habuit liberalissima a Christina Sue eorum Regina, sed his omnibus patriae caritatem antetulit. Ut vero gratus erga Lud di rieorrere a me . Ex Iitreris Mehaelis Ameeli Riccii , quas nos edidimus Lettere inediate Vol. II. apparet Datium Leopolia Priare

pis jussu quaedam exarasse pro defensione Vinstematis Saturnii ab Hugenio editi aduersus Honoratum Fabrium, is participem fuisse laudis , ' tiam minam sibi eo ararunt Academici . ut Hunt , det Cimento . , s 'Diuit by Cooste

30쪽

D A T I U. S.' asvicum eognosceretur praeter panegyrin sane nobilissimam, quam de eo habuit vulgavitque .

Florentiae an. ΜDCLXIX. ejus laudes celebravit , cum biennio ante eidem nuncupasset vitas quorumdam Graecorum Pietorum, in quibus concinnandis multum sane temporis de la-

horis consumpsit. Collegit enim quidquid ab antiquis scriptoribus de iis memoriae proditum fuerat, distincte ordinateque disposuit, judicium suum, quod in hujusmodi rebus erat

aere le certum, saepe interposuit, atque omnia elegantia Sc munditia summa orationis condivit. Elatus studio nobilissimorum artificum, Veritus est ne longior fuerit in eorum operibus commemorandis, sed elaborandum

sibi putavit, ut omnes intelligerent per quas vias illi ad artis, quam profitebantur, abSO lutionem persectionemque pervenerunt . Tan tum hule operi uibuit Franciseus Iunius , ut eo plurimum usus fuerit, cum de pictura veterum seribendum suscepisset. Et perexigua

quidem illi pars rellista suisse videtur in eo , quod pertinet ad declarandas vitas Zeuxis ,

Parrhasii, Apellis , ac Protogenis, de quibus aut nihil fugit Datium, aut si quid sorte su-

SEARCH

MENU NAVIGATION