장음표시 사용
41쪽
curio; sopra Ie Zaretere: Tom. III. P. II. Tona. V. P. II. delle Prose Florentine. Cicalate: ehi sosse prima la Gallina o I' Uovo: sopra te Fave, ossia sopra it si inbolo di Pittagora: Astienti dalle Fave . Tom. I. P. III. del. le Prose Firent. Suil utilita e diletis, che reca Ia geometria, Dissert. Sul P inventione degli occhiali. Veglia: Edidit haec M. Targionius in Vol. IL. F. I. delle notitie degit Aggrandimenti delle Sciente
Lettera sopra gli enimmi: Praeponitur Sphingi
rattere XXII. ad Egidio Μenagio: extant nelle Mescolanze deI Μenagio. Lettere a Μarquardo Gudio. Cum hujus aliorum. que ad eum epistolis editae Detunt Ultrajectia 697. Carmina Latina. Extant in Vol. IV. Carminum illustrium Poetarum . quae edidit Florentiae D. Bottarius. Nemo profecto tam bene meritus est de Carolo Datio quam Franciseus Fontanius, qui eum eleganter laudauit . laudationique adjunxit monumenta plurima. quae Datii ipsius pilam mirum in modum illustrant , quaeque Plurimum augent catalogum scriptorum ejusdem rum editorum . rum ineditorum . Duiliam by Coosli
42쪽
F uit Datio propinquitatis'& studiorum Vin
culis conjunctissimus Nicolaus Arrighettius, qui bonus poeta Sc orator, , philosophus ac mathematicus excellens habitus est. Prodierat ipse ex Galileir schola , & in primat aetate adeo Se exercuerat in humanioribus litteris , ut omnes non minus eloquentiam illius, quam virtutem ac diligentiam admirarentur. Natus ille Florentiae nobilissimis parentibus Franci-seo Arrighettio & Flammetta. Ginoria, incidit in selieissima tempora, quibus praemia virtutis , insignia honoris , & laudis monimenta merentibus tam facile . concedebantur , ut ii sollini inhonorati inglorii essent, qui in turpi inertia vitam transigerent. Vidit hoc prudenter haud imitandum esse illorum exemplum , qui genus dicendi persequebantur tu-
43쪽
38 NICOLA Usmidum atque inflatum , quique exultantes Vese horum sententiarum audacia, nil rectum putabant, nisi quod esset novum 8c immane. Dantem, Petrarcham, Boccaecium Sc Casam, ceterosque probatissimos scriptores imitatus Nicolaus , quam proxime ad illos accederet, seu potius exprimeret, scriptis suis patefecit. Pauca omnino vulgavit, multa inedita reliquit , atque in his orationes plures , disserta tiones tum sacras , tum profanas, ludieras etiam, omne carminum genus co , dramata,
6 Laudat haee Creseimbenius Commentari della volgar Poesia . Saluinus Saluinius Fasti consolari deli Aeeademia Florentina ait, ehe tralle sue Poesie giocondissime sono molle otiave in ve . so sdrucciolo intitolate la Veglia . Testis vero est Datius eumdem saepe recinisse inni e laudia grandeaeta di Dio e de'aervi di tui, imitando e traducendo talora dei gran Lirieo di Ve' nosa: scripsisse quoque canZonette , ditirambi. tragedie e commedie, atque inter has omni ex
parte perfectam judicatam fuisse illam, quae imscribitur : la Gratitudine.
44쪽
etragoedias atque comoedias. Sunt vero in manibus hominum quae dixit de laudibus Cosmi II. ej usque uxoris Μagdalenae Austriacae,& Philippi Salviati, quo nullum conjunctiorem habuit Galileius. Resertae sunt hae orationes Se verbis 8c rebus illustribus , omnesque oratoriae virtutes in illis reperiuntur, quanquam dare aliquid coronae necesse suerit . Sed Arrighettius, cujus erat acre Sceertum in omni arte judicium , tam bene noverat sui saeculi vitia, ut ea facile declinaret , & dum. grandis erat verbis , 8c creber sententiis, omnino loquebatur ad rerum dignitatem apte, M quasi decore, M dum suavis videri volebat, non dulce quoddam 8c decoctum consei labatur dicendi genus , sed solidum , moratum , 'tenerum , omninoque flexanimum. Erat & in eo suavitas & mollitudo vocis, cum 'eam torquere. pro commodo
suo po-t, & omnis ille sermo corporis, qui tantum in dieendo potest, eo magis eminebat , quod inemet in illo non sumtus, sed naturalis splendor. Quod autem ii litteratorum virorum eoetus, qui Furfureorum & Α- pathistarum nominabantur, non tam gravibus
45쪽
4o NICO LAUS seriisque, quam ludicris exercitationibus desis
elabantur , lusit 8c Nicolaus modo numeris adstrie a , modo soluta oratione , in qua specimen erat humanitatis , salis, suavitatis atque leporis, ut , libere , non licenter Vagari, ut honestum gaudium virtusque ipsa omnibus illius dictis alligata esse videretur. Imitatus est veterem illum Socratem , qui cum omnium sapientissimus esset, Sanctissimeque vixisset, minime se indignum putavit dulcem , saeetum seStivumque sermonem; nec minus de illo ,
quam de Arrighettio dixeris, quamcumque se in partem dedissent, omnium judicio saetio
principes extitisse . Saepe etiam Nicolaus, s litus frequentare nobilium hominum asceteria, sermonem in virtute laudanda , 8c omnibus ad virtutis studium cohortandis consumebat, omninoque mores Oratorri justos, integros, re ligiosos essingebat oratio. Illa & laudantur, quae Carneadeo more disputare solebat aut defensiones accusationesque scriptitans, aut in utramque partem multa disserens, Sc quod Platonem sic fecit, ut omnibus illum anteponeret , maximeque diligeret, saepe illas
rationes in litteratorum hominum eonventibus
46쪽
ARR IGHETT I US Iusurpabat, quas gravissime eopiosissime ab illo habitas suisse sciebat. Profecto miraberis
haud displicuisse Galileii discipulo illud phi
losophandi genus, quod omne judicium veritatis, veritatemque ipsam abducebat a sensibus , ut esset cogitationis ipsius 8c mentis, sed sortasse suos admonere volebat , si vetera amarent, habere potiora , quae Sequerentur , quam quae tradi solebant a peripateticae philosophiae cultoribus. Fuit aliquando tempus, quo Leopoldus Mediceus vel sua sponte, vel cohortationibus Arrighettii de restituenda Platonica Academia, quae tantam gloriam Florentiae , majoribusque suis pepererat , cogitavit; Sc illum diem, quo Arrighet tius in ipsis regiis aedibus , maximaque frequentia hominum orationem dixit ad lauda dum atque renovandum hujusmodi institutum, Omnium , quos in vita celeberrimos laetissimosque viderat, clarissimum suisse assirmavit. Saniori postea consilio rem istam Leopoldus
3bjecit, ut res ab natura occultatas per experimenta inquireret, in quo tantam conSecutus est gloriam , ut nulla sutura sit tam immemor posteritas , tam ingratae litterae, quae
47쪽
4a NI eo LA Ustanti Prinelpis memoriam non immortalitatis memoria prosequantur. Athon propterea sibi ipsi defuit Arrighettius, Se in iis curis, quas contulit ad convertendos in Italicam linguam Platonis dialuos , magnam voluptatem cepit. Ut sunt illi mirabiliter scripti, sic Arrigbettius omnem suam copiam 8t elegantiam consumpsit, quo omnes intelligerent, quam Varius , quam multiplex, quam numerosus sit EtruScorum Sermo, quam prorsus aptus ad
exprimendam 8c effingendam formam illam dicendi, qua tantopere floruit divinus ille auctor, ut Jovis ipse , si Graece loqui vellet, non alia lingua usurus judicaretur. Obstitit mors, ne opus ad umbilicum Nicolaus perduceret', Se cum nescio quis ad Furfureos Aeademicos partem interpretationis Dialogorum de Republica attulisset. illam tanto splendore il-Iustratam esse Verborum omnes judicarunt, ut nihil aut auribus, aut mentibus jucundius per cipi potuisset. Vir ad omnia. Summa natus eodem tempore, quo haec curabat , aderat Galilejo suo in omnibus exercitationibus tum
geometricis, tum astronomicis ; saepe veni
bat ad Academias, donum aliquid afferens
48쪽
eorona dignum; plurimum elaborabat in Etrusco conficiendo lexico ; nec parum consiliis suis juvabat pictores, sculptores, architectos. m
chanicos, musicos, quarum omnium artium erat intelligens sane existimator. Gessit 8crempublicam , cum plures habuisset magistratus , quorum sustinere dignitatem & decus viis debatur , multorumque vel honori, vel peruculo servivit, vel querelas diremit. Dum vero otii caussa rus secedebat, omnes eas res , in quibus versatur agricultura, diligentissime imquirebat , suosque filios assiduos agricolas esse concupivisset, ne teneri illorum animi malis exemplis, quae sunt in urbibus frequentissima , corrumperentur. Scimus apud majores nostros appellatos suisse sapientes, qui se agri cultione obluctabant, quique nihil libero homine dignius putabant, quam, urbe relicta , rura peragrare, vel ut soli essent, velut cum paueis, quorum mores a suis minime abhorrebant , viverent. Feeit hoc Plato , secit & Arrighettius, qui ex finibus humanae
naturae exterminandos illos putabat, qui Sevitiis civitatum Sc aulae adeo contaminaVerant , ut ex simulatione , fraude, sallaciis ac
49쪽
mendaciis eonstare toti viderentur ἰ obson, bat ambulando famem, pascebat oculos contemplatione rerum, quae frugibus, atque ba cis terrae foetu profunduntur , exsaturab tque anisum meditatione, scriptione Sc lectione
librorum, de quibus audiebat. Qui propius
hujus vitam, mores, vultum denique, in quo, ut & in universo corpore omnes inter se partes cum quodam lepore, Sc dignitate consentiebant , inspexisset, magnum porro virum Mcivitatis suae decus eumdem dixisset; quare minime est mirandum si ad eum flos nobilitatis Se juventutis concurrebat, in ejus co suetudine prorsus acquiescebat. Νeque minus honus habitus est paterfamilias . Etenim cum uxore duxerat enim an. ΜDCXVII. in matrimonium Constantiam Bracciam nunquam ingratiam rediit, liberos sancte educavit, & ad praeclaras pro cujusque ingenio artes instruxit , iisque, praeter amplum patrimonium paterni nominis ac memoriae suae, bona satis lauta reliquit , 8c praecepta ad illa conservanda illo in libro, qui oeconomicus inscribitur, quem dictionis elegantia Xenophonteo parem ponere videtur Salvinus Salvinius. Illum en im
50쪽
A R R I G H ET T I U s. 4svlneentii vivianti manu totum exscriptum se V, disse testatur apud hujus heredem Iacobum Panetaninium si). Neque est tacendum hoc etiam in Nicolai virtutibus poni, quod adolescens inter aequales excelluerit Saltatione, natatu ,
hasta, pila , harpasto, omnique sere arte gymnastica . Tali modo cum vitam laudabilissime produxisset ad LΙΙΙ. usque aetatis annum in lucem enim venerat III. id. Novembria an. MDLXXXVs. ὶ ex illa, tanquam de domo in domum , migravit an. Μ DCXXXIX. Kalen dis Iunii. Vel in extremo morbo Musas, quLain tota vita mirum in modum coluerat, advC-cavit ad exprimendos sensus suos de malis , atque insidiis, quae nos mi Sere circumstant , quibuSque exsuscitari ac commoveri nos decet
o Vide Fasti Consolati deil' Aecademia Florentiona , cuius ρο consulatum gessit Arrighettius in Galileii locum mecedens. Mentionem etiam fecit Datius hujus operis in oratione , quam dixit de Anighettii laudibus, quaeque extat in Vol. III. delle Piose Florentine .