Scriptores de sudore Anglico superstites

발행: 1847년

분량: 605페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

PARS TERTIA.

563쪽

JUDICIA DE SCRIPT0RIBUS ET

I. Iacobus Castricus Alit ver piensis. Primo loco GruIierus dacob uni Ca Stricum p0suit, Anivei piensem, medicum apud aequales clarissimum. - Praestat vero Castrici liber plerisque ceteri S cum quia alienus est a d0ctrinae Galeriique servitute, tum pr0pter accuratam rerum ipsarum observationem atque descripti0nem. - Genu S quidem dicendi paullo festinantius eSt, castum tamen Viroque eleganti0ris d0ctrinae satis dignum. - Ηeckero Castricus inc0gnitus sui l. II. Tertius Damianus, Gaudavensis. - Multo min0ris pretii est Τertii Damiani liber; plurima enim non tam ad m0rbi descripti0nem, iluam ad dogmatum Calenicorum eX90Sitionem spectant. Ceterum dicendi genus tenebricosum est atque a Simplicitate alie

num.

III. IV ences laus Ba yer, Lipsiensis. - Η a Fer US, cumscripsit subscripta vero est praefati 0 d. 4. Sept. 1529), sudorem anglicum quidem nondum Viderat, tamen certi 0rem illum fuisse de morbi sympt0 malis, natura atque curali 0 ne Satis apparet. Nec dubitandum permultum contulisse librum, p0puli usui maXime destinatum, ad meliorem cum m0rbi tum curae c0gnitionem. illa quidem ad Galeni eorum m0rem est c0mp0Sita, haec vero SimpleX atque rati0ui congrua. V. Euricius Cordus, Marhlli gensis. - Scriptus est Cordi libellus in epidemiae Mari, urgensis initio, paucos tamen viderat auctor aegrot0S. Eo magis abundat medicamentorum s01 mulis.

V. iter mannus a Nileuare, i ut inicii sis, et Sim0n Riqui-Πu S. - Nuena ΓΠ, Ilun quidem medicus, sed Vir egregiae abluu

564쪽

elegantissimae d0ctrinae, scripsit d. 7. Sept. morti0 C0l0niae jam grassante. Liber ejus est praeStanti SSimus, dicendi quoque genere eXcellen S.

ni liuini, medici Clivensis, viri in Hippocratis scriptis versatissimi Cons. p. 113 et saepius) liber, simili laude dignus est, sim0rbi ipsius exp0sitionem, minori, Si Serm0nis castitatem spectes. Scriptus est ex Benr0da in agro Iuliacensi a. d. 10. Sept. cum jam permultos auctor vidisset aegr0tantes.

VI. Petrus Wild, Υsniensis, scripsit de m0rbo, quem ipse observaverat, ipso die S. Micha lis 1529. VII. De Antonii Breloch sit libro quid judicem pr0posui infrunte ejus, p. 125. VIII. J oannes Heli vel ter, Lipsiensis, Vidisse quidem se morbum contendit, p. 149) tamen, sicut recte jam Grun erus monuit, ea praecipue de causa scripsi SSe Videtur, ut arcana sua com

mendaret.

IX. 'Iagnus IIundi, Lipsiensis, minimi 0mnium pretii. X. Joannes Ni de pontanus et Laurentius Frisius, Metenses. De his qu0que judicium in fronte libri e0rum tuli p. 160).10ndum Viderant m0rbum, cum scriberent 22. Oct. 152s'. Laudandi sunt, quia irae divinae m0rbum tribuere nolunt p. 165), Celsi ceterum gnari, p. 176) de lapidum pretiosorum viribus dubii, p. 168) Plinian0rum simiarum is c0ntemtores, p. 174) taVaritiae cleric0rum obtrectat0res. p. 176.)XΙ. Consilium medicorum Francos urtensium. Praeceptorum therapeuticorum et brevitate et praestantia excellit.

XII. Casparus Negeler, Lipsiensis, ipse quidem vidit morbum, p. 188.) sunt tamen quae asseri nullius pretii. XIII. Antonii Illum pii, Ubertingensis est ver0 Ubertingenoppidum suevicum i ad lacum Bod amicum situm) liber editus d. 24. Novembris 1529. Auctor morbum, qui mense demum Decembri Friburgum Bris g0Viense, a quo non ita multum abest Uber lingia, alligit, n0n Vidit. Repletus quidem est remediorum praeservativorum sarragine, diaetetices Ilimis accurata expositi0ne, nec tamen locus inter meli 0res de m0rbo libellos ipsi est denegandus. Λuctori enim ad populum scribenti nun id curae fuit, ut m0rbi, cujus Ilaturam optime c0gni Verat, originem, decursum atquΟSympi imata explicaret, sed ut curandi ejus praecepta commendaret. Ita ne unum quidem invenieS, quod sere mireris in scriptore saeculi

565쪽

JUDICIA DE SCRIPTORIBUS ET FRΛGMENTIS. 537

XVI. locum ex Galeno vel Λvicenna citatum. Denique cura ipsa c0mposita est ad Anglorum de morbi thera pia eXperientiam. Τamen litum pius, ut ex Scit ille ro colligitur, qui ceterum summopere eum laudat, ViX malevol0rum cachinn0S m0I Susque praeteriit. p. 276.)XIV. Sigismundus Erullius, Magdeburgensis. En scriptorem prae ceteris eximium t Praestat enim libellus accurata rei cognitione, sincero Veritatis amore atque simplici curandi ratione. XV. Pari laude dignissima sunt quae sequuntur Regimen Norinaliergae impresSum et

superstitiosarum ridicularum lite passim opinionum haud eXpers. xccedit, qu0d auct0r insuper dicendi genere rudissim0, idiomate scilicet lia varico, Usus) mortium ipse non Vidit. XVIII. J0annes Rhomining, Laudisti utensis. Liber Vulgari usui conscriptus, tam concinna morbi descripti0nc, quam curationis simplicitate egregius. Procul dubio Rh0mmiugiuS ipse mur-

XIX. Georgius Gundet singer, Nordi ingensis, lilirum ultimo d. Novembris 1529 edidit. Prius jam latine prodierat, hujus

vero editi0nis ne vestigia quidem supersunt. Ceterum libellus ex melioribu S QSt. XX. Theobaldus Fettich, Wormati ensis. Min0ris pretii. XXL Joachimi Schilleri, is asileensis medici, liber, anno demum 1531 editus, germanicorum, cum argumenti plenitudine, tum rerum ipsarum tractatarum sollertia, d0ctrina et elegantia, sine dubio princepS, eamque uti causam cum Cado tantum Britannico comparaudus. Quid quod cel. ΙIeckerus Schille rum etiam i iij v aute- ponat λ)l Dilli cile est judicium. Attamen mihi Cajus morbum accuratius descripsisse Scit ille I 0, et dicendi qu0que genere Superare eum Videtur.

XΛII. De Calo denique Britannico quid dicami IIoc unum addam iis quae a Grunero in fr0ute libri latiui pr0p0sita et ab IIuckero d0ctissime distultata sunt, libellum ali glicum prodiissi' longe prius quam latinum. illiu S enim praelatio Scripta est d.

1 In editione Ca ji IIecheriana. Praefat. p. IV.

566쪽

538 a L DICIA DE SCI IPTORIBUS ET FRAGMENTIS.

1. Aprilis 1552, liujus d. 14. Ialluar ..1555. - Latini libri tuitium genere dicendi excellit sere CelSiali 0, deScripti0 terroris, Sudore pestifero Undi 'le eXcitati, a poetarum servore haud alienaeSt. - quae Ver0 Sequuntur, ne c0mmentati0ne quidem de cere-visiarum coctione eXcepta, a vulgari Scriptorum medicorum sobrietate minime abhorrent. - Nihilo minus Cadus omnium, qui desudore anglico ScripSerunt, princeps putandus eSt. Restat, ut quae e X fragmentis gravi0ris Sint m0menti, breviter dieam.

Ex his vero anglica, ne uno quidem eXcept0, plurimum valent ad historiam sud0ris pestiferi in ipsa Anglia eXplicandam, praesertim quum excepto CaJ0, a medicis anglicis nihil de morbo illo literis traditum Sit. Belgic0rum Dagment0rum ea, quae loc0 terti0, quarto et quinto

recencentur primaria Sunt. Ex longa fragment0rum germanic0rum Serie gravissima sunt

storiae G 0ttingensis No. 48.). De fragmentis helveticis, danicis, Suecinis etc. non habe0, qu0dm0neam, ni Si quod pleraque nunc primUS c0llecta pr0deunt. Ex fragmentis denique medicis Agrippae, Fernelii, Foresti, Giligheimii scripta prim0 loco censenda Sunt.

567쪽

MIGRAI IONUM SUDORIS ANGLICI SUCCINC ΤΛ

Ε p id emi a prim 3.1486. Primum in Λnglia sud0r pestiferus comparuit anno 1486 paullo

ante pr0elium Bos ortiti c0mmisSum, m0X 90St d. 7. Aug., pluruX Ricli ardus ali Henrico, comite ni clunoniliae, victus est y . Mult0, magi S Vero propagata eSt lueS p0St illam pugnam d. 22. Λug.)ila quidem ut celerrimo cursu universam insulam, ali 0ccidentalibus potissimum partibus ad orientales et a Ustrales Vergen S, perInigraret. Hoc autem modo factum est, ut usque ad finem Decembris omnem in Sulam perlustraretur δ). - OX0nii jam sine Augusti fuit, per sex hebd0 mades durans q). Londini medio Septembri prorupit, line demum Octobris subito evanuit q). ingentes ubique edidit strages, ita ut ViX centesimus eX morb0 medicis inaudito evaderet,1) Secundum ea, quae a Grai ner0 supra p. 3 3T et 407 seq.) proposita sunt de varia annorum in Anglicana et R0mana ecclesia c0mpulali 0 ne, minime dubitandum, non anno 1485, ut a plerisque traditur, sed anno 1486 primum in Anglia sud0reiu apparuisse. IIeckerus quoque eam varietatem, cujus Grii ne rus jam in Ilinerario Jenae, 1805, 8. p. 5.) meminerat, et in libro Suo -Der en gliscite Sclixi eis; Berlin, 1834.) et in commentati0ne, quae in Encykl0padisclies W0rlerbiicli dermedicini schen Vissens hasten Beri. 18il , Bd. 323 excusa eSt; neglexit. Eadem valent de ceteris sudoris anglici epidem iis . 23 Kaye, p. 319. Λ ii onymus Cr0y l a n de ii si s p. 408 seq.3i Holitis hed, Iν. 411.43 Antonius a W00d, p. 419. 53 Ibid. - Ρ. v. D. p. 421.

568쪽

multi ver0 bis c0rriperentur q) Symptomata m0rbi eadem, quae insequentibus epidemiis 0bSerVabantur. Ad curati0nem optime ,,medius culor conveniebat Epidemia secunda.

1507.

Perpauca Sunt, quae de hac epidemia, L0ndini primum prorumpente, leguntur. Ceterum miti0r suit praecedenti, multoque min0res edidit strages ').' Epidemia tertia. 1518. Sudoris autem tertio redeuntis sur0r primae quoque epidemiae malitiam superavit. Initium cepit mense Iuli 0, haud raro duo horarum Spatio letalis, plebi imprimis stinestus, nec tamen proceribus omnim0 parcens '). Multis locis tertia, dimidia imo hominum pars eXstincta suisse sertur Londini August0 et Septembri, nec minus in reliquo regno surebat usque ad anni eXitum, Scotia et Hibernia iterum prorsus immunibus. At Caletum, in Galliae ora occidentali, tentavit, sed admirabili modo Anglos tantum ibi tetigisse dicitur' - Denique p0st sudorem sepestis devastasse Angliam

resertur.

Epidemia quarta. 1529. Sud 0r anno 1529 epidemicus prae ceteris cum Symptomatum Vehementia, tum eo memorabilis, quod per magnam Eur0pae partem propagatuS eSt. Ρrimum ultimis Maji diebus Londini pr0rumpens, maiamaS-6) Polydorus Virgilius, p. 410.7) Ant. a. W00d, l. c. 8) Cons. Sto , Graston, Hol ins hed. 9) IIortuus est ista lue inter alios, testante Moro p. 415) Andreas Am Inonius, regi Henrico VIII ab epistolis. Ox0nii, quod saepe legitur m0rbis pesti lariS eSSe vastatum, cum ex nimia incolarum, studiosorum imprimis, multitudine, tum sitivi 0rum vicinorum inundationibus), sicut et Cantabrigiae, multos d0ct0res abri

569쪽

que ibi cum strages, tum terrores edens subit0 Omne regnum pervasit, Sc0tia et Uilternia nunc quoque intactis. At quando supere in Anglia desierit, n0n legitur. Relicta Anglia primum, quantum eX annali lills colligitur, Ham

burgi apparuit, die 25. Iulii, dies ibi perdurans viginti duo sive, ut alii dicunt hebd0 mades 4 - 5, plus mille eXstinctis in . Navi

ex Anglia reduce advectus credebatur m0rbus , nautis jam in itinere ais icti siq), c0nsueto in morborum epidemicorum historia, sebris flavae praesertim atque Ch0lerae asiaticae, err0re.

P0st LIamburgum Lubec a m0rbo alit icta est, inde a d. 30. Iulii ty). In ducatu Megal090 litan0, eX. gr. Rost0chii, Boi geriburgi λη) et in monasterio Ribnitiensi jam d. 14. Augusti late vagatus est; d. 17. Sept. nondum di Sparuit . Sub finem Λugusti in Porne Pania, v. gr. Gar delegae Τ), Stral sundi g) apparuit; Stet lini d. 27. Augusti initium cepit. Duo dierum spatio ibi permulti aegrotarunt, quarto Septembris die malum furere desiit Gedani primo Septembris die prorupit; tres

tantum dies ibi regnasse sertur '). Thor unum quoque et Culina a filicta sunt In B0ru Ssiae ea parte, quae singulari notione Prus si a dicitur, Septembri, Regi 0 montii V. c. circa d. 8. Sept. δ') vagata est lues. Silesiam qu0que et Marchiam occupavit E0dem temp0re et pauli 0 post, i. c. circiter inde a d. 25. Sept. Dani a , Suecia, eX. gr. IIo linia, Rid holio linia et II eis in-133 Ex 40000 vel, ut te Graiid dicit, 11000) aegro lis mortui sunt 2000

i. e. Vigesimus quisque). - Plus centum millia li0minum les lamenta deposuerunt.

570쪽

loniam furiose perambularit et Russia sudore asilietae Sunt

Eodem tempore versus meridiem et orientem Sudor pr0pagatus est. - Frisia omnisque mari ballico adjacens ora, Oldenbur gensis terra jam aeState m0rbum perpessae sunt ita tamen, ut supra quatuordecim dieS nusquam perseveraret. Similiter in terra

Bremensi δη) et Ver densi, Hann0verana sG0ttingae imprimis letalis sui ty δ)) Μ est phalica dam versus finem Augusti, ad

Visurgim fluvium in regi0ne Brunsvicensi, Lune burgen Si, Eimbeccensi atque in terra Ha delensi paullo p0st prodiit Λd si henum medium et superiorem, in Ba varia et Λu stria ineunte Septembri sud0r longe lateque Vagatus eSt. Francos urti ad Moenum d. 11. Sept. incepit, d. 11. demum Novembris desiit δ'); in agro Iulia censi, Col0niensi et Le0diensi medio Septembri Spirae circa d. 24. ejusdem mensis δ') apparuit. Wormatiam quoque asstigiam suisse testantur Wild et Fetticli δ'). Marburgi in sine Septembris prorupit sinemque imposuit conventui reformatorum, Lutheri scilicet et Livinglii Correpti vero sunt Marhurgi tantum quinqua-

29) FOrestus, p. 500. - Ciaco viam V. c. lenialam suisse, eo colligi gili ir, qu0d in ea iube liber prorsus ut videtur deperditus -) I 0 h. Bene dicti prodiit. Cons. supra librorum de sudore anglico enumerationem.

31) Εggerili Beninga, p. 451. - Η amet mannus, p. 461. Hic vero demum circa d. 28. Sept. sudorem in iractu Oldenburgensi apparuisse narrat Fr id. a XV i c h l, p. 462.32) B rem a e vero tantam clementiam praebuit, ut vix quadraginta h0mines, ex proceribus imprimis, abriperentur. Joann. Renne rus, p 448.

35) Henr. Bunt in g, p. 455. - J0 h. Le igne rus, p. 460.36) Achiil. Aug. V. Lersner, p. 46 T. 37) Herm. a Nue nare et Sim. Ri quinus. 38) J oh. Gu al t eri us, p. 31. Indictae sunt seriae supremi judicii imperialis ad mensem unum d. 24. Sept. - Die 27. Sept. mortuus est Sudore Ge0rgius, episc0pus Spirensis. Mi Mi. Beuther, p. 453.

SEARCH

MENU NAVIGATION