Het amboinsch kruidboek, dat is, beschryving van de meest bekende boomen, heesters, kruiden, land en waterplanten, die men in Amboina, en de omleggende eylanden vind, na haare gedaante, verscheide benamingen, aanqueking, en gebruik mitsgaders van een

발행: 1750년

분량: 516페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

221쪽

H arbori ultimum tribuimus locum, quum me dia sit inter arborem & fruticem , huius autem tres ρbservavimus i ies , quarum prima in

lati solia, securula angu L lia,cc tertia rubra. Di lassoria mediocris est arbor, truncum gerens rectum. plerumque crus crassum, decem dc duodecim pedes altum, in paucos incureos ramos extensum, in Geta, sunt autem multo rariores ci breviores: Finlium vero ipsum sesquipedem, immo duos pedes longum est. bina ι de tres transveriales palmas latum. ad oras non si tum, multas magnis ta albo paralle iis costis transversalibus pertextum, quae interius multum prout rant, tenerumque solium quodammodor olum dc sinuosium sormant. Nervus medius oc tiolus quoque albicit Oc herbaceus est: Folia ipsa non sunt ut abra vel splendentia instar illorum Musae. seu pallide ex flavo virenda, si perne quodammodo glabra & aequalia. inferne pian notabiles observantur pili hirti α pungentes uti in Unica. sunt inmori pa rum rumia, praesertim imbrum petioli de coliae, quaec in tangentes dolorificum excitant pruritum, quo cutis mox in escit dc iubet, quod per dies aliquot

sentitur.

Truncus de rami rugosi quoque sunt, spinuloso

quasi musico obducti, ramorumque cortex vitidis est, ex una alterave Gliorum ala racemus vae o proger minat , ex incurvis petiolis sminatus, multas sterens verrucas quasi, seu potius capitula , quae sele Uexientia in ricatam exhibem umbellam, ex albis musco.

si que illaiculis compositam. qui adeo pusilli sunt, ut et us arenae granula quam istosculos reserant, sunt inodori. Plerumque inutiles hi decidunt, quando autem quasdam albas ct inuosas producunt an illosas ct dimormes , facile putrescentes. Trunei qmam molle est, sungosum, ta succosum, ex muri volvulis tarmatura sibi inpositis, quales in Mil. 1ae stipitibus conspiciumur, illi vero Votat mulio ra. riores sunt, magisque limosi , qui radios etiam in peripheria tua exhibent, u truncus transversaliter din

Quum Gia summa tractentur seu glabra nam,

nullium excitant catis pruritum . ita ut ab inseriore ipsorum parie sibi quis caveat, in vola autem manus

rit solia . octo, novemque pollices longa. tres d cum dilaudio lata, in magnum apicem delinentia, in. tunc: vir , ad oras ample dentata, non autem imisunde cum me dentibus ejusdem, ain im eo ita non ita parallelae sunt ae prioris, quae virides sunt, ne rus autem medius albus eth, crassisque in dent pedunculis inordinata in ramoriam extremo petiolus vero . nervusque medius ab inferiore solii serte multis hirtisaue pilis obsti sunt, pruriciun ex tantibus: IIujus speciei petioli longiores sunt quam praecedentis, ae pmpe.ortum ad ramos ab utraque parie sol um gerunt, quod in initio corniculum re- Flores in brevioribus progerminant racemis quam prioris, vix binos pollices longis, ae potissimum ex intrio is simplicibus contorsioni,nseu claviculisprinveniunt, vitis racemis de noribus quodammodo similes, hisce insident undique brevia, rotunda, firma, calba capitiata acuminam, seu filamenta , quae subito mare eunt, ae plerumque sine semine pereunt, hie

quoque racemus noriser post λlia in ranus provenis: Hae binae species alias quoque habent varietates, al, quando enim Mia in duodecim ac quindecim Ivilliselon dinem excrestant, quinque ci sex pol- Iiees lata, se in una arbore lasa magis sunt dentata quam in Aia. Plores Decembri proveniunt, atque arbores tam simplici erecto, quam pluribus simul excrescunt trun.

, Drma hutaeix, qui non ultra pedem crassescunt: Hujus Ulia non tantum vehementius urunt quam praeis diratis, sed cuti in insuper excoriam atque exule

rant, ita ut dolor per quatuor quinquevc dies pedi

tentu

verror te

222쪽

αia HERBARI IAMBO INENSIS Liber U. cap. m.

Tertio Poru ructra solia gerit cum angusti soliacon. venientia vel paulo minora, ad oras quoque dentata: I jus venae , cottae, ec petioli subtus fusci sunt, unde folium rubescit, caeterum prioribus similis cst arbor ac plerumque frutcsicit, haec species vehementissime u-Iac, cuius dolor per octo persentitur dies. Cunctae tres species tam in montibus ac desertis crescunt hortis, quam in planitio, vallibus frigidis, de humidis minoribu 1 silvis. In magnae Ceramae desiertis prima si ecies in satis altam exercitat arborem, instar iunioris nempe socci, in littoensi autem regioneliaud multo altior est maxima Musa, binae aliae specios plurumque Dutescunt. Nomen. Latine Folium urens, quod dividitur in D. rifolium, ungu bilium, S rubrum. Ambo:nice

cunda Polbι petu in uan, tertia P. t Gu; alii autem mcliore jure tertiam seu rubram speciem vocant Polat h. e. octo dierum PMοι, quum eius ardor per octo Lentiatur dies, quibusdam etiam dicitur O-ὶ astra . Tereatice Daula. . llandite Loeus. In cunctis nota est haec arbor Moluccis, Am-

Mina, ct Banda, praesertim prima seu latim lia species. binae enim aliae raro obcurrunt, angusti lia inhorio moti se te prolemi inavit sine dubio per semen,

quod aves ini pro ec unt Oreto etiam PGgerminat

in pago Ime orali circa Balenu seu curiam, ac licet saepius usque ad solum excidatur, plures de novo emittit stipitcs , ad obprobrium istius pagi, vitia nempe ibi adeo praedominari, ut exstirpari nequeant. Usur. xia haee arbor peregrinos sallit, immo i sos inscios incolas, qui hane non bene norunt, lati- soliam enim putant esse silvestris Musae speetem, amplamie dux deeerivant solia, ut sub onant quibusdam

rebus, vul suum deterretant corpus, subito autem excandeseunt, si ipsorum sentiant ardoreiae. Haec tamen folia innoxie ab incolis saepe adhibentur loco mantilium& mapparum, si in silvis prandium sumant,s modo,

uti dictum fuit, inferiorem vitent tangere soliorum Parte ni haec tamen multo magis innoxie tractari possi unt, si arbusculae hae in locis crescant umbrous Ahuiiudiν, quarum solia non ita vehementer urunt, tum & durities cutis Amboinensis multum huic rei favet. alioquin enim per ipsas urunt caligas, si per silva

incedamus. Pars adusta autem curatur frictione minorum Urticarum, per unius enim ardorem alter cx-

lavare aqua, quum dolor inde cxacerbetur. Trhinci l gnum in illi inservit usui. excepto quod aliqua ido siccetiar & conservetur ad lentum fovendum ignem, qui alioquin percesipites alitur. Binarum reliquarum, ac maxime noxiarum s cierum nullum mihi hue usque innotuit antidolum , suae ab ineolis etiam quam maxime vitantur. Iicet ipsisum cutis adeo duras,t, nec facile ab aliis urenti, adiiciatur soliis. Per memorata tamen remedia quodammodo leniri potest ipsorum dolor: sunt tamen quidam Amboinenses, qui sustinent secundae speciei sol a ore manducare. ae r centi inponere vulneri,a secante instrumento inflicto, ut

dad 93 overtaas, met liet lacin ea van ren Siri mnang. In Banda iis, ta τε seum, dat et mmee n Me mest. tare ardoreth, qui mox ctiam exstinguitur mastica tione Siri Pi Vae. intellexi homines invidioses in Banda vicinorum ' Durionilius noxiam adferre, si ipsarum truncos cir- Rben haren nisurem eo de Durio s.Minens ude honcumvolvant ramulo Polin, unde cuncti Durioni, semctu tam maturi quam inmaturi decidunt&putrescuit. Ee truneo latifoliae Polot serens ocrescit Funeus, Ibi lar Damnum dictus; dc ut mir quidam inter penuriae species numerandus, Molin vocatus, qui mistim gerit glabram & quasi corneam, ex multis lamellis seu anni ilis sormatam instar surculorum cinae, quire. tmisum & antrinsum prorep t. cujus sin is seu siue-eus alicuius cutim rubro inficit colore, si illam tangat, quem inter insecta descripsimus. nen Den, ais 23 estnim dere sam saan e en ta je vai Potit, mar dor clis Duri lactra, zo v , ias Onope,

Finis Libri Quinti. Einde ore bet se Ude Boe .

SEARCH

MENU NAVIGATION