장음표시 사용
611쪽
potius est finis labioris quein Deus nobis in Ephesin.:8. Laboret ut habeat. Quid igitur lucrum illicitum Z i. Quod fit per injusta media ad detri- . mentum proximi. a. Mod fit cum dispendio reli- gionis, & cum abnegatione veritatis ad detrimentum animae. Qui in his duobus constientiosus non
est, satis potest lucrari; sed quid prodest tale lucrum
Matth. 36. v. 26. I.Theg . v. 63 Nonne praestat
illud I. Tim. 6. v. 4, e, 6. Si cupis lucrari, studeas
. lucrari Christum Pnil. 3. 7, S.& i. 2I. 2. studeas lucrari proximum Christo I. Cor. 2. I9,2o. 21. Sumus enim servi ad hoc ipsum empti & talentis ia- structi, ut Christo lucremur Matth. 2 2. II. Species afflictionis, quas Paulus cum comutibus passus est , slint quatuor i. Tracti sunt ran quam stagitiosi in judicium. Nudati sunt. Lacera-Iunt enim vestes eorum, partim ignominiae causa; ut ipse Paulus innuit i.Their. a. a. partim ut acer
bius caedi possent. Quidam putant, quod strategi
suas vestes laceraverint detestitionis causa, sicut Iudaei selebant blasphemiam audientes. Sed non erat hic mos Et Micorum. s. Caeli Lint plagis multis. . In carcerem conjecti sent, dc quidem in ultimum carcerem, & cippis constricti firmiter. Sunt hae omnes plagae solis namtiosisparatae,ic tame hic infliguntur virorum sanctissimis.Nulla igitur plagatam infamis neque tam acerba, quin ε an hos Dei obruere postit. Sic magister noster tractatus, non
mirum n & sic discipuli. Est haec illa participatiore consormitas passionum Christi, de qua Phili p. 3. Io. Omnes enim istae plagae in historia passionisChristi
inveniuntur. Ne reformidemus istas infames plagas serre, si quando ad eas serendas vocamur. Etsi enim in se infames sunt, tamen in filiis Dei non sunt infames, sedi. Sunt Sanctis. Sunt enim calcaria, quibus e citamur ad quaerendum Deum, quibus humiliamur ut mundo moriamur, & quibus fides nostra probatur ut si auro purior I Petr. I. 7.
a. Sunt Gloriosae. Et si enim in cordibus impi,
rum detestationem erea vos excitant, tamen in cordibus piorum compassionem et benedictonem efficiunt. Et postquam patienter tulistis, consequuntur
praemium aeternae gloriae Luc.6. 22, 23.
III. Quomodo se gesserunt in hac assictione Apostoli Z Med nocte precabantur & canebant
hymnos, voce tam alta & laeta, ut captivi evigilirent & audirent. Hic Papiste fundant suas matutinas, vesperas,&caeteras horas canonicas, diurnas
noctur sve, quibu4 Clerici in templis stas preca- i
tiunculas cantillant. Paulus & Silas media nocte precati sunt & cecinerunt. Ergo habent nostrς h rae canonicae situm fundamentum in scriptura. Resp. Nos non improbamus precationes & cantationes, quantumvis saepe,&nocte aeque ac in te
diu factas, sed improbamus vitia, quae sunt in Papisticis precibus ae cantationibus. Quaenam illa vitia λi. Quod istas horas hunonitus institutas faciunt necessimas, cum nihil sit in cultu necessarium nisi quod divinitus institutum. a. Quod precationes & cantus quae soli Deo debentur, dirigunt ad Angelos & Sinctos.
3. Quod preces & cantus miscentur ceremoniis superstitiosis, scit. quod non licit precari nisi albo vestitu, & cum instrumentis musicalibus, ad carna lem delectationem magis quam ad spiritualem de-vo: ionem facientibus. Etsi enim hujus musicae quidam usus fuit inter crepundia V. T. istamen nunc non est revocandus, quando Deo nihil placet iusicultus rationalis. , Quod precantur de cani illant sine intellectit; lingua peregrina, quam nec cantores nec auditores intelligunt s. Q d cantillant sine devotione. Sunt preces biorum clericorum, sicut nostri vigiles precio conducuntur ad proclamandam horam nouis. Nocte dieque precari non solorum claricorum est, sed omnium. 6. Precantur & cantillant sine sde. Cum enim Iacobus fidem in precibus requirit, ille fidem condemnant te dubitationes laudanti 6. Precantur di cantillant cum opinione meriti,
quod blasphemum. Non istitur horas Canonicas hinc discimiis, sed aliud quid scit. quod non efficacius detur remedium
contra calamitates & tristitiam animi in calamitatibus, quam assiduet &diligentes preces ac cantationes. Precibus enim desideria nostra secundum consilium Pauli Philip. De nota facimus, cantati nibus laeti a fidem nostram testamur,& cor elevamus, ne tristitia succumbat. Sicut in calamitati s debet esse humile desiderium auxilii; ita etiam debet esse laeta confidentia auxilii, quae in cantu sese potissimum exserit Psa 6. 7, 8,v. ubi David gemitum & tantum ἰπnrita ον seu triumphalem conjungit. Cantatio Christianorum. si est pura ὀ supera tione ac idololatria, & plei devotionis & fidei, est fututae helitic ςternae quoddam praelud: una. Iaco-
bd. c. s. jubet, ut qui patiuntur, orent, qui prospe-
612쪽
re agunt, eantent. Paulus autem patiens cantati Non pugnat praxis Pauli contra praeceptum Iacobi, dum prcces cie cantum in utroque statu conjungiti j I 6. v. 26, 27.
O Uintum caput in actis Pauli Philippensibi is
est converso commentariensis,qui Pauli carcerem cui fodiebat. Haec conversio habet quatuor lpartes vel gradus. l
enim subitus terrae motus fieret, per quem fundamenta carceris commovebantur . ianuae aperiebantur, vincula captivorum solvebantur. ipse cxpcrgefactus putans aufugisse captivos, adium strinxit, et vitam sibi ademisset, nisi fuisset impeditus
mutatur. Cum enim ex acclam. xione Paul an in
adverteret . non fugam moliri Apostolos ec ccteros captivos, postulata candela carcerem ingreditur, ecre examinata deprehendit divinum miraculum factum esse,ium tremens ad pedes Pauli ac Sit x procidit, is sesque ex carcere eductos magna cum reverentia interrog. at con filium, quid faciendum ut salvari posset v. 28, 29, 3o
in cacem. Cum enim ex institutione Apostolorum consilium & promissionem Euangelii didiciis t. - ll tismum rec pit cum tota sua familia, dc Aposto-orum vibices lavit , quos acceperant cum vir is caederentur, eosque instructa mensa recreavit,
v 3i,32, 33 4 Fides ejus in gaudium sublimatur. Gaudcbat enim, quod cum tota sua domo fidelis esset factu,
Deo v. 34. p. postr. Primo omnium Deus volens convertere custodem carceris per vehementem S miraculo lum terrae motum eum terret atque ad desperationem adigit. Sicut enim solutio vinculorum fuit miraculosa&praeter naturam . ita sine dubio etiam terrae moris, per quem illa saeta est. Et notandum quod hie
terrae motus, per quem vincula Apostolorum situ. ta, fit Apostolis precantibus & canentibus, unde 'ista essicacia precum nobis discenda est.
obiis'. d an itu terrefactio & desperatio custodis adscribenda eli Deo, cum sit valde peccaminosa. Quod enim supplicvun v istratus, quod propter fugam captivorum sibi subeundum putabat, eousque nactuit, ut vitam sibi adimere vellet, id impium flagitium est. Quomodo igitur potest auscitabi De , ct inter par. es ac gradus converi iociis numerari 3 Di linguetiuum est inter terrorem ac desperationem ipsam . & inter excessum ter is ac desperationis. Eii ian us quidem icrior, de iam
cta quctam desperatio quam Deus Operatur, & qua
initium convertionis est. Incipit enmi convertio
peccatoris a terrore super conspectu miseriae sdae, Sea desperatione in se ipsi, Actor. a. 37. Actiar. 9. 9. Nec tantum sub initium conversionis aliquis terror sanitiis est in Sanctis, sed etiam omnibus diebus vitae. Et haec te resectio ac desperatio ad conversi nem peccatoris neces laria est. Per eam enim edici
i. Contritio ac mollesectio, vel liquefactio co dis, & abnegatio sui ipsius, per quam evacuatur cor confidentia carnali, & praeparatur ad recipiendum Deum, qxiae contritio est primus gradus conversionis, cui salus per promissi mem jam tum alligata est,& ii ne qua peccatori nulla est communio cum Deo, P at 3 i. i'. Psal. I iv. Esa FI. si a. Dc siderium, tam es & stis . cura ac s llicitudo auxilii, perquam peccator in se ipso d. secrans, extras. ipsum egreditur.5c auxilium quaeiit apud Dcum , de quos o lea. Dum non despui at in ic, lalutem non quaerit cxtra se. 3. A pe fici cordis . per quam qiuaedam separat ofit in i r nati ram dii carum adiacens, ut radices peccati cuc llantur, amor peccati cxstinguatur, sicut pcr hune terrae trio una catenae vi ictorum iotv iai tur. Talis iei ut terrefactio necessaria cit aci omnium pec atoriam convertio em. Obieci At non omnibus con ingit talis terressectio Δ desperario 'Ego nunquam lenii,&tamen pu ome qui clue conversum . mo. Imm. Omnibus coni rigit, qui convertuntur. v rato ex superiori Dus attonibus. Hoc tamen diici imitii :1. Non in omnibus esticitur per miraculum sicut hic, sed ordinarie per praedicationem legis ; si quando etiam per graves casus & adversi ales, quae hoc vulnus eardi infligunt ut potio nunquam secte sanetur. 2. Non in omnibus essicitur tam subito&una vi , sca sensim, ut minus animadvertatur. Ubi enim lex & Euangelium simul praedicantur,c qui dem per legem vulnerariir sed 'o balsamum Euangelii tantum sanatur, quantum vulneratur, ut contri is cordis ia talibus ut potius quaedam jucunda ec
613쪽
mansueta ac lenis cordis solutio dc liquefi'io ac maceratio, quam dura confractio & contusio inmortario subitae terrefactionis. Et hactenus non malum, sed bonum ac tactum est, quod hic custos carcem adeo pav it, i remuit ac desperavit. Hoc autem peccatum , qu rus tantum pastus eit excessum terroris & desperat ionis, iri vo luerit se ipsum occidere. Tremendum quidem Ecdesperandum propter peccata ec mite ani in se ipso, sed non dei perandum in Dco , post desperati in nem in seipso , quaerendu est auxilium apud Deum.
Vide a Chron. ao. i . In nobis nullis vires contra hoc malim , Zc desperamus eous iuc ut nesciamus quid faciendum; interin oculi nostri iti te respiciunt Vide etiam a Corq a se M. Vide a. Cor. z. 6, 7. λ. r. i. 8, 9. Ps io7. v. 26, 27. 23. Sunt sine consilio de tamen non sines . Sedulo itaque cavendus hic excessius tei roris ac desperationis, ne nos impellit ad peccatum aut
phoniae, quod est gravissimum peccatum, pugnans contra sextum praeceptum. si enim hoc praecι pio luetatur homicidium proximi, multo magis vetatur ihomicidium sui ipsius, quia amor sui ei mensi ramoris erga proximum. Solus Deus est Domitius vitae atque necis, sine cujus mandato ne nil ieet occidere quenquam. Non vult Deus ut peccator moriatur, sed ut vivat & se convertat, Erech. I 8. Solet autem haec desperata actio provenire ex duplici causa: t. Ex carnali ec Athesilica
Cum enim homines sunt sine timore Delix iudiciorum ipsius ac poenarum post hanc vitam , sicile vitam prolancunt ut incommoda vitae evadant. Sic Agag i.Sam. Is. 32. Acerbitas mortis
ri. sic latronesia iures , qui propter 'a temporalia quotidie vitam suam in periculum honjiciunt, hoc argumento hoc periculum cludunt, quo' a perbitas mortis sicile praeterit, hetis omitia hilaedibalf vps 'in te retii. Sic quos honor mundi
vel viridi cupiditas excineat & occupat,ut sutura post hanc vitam judicia De es non metuantiacile vitam prosindunt ac abjiciunt , ut vitae dedecora ac ignominiam evadant & iaciscantur Sic Saul m luit seipsam occidete . quam ignominiosim mO Mni ista tibus pati ii tam 3I.ν, - Achitophel bam. Ir Simile exemplum narratur a Machab. I v. t. &c. Etsi enim hic homo laudatur 4 pietate
u a lam cum autophonia non consilit,
sed argu tur hic homo per suam an ophoniam. quod fuerit sine spe dc fide in Deum Talis etiam hienolle, custos fuit, ideo se ipsum occidcre voluit, ne turpi morte periret propter negli enitam suam circa captivos,sicut milites Herodis AA .r. ia .v. 9.Sie Ethnici,etiam Philolphi. pro gloriosa fortitudine habet, rit, ii quis declinandς ignomvitae causi sibi ipli mortem conscis ret . quod sane dogma directe pugnat contra Christianam illam humilit tena, iidem & patientiam erga Dcum , quae in Eu-. gelio piae ipgiii ,& pn ficiscitur ex Diabolica sit perbia & ambitione, & proiiice inter Christianos non debebat habriel. cum, si iit tamen proh dolor: hal et apud eos, qui ignominiae iii iscendae causa in Quulli & alia non necissaria mortis pericula sesepi cipitantia. ExZinfideli pusillanimitate ac impatientia, cum quis sibi in senili miseriet ae tristiti et animi,ac in taedio vitae hujus ita indulget, ne negligat per fiduciam in promissiones Euangclii l. ipsum erigere. deliberationem Dei exspectare. sed per finem vitae miseriam suam De re nititur. Sic Iudas proditor CP4su Matth. Σ'. sic multi melancholici Spiritus'. sciatio bonae constientiae destiisti, suasui sat hanae suc-
mbunt, ut , itam sibi adimant. Quos enim sata. nas non potest indurare 'r abnegationem vel extenuationem mortis ac judiciorum Dei, eos nititursus care ae submergere per aggravatiouem & e ap*erationem peccatoriim ae poenarum, ut per infidelitatem a DEo recedant, & per impatientiam vitae
vitam abjicutit. Qireritiir hic, an omnes qui sibi ipsis mortem e sciseuiit, sint damnati, an non pos sint pii quoque inhoe peccatum incidere 3 Non potest cum pietate consistere.' Est enim totalis Oilatio & abiectit, Uei. dc desperatio ac ab ne ratio divini auxilii, quod in piis locum non habet. Qui enim vere crediti eius fides non desinit Luc. 1 r. sed is per potentiam Dei in fide custodiriar, i. Petr. r. Nec potest autophonia aliter accipi quammmata quam Deus sinit inci e propter non conversionem & infidelitatem. Quid judicandum sit, cum vis morbi corporalis animi vires plane opprimit Scs illaeo, ut quis judicii impos tale quid patret, alia raestio est, sudim in benigniorem partem tacita
eodemus, sperantes Deum custodire semen i dei, cum a missiden i niorbi desinunt , sicut Rheliis rationis sanar. Sed in erim omnibus Christi,nis hoc peccatum totis viribus dissuademus quin
per quod te legis& Euangelii obedientia detrect uir. Nam qui stipsiun occidit, ec legem Dei trans- Eeee greditur,
614쪽
reditur, quae dicit Non occidis, de Euangelium Chi illi rejicit, quod dicit, Sis fidelis usque -- te,n. Satis est, si cum Elia prae impatientia dicimus:
Susicit Domine, tolle ammatri meam I Reg. i9. .&cum to cap. 3. Opterrita Nosnunta tam natos. Quam turpe igitur non exspectare donec Dominust llat, sed sponte evomere & expelles re infelicem annarum: Cum vitam tuam finis, miseriam tuam non finis Animam enim occidere non potes, sed ea naanct Deo, conjicienda cum corpore in inser
dicium Hebr. V. Possideamus & retineamus potius animas nostras in patientia nostra, donec Deus eas evocet, ec per Angelos transportet in sinum Abrahae, Lucri. 19. Sic Matth. io. 22. qui in periculis mortis manet usque ad finem . beatus est. Impii prae impatientia animas evomunt & expellunt, pii per patientiam an in .am retinent ac possident, ut ne inordinatis quidem & immoderatis desideriis nimi tendi Deum satigent, sed dicant ut Daviu Ps ii S. i . moriar hed vivam.
OheZI. qt vos Theologi tam causa estis talium
facinorum. Vos enim tristibus vestris concioribus homines adigitis ad vitam melancholicam, ex qua talia oriuntur. Si lineretis homines vivere in suavibus sodalitiis, compotationibus, s dationibus,c moediis , ut possent genio suo indulgere, dc vivere scut lubet, non soro talium rerum periculum. Si ficereti; sicut sacrificuli, qui auditorum cerebra lectione Bibliorum non turbant, sed illam curam in se
suscipiunt. Sed quia vos homines assuefacitis ad si
litariam& continentem vitam, ut hybernas vesperas non insumant nisi legendis Bibliis& fundendis precibus, hinc tam facile incidunt in melancholiam
ec desperationem. i. Atqui si experientiam consulis, invenies quod pauci homines modestia ac continentis vitae,& qui seduli sunt in studio & praxi relisionis, in hoc
malum incidant. Hi enim plerumque in gravissimis tentationibus & asilictionibus possunt cantare, de cum patientia ac laetitia horam Domini. exspectare, Plinimi qυos hoc desperationis malum obruit, sunt ex iis, qui vitam transeperunt sine religione, in mera feritate ec in meris claticiis. Hi enim homines non
nisi lusibus, deliciis & carnali lititiae assueti,dc post. ea divinitus in morbum vel alias calamitates conj cti, nihil habent quo tritiem an mum sustentent, ideoque tam facile in desperationem incidunt, in mortem immoderatis votis sibi optant, ic omne suum selatium in interitu vitae siue collocant.
Fatemur. quod honestae occupationes id recrea
tiones usurpandae sunt post taras meditationes dipraxes, &quod defectu horum multi incidunt in desidiam dc melancholiam, quae pulvinar Satanae est, ut facile adigantur ad desperationem. Sed hoc non iaciunt nostro suasu, s d contra nostra monita . quibus otium vetamus & honestas recreationes
injungimus, juxta praeceptum quartum, quo juxta
cultum & occupatio oc recreatio injungitur, honesta scillaei & licita. quae cum pietate consistere potest,&cum modesta ac continente viri. Si hoc se- . queris, nihil periculi est a modesta & continente vita. Nos non siimus Monachi,qui sudent vitam Ere miticam & melancholicam.
a. Desperatio, praesertim quet in autophoniam desinit, proficiscitur ex suase dc impuliti Diaboli, ut
patet ex hiiloria Iudae. Mors enim est contra naturam, quam natura horret, Squam homo sibi non infligit, nisi extrinsecus impellatur Iobr. Quod si eam impedire vis, cogita an rectum impediendi medium sit, ut in ea te immergas exerciti uper quae caro roboratur, Spiritia Sanctus expellitur, Satanas in cor intromittitur, ut essicax in te ei te ponsit 3 Annon melius medium impediendi Satariam est, ut his exercitus derelictis ea secteris, per quae Spir: tus S vult esse essicax, quae anima erigi tur ad fiduciam in Deum, per quam contra Omnes
telitationes Satanae subsis de finem Domini potienter exspectare potes ' Ne igitur discamus dicere sicut impii Psal. i. a. Rumpam i vincia Dominita Chrisi illitii. Hoc enim ridet Dominus. Ib. v . Sed discamus sanctam illam exspectationem Domi ni de qua Ps 17. 13, ab a 3 E .ap. 9.&33. v. a. rc sacrum illud silentium, de quom 3 o. is
Actor. I s. v. 18, 29, 3o, II, 3r, ni
V Idimus primum gradum conversonis, scili
quo moco terres s sit custos emeris. Viadendus Jam si cuneus gradus, scilla. quomodo terror, in impiam desperationem Mus vitio ex i-i rans, in piam curam mutatus fit. Te finio ma-i git quidem cor, sed non mutat cor . sicut malleus
lapidem quidem fungit, sed non mutat amicta-ini stipis est ae durus; ita foetio cordis potetro rem non sussicit ad conversionem, quia etiam coetmero terrore concinum danam mane: & potius cesph
615쪽
despera ioni immergitur , quam ut eo impio in
phim mutetur. Necessaria quidem est ei ni iter. refactio ad conversionem, O non sufficit. Sicut ad Redundandam tellurem necessaria est aratio . ita post hanc quoque requiritur stercorat io 8c sementi, injactio; ita hic custos carceris primo per terr fictionem aratus atque fit actus, post admonitione Pauli stercoratus & emollitus, denique semine Euan olii consitus tulit fructus fidei, caritam & gaudii. In hoe itaque secundo gradu considerandum. i. Medium, quo custos ab impia suadesp timne retramis & ad piam curam dc humiliationem adactus est. 1, Gradus hujus mutationis &curae.
DE PRIMO.MEdium est acclamatio Pauli. si carnalis luisset
Paulus, cum gaudio vidisset hostem suum proprio gladio se conficientem, su quia spiritualis
ec verus Christianus est, inimico quo e Mnefacit, eumque in meliorem viam revocat. Si asinum immici errantem reducere secundum legem est Ex . 23. A. multo magis ipsum inimicum. A lamat igitur desperabundo homini Paulus,ne sibi ipsi nasum ullum siciat. Est hoe pneceptiim sundatum in lege, ama proximum scut te ipsum. Quod
3. Multas habet exceptiones. Homo saepe tenetur sibi ipsi malum facere & se ipsiim lae 'ere. c. g. a. Cum qgrotas, teneris te ipsum torquere pha inacis ad sinitatem necessariis. Custodia enim vitae perusti in mediorum vitae nobis mandata est, cum Christiis usum medici aegro necessarium declarat. Nait L V. Ia. b. Cum divino praecepto vocaris ad opus cum periculo sanitatis & vitae conjunctum, non debes dicere sicut Petrus Matth. i6. Sis tibi ipsi propitius, sed crucem tollere, poculum bibere quod pater pro- e. Cum oculus dexter te seandaligat, debes eruere Mat. s. 23, 3 o. i. e. proprias cupiditates cruci vere, membra mortificare, ut alibi exponitur. d. Cum amor fratris requirit, non debes rec are pro fratre mori, i. Ioh. 3. is. i. e. aliquo periculo vitie certa morte fratrem eripere.
e. Multas habet transgressiones. Homo tibi iplifacit malum. Perditio tua ex te Ose. x3- 9 non potest niti suadere malum. Facere malum taru bis nocere nostrum opus. Deus nemini malum
it nisi merenti. Nos bis malum facimus ipsis
per nostram imprudenti , intemperantiam, iracundiam, avaritiam Singula vitia tot sunt gladii
quibus nos ipsos confodimus,quod sane debet argumentiam esse, quo urgeamur ad vitanda vitia. Pervitia enim uobis ipsis nocemus & malum facessi
Gradus hujus mutationis sunt se quentes. I. Ex furibunda desperatione redit ad se, dc fit prudens.
Cum enim audiret ex voce Pauli captivos non autu-gisse, postulata candela insilit in carcerem, ut scit. videat quid rei si .Antea plane suriosus fuerat,nunc incipit agere rationaliter. a. Cum deprehendisset si Morem illum , quo ex somno excitatus erat, non esse ex fuga captivorum .sed ex miraculo divino, liquefit cor ejus tremore & metu, bc ita statim mutatur, ut quos antea tyrannice constrinxerat,nunc u nerabundus adoret & ex carcere educat. 3. Manifestat sensum suae perditionis ec consiliuni salutis exquirit En talis mutatio cordis si in conversione custodis antequam fidem habuit, immo antequam semen fidei, scit. verbum sc conii lium Euangelii, audivit. CZimniatitur hostes Ecclesiae. quod homines ad fidem hortando reddam s di sibi ut a Ic de
pietate non sollicitos. Et multi cartiales inter nos sedecipiunt, dum pietatem non curantes se salvatos putant me a conlidentia de remissione peccatorum. praeterquam quod vera fides Decunda di per caritatem enicax est ad bona opera, vides 'ucque ex hoe exemplo, quod vera fides non venit in cor. nisi
illud ptius ad pietatem bene sit dispositum ac prςphratum, cauae aispositiones ad pietatem sunt radix ex qua vera fides postea pullulat Vides enim hie , corante fidem liquefactum Gemore dc timore riccati, propositum peccandi dimittens, erga Deum reverentia utens, & ex sensii profundo perditionis auxilium & consilium sitiens. esuriens & postulans. si ut ante manducat ionem ec bibitionem est fames atque sitis, quae ad manducandum id bibendum stimulat, & manducatio ex fame non proveniens. non
prodest Q ut itionem; sic ante fidem in corde est sensis miseriae & desiderium opis, ad fidem stimulans.sine quo fides non est Mox applicatio Christi. Et ut hie sensus miseriael: hoc desiderium auxilii, ibi jam tum cessit irreverentia Gga Deum,& propositum peccandi. Sicut enim cum fame St siti non potest consistere lascivia corpori ita cum hac spirituali fame atque siti non eotest consistere petulantia se lascivia ad rebellio animi Ῥntra Deum, rinc tali praeparationi animi ad fidem jam tum alligata est laus per promissionem Mat. s. s, o, Prov. 8.i . Leee a Nemini
616쪽
t, o COMMENTA Retus Nemini potest tribui situ .nis qui per fidem iustifi- ut ejus merito tutum sit. P iptio Euange icatus est.& christum edit ac bibit. & tamen soli de-iest: Salvaberis tu ta domus tua. An igitur fides pi-ssiderio Christi tribuitur salus. qilia hoe ad fidemitri; familias silvat totam famin am 3 'sp. Non praeparot ac stimulat. Observent hoc i. qui ani- calvat directe sed indirecte, qaatenos patrem-fami mum habentes ferum, durum, lascivum, petulan-ilias impellit . ut similiam quoque suam in doctrina de fide gloriantur. Ante fidem liac i Euangelii instituat vel institui curet,ut creddi si ide. i. Qui fidem ibam se non sen- ut ipse. Hilloria Euangelii etiam addita fuit. I. ado an habeant hunc ti-l enim sunt Usi istoti domui eius verbum, dimiserint propositum Domini, id est, totam historiam de Christi acie a neratione, temporali nativit ite, unctione ad oseticium, pallione& exaltatione. Non enim sit Ricit simpliciter ad fidem hortati. & salutem proin i tere, sed reviritur larga &clua cognitio Domini Iesu Christi secundum personam e cossicium, ut
a. Fructus per quos manifesta est , qui, laut
α. Opus c ultus, Baptizatus est. Per Baptismi r ceptionem si dem si am testatus est, & sese Dominod dicavit 5 consecravit, ad serviendum ipsi sectit enim applicatur Christus, ctiatur constismi a.dcri' dum voluntatem ejus. Ideo enim petimus ac recii atur in nosjustitia & Spiritus vitet,& sine hac con l pimus ablutionei' baptis ii, ut testemur nos credemtae conscientiet aeternum pereun , Non igituri re a lxitionetur incatotum per Christiami.&uit subsistendum in humiliatione animi, se adacia ' stemurno, rimae. isci ii coram Dco ambulatus lueti in Christum post promissi mem Sicut enim j ms, Au rias. i 3 . a Sicut enim' Deus ex hujus fiduciae recusatio est ii ob lentia contrapta liua patienos in domum sitam recipit , rc rei Mo-ceptum Euangelii;ita est intermissio unici i lius me i nempe torum ac regenerationem Spiritus obii-
tolluntur excordetire queruntur. Videant modo morem, hanc reverentiam:
rectandi, esuriant consilium saluti, Hae sunt r ices, cx quibus fides silo tempore pullul abit. Qui tales sunt. sunt ineri convivae ad manducandum Christum per fidem invitati, Matth. I i. 28. Esa. ys. 1. Nailanus secundus gradus conversionis. De hac autem cura & solli citudine salutis, quae fidem antec
dit , plura diximus in locos Parta leros, quae sunt
Achor. a. 37. & 9. 6. iTettius gradus est mutatio eurn in fidem. Si cui famem debet sequi esus, sine quo esurietus perit; ita curam lalutis debet sequi fides siloti . P r hanc demnant. Condemnant enim illud unicum medium, per quod salvari piissumus Ruivere. Quis io' credit nec confidit, est sicut parmes extra vitem
vibices,&steinit 'postoli, ni eritam. Non tantum captivi erat it 1pra i , sed di vulnerati flagris & f inclici. Hanc occasionem benefaciendi nactus cu- membrum extra corpus. Et qui rotest viveret Quid ii os, osten it si .em suam per caritatem enicacem autem sit fides.& quibus illa partibus consistat, nunc esse. sicut fide ejus pullulavit qx bona radice . ic hon explieabo. Textus de hac fide custodi ad likllic: ex cor e qu humile, ii iii dum a canicumbet. ' factum ; itatamos scit imitis. Hoc probe es ser-i. M edium per quod generata est, Hi and 80'l vandum iis,qui de fide gloriatitur,ui ieci disj hoe elationem coivilii Euangelici, promissi inis Eu n exemplar si dein suam probent. Per, ibi s christi licae,& historiae Euangelicae Consilium Euatiqe' satiatus,Ξsa. i.Petr. r. 1 merito igitur lavatii ima: Crede tu Dominum Iesum chrastu a. - τ l vibices eqrunt qui Christum docuciant, per Chri- πυελιν Phras, insignis. quaei deci aratrii 'in i stum satia aer i ciserici fac sitians et M anima, in
ra fides sit inclinatio & innixi cordi, in Christum, Ato igitur cibat suns pora ebrum, ut CD tanquam in fulcrum sustentans. sicut a mis de s flum 'pin lay per l, ptismum 1 Apostolis icto se sustentat; ita cor sensis peccati depressiti; Iipsum in r.e At uoimum Domini, retto & ad de rationem vergens se sustentat per sdu-l ture' recip tio suam. imum. Apostoli .ihil isciam in Christum . si ut Adonia reus mortis appre-l praescripsi ant. nisi fidem, & ecce ille tam insita hendebat cornua altaris, i. Reg. i so. J cor, mel' l e it ςra. Modo ad veram iidem adigas hom sui reatus contritum appretanta crucifixum chri-l nex, dc noli deerunt opera. modii erga Minia s
617쪽
Is Acrost. Apos Tot reo P. CAP. X v. Ea gratus fuit, quid putas fuisse Dominum ' l
Restat quartus gradus convertionis, videlicet gaudium, quod cum tota domo fidelis factus. Gaudium est cum puerpera enixa est loli. i 6. 1 i Cum frumentum & oleum abundat, Psalm . 8. Cum amissa ovis inventa est Luc. I s. 6. est gaudium apud
Angelos cum homines convertuntur, Luc. I s. 7.
An non igitur qui inversi sunt debent gaudere desilute 8 vide simile exemplum Luc. 19, 6, 8. prinsertim duo stini in hoc gaudio hujus custodis valde notabilia : i. quod gaudet in medio periculo vi. tae. Quid enim aliud ipsi exspectandum, quam ut a Magistratu ple retur, quod ut convivas tractaret, quos stri.cto carceri includere jussus erat Z Et tamen hoc omni periculo conrempto gaudet. Tristitia enim carnis non tollit gaudium Spiritus super salute animae. a. quod non tam gaudet qii est factus sal viis, quam quod est factus rictelis ac probus Sie- ut Iohannes testatur 3. Iob. . Majus gaudium non hac o quam quod auditores ambulant in veritate;
ita pii de promia pietate gaudent. sicut pii se plus
cruciant peccatis suis quam plagis suis; ita plus gaudent de pietate quam ae salute lua En habetis exem. plum huius conversionis bre, iter explicatum. merito nobis speculi loco esse debet, ad quod nostram convelsionem coni inplemur an sit iana. Actor. 16. v. 3 s. ad .
Q Tquitur ultimum caput eorum, quae Paulo eon. o tigeiunt in urbe Philippis, videlicet illinessu, &exitus eius ex ista urbe. De hoc quatuor sint in t
i. Iussu Magistratus data est Apostolis venia exeundi ex carcere.
r. Hanc veniam exeundi Apostoli Geriint,3 voluerunt ab ipsa Magistratu honeste educi. 3. Magistratus citi pam deprecatus eos eduxit ex carcere, ec exitum ex urbe ipsis perseasit. . Apostoli non exiverunt nisi vilitatis statri
Poenitentia quidam cepit Magistratum de inju
riis e ea Apostolos. Recordati enim sunt, quod sine ulla culpa, immo propter magnum beneficium
essitum, scilicet ejectionem Diiboli, tam
male tractaverant A postolos, & sorte terror aliquis
ex torrae motu ros quoque corripuit,lc ad hanc poenirem iam commovit. Fuit autem poenitentia insilisciens. D finunt injuriim facere Apostolis, &iniuriam quam passi erant, clanculiaria dimissione ideo cupiunt tegere, ut Apostoli putarentur quod male sibi conscii euracto carcere clam aufugerint. Hoc ingenium impiorum praecipue Magnatum
mundissili omnem suam felicitatem ponunt in honore, ut cum aliquid commiserunt, quod vident minus recte factum , non alia utuntur poenitentia. quam qua tegant crimen artificiose, ne existimatio eorum laedatur. Sic Magistratus Iud. xicus, per resurrectionem Christi ex mortuis de flagitiosis suo homicidio convimas, id tantum curat, ut flagitium mendacio tegat Matth. 28 ia .rg, I . Sic Saul de peccato suo per Samuelem convicius. hoc tantum curat ut coram populo honoretur, dc per comitatum Samuelis rejectio ejus tegatur. .Sam. s. 3 o. Sic David de commissis adulterio pudens ad tempus nil aliud studet, quam ut tegat 2. sam. I S, 9. Io,&c. Non improbo tectionem commissi mali, cum revelatio nullo modo necessaria est. Sed tamen de commissis peccato sibi ipsi satisfacere tali poenitentia &Iudore, qui tantum studet peccata tegere,hoc mistium est δε noxam commissi peccati nequaquam tollit. Quid igitur praeterea requiritur Resp. i. Consessio & dei oratio coram Deo. Iniuriae contra proximum, si int peccata contra Deum Numer. s. 6, 7. Et si non sit peccatum contra priniam sed secundam tabulam, i. e. contra proximum commissum , tamen non cessiit te damnare, donec coram Deo reveletur. lachrymis contritionis condemnetur . hc vera in Christum fide, cum emendationis proposito conjuncta, abluatur. Davidem statim pudebat adulterii, ic quaerebat illud tegere, sed
diri non poenitebat, ideoque remissionem non obtinebat, conec per Prophetam excit. atus ederet tor-
nitentiam illam piosendam quae Psilino s i. describitur.
2. Requiritur reconciliatio proximi offensi, per quam iniuria Se injustitia, proximo illata, reparetur. Non remittitur teccatum, nise resiluatur abia tum. Etsi enim illa reparat io & restitutio saepe non est in potestate ejus qui laesit, tamen animus reparandi .ec ipsi reparatio, cum possi lis est, nece ria est, praesertim tum, cum a rescina laesa requiritur & postulatur, & animus ejus pacari non potest nisi per reparationem injuriae vel damni illiti. 5 eprae tur Matth. p. a 3, 2 zy. ROm. 3 7, 3. Sic Eeuς ade
618쪽
de testitutione damni habes leges Exo. r. I. Levas. I. ad 6. Num. F 7. 2. Sam. Iz. 6. rc exempla Samuelis l
. Sam. I 2. 3. &Zacliaei Luc. I9. 8. De reparationesimar&pudicitiae Exod. ia. si i7. Deut. 11. 29. Si haec requii ita verae 'nitentiae comparentur cum Tenitendia multorum inter nos, videbimus quantum sit poenitentiae sella : Quot sunt intcr nos, qui
cum detrimento proximi seipsos ditarunt , qui a mam , qtii pudicitiam aliorum laeserunt, & tamen
bene sunt quieti. si modo tegere possisnt,si judici sati sacere sciunt ne persequatur . si non amplius f ciant quod fecerunt. Talis poenitentia vina reatu
Non tamen inutilis suit haec enitentia, sed a Deo eo fine inspirata iudicibus; ut per eam liberarentur Apostoli. Deus sepe animos impiorum non
usque circa precatum mutat, ut se vere emendont& convertant, sed tamen eousque ut cessent nocere
piis Sic Pharaonem non emendavit, dc tamen ad dimittendum Isiaelem dispositi Exod. i a. Sic saul non fuit emendatus, ta tamen ita dispositus; ut Da videm,quem in manu habebat, cum innoceritiae testimonio sponte dimitteret t. Sam. 1 .&26. Sic matus Hierosolymitanus Petrum & Iohannem sponte dimisit Actor. 4. sic hodie ho si s nostrosita dispositit & mutavit, ut secerint quod ante clo. annos nunquam putabant se facturos. Nunquam dissidamus Deo. Habet ille etiam hostii im ac impiorum corda in si a manu, & quamvis saepe non convertat, ut piis bene velint, tamen ita novit nectere, ut beneficiant quibus male volunt.
CUilos acceptum nuncium Apostolis laetabundus adfert. putans hoc tutum esse quod Apin stoli vel optare possent. Sed Apostoli oblatam exeundi veniam rχpuunt, appellant ad legem Romani imperii de civibus Romanis indicta causa non asiligendis. re nolunt exire, nisi ab ipso magistratu honeste educantur, quod includit tacitam comminationem , Iudicem si periorem sibi quaesturos. Haec lex satis nota in historicis Romanis. etiam in Cicerone in Verrem, vocaturque lex Valeriana &Semproniaisa. Appellatione ad hanc legem Paulus sepius usis est ad se defendendum Actor. II. 39. &aa x s.&α&to. io,1 I. Sed an bene fecit Paulus, cogens Magistratus ut ipsi educant ' Annon hoc est contra Christianam humilitatem ac mansitetudi-
An decet Christianum tantum inflere puncto hoc
noris & exillimationis 3 Immo annon vindictam sapit Chri lianis prohibitam' aut quomodo cohvenit eum illo Christi dicto Matth. s. v. 39 Christiana humilitas, lenitas rc mansiretudo, tum erga fratres,tum erga hoites, nos non obligat ad ne gligendam fimam, vel ad admittendam i famiam, cum eam legitime possumus a nobis au tere. Nam post bonam conscientiam non est majus bonum , uod homo magis tenetur custodite, quam bona ama. Immo bona fama cordibus honestis ipse viti carior est. Et qui famam negligit, dc intam amnon curar, non ea capax bonae conicientiae. Ηon
stus debes esse priri antequam postis esse pius. Hine tantopere fama & sinue itudium laudatur & commendatur etiam in Scriptura Prov. 12. I. Eca 7. I.
Phil. . s. praesertim qui vocati nant ad ossicium, quo aliis prodesse. & ad virtutem alios adigere deberi, famae suae curam gerere tenentur. Si enim hisiant infames , quo pacto poterant ad bonum adium re alios λ i. Tim. 3.7, 8. Nehem. 6. Io. I Siam. a. i7. et Cor. 33. 3 o. & Is Hoc fine etiam Paulusi voluit honorifice educi , ne ad impedimentum Euangelii spargeretur de ipse haec infamia, quod incarceratus Phisippis . formidine nube conscientiae, eia fracto carcere clam aufugisset. Oberi. At enim alibi Paulus testatur se nes
xisse famam, nec eam valde curasse a. Corinth. 6 8,
i Corinth 3r Matth r. I i. 's. Habet certe studium famae sita vitia, verbo Dei contraria, ct Christianis cavenda. Quaenam illa Zi. Cum bonam fimam quaerimus in honore, non in virtute. Hoc est verum studium bonae δε-
me, cum recte iaciendo nos quaerimus reddere a ceptos apud conscientias hominum, ut non possint non bene de nobis sentire 1. Corinth. . a.&s. 12.
Damus vobis causam nos laudandi,&6. . Aliud est studium honoris,aliud studium bonae funae. Bonae rimae studemus,cum a flagitiis& vitiis abitine
tes, & virtutem omnem iectantes Minnus ut homines non habeant quod de nobis male loquantur
I. Petr. 1. Ir. Honori studemus cum peregregias
artes & dignitates cupimus excellere dc lati rari inter homines ac metui. Hinc honores possint esse ubi non est bona fama, e. g. in Nerone, Caligula, Pilato, Iuda Apostolo. Et stulta est ii isatio. tu sis excelsior illo. funae cupit studere, si deat innocentiae, vel si innocens non est, adhibeat in nuam confessionem & humiliationem. Ela enim haec non omnem statim infamiam intuit, i