장음표시 사용
181쪽
x36 BIBLIOTHECA quam editi sine Patribus, quasi sine origine aut quod ex vi.
ria gentium colluuione mixti erant : qui deinde aduenta Aeneae Phrygibus coniuncti, Latini uno nomine nuncupati sunt. Hinc ab Euandro Aboriginibus Latinas litteras, quae supra eius caput extant, datas esse docet Inscriptio:
Euander Carmenta situs Aborigines sitteras docuit.
VANDR1 M sex litteras Alphabet Latino adiecisse, non solum ex Latina Inscriptione constat, ve-C .Τae. rum etiam ex ipso Cornelio Tacito, qui de litteris ab Euandro inuentis hunc in modum ait Aborigines Arca de ab Euandro didicerunt. Et formae litteris Latinis, quae v terrimis Graecorum. Sed nobis quoque paucae primum fuere. deinde additae sunt. Haec Tacitus. Quae sane verba a Plinii sententia non abhorrent: diximus enim paulo superius, Gra cas veteres litteras easdem pene fuisse,quae nunc Latinae sunt: quibus ab Euandro sex illae notae, quas ob oculos posuimus,ris.lib.r fuerunt adiectae Liuius item Euandrum litterarum inuento--- νηῆς rem extitisse assirmat dices Euander tum ea, profugus ex Pe-νν..is a Ioponneso,auctoritate magi quam imperio regebat loca, ue-ν nerabilis uir miraculo litterarum, rei nouae inter rudes ar- tum homines t venerabilior divinitate credita Carmentae matris, quam fatiloquam ante Sibyllae in Italiam aduentum; .nue., miratae hae gente fuerant. Haec Liuius Partim igitur a x um, 1 menta, partim vero Euander eius lilius Italis tradiderunt litteras illa sexdecim, hic autem sex: quarum figurae, sicut de sexdecim illis dictum est, eaedem esse cernuntur, na tantum littera , cilicet,excepta, quae nullam penitus cum Graecis, neque cum Hebraicis litteris habet astinitatem immo, Latinis exceptis,nulla alia Lingua hanc notam habere fertur superfluaq. Ocitatur, quia veteres Latini per C, scribere sole
182쪽
tam a quam retinere solent, ut Cuius xvi, Quem &Quo Loquor loquutus, in locutus, Sequor sequutus, secu-Lus,utrum, Cum. Ceterae Vero quinque a Graeco Alphabetodpsumpta vel figura tantum retinent, ut H,in X vel figuram ac nomina, potestatemq. simul ut Κ, Υ,&: Figura enim illa,
Η, apud Graecos est I longumci apud Latinos est aspirationis nota. X, apud Graecos pro h ponitur apud Latinos, litterae Graecaea, potestatem, vim habet sed X , apud Latinos ad Augusti usque tempora nondum recepta fuerat, sed pro ea C. ωS, vel G, de Sitebantur, ut Apecs, Gregs, pro ApeX, dc
Grei qua quidem litteravi, ut Quintilianus ait, carere potuimus Figurae vero Κ, Υ, des tam apud Graecos quam apud Latinos idem senant, eandem penitus formam habentes. Κappa enim, quae tam apud Graecos quam apud Latinos habet vim C , non utimur nisi in dictionibus Graecis, quibus tanqua Latinis uti solemus, ut Irie Dinon, vel eumn in Kalende, Scaurus autem ait nomina,in quibus A secunda esset statim sede per Κ, scribenda esse hunc in modum: Kalendae, harta et harusci sed huiusmodi voces, quoniam Graecae omnino sunt, characteribus Graxis scribi deberent: si autem Latinis noti Si per , non peri, appa, quam apud Latinos superuacuam ess Priscianus testatur: cui Quintilianus adstipulatur, GH, non obscure dicens loco eius nos habere litteram C, quae vim oesuam ad omnes perferat vocales. Hanc litteram K, a Sallu M''' 'stio, ludi Magistro, Latinis litteris adiectam esse Isidorus ait, μιν lib. ut in sono duarum litterarum C, dc , faceret discrimen , Α τ A Graecis item T, et Z litteras mutuati sunt Latini pro Graxis dictionibus conscribendis sed apud Romanos etiam ad Augusti usque tempora admissae non fuerunt: nam pro T, Latiis ni litteram, I, ponebant, ut Hieronimus, non Hieronymus.
sicut nunc scribi blet Loco item L, duplici, s utebantur, ut Patrio, pro Πατή s, PatriZo. Interdum etiam eius loco, sdrsu stituebant d, ut a multis nunc scribitur, qui Esdras, pro
Γ - EZras,tuntur Antiqui praeterea loco,Z, unicum Mali. quando ponebat scribentes: SacyIuhus procacinthus, Sethus
183쪽
ν3 B LI TH ECApro Tomis. Nonniinqua etiam D,loco pu uS,Z,usurpabant, ut Medentius; pro Mezentius sed hoc tantu apud antiqui sibinos, qui peregrinas litteras nullas recipiebant. Hinc scribe- Pu bant Triumpum, et Troparum, non Triumphum , ac x phaeum, ut superius a nobis, et fusius quidem demonstratum Urere est. Hanc litteram Z, ut Martianus ait Appius Claudius de--. . testabatur quod dentes mortui, dum exprimitur, imitatur. mi Mur . . Sicut igitur sex litterae ab Euandro inuenta , ut Inscriptio docet Latina, partim easdem tantum figuras, partim vero et
figuras, et vim , ac nomina retinere cernuntur , ita de multis
alijs Latini Alphabeti dicendum est litteris, quae vel 1 figuris, ac potestate simul, siue nomine a Graecis re ipsa discrepare novidentur Vt A. E. I. M. N. O. T. quae non solum easdem riguras , sed easdem fere potestates , ac pronunciationes maiori ex parte a Graecis acceperunt. B. vero P, et X litterae 1figuras retinent Graeca s, potestate ac pronunciationes non
hem. ν, enim pro V, P pro R, α procli, Latinis litteris, apud Graecos usurpantur. Haec de Latinis litteris, quae vel figuras tantum, vel figuras,ac potestates simul a Graecis sumpserunt: cetera enim Alphabet Graeci elementa , vel per inuersas figuras cum Latinis quandam habent assinitatem, ut Testa, in uersum. Λ , est V contrario modo situm, vero M transuersa conscriptu . Vel nullam penitus figuram Latinis habent ad limitem, ut A. O ..-x J E. n. p. Caci liquot autem characteres Graecos Latini
aliqua ex parte duplicibus litteris inter scribendum imitari studentis per hi periti, per Ch. I peris, reddentes. Diphthongorum item usus nobis indicio est , Latinam
linguam a Graeca traxisse originem . Vtimur enim his pra sertim diphthongis quattuor quae scribuntur hunc in m dum AE, OE, AV, TV quarum duae primae eo modo scribuntur, sed non pronunciantur nisi per i ut Caesar, thoebus duae ad terae a Graecis desumptae licut scribuntur ita pri nunciantur, ut Audio, Sc Euge. Nec tilentio praetereundum videtur,alias etiam diphthongos Graxas a Latinis usurpatas
fuisse ut videre est apud Virgilium, necnon apud alios proba, tissimos auctores, qui dictionibus hisce per diphthongum diuisam usi sunt per Di resim figuram hoc modo : Aulai
184쪽
VATICANA. 3yAurai, Animai, Aquai, ac Terrat,et voces id genus permultae , quibus frequenter usu est Lucretius, pro Aulae , Aurae. Animae, Aquae,a Terrae : nam apud Graecos Alpha cum Iota, ut AI, vel ιη facit illud quod est apud Latinos, IE, ae Poetae interea usi sunt non raro alia diphthongo Graeca, quae est EI, vel ei, facienset, nostrum, ut Orphei,& Promethei per *naeresim figuram pro Orphi,&Promethici Id quoque clarum fit ex ijs vocibus, quarum pluralis gignendi casus desinit
in Iam accusandi casus pluralis postrema syllaba diphtho,
gum Graecam , ει, vel et admittere solet sic enim ad hanc,Gque diem scribitur: Omneis, reis, Fonteis, Naueis, atque aliae huiusmodi voces,pro omnes,vel Omnis, Tres, vel Tri Fotes, vel Fontis aues,vel Nauis: Queis pro Quis qui bus in septimo casu i Nec solum dictas diphthongos Graecas Irin J- frequenter adhibuerunt antiquiores Latini, sed etiam illam, ira quae est GY, vel ου , faciens V, nostrum, ut ex vetusto lapide ad Pontem Cestium Romae videre licet, ad parietem scilicet
cuiusdam domus, in qua haec legitur Inscriptio:
NOMINARvN CLAOvDIAM, Me. Vbi ponutur heic pro hic, pulcra pro pulcrae, Claoudiam pro Claudiam . Et quoniam littera, T vel , υ, in diphthongis
Graecis sonat nostrum V , ut Aυ, Eυ, υ, hinc Latini ad Graecarum diphthongorum imitationem , T in V nostrum conuerterunt,ut quod Graeci Δυο, ve, M , θυλη,4 P αυλοe, cisDuo Sus, Mus,Thule,& Romulus dicimus,4 Sulla pro bula turrhus, pro Pyrrhus, atque alia id genus ab Ennio siepronunciabantur, ut in Oratore Auctor est Cicero.Quibus de cia, . in rebus omnibus facile colligitur, Latina linguam a Graeca ha O rq huisse ortum non tamen hanc illa locupletiorem esse fateor. ut satis copiose demonstratum est. Haec autem in medium aD serre mihi visum est, ut ijs, qui aliter sentiunt, aliqua ex Parte satisfaciam. Nunc reliquum est,ut ab Euandro ex lit. terarum Inuentore ad Claudium transeamus Imperatorem.
185쪽
TRIVM LITTE RΛRUM INVENTORE. ERTI huius parastaticae Colunae facies Claudium Imperatorem habitu imperatorio indutum, laurea ornatum, librum manu gestantem triumq. litterarum apud Latinos inuentorem repraesentat. Hunc tres litteras Latino Alphabe. to addidissse ex Tacito constat, qui ait Claudius tres litteras adiecit,quae sit,imperit ante eo: post obliteratae aspiciuntur etiam nunc in aere publicadii scitis per fora, ac templa fixo Haec Tacitus, atque eadem fere Suetonius prodit. Nomina vero litterarum, quas a Claudio Latinis adiectas , atque aliquando in usu futue, deinde obliteratas Cornelius testatur, a Scriptoribus sublicentur hinc una latum littera supra Clau. dij caput cernitur ad cuius pedes haec legitur Inscriptio:
Claudis Ing tres nouas litteras ad eriit.
Litterae a Claudio Imper inuentae.
usu obliteratae sunt. Tuintil.
LAVDIVM Imperatorem trium litterarum apud Latinos Inventorem fuisse Tacitus Suetonius testantur,sed quam a sint, non satis constat,nec per eos, nec per alios Scriptores dicam tamen quae inuenire potui. Quintilianus de littera A a Claudio inuenta metionem aper te facit sed quomodo fuerint obliteratae, Tacito testes, non video,cum trium illa ruina saltem alio modo scripta ad hanc usque diem in usu sit, nisi dicamus eam absis leuisse, postea vero in usum reuocatam , vel aliter olini scriptam , pronunciatam q. fuisse respondeamus,ut fusius infra dicemus. Quod enim antiquiores Latini per Pli, scribebant, ut hami Phanum i
186쪽
VATIC NA. a Inum,& phagus,nos peri, scribere solemus,ut Fama,Fanum,'&Fagus, quamuis dictiones in Latinorum usum receptae a Graeco fonte originem trahat immo vetustissimi Scriptores Latini F, litteram loco aspirationis utebantur, ut For. deum,Trafo Veso, pro Hordeum, Traho,Velio Sicut etiam Feneti, pro E , Heneti, M pro V, ut Veneti pro Heneti Fuerunt praeterea apud antiquissimos, qui loco, F, utebantur B, et Bruges dicebant pro eo, quod poster Fruges dicere maluerunta lHaec item littera F, quae Digamma Eolicum appellatur, quia nil aliud est quam duplex Gamma Γ, Γ, alterum alteri superpositum,4 a lingua Aeolica desumptum, etiam pro eri
littera , ab antiquioribus Latinis usurpata noram fuit, hoc ' 'modo inuersa, ut Quintilianus testatur inquiens: Nec inu Luiuii tiliter Claudius Aeolicam illam x ad hos usus litterarum adiecerat. Et iterum Aeolicae quoque litterae, qua ceruom , seruom q. dicimus, etiamsi forma a nobis repudiata est, vis tamen manet. Haec Quintilianus, ex cuius verbis colligitur, hanc litteram x, aliter olim scriptam fuisse nodusq. di luitur. Hanc item litteram , non Claudius ius inter litteras habendam censuit,sedin Varro,si Annaeo Cornuto credimus. 2' ITHanc littera,inquit, Terentius Varro dum Vult demonstrare, ον ιυν.
ita perscribit, UA. Qui ergo in hac stilaba sonus est,idem litor terae erit. Hoc Digama etia hodie legitur in lapidibus Clau zis . a.dianis Romae, praesertim ad S. Luciae Cloacam hoc modo:
AMPLIAaIT TERM IN AIIT Qua in Inscriptione legitur CAIS AR more antiquo pro
C Esa per diphthongum Graecam , in qua Alpha cum Iota facitis diphthongum Latiuam Libidem legitur ΑMPLIA IT,
187쪽
r42 BIBLIOTHECA PLIA IIT , TERMINAsIT , pro Ampliauit, et Tediminauit a. In alijs item spectationibus antiquis hoc Digam.
ma cernitur sicci OCTA IIus, et CT ΑΞΙΑ, pro Octa. uius et Octauia . Ita etiam Draus CL Is Vs, Igus,
SERLus, V v S pro Diuus Clivus , Rivus , Seruus, b LG.II. uus. Quamuis autem, ut ait Gellius,ad huiusce yllabae, uus, esu bonus,Vel ut Diuus, et Vulgus, num declarandum Digam mata fuerit inuentum adiimple X tamen V, pronuncianduadhibitum esse constat, sicut ex superiori Inscriptione clare patet. Hinc factum est,ut litteras, etiam Digamma nuncupeturiquia sicut F vel A pro',usurpata fuit,ita F, pro V, scri. pio pronunciari solet, praesertim in Germania,ubi praeter alia permulta, Vinum pronunciatur sic: Finur . Idem fere in Gallia Cisalpina, quae V, tamquam F pronunciare solet dicens Brespro Breue &id genus alia: uare Claudius Caesenui Tacitus prodit, F loco V, consonantis recipiendum insti. tuit, vi Fulgus pro Vulgus, Fixit pro Vixit. Quod ad secundam litteram ab eodem Claudio inuentam pHWia pertinet, Priscianus hunc in modum ait: P in S, loco Gri Τμ ιβ δ cae, , fungitur, pro quo Claudius Caesar Antisignia, hae
r figura scribi voluit IC sed nulli ausi sunt antiquam scri
Lipsim in pturam mutare Antisigma ideo dicitur teste Lipsio, quia ...u.: duo sigma obuerso dorso scribuntur hoc modo: IC . Hae enim Semilunae figura prisci Graeci, ut ipse ait, Suma eformabant, C , ut in fine ultimae Columnae parastaticae fu
..ti De tertia denique littera Claudiana Marcus Vetranius
. , ais, Maurus ex Velio longo litteram nescio quam Claudio in-G uentam leniendo R, opinatur Sunt tamen qui velint Clau-r i MAE diuin, vel Centi malum,sive Centimanum,ut ali minus recte
scribunt, qui librum in iure ciuili tertium a P. Papinio scripsit, R, litteram introduxi e,cum prius Fusiidicerentur: qui deinde Fusi clicti sunto.
Ali vero AI, vel, , diphthongum fuisse putant, quod
non est dicendum constat enim hanc diphthongum antiquitus creberrime usurpatam fuisse , ut in Claudi aeuo Inscriptiones marmore incisae indicant cuiusmodi est illar ANTONIA DII CAI, cetera, Pro Antoniae Diuete , c
188쪽
similia scriptia Martianus capella de hac tertia littera sic a , . scribit Huic lintera S, Diuus Claudius P, adiecit, aut
propter P,&EGraecas, ut Psalterium &Saxuri . Id au-t tem ipsi non placet dicentici Martianus a Claudio no Livia, inuum X, repertum sentire Videtur, quod vanum puto. uuia r a ' X, in usu erat temporibus iam Augulti, ut diserte moneta ιν. Isidorus Sedis , a Varrone, & Quintiliano censetur inter eas , quae non necessariae. Varro enim in Fragmento
quopiam ex libro de Grammatica sic ait Litterarum par ram olim sunt, dicuntur, ut A. B. partim dicuntur, non ι ' 'sunt vim, X, partim sunt, .non dicuntur,it ex quibus verbis non absurde collegeris , duabus his litteris, quae, Varrone teste, necessaria sunt, nouam formam indui Lle Claudium, nomenq. Et de . quidem clarum, cui Anti- sigma DC, vel Ps, respondit. De ei aute Claudiano Phi, Grammatici loqui neglexerunt et si ea littera non dubie necessaria est , et alius eius sonus, quam Fi, ut monuit Quintilianus. Haec ex Lipsio, qui rianc litteramis, a Claudio inuentam, Pli, altera DC, tertiam vero Pli, fuisse opinatur: quarum primas, alio sonu, atque hoc modo scripta, F, rem au sit secunda,quae est, DC,Vel aboleuit,vel usum numquam obtinuit tertia vi, Ph, usum in scribendo obtinuit, sed noua forma nomemq. nouum ci contributa apud Scriptores inueniri non queunt: et hac de re nihil certi assirmari potest. Tres igitur litteras inuenit Claudius, quem etiam de harum litterarum ratione scripsisse ferunt hinc librum dextra gestare cernitur . Haec de Claudio Imperatore trium litterarum apud Latinos inuentor . Nunc reliquum est, ut Omnia Latinae linguae elementa ordine Alphabetico distincta ob oculos ponantur, sicut de Hebraicis, Graecisq. litteris a nobis factum esse consta . Verum quia iiij disponendis non solum figuras nomina earumdem, sed etiam potestatem , siue pronunciationem suis locis apposuimus rninc idem de Latino Alphabeto faciundum est dictorur
characterum formatione descripta iuxta iudicium Martiani Capellae, qui litterarum omnium serimationes inter pronunciandum naturales excogitauit, sicut ex versa pagina videre lice .
189쪽
Figura. Nomina. Prem Mi. --ο a x, vocalis, sub hiatu oris congruo solo spiritu pronunciatur. Bh es, Labris per spiritus impetum reclusis editur. G C , Super molaribus linguae extremae appulsis exprimitur. d De Appulsu linguae eirca superiores dentes innascitur. Ee , Vocalis, spiritus lingua paululum pressiore. Ff f, Dentes labrum inserius deprimentes lingua palatoq. dulcesiit. GOGes, Spiritus eum palato inter dentes. Hi Hach. Non est littera, eontracti,q. paululu saucibus est ventus exhalanx. Iri Vocatis,spiritus dentibus prellus,extrema linguae parte contracta. Kk D, Faucibus, palatoq. formatura
L EL, Lingua palatoq. dulcessit. Mis ira , Labris impriinitur . Nimi, Lingua dentibus appulsa collidit. O O, Vocalis, rotundi oris spiritu comparatur. Pi es, Labris spiritus erumpit. QS Qu. Appulsu palati ore restricto. Er spiritum lingua erispante eorraditur. Ss Ei, sibilum facit dentibus verberatis. Ta Te, Appulsu linguae dentibus impullis excuditui. V in V, Vocalis, ore constricto, labrisq. promuli exhibetur. xx x , Quidquid, C, atque,s, formauit exsibilat. Y, Ypsiloia, Vel Fyo, pressis labris, spirituq procedit. 2 4 Leta Duplex sibilus, dentes mortui, dum exprimitur , Imitatur.
Vocales quinque. Α, Ε, , O, , , Graeca Deu Fyo dicta
Diphthongi quattuor. AE, OE, AV, EV. Duae primae scribuntur, sed
190쪽
V IgsLpΠABETVM Latinum litterarum figuris, nominibus , ac pronunciationibus , formationibusq. distinctum,una, ac viginti litteris constat, si ijs, qui H, QK, litteras tanquam superuacuas ab Alphabeto explodunt, credimus ut Ab c defigi inino pq rstu H, enim non est littera, sed aspirationis nota: Κ, Ex overo Graeca idem essicit, quod a Latinum elementum: im t. ' δmo quod etiam ut paulo superius demonstratum est . miniiι. Quare Martianus Capella decem dc octo tantum litteras Mitis uniuersae conscriptioni Latinae, ac locutioni necessarias esse aflirmauit, ut Ab c des glomno prstu X. Nam C littera ad omnes vocales, ut ait Quintilianus, vim fata suam commode perferta, Quam ob causam Nigidius figu Ni disj. Ius,teste Papyriano suis in Commentarijs, ne quem neque in est unquam usus cautem, o Graeca tantum nomina in nostrum venerunt surria. rata enim in Latinis vocibus non adhibetur, sed in Italica lingua nos ea uti solemus. psilon vero, quod Italice vocitatur Do, vel Fya, non niti in dictionibus Graecis usurpatur. Cur autem sic nuncupetur, haud facile dignosci potest sunt enim qui hanc vocem Da ex hya voce luctuosissima fieri velint, quae est in nomine Hyacinthi pueri Amiclari , qui ab Apolline,ut Poetae fabulantur, dum iactu disci sese exerceret, fuit interfectus cuius mortem aegre ferens Apollo, interempti pueri cruorem in florem sui nominis commutauit, ut Ouidius hisce versibus indicasse visus est dicens:
Ipse suos gemitus foli, inscribit, insta
Flos habes insiriptum, funestas'. tittera ducta es movis. Hinc hyacinthus dictus est quasi flos Cinthij,hoc est Apol
linis, quod enim a Latinis viola, siue flos dicitur,a Graecisi citatur Ia,quae Ullaba exapsilon littera inuersa ζ coficitur. Si enim I, praeponas, a subijcias sine linea transuersali, vel secante, hoc modo Λ, ut in multis Inscriptionibus antiquis videre est, efficitura, cuius figuram repraesentari in hoc flore contendunt. E quoniam haec littera semper apud Graecos cum aspirandi nota scribi solet, aspiratio apud antiquiores Latinos in F frequenter conuertebatur, ut Fordeum pro
Hordeum, sicut superius demonstratu est, hinc pro Hya Da, vel