장음표시 사용
201쪽
culi sermone fastidire coepit,in noua veluti parturire verba. H, Ta Idem Plinius,Tacitus, Macrobius,&Apuleius dixerunt: Huri με-- iusmodi autem iacturam ad haec usque tempora passi sumus: ι Romanam enim linguam nobis olim non modo Romae,Veruetia in uniuersa praesertim Italia peculiarem, ac nativa, nunc tanquam peregrinam, atque exteram intra lares nostros e P ut Ma cipere solemus immo,ut ait Paulus Manutius,elingues penei in Latina lingua, qua tum lacte ipso Romani mytbeta antipueri enim cu primu balbutire incipiebant, a Matribus, Nutricibus nulla arte Latina discebant linguam, qua te-run L. tiatur, ut e Cicerone colligitur, dicenti Frequens consessus singi a Theatri, in quo sunt mulierculae, tueri mouetur audiens ta grande carmen. Et in Oratores Equidem cum audio Socruce mea Laeliam facilius enim mulieres incorrupta antiquitate
ομ h. 3 conseruant, qu5d multoru sermonis expertes ea tenent sem-- ' ' per quae prima didicerut sed etia sic audio, ut Plautum mihi,
ς-rβω aut Naeuiu videar audire. Et in Bruto: Erant tamen,quibus videretur illius aetatis tertius Curio, quia spledidioribus fortasse verbis utebatur,&quia Latine no pessime loquebatur,vis, credo, aliquo domestico na litteraru nihil sciebat,sed magni
interest quos quisque audiat quotidie domi, quibusculoquatur a puerou quemadmodula tres, Paedagogi, Matres etiano quantur. Legimus epistolas Cornelia Matris Graccorum:apparet filios non ta in gremio educatos,quam in sermone Matris Ibidem mullum ille Poeta nouerat, nullu legerat orato rem, nulla memoriam antiquitatis collegerat. Et infra:Ant nius existimabatur bene Latine loqui, sed litteras nesciebat. Gς υ -3. Idem in eodem libro de Oratore ait Nemo unqua Oratorem ' ' ubd Latine loqueretur, admiratus est: si aliter,irridet. Neque eum Oratorem tantummodo,sed hominem no putant. Idem ἐς ibi d. ibidem Illud aute nequis admiretur quonam modo haec Vul-
, gus imperitorum in audiendo notet cui nomni genere, tum in hoc ipso magna quaedam vis, incredibilisq. naturae. Omnes enim tacito quodam sensu sine ulla arte,aut ratione quae sunt in artibus, rationibus recta, ac praua dijudicant: ita vero,Vt siquid contractione breuius fieret, aut productione longius, Theatra tota reclamat.Ex huiusmodi ergo tanti viri testim
202쪽
V A.' syniis aperte dignoscitur, Latina linguam peculiarem olim,&lnatiuam omnibus Romae,& in uniuersa Italia fuisse,viris scilicet: mulierculis, nobilibus & ignobilibus, senibus4 puerilris,doctis Mindoctis,diuitibus, mendicisci in ea tamen alter alterii praestabat, sicut in alijs linguis apud omnes Nationes euenire solet. Nunc vero in hac perdiscenda maximos perpe timur labores, melioremq. aetatis partem cousumimus, ViXq. eam ipsam in scribendo consequimur, laboriose quidem in eader Latina lingua balbutire videmur, dum barbariem, a G.II.M.ι. stribiliginem, tortuosae scilicet orationis prauitatem, ac ver 'suram vitare, puramq. dicendi formam sequi studemus, ob insignem iniuriam Latinitati illatam ab exteris Nationibus. Gothica praesertim Gentes: quae Gens profecto barbara, immanis, quanta Latinis litteris, uniuersae q. Italiae damna
intulerit,Romanae,ut cetera conticescam, ruinae docent. Haec
de Gothiea lingua, ut ad Armenicam transeamus.
LITTERARUM ARMENICARUMLTERA eiusdem parastaticae Columnae facies sanctum Ioannem Chrysostomum ob auream sermonis praestantiam Chrysostqmum scilicet. hoc est, aureum os appellatum, Patria Antiochenum,in Antiochenae quondam Ecclesiae presbyterum, Constantinopolitanum Archiepiscopum, Gra cu Doctorem, Graecoq. more indutu, Armeniearumq litterar Auctore representat:ad cuius pedes haec legitur In Icriptior
S. Dan Graias litterarum Armenican Auctor.
et L pHABET ubi, quod in Bibliotheca extat Vaticana, absque nominibus, ac pronunciationibus conis scriptum hoc loco non apposuimus, selouod sequitur,studiosorum commoditati studentes conscriptimus, sicut de Hebraico, Graeco, Latino, Armenico, Illyrico, ac Seruiano eandem ob causam factum est V a ALPH ΛΜ
203쪽
nouem ac triginta litteris constans
204쪽
Α, C rvm Ioannem Chrysostomum Armenicarum litterarum inuentorem uisse Latina docet Inscriptio, ratioq. ipsa persuadet. Nam sanctus ille diu δα in Armenia relegatus vixit, ubi post multa in vetus ac no τρορ uum Testamentum conscripta, plurimos suae vitae sanctitate, ac lingua , ad Euangelicam doctrinam traxit, Scripturam sacram in Armenicam linguam transtulisse dicitur: deinde in pusillum ac desertum Armeniae oppidulum nomine Cuculbn, ac demum Arabictum deportatus ex hac luce decesi
205쪽
rs BIBLIOTHECA latam.s sit. Armenia autem, ut Scriptores omnes assirmant, est Asae Di regio inter Taurum Caucasum montes a Cappadocia ad
Ebi: . Caspium usque mare protensa, ab Armenio Thessalo Ias
βμ ε nis comite, ut inquit Strabo, dicta . Hanc Terram Hebraicapae., lingua AEre Ararat, idest Terram Ararat appellat huius φ. vero regionis Incolae nunc Christiani sancti Thomae e cinctu. ., . . ua in temporalibus Persarum regi,qui Sophi vulgo nun- 'cupatur, obed unt, de iuxta sancta Romanae Ecclesiae ritum se degere profitentur. Eiusdem regionis Alphabetum nouem ac triginta litterarum figuris maiusculis,totidemq. minusculis constat, quaecum characteribus, ac pronunciati nibus variarum linguarum quandam amnitatem habent . Vulgaris autem lingua est eadem Turcica ' Tartari Ση σε ca, multasq. voces Hebraicas habet, ut in Appendice osten--0 .ia demuS: Georgiana Vero Tartaricae rarmenicae media est alu αε-- Notis huiusce Alphabet constat perbrevis In scriptio post Ahecedarium apposita quae in chartula efiicta , satisq. oblonga a sancto Ioanne Chrysostomo manu gestatur Min characteres nostros transsata in hanc legitur verborum formam : Chai meris hierchins . Latine vero hunc in modum: Pater nosse qui es in caelis. Quod factum reor ,ut innuatur, sanctum Ioannem Chrysostomum hac lingua Euangelicam doctrinam apud Armcnos propagasse. Et quia una eademq. littera varijs modis, S frequenter quidem pronuncia
tur, hinc factum est, ut huiusmodi Alphabetum, quod a sinistro latere ad dextru legitur, iuxta varias earumdem litterarum pronunciationes, ac potestates maiorem characteruiuinae, rho meru admittat,quam cetera Alphabet recipiant. Nec silen- Ambroso tio praetereundum censetur, trigesimam quarta litteram,quae
Haraia me nos vocitari:a quibus Fyo, vel Da nostrum ita pronucia- ς' tum , originem traxiue opinor, ut ex Theseo Ambrosio videte et nec ob id ceteras rationes ad hanc rem pertinentes, p. 4., quas paulo superius recensuimus, contemnendas esse dicen-
ι ν clum est sed suo quisque potiatur sensi. Haru de Armenico Nphabeto, ut ad notas Illyricas accedamu S.
206쪽
INVENTOR E. TR T in eiusdem parastaticae Columnae facies sanctum Hieronymum Stridonensem , Virum profecto omnium doctrinarum genere praeditum,Hebraeam praeterea lingua, Syram, Chaldaicam, Graecam, latinam perfecte callentem , litterarumq. Illyricarum Inuentorem repraesentat. Hinc supra eius caput Illyricum extat Alphabetum ad eius autem pedes Leo iacere cernitur atque infra haec legitur Inscriptio:
S. Iterosmus litterarum I ricarum
Inuenior. LPHABETVM, quod in Bibliotheca Vaticana existat, hic non apposui. sed studioserum studens commoditati, quod versa pagina videre licat, varijs figuris , varijsq. nominibus , ac pronunciationibus , siue potestatibus conscriptum ob oculos ponendum censui, sicut de Hebraico Graeco, Latitio, atque Armeniaco, necnon Serviano ob eandem rationem factum esse constata. Quam profecto industriam hisce in Alphabetis praestare mihi visum est , cum huiusmodi linguas apud multas Nationes in frequentiori, quam ceteras, usu esse noria
207쪽
Tribus ac triginta litteris constans.
Haec littera eandem pene retinet pronunciati nem, quam habet luperior. ' Hac et littera, quae num crvdenarium significat. vocalis Nilo
208쪽
e Est littera, quae pro duplici e cum i, ponitur,ac
pronunciatur ut apud Italos Faccio taccio. o pro duabus litteris. pronunciatur ut, se in latino verbo Scio. in pro histribus litteris. Deseruit pro sulcimento consonantium in fine dictionum aia, te. iu more Latinorum. haec littera parum aut nihil deseruIt, sed ponitur pro significatione litterarum , quae instar char clerum Hebraicorum significationem habet.
A, C rvm Hieronymum myricaru litterarum inuentorem fuisse aperte docet Inscriptio idq. fama ipsa nobis persuade . Quamuis enim sanctus Hieronymus Illuricus , siue Dalmata non fuerit, eum tamen huius linguae auctorem extitisse, rumor sparsus est. Quod autem hic sanctus non fuerit Illyricus, ex codem con- ἔ- stat Hieronymo, qui hunc in modum ait Vastatis urbibus, hominibusq interfectis, litudinem in raritatem quoque hestiarum fieri, volatilium , pisciumq. testis Illyricus est, testis Thracia, testis in quo Ortus sum bium ubi praeter caelumin terram, & crescentes vepres, condensa siluarum cuncta perierunt. Haec Hieronymus, qui Illyricum a patrio me n. MSolo hic separat, in Catalogo Dalmatiam ab eodem patrio . ..et Solo diuidens, scribit se Stridone natum, idq oppidum esse Mi.
209쪽
in confinio Pannoniae Dalmatiaeque. Blondus item Foroli utensis affirmat Strignam,quae olim Stridon ubi Eusebi j Hieronymi patris sepulchrum adhuc extare testatur intra Arsiam flumen Italiae ea in ora, Plini j ceterorum q. Veterum
testimonio ex ipsius etiam Augusti descriptione, limitem Contineri proptereaq. Istriae, non Illyrio , aut Dalmatiae Stridone adscribi debere ait. Quamuis igitur Hieronymus sit Istrianus,Stridonensis videlicet, non Illyricus, siue Dalmata, eum tamen vel Illyricae linguae, quae clauon nunc dicitur, fuisse inuem ore,vel eam saltem latius enim tunc lingua illa patebat optime calluisse fatendum est. Habet namque Gens illa Missas, codicem horarium, ceterasq. diuinas preces, tego ipse vidi Illyrica conscriptas lingua ab omnibus Dalma,
tis intellecta sedisq. Apostolica auctoritate quam a Paulo II habuerunt publice illis ubique utuntur ea autem a sancto Hieronymo accepisse illius Regionis incolae persuasi si simi ita sunt, , captis potius armis omnes disperire malilat, quam eas relinquere. Qua ex re colligi potest, Illyricam linguam, seu Dalmatam, quae tunc late patebat, atque Istriam etiam, si non omnem maiori tamen ex parte occupabat a sancto Hieronymo etsi non terra, lingua tamen Illyrico,sicut Vulgata omnium stat sententia , excultam saltem, in melioremq. formam redegisse, siue in scribendo fuisse innovatam huiusce enim linguae Stridonem Dalmatiae finiti rham expertem fuisse, vero simile haudquaquam videtur ess .m rq -- Vtcumque autem sit quod a nobis hucusque dictum est,
s .in mar hocinum pro certo assirmare possum Hieronymum multis
I, h. in locis homines linguae suae Latinos vocare, ut Marianus
ehaν. o. i. Victorius Reatinus,olim Episcopus Amerinus interpretatur, M s' dum idem Hieronymus Hebraeorum, Graecorum q. eruditi O-ἀὸ.rtii nem in scripturarum sanctarum explanatione hominibus
linguae suae se tradere scribit,commentarios super Prophetas omnibus notissimos eo nomine intelligens,ut idem Victorius affirmatri nisi Hieronymum Illyrica lingua Scripturam sacram ij populis coram explanasse dicamus, vel Scripturam sacram in Illyricam linguam transtulisse, ut nonnullis placeto. Sed ut res sese habeat, hanc linguam a Hieronymo in usum saltem reuocatam, in melioremq. cultum fuisse restitutam
210쪽
tutam in ab Illyrico Polyphemi sit Appianus scribit siue,
ut ali volunt, Cadmi filio, vel Cadmonis, ut ait Suidas, inuentam olim fuisse opinandum est, cum ab eo ipso Illurio Regio illa Europae,in Adriatico mari incumbens Appiano, Eustathio, ciuida testibus, Illyris, siue Illyrium solet nuncupari: quam hodie Italice clauoniam vocant Alphabe- tum autem a sancto Hieronymo inuentum, vel saltem instauratu, quamuis ab omnibus alijs linguis, quod ad figuras pertinet,valde dissimile sit, habet tamen easdem litterarum pronunciationes ac potestates,quibus lingua Serviana, sicut infra patebit, uti solet. Haec tamen lingua a Dalmatis nec adhibetur, nec intelligitur illa vero quae Bucliui Zeta, idest litteraria dicitur, Dalmatia atque Istria, Stiria, et Carinthia, necnon Gentes aliae his finitimae utuntur: Croaticaq. appellatura Croatia, inter Dalmatiam astriam sita. Haec de Illyricis litteris, siue Hieronymi, ut aiunt, lingua. Quid autem per Leonem ad eius pedes iacentem significetur,declaratum est, cum de Bibliotheca Caesariensi locuti su ramo. mus. Cur vero idem sanctus pileo rubro pingi soleat, silentio
haudquaquam praetereundum Videtur. Quamuis enim Ga Pinia νώ-lero rubro usque ad Innocenti IIII tempus Cardinales, si in C non fuerint eum namque ab eodem Pontilice in Concilio primo Lugdunenti acceperunt, ut suo loco fusius dicemus istamen rubeo colore pingi solet, ut Hieronymum Cardinalitia dignitate decoratum mille, indicetur Cardinatatu Penim Din. m. nomen ac dignitas siue ossicium non solum Gregori magni 'r lib. ι. tempestate in si fuerunt, ut in eius Epistolis videre est, ve rum etiam Damasi Papae temporibus, Volaterrano teste,qui a Q. , ait Inuenio in antiquis Tabulis apud Ecclesiam Aretinam Donationis cuiusdam Tenobi Senatoris Romani eidem Eeas M. ' clesiae usque a tempore Damali Pontificis factae, ubi estitu 'is
iusmodi subscriptior ' Anthropo.
Ego Io S. R. E. Diaconus Cardinalis ex parte Damasi Pont laudo, confirmo. Itaque non video, ait Volaterranus, cur sanctus Hieronymus Damaso charus non fuerit S. R. E. presbyter Cardinalis. Haec Volaterranus. Quamuis enim sub Benedicto octauo