Bibliotheca Apostolica Vaticana A Sixto V. Pont. Max. In Splendidiorem, Commodioremq. Locvm Translata, Et A Fratre Angelo Roccha A Camerino ... Commentario Variarvm Artivm ... illustrata

발행: 1591년

분량: 523페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

i' BIBLIOTHECAp.isi .a usque factus obediens stio pretioso sanguine Mundum ipsum

instaurauit, ac redemit, dum mortem nostram moriendo destruxit,& vitam resurgendo reparauit Leidem primo Adamo aerumnis ac laboribus pleno gratiaru summiq. boni thesaurus ex aduerso responderet. Quoniam vero litterarum figurae pro quibusdam Hieroglyphicis designadis virpatae sunt,

palis. ει ut scilicet per litterama, humana vita, Per Θ, mors Der T, επι θ Crux Dominica repraesentaretur, sicut cle his atque alijs litteris satis diffuse suis locis demonstratum est ι hinc eo in Codice,quem Christus gestare cernitur, harum litteraru A i , Alpha videlicet,& Omega , quarum una est Alphabeti Graeci prima, altera vero postrema , Hierogly phicum scriptur fuit propterea quod duas hasce litteras Redemptor noster . t. at sibi vendicauit dices: Ego sum Alpha, Omega, principium& finis:concurrentibus enim litteris in se inuice A ad n usque ι ..ε,, laeuoluitur: rursusi ad creplicatur ut ostenderet in se m se se fesseri initisdecursum finem in finis recursum ad initium , vici omnis dispositio in C desinens, per quem coepta sunt i, z ... per Verbum scilicet Dei,quia caro factum est,proinde desinat

P. . Quemadmodum&coepit,&a Deo in Christo omnia ad ini-M... tium reuocarentur . Ideo inquit Ego lum Ami, principiu& finis qui est,in qui erat,4 qui venturus est. Dicitur enim Deus, primum uniuersarum rerum principium, rinis, ad quem cuncta ordine suo diriguntur: Omnia enim propter se-Prou.ισ. netipsum operatu S est Dominus, ut ait sapiens. Dicitur ite Deus qui est, qui erat, qui venturus est, ad eiusdem aeter-ΣMa. Π. s. nitatem indicandam Aeternitas enim,teste Boetio est inter-

η minabilis vitae tota simuli perfecta possessio Sed quia id a nobis intelligi non satis potest, hinc per temporis differentias

praesentis scilicet, praeteriti, ac futuri nobis exprimitur. Ad Ui. hoc idem indicadum dictum est per Isaiam prophetam: Ego primus,4 nouissimus. Item Beatus Ioannes in sua Apoca- γε Vi vpsi. Ego sum A sa, primus nouissimus, principium tinis. quamuis enim in illa sacratisi ima Trinitate nihil maius aut minus, nihil prius aut posterius, nisi prioritas originis, non autem temporis, aut dignitatis existat, haec tamen de ea affirmatur adtriu personarum aeternitatem declaranda. Haec de Iesu Christo SALvATORE nostro ad parietem depicto.

222쪽

VATI AN A. 17sAd eiusdem parietis dextram sanctus Siluester Christi Vicarius. Petri succetar pastoralibus indumentis,atque insignibus ornatus, venerandoq aspectu senex conspicitur: ad cuius pedes haec legitur Inscriptio

Ad laeuam Constantinus Magnus habitu imperatorio, siue paludamento indutus,satisq. belle effigiatus cernitur ad cuius pedes Inscriptio in hanc verborum legitur sormam.

Connantium Imperator, Eccles Mifenser.

Duo hic insignes Viri Siluester scilicet, Christi Vicarius, Constantinus Imperator, Ecclesiae defensor repraesentam tur, ut Latinae docent inscriptiones. Id autem non absquo consilio tactum esse credendum est alios enim Christi Vicarios. Ecclesiae defensores fui e constat si de Siluestro Papa.& Constantino Imperatore historia perpedatur, atque Ecclesiae Catholica Romana amplificationis initium in memoria

reuocetur Constantinus,aque Imperator cum leprae curan κ ...

dae causa medicorum consilio balneum sibi ex infantiur 'sanguine parandum mandasset, sancti Apostoli Petrus, d i , gh Paulus noctu ei vigilanti apparuerunt praecipientes, ut si ex lepra liberari vellet, omissa impi balnei immanitate, Silue ,...

strum in Soracte monte latitantem accerseret a quo salutari a M'lauacro recreatus, in omni ditione Romani Imperi Templa I 2. Christiano more aedificanda imperaret sublatisq inanium a θια hin. Deorum simulachris vero Deo cultum adhiberet Ouar Constantinus caelestibus monitis obtemperans Siluestrum di t. Furia. ligentissime conquisitum accersit a quo Apostolorum ima η - gines recognoscens, baptismo sanatur in ad tuendam , pro I.Visti. . pagandamq. Christi Ecclesiam inflammatur Siluestroq. auctore multas Basilicas aedificandas curauit, easq. magnifi- contissimis donis exornauit, arasq. publice , dc ubique n. struendas concessit id quod ad eam usque diem fieri non licuit Pontificibus enim tunc temporis locus certus ac defini su non erat, sed in cryptis, siue in coenaeterijs aut in aedibus, a piorum

223쪽

piorum consecrare solebant super ligneo Altari, quod Iria Lateranenti Basilica a Constantino Magno prima publice, construeta conseruatur,4 non nisi a summo Pontifice ' a Cardinalibus per pontificiam dispensationem adhibetur, ut pisi. o. fusius inamblemate II dictum est. Siluestri igitur tempore, Constantino Imperatore per Iauacrum baptismi a lepra mundato eiusdem Siluestri manu.

donatione q. Ecclesiae Catholicae Romanae ab eodem Imper irare facta. suas Ecclesia recepit vires amplificariq. tunc pri- Euseb. lib. mucoepit.Conuersio autem Constantini ab illa igneae Crucis 4 visione iampsit exordiu hinc eo in loco, qui nunc vulgo dicitur Pon mollis, olim Miluius vocitatus, non procul ab Urbe Roma & a Porta Flaminia,quae praesens in tepus Sanctae Ma- ,h A. I. uae de Populo nuncupatur, Constantinus contra Maxentium eertans ex eo victoriam re ortauit,sanctissimo Crucis signo sibi iam ostenso Graecis hisce litteris E ΤΟΥΤΩΙ ΙΚΑ. 3a idest, IN HOC VINCE quod profecto signum primus ipse

o r.et in vexillum transformauit,&nummos eo obsignari iusiit,.-ρ - , quod deinceps a Christianis fuit passim obseruatum

νη - Hoc item sanctissimae Crucis vexillum Constantinus miri-E. u. fica contra Maxentium potitus victoria in Urbe Roma,subli- με si, miq. loco statui iussit Suam enim statuam ex aere fabref Vt V ctam dextra manu ex eadem materia signum Crucis elabo avus . M ratum tenentem ac Romae in loco percelebri firmis innixam

Ezzz fundamentis collocari praecepit hac Latina Inscriptione inm

-p.s, HOC SALUTARI IGNO VERO FORTITUDINIS INDICIO, CIUITATEM NOSTRAM TYRANNIDIsrie. IUGO LIBERAVI S. P. Q. R. IN LIBERTATEM VINDICANS PRISTINAE AMPLITUDI: M ET SPLENDORI RESTITVI.

Miraculum autem illud designo Crucis cum Inscriptione Graeca, necnon Constantini contlictatio ipsa cum Maxentio, atque Baptismus, in Palatio Vaticano summi Pontificis. R mae in aula, quae dicitur Constantini, bellissime per pictoriam artem repraesentantur

224쪽

De huiusmodi vexillo Augustali, quod sancitiis Ambrosius Sonem. . ad Theodosium Augustum Imperatorem scribens,Labarum spm . Christi sacratum nomine signum appellat, Petrus Nannius si, sua in hunc Ambrosi locum Notatione sermonem habet, uet

sed fusius quidem Eusebius de Constantini vita ait, circa , Euseba horas meridiei, iam luce vergente, vidisse se suis oculis in ipso caelo soli immines Crucis trophaeum, quod non nisi luce constabat, additumq. titulum his verbis: HOC VINCE. Deinde cum hoc ipsum in somnis apparuisset, tali specie eL figurari mandauit. Erat autem huiusmodi specie configura tum Hastile in sublime erectum, auroq. vestitum, antennam siue ceruchos habebat trasuersos instar Crucis. In sum. mo fastigio corona ex lapidibus pretiosis de auro consertae .collocabatur, in quaerat salutaris vocabuli insigne, ita volittera 'decussatim in medio poneretur his litteris: ististiti ies umii bulli Di sim iii ori u n , snt ranis diu si ui 3 o ΣDecussare est aliquid ad decusiis figuram ita redigere, ut inter se litterae,Graecae , aut Latinae X, speciem praebeant. Ea enim figura apud Latinos vocatur Decussis, quia ut nos hodie, ita veteres hac figura numerum denarium significabat. Quod si litteram x per medium seces, relinquetur, quae mgura denarisdimidium , hoc est, quinarium numerum com monstrata, Vnde eam Latini quicuncem vocaverunt . Hoc igitur modo hae litterae decussatim sumuntur, quibus CHRI-sTos resultat, quia decussatim aut transuersa legutur Grecas autem litteras decussatim positas in cono galeae sequentibus deinde temporibus gestare solebat Imperator Ab antena autem illa laue ceruchis hastili in transuersum insertis, velum pendebat, Opus regium, varietate gemmarum multa luce fulgurantium obtectum, auroq. intertexto, inestabilem magnificentiam, pulchritudinemq. spectantibus de se pra bens. Ceterum hoc velum ita ceruchis dependulum, iuxta latitudinis, dongitudinis modum bona, cogrua propor

225쪽

Eusebi. hio locis supra citatis Eusebius autem eam Crucis imagine: Vi in caelo visae,&lapidibus pretiosis fabricatam a Constanti. no sibi ostensam fuisse aperte fatetur. De huiusmodi etiam vexillo Augustali Pierius Valerianus hoc idem alijs tamen verbis, hunc in modum ait: Cotus erat .ialis': praelongus cuius apex ino rccae litterae similitudinem in- merui curuabatur inde paulo infra X Graeca identidem littera sua insignis decussatione addita erat, id Christi nomen ostenta . Inde Crucis signum faciebat bacillus transuersus , cui velum aut mappula solebat appendi vexilli loco. Haec duo significabant apud Graecos,quoru characteribus signata erat,

CHRISTVS HAS SVS aut CRUCIFIX US. Haec Pierius.

De huius vero generis signo, quod Constantino apparuit,

variae fuerunt opiniones aut sententiς,ex nummis hoc tamen signo Crucis varie obsignatis & exculis exortae sed omisne unum , eundemq. sensum reddunt . Sunt enim qui ex nummo aureo Valentis Imperatoris illud signum Constan.

tino apparuisse velint eo modo, quem ex prima figura infra videre est, ubi littera X, quae est Cli, apud Graecos,&,P,superposita, quae est, R, apud eosdem quibus litteris Christus significatur, A G, hinc inde positis, quas, ut diximus, idem Saluator noster Christus sibi viridicauit Alij vero ex nummo aereo Constantini Magni eo apparuisse modo , quem secunda figura demonstrat, ubi signum Crucis cernitur, ad cuius de X teram N Graeca, quae est Cli: ad laeuam ver c quae ab antiquioribus Graecis pro S usurpabatur: ex quibus item notis Christus signiticari solebat. Hςc autem figurae, quae Sigma Grece dicitur, et pro S ponebatur, ut in vetustis codicibus,& numis apparet, eadem fere est ac Latinoru, nisi ubdextrema cornua habet intus magis reflexa, magis oblonga

modo hic apposito Christus etia per abbreviatione a Graecis hoc pacto scribebatur j c. vel xae, aut x, . Ex qua scribedi

formula ortus est error quorundam Latinoru, qui hanc voce GH hoc modo scribere solent, Xps Idem fere error comittitur ab ijsdem, cum scribitur Iesus: Graeci enim per abbreviationem scribere solent hoc modo, Ic, vel S, aut a. Hinc imperiti Graecos characteres ignorantes, scribunt , Iesus, cum aspiratione hunc in modum: Ihesus,' per abbre.

226쪽

V N A. et putationem iHs , vel Ilis, putantes mediam litteram, quae est Ita apud Graecos,in conuertitur in E apud Latinos,esse aspiratione, ignoratione linguae Graecae decepti. Non ulli denique ex nummo aureo Anthemi Imperatoris ij notis , quas infra tertio loco cernere licet, apparuisse volunt, ubi X s , signo crucis superposito, vel X et P, Cruce super figuram orbicularem mundum repraesentantem locata conspiciuntur.

EX NUMMO

V ALENTIS.

A Nam LM II. 'Alius extat aereus Constantini num us, in quo eiusde Imperatoris emgies ad viuu expressa, ut infra videre est, reprς sentatur Graeca hac Inscriptione: AΥ. Κ.ΦΛ ΚΩNCTANTINO C, hoc est Imperator Caesar Flauius Constantinus irima enim huius Inscriptionis dictio est ΑΥΤΟΚPΑΤΩ abbreviata, per qua voce supremit Imperatoris ius significate ImperatoreXprimebatur. υτοκρατωρ namque dicitur qui per se potest. nec aliude pedet. Ex altera vero numismatis parte vel tria labara , seu vexilla, vel tres Cruces extant Graeca item hac In scriptione : NI ΚΑΙ ΕΩ N, idest, Vincit existens, signum V ιω- scilicet Crucis vincit ubicumque existit illud autem numidit',is: ma antiquo Romanorum more incisum , alterum aute Chri-fran iura stiano more incisum strumque tamen triplicem crucem repraesentans cernitur essed illud suboscure, hoc autem clari Populora, Quare ex huiusmodi numismate facile collisti potest signum -

Crucis,quod media demonstratigura luperi u polita, tribus LeaAhahisce Crucibus satis adsimile, Constantino apparuisse Graeca illa Inscriptione: EN TOT TΩ NIXA.'T a Nec

227쪽

Cr Vimaee aut numismata,que: hoc loco incisa conspiciuntur,non semel vidi .contrectaui, opera tamen Annibalis Titellipse V concivis mei, viri quidem eruditi, omniuq antiquitatum,acis: V., veterum praesertim imaginum virorum illustrium apprime studiosi, S. D. N. Sixti . cubicularij penes que asseruatur. - Quamuis autem simplex, vel unicum Cruci stignum Con- , ruta stantino apparuisse omnes fere assirinent, triplex tamen eius- dem signi serma, ut in superiori figura , necnon infra Videre: sita est,in vetustis nummis conspicitur. Id quod factum esse reor, i meter vel ad indicandas tres illas cruces, quas Helenam Constanti-TI ni matrem inuenisse constat vel ad passionem Christi, qui D. hiim inter duos latrones Cruci fuit assixus, uberius explicandam - siue ut hoc Symbolo sanctissima Trinitas repraesentaretur: ν ima quae, cum omnia eius opera ad extra,vt Theologi optime d r cet,sint indivisa, humani generis salutem fuit operata, quam uis Filius assumpserit humanitatem, per quam passus est π

Haec de Crucis signo, Constatini Magni couersionis initio, cui additu fuit regenerationis lauacru , per quod a lepra tum corporali tu etiam spirituali eum purgatu fuisse,procoperto habetur. De hoc sancto regenerationis lauacro per Siluestru Papam Constantino subministrato, sanctoru Apostolorum Petri, Pauli miginibus, non solum S. Antoninus, alii supra

228쪽

pricitati,sed etiam Adrianus Potis Max. in Concit. Gen.VII. I a I in luculetissimum praebuit testimonium. Quis autem tantae erit P. . Caudaciae, qui testimonium summi ac tam vetusti Potificis in Concilio senerali prolatum aspernatur,eiq. somnia, ac deliramenta sui capitis opponat De hoc item lauacro Damasus, ea an. D

Nicolaus primus,& alii summi Pontifices testantum Idem do in

mentione facit de Costantini baptisterio,quod ad hanc usque V, te die Romet in Basilica Lateranensi asseruatur Ante hos The phanes raptus in sacra Historia de hoc eodem Constantini

lauacro sermone habet Argumentu denique inuictu ad hanc rem corroboranda in mediu afferri potest hunc in modu Fieri non potuit, ut sancti Patres in Concilio primo Nicamo C stantinu sedere non bapti Eatu , quotidianisq. sacris interesse, Pag.3ι.εν

a quibus non baptizati excludebatur, passi fuissent . Quibus ' omnibus Constantinuauc temporis interfuisse, epistolasq. tapias de religione Christiana conscripsisse constat, ut Eusebius

narrat, quietia de sacro eius lauacro loquitur. Hoc ide inii ec n.'bliothecaVaticana, in bibliothecis Grecis scriptu reperitur rop.ap.σNec huic veritati refragari debet quod sanctus sensit Hieronymus dicens, Constantinu iam sene ab Arianis fuisse baptizatu: οι.σα Hieronymus enim, ut pace tali viri sic dixerim, nominis vicinia, falsoq. rumore adductus, quod de Constatio Constantini filio dicebatur,id patri attribuit Constatius enim in extrema aetate, ut ait Damascenus ab Eusebio Nicomediensi Ariano fuit rebaptizatus Nec mirum videri debet, Hieronymum dictis de causis id asseuerasse, clii in angulo terrae posito, ut ipse in libro de Viris Illustribus ait, millia ignota esse potuerunt. His . Haec de baptismo, ut ad Constantini Donatione transeamus. - ηι Donationem Ecclesiae Catholicae Romanae a Constantino Imperatore vere factam fuisse permulti Scriptores,&insignes quidem prodiderunt, quorum tantum nomina postremo i co recensebimus . Si enim omnia,ctuae pro hac re comprobanda, siue corroboranda sese osterunt , in medium asse

rem , ingens plane volumen conficeretur . Nunc Verope ne obiter, currente quasi calamo , perpauca quedarnis,

quae hac de re dubitantibus suasionem praestare possunt, hic breuiter conscribenda censui. Vt autem ex palea , siue ex

229쪽

t a B I . o T HI ATI C. zizania triticum vi ex terra aurum colligamus, sine spinis rosam decerpamus, atque e Herculeis manibus clavam, vel ex hostibus gladiu extrahamus, Donationis huiusce veritate ex eiusde veritatis inimicis extorquenda esse in primis dijudico. Hinc topico illo Aristotelis,& vulgatissimo quidem argumento ut aiunt a minori ad maius veritatem ipsam, veluti e tenebris lucem detractam, magis firmam reddemus, testimo-n ijs omni fide dignissimis adductis, eam q. rationibus denique non insulsis confirmabimus confirmatam q. relinquemu S. τὰ c.,.b Amplissimum, ut ab huiusce veritatis hoste initium suma, ιi. 3 C. ρ de egregia, piaq. Constantini liberalitate ac munificentia, si- . - ., Donatione Ecclesiae Catholica Romana praestita testis est Tosimus , homo Graecus , Graecaeq. superstitioni val- Nicrpbi de addictus, atque exitiosus . Tosimus enim de Constantino 'Is..., , Imperatore, qui Siluestro Papae,eiusq. succetaribus Romam

a. di a dono dedit,&omnia Imperatoria indumenta,&ornamen

ta atque alia permulta, ut Augustinus Steuchus Eugubinus Automis aduersu Laurentium Vallam hominem iniquum,4 morda-M μο- cissimum , atque ad obloquendum omnibus in rebus natum, duobus libris de Donatione Constatini aperte probat, hunc in γε. .CU modu ait Constantinus cessit Roma,& Costantinopolim a se maiestate Imperi transtulit,quod se Romanis sciretinuisum

sub is, ob mutatam religione. Haec Osimus, qui de mutata religi εφφ ne a Constantino, qui ab idolorum cultu, detestanda execra-

.. r. ione relicta, ad Christianam fidem transijt, manifeste loqui-σlesca.ει tur, de eiusdem Constantini Donatione tacite nonnihil videtur innuere Tosimus enim ait Constantinum cessive;dicat

aliquis cuinam cessit' non Senatui, non populo. nam nemo id scripsit Nec Senatus, Populusve hac de re mouit unquam litem Pontifici igitur cessit,qui Romam ut suam iam indoab eo tempore possidet,seruat, ac de ea antiquas tabulas aestimonia, census habet: m. Mar Ammianus item Marcellinus Ethnicus tale aliquid do Constantini Donatione innuit dum desopibus, ac potentia Romani Pontificis conqueritur, mirum in modum dolet. ra R. Abraham leuita Donationis huiusce veritati velit nolit

, .. suffragatur. Hebraica lingua dicens:

230쪽

Haec autem, quae Hebraice nlcripta suihi, Latine reddun , tu in hanc verborum formam Constantinus Caesar legem Nazaraeorum confirmauit, ad eorum cultum ac legem transijt annis tercentum post Iesum iuxta eorundem computationem. Cesiit deinde Roma, eam q. sacerdotibus Idumaeorum s sic Christianos appellat ad hanc usque diem, Constantinopoli aedificata. Abben Egra in Danielis illud : Et super ullum Deuta Abb. EM. non intelliget: luculentissimum de hac Donatione Constanti ni a fert testimonium dicens

Horu verborum sensus in Latina lingua vertitur hoc modo: Constantinus decorauit locum Romae,quae erat sedes eiusr reliquit eum iniquitati ila impie impii de sanctis Apostolis loquuntur quae vocatur Petrus ut ait Genebrardus velit Ioannes Paulus Eustachius Neophylus, vir quidem Christianae pietatis obseruantissimus exponit vanitas nuncupatur. Rex Gedalia Iachia in Traditionum catena idem apertius affirmat verbis hisce Hebraicis: P)in Pn )zazon mima, tis)a in don

: Itala): zzPir PQzs , n mira PT n puta Anno a creatione mundi os o Romae Constantinus Caesar Christianae fidei adhaesit,4 Siluestro Papae quod in Italia habebat, dono dedit: Bizantium ad ijt,in Constantinopolima iterum condidit, suoq. nomine eam nominauit. Haec de Constantini Donatione ab ijs, qui foris sunt: nune reliquum est ut ad nostros in ad eos praesertim omni fide dignissimo accedamus, quorum in numero est Sanctus illeo Athana-

SEARCH

MENU NAVIGATION