Stirpium Austriacarum pars 1.2 continens fasciculos tres cum figuris aeneis

발행: 1769년

분량: 604페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

511쪽

cipit; est caeterum etiam glans mobilis ct retrorsuin agi potest, ct at theras pressas inter proprium glandis 2 eminentem foveae unguentariae

marginem retinere.

Visiis sum mihi videre antheras vermicularis substantiae, albae, Sarcuatae forma, cx glandis membranis ruptis tanquam ex nidis erumpere. Orarium tenue extenuatum, qua nota iterum a sequenti distinguitur cui longum intortum spectabile, adhaec huic adhuc est coloratum& villosum, quod in 1equenti nunquam vilitur.

Q E pactis alba. Enumeratio. Epipactis caule solioso paucissoro, labello articulato, obtuso labro restexo. Icon T. I. T. 4. R. Epipactis 3. MALL. Oreh. lineis in obtuso labello lotibus, incerto nomine. νI elleborina latitalia floribus magnis paucis albisque HΛLL. Hei. Damasonium calyphyllon 8 CORDI. Ηist. Il. c. I . Ellebori ne Il. cI. s. his. I. p. ara. descriptio. Hellebori ne soro albo vel l amasonium montanum lati lium. c. u. HOR. III. Sect . ia. T. it. R ia. optime & cum Charactere. β. Angusti soli a soliis lanceolatis.

Damasonium tenui solium. CONDI. L. II. e. l . Helleborine ToUR. iCOn T. 249. N. R.

In glareosis sylvae Dornista, cum praecedente, abunde in Castenterg. Varietatem Lati sol iam describam. Radix fibris plurimis crassis satis comata, alte ictrae ii uersa est. Ciamus unicus profunde terrae infixus, vaginas amplexantes aut iam emarcidas, aut novas ct vegetas adhuc albas habet; ipse caeterum reelus, raro intortus, palmaris, cubitalis, eic ultra, albidus, striatus, angulositis, soliosus est, nitidi stimus. Folia ex ovatis utrimque acuta, vaginis albis aretis caulem vaginam, nervosa, sylendentia, lata, bracteis magis lanceolatis, quae tamen etiam sub primo nore vere soliosae sint, & ipsis fore multo maiores, ut primu ς nos magis in ala solii maioris sedere, quam in ala bracteae videatur.

nivei, ovariis leniter intortis, striatis, albentibus, iuxta caulem erectis sustulti, licet tamen & hinc inde in si initate unum alterumve

512쪽

FASCICUL Us v I. ψωrumve ovarium a caule magis recedere videatur. Hi numero incerti duo,

tres, ad octo vidi, sed nunquam ullum hirsutum. Petria nivea omnia, sitirstim in coelum sere surrecta, &clausa, ut recte RAI Us norem clausum dixerit; nunc horiun exteriora tria ex O longis ovata, Concava dorso eminente in angulum linea percursa sunt, apicibusque, ut alia involvant, consentiunt. His ablatis tria interiora conspiciuntur, quorum duo superiora ut priora facta sint, tertium vero aliter. Labellum ut in priori planta duabus constituitur partibus, ventric si cymba, sub carneo colore sere picta, media exiguaque linea notata sulcata, & duabus eminentiis articulationum superioris partis locis; P sterius in duas auriculas, machinae stamineae adstantes, erigitur. Labellum proprie extus in arcum concavum, intus convexum, i teribus elevatis marginibus coeptum, basi articulatum, speciem pontis format mobilis cuius anterior pars in labrum obtusiim, vide F. q. a. r flexum fit. Et hic pons iugis s. sed eminentioribus tribus percursus, polline ex viridi flavicante inunctus, quo polline etiam anterior facies ventricosae cymbae obducatur, ut externe colorata appareat. Pollen hoc quandoque sere aurantium inveni. Columna flamini sera iucurvata erigitur alba, in summitate ligamento postice immissis glandem susti iret, quae auterius albas antheras gerat, unguentariae foveat imminentes. Autherae ex albo flavicant, dum glans viridi leni colore irdescit. Observatio. Mira omnino confusione duae hae stirpes tam purpurea quam alba laborant; post coRDr , CLUsraque superficiarias observationes Bolanicorum ad ii ALLERUM usque nullus tollerabilem dedit descriptionein, nec LINNAEo, nec nostris Austriacis scriptoribus, qui Seraptainhellebori neni cum Serapia longi soli a Magistri etiam securi confudere,

, exceptis. Purpureae iconem Veram hucusque exstare non novi, albae commoda illa Mo Riso NI est, cum labro etiam in sinu labelli obtuli reflexo aritheno ideo, quod HALLE Us non vidisse videtur, qui neque articulationem notavit, quam cum duobus cymbae ventri colle aggeribuq labellum

iniret, elevatos vero ma hieS, quos iam nomine alarum I. BAvHINUs

insignivit, recte notavit. Est praeterea hic duabus speciebius erecta S

513쪽

STIRPIUM AUSTRIA ARUM

immobilis, nec dimittenda cymba, quod pariter non observat viai, ct d finitionem specificam ingredi potest. Obseroatio II. Omnibus rite pensitatis declaro Hellebori nem OEDE-xi Fastis. Danie. V. T. CCLXVII. nulla ratione plantae nostrae componi posse, nec hirsiato caule, aut petatis aut ovariis hirsutis, multo minus adhuc labello ex longa canaliculata lingua cordisormi, cronato, S apiace sursiim reflexo; citavit quidem Egregius vir Is gleboristin latifolium s ribus magnis paucis albisque HA . Helv. p. 275, eamque stilo hoc nomine proposuit nullo adiecto synon imo, sed HALLrRUs synonimum MORI s. S iconem citavit, quae nostra in plantam exigit S ab illa o EDE v I divem sissima sit, & vereor, ut una seque litium sit, cum hirsutula sit & labellum vomeriso tam habeat. Non amo arida nomina cum iconibus, in plantis dubiis nec certo determinatis.

3 Dipactis paloris. Enumeratio. Elenchus. ipactis eaule solioso multinoro, labello articulato vomerisormi, foribuapendulis. Ico . T. I. F. s. Epipactis soliis ensifornii bus, floribus pendulis labello obtuso, per oras pliacat O. HALL. Orch. p. it . Epipast. s. Hellebori ne angusti folia palustris. C. R. y n. 237. Helleborine palustris noliras R LI. Plist. II. certo. Hellebori ne angusti lia a Ar. cantabr. p. 71 ellebori ne lati solia. OEDERI Dan. Fase. V. T CCLXVII. bona. ει laeus natalis eonsentit.

In pratis udis Turissis Vmbere florebat Iulio. ct in illis Dorabath

abunde.

Radix quam in praecedentibus aliter facta, rotundis, constituta duabus trabibus, hac longitudinali, illa transversia ad angulos rectos priori implantata; hae dein longitudinalibus fibris circumcinguntur, caule ipso semper e coniunctione trabium aut in loco vicino egrediente. Est caeterii in horigonti parallela fine alba, conica, ut terram sodat, divia datque. ciuis firmus, crassitie sensiti sursum decrescens, bipedalis etiam, rectus, inferne soliosis vaginis cinctus, iii perne sbbhirsutus & lubpurpurascens.

I grum prinae caulinae ut in aliis aphyllae, quasi abscissae, striatae, purpurascentes, quo colore etiam albus ibi loci caulis inficiatur. Foliώ

514쪽

Folia 3.7. priorum helleborina, firma, admodum nervosa nervis exstantibus, inseriora brevi vagina in superioribus semper minori caulem amplectuntur, tum a caule abscedunt canaliculata magis, aut magis plana ovato- lanceolata, superiora gracilescunt S minuuntur. florales lanceolatae, soliorum naturam servant, imae ovario, saepe etiam flore longiorcs, superiores ovario breviores, reflexae. &quali a pendulo ovario deorsum pressit. Spica florum laxa, ab 8. Io. ad II. florum pendulorum. Ovarium pedunculatum pedunculis rotundis debilibus in arcum fiexis, ut ovarium rubiginosis villosisque, id scxagonum familiae, adultum crassius magis rubiginosum & prae villo in angulis incanescens. Flas clausus familiae, apertus, petata tria externa magis patentia habet. Petati tria externa ita se habent, ut medium ex ovato lanceolatum concavum canaliculatam ex incumbenti pateat, dor alia duo vero exellipticis concava a cymba magis distent ; omnia sunt ex herbaceis pu purca , elato dorso evidentiori nervo percursa, villosa. Interiora duo concava divaricata alba leni purpura medio perfusa aut aliquando basibus magis colorata, elliptica, machinam proliseram

laxe tantum tegunt.

Sextimi petatum duabus constituitur partibus, ventricosa cymba auriculis duabus eminentibus instructa, lineis roseis utrimque picta, m dio silico polline seminali flavo colorato, altera pars labellum est. Labellam, ut in praecedentibus articulatum longe aliter quam in illis sectum, diversissimum est, nam nec illa latera clevata, quae quasi pontem

constituant F. 3. a. a. habet, conser iconem R I. n. sed loco huius nymphas crispatas duas, vide huius iconem. n. tum non rostrisorinein exitum possidet ut praecedens, sed cordiso e lateribus crit patum Sexacte vomeri serme labellum. v. quod quasi in articulatione relaxatum dependet.

Manina prolisera lamiliae , sed parva, pelvis unguentaria latis elavuculis aut crusculis sustulta. Glans flavicat polline seminali ex albo dii

lius flavescente.

Obseruatio I. Cum duabus praecedentibus confundi hac stirps non potest ex notis datis, etiam hacce, quod cymba in hac in anteriori parte. O o o non

515쪽

non intropressa sit, sed tota gibba, quod praecedentes quasi calcaris r

dimentuni ordiantur & tentent, haec nullum.

Obsereatio II. Disterunt hae tres a sequentibus praeter alia stelione, quod cymbam deprcssain patentem unguentatam manifeste habeant

sequenteS.

Obsereatio III. Flos in statu naturali deorsum dependens pictus F. s. ob quam rationem etiam scapus stamineus adeo incumbens visitur.

O Dipamis eorallorhiza. Enumeri Tenchus. Epipactis aphylla radice coralloide. Dentaria aphyllos 3. CLUS. panu. p. 4so. icon, in descriptione 4. est; Heprimus invenit & descripsit. Dentaria coralloide radice. c Lus. hist. II. p. X. leon & descript.

Dentaria aphyllos minor. TABER. icon CLUSII. Orobanche radice coralloide. c. n. yin. ex CLUSIO. Dentaria aphyllos minor TABERNE MONTANI I. u. IL tanquam TABERNEMON

TAN invenisset primus i & miser scribonius largus nAUHi Nus, iconem& deseriptionem a cLusIo mutuatur, astute vero locum ubi cLUs Ius invenit, quem alias, ut omnia exscribit, addere solet, hie omisit. Orobanehe meonum radice corcloide sore albo. Ruon. Elys. II. p. 234. F. XVI. icon bona. Orobanehe radice eoralloide ruberrima MENTE. T. f. F. r. habitum exprimit, & nostrae radix alba est.

Neottia. L. quasi non suffecisset corallorhietae nomen RVP. qui plantam a denistariis & orobanehis primus exemit, sed nemini honorem tribuit invidia, nisi adula tosiophrys eorallonias. LINN. infelici mutatione ut ante, ita hic contra praescriptum genus peccante, nam nectarium subtus carinatum nostra planta non habet, sed bene ovatum gibbum: labio ovato, ut aliae Serapiades, quae moneo, ut in centesima editione tandem in rectam sedem risi tu tur, exeusari tamen potest, quia ob solum habitum coniunxit Ophrydi,vido avis missa etiam fructificationis signis; vide canonem Crit. Bolan. corallorhio. MALL. Orch. genus LPaulo supra EnMMOI in langen Thal. c LusIUs. Et nuper in bot nisatione Memina in sylvis opacis D. V INTERL Μed. Doctor. m. fis coralloides, alba, geniculata, varie intorta, inflexa, aliquando magis reticulata, aliquando bulbillis parvis cylindricis in extremitatibus geniculorum instructa; hac tenera est succulenta di in herbario Diuilirco by

516쪽

rio brevi nigrescit pressa. In nostris omnibus exempliaribus non ad amgulum rei una ex inflexo scapo declinat, sed ex caule recta scapus exit ut figura Ru DB. declarat. Caesis plerumque unus, sunt etiam aliquando duo, qui quasi capiti radicis inarticulati & ad hoc mediante vagina coerciti ipsa radice in exortu latiores sint, tuberque capitis radici imminens efforment. Caeterum est caulis rectus aphyllos pedem medium, unum cum dimidio ubi altior, exigem. soliorum loco, striatae, obilete albae, fine obtuὶ praeditae caulem per intervalla amplexantur, quae tribus quatuorve 1iab spica digitis eundem nudum relinquant. Spica florigera rara, longa tamen, 6. 9. II. floruim Bractea minimae vix pedicello maiores. Osaria pedicellata laete viridia, familiae, tura scilicet parte magis eoncava, altera magis convexa, Obscure hexagona, dum tres emineniates magis prae aliis anguli triquetra faciunt; sunt caeterum brevia, crassisela ovata.

Gaba petatis constituitur potissimum tribus, furnino scilicet S dum bus interioribus, dum lateralia duo abscedunt & distant. Petala pro parvitate floris longa, herbacea, aut ex herbaceo palulentia, elliptice lanceolata sunt, dum lateralia quasi angustiora & laim

Golato- linearia eernuntur.

Sextum petatum cymbam, ut in praecedentibus omnibus, non habet. sed ex summitate germinis in anteriori facie ex tum adicendit paries. qui sine ventre labellum articulatione sibi, ut in aliis iungat, inde hoe aliquantulum adscendens, contra se reflectitur acuto satis angulo, detanitque oblongo obtusoque fine labrum exalbidum, & revoluto siue ea- istum. Hoc labrum in siti medio linea una aut altera eminentiori un-dulata percurritur, ct marginem lateralem superiorem utrimque Hevarum crispatumque habet; caeterum integrum labrum est, &a latere

clevatorum marginum interius ex purpura etiam coloratur. Scaptis spermaticus anteriori facie incurvus, Concavus magis, quam

in aliis etiam purpurco colore ibi saepe persunditur, in suprema anteriorique facie pelvim unguentariam suspendit, quae claviculis quasi glam dem sustinet.

517쪽

sTIRPIUM A Us TRIA CARUM

Glans semiliae, duabus capsulis seminalibus seria. Observatio. Non me ita tota orchidum historia, ut haec quidem planta vexavit, nescio quo sexualium raptu nam ii viri plantas creant, cre tas non describunt . Limodorum CLUSII Verum, adeo a me olim quaestum, ut etiam diversa itinera in gratiam eius instituerem, esse contenderem, S gratam laborum 2 sumptuum iam etiam olim factorum rem nerationem. Itaque dum alpes hoc anno I767. complendae orchidum, S papilionacearum causa comitibus D. WINTERL Med. Doctore. D. wELLegregio Pharmacopeo S botanices amantissimo, D. GRE famuloque eo

scendo, invenit in sylvis umbrosissimis subalpinis hanc plantam D. xvi N, TER L ligno putrido constanter innascentem multa o lino specimina a tulit, samulus aliqua. Domum redux evolvens Limodorum CLUs II, dolui admodum, vinc virum, ut in tota orchidum sere historia, ita & hic dormivisse, imo etiam Umodoro, quod in pann. descripserat, in hi ria nidum avis male substituisse, quod iam olim in opuscul. Atan. MALLE Us monu rat; ergo Helveticas stirpes evolvi, sed cum MALLE Rus suo limodoro calcar longum adscriberct, iconemque TO URNE FORTII T. 23o ingenti calcare donatam laudaret, probe intellexi, hanc meam plantam cum illa huius viri conserri non posse. Ex synonimis ab Ii Ahi Esto citatis S M. rum virorum descriptionibus nihil coepi, sed Iblum vidi, plerosque C Lux

siuM describere S I. BAURINVM, quem obiecerat L OBELIo errorem,

errasse, dum nidi avis iconem eandem exhiberet cum nomine pseud Iimodori austriaci. Properavi igitur ad historiam orchidum cousi tutam, in qua nubiam, quae meae conveniret plantae, epipaetidem inveni, alia tamen Epia

pactidi Limodoro data synonima, quam in his. Ili F. μία, quae iterum

omnia scrupulosius evolvo. Nunc in I. BAUHINI T. II. p. 782. intueor citatam in synonimum Orobanchen magnam pur ream monoessulanam, quam sorte properanter nimis HALLE RUS citavit, dum haec quidem planta vere ringens videtur orobauches purpureae male picta varietas,

cum calyce squam mosis, ipsb ctiam ut d usitare non possis, eminente piastillo, flore monopctalo, ringente, quae certe non sint Epipacti dum,

In pux3AUMIo non erat nostrae plantae facies, nec sinebat HALLE 1 d ' scriptio

518쪽

scriptio meam plantam cum sua in essentialibus signis differentem Epi

pae idem Limodorum esse. In I INNA Eo maiorem inveni desperationem, dum is quidem Vir Limodorum MALi Egi orchidibus adnumeratis, figuram nullam, ubi tamen illo exstaret ToυRIM. citaret, contradictoria etiam synonima congereret, ct labellum modo ovatum integrum, modo trifidum in una e denaque planta, sblita confusione, proponeret, sorte corallorhiram a s Αυ-

v AGEs Io visam cum sua confundens orchide abortiva.

Sed denuo mirari subiit Limodoro sito austriaco iconem nullamc LusiuM subiecisse, eamque Iblam suilla superadditam lis. I. p. 27o. s rius impressit pseudo limodori nomine, quasi vel ipse intelligorct cLυ-sIUS, aut alius, cam iconem non esse Lim ori austriaci, cuius figuram non possidebat, licet eandem descriptionem si, e fleret, vel analogam huic austriaco plantam substituere vellet. Quidquid horum sit, aut non sit, Liniculorum austriacum c Lus II inter synonima suae plantae haud r censere HALI. ERUs debuisset; nam primo nec cLusius quidpiam de caleare monuit, & credibile non est, hanc calcaris adeo longi, ut id facitHALLERUS & To URNE EORTI Us pingit, notam, illi non in oculos incia disse. dum secundo dum nidiu avis pro pseudo-li modoro daretur spe- standus, data planta est, quae calcar nullum habet, ut demum Oiralibus

perpensis concludere debuerim, Limodorum austriacum CLUs II ne illud TOυκNE post Tia esse Iiec HALLERI, & verum Li inodorum austri

cum CLusII a nemine hucusque suisse determinatum; atque hic huius laboris fructus est.

minore. F. 6. c.

Epipactis soliis amplexieaulibus ovato- lanceolatis labello Iameolato. HALMoreh. Epip. 4. non bene. a. Epipatiis rubiginosa. ε .Epipams soliis amplexicaulibus, labello vomerisormi, peroras CrenuIat , m

dio rugoso. Hellebori ne altera atro is rubente fore. c. n. pin. Optimum non1 n.

519쪽

STIRPIUM AUSTRIA ARUM

Elleborine flore viridante PARR. bonum nomen. ' . e. Epipactis varia uS.

Epipaeus soliis variantis colori, radiee prosundissima

a in Baden, ut etiam b. locis apricis. c. vero in sylvis umbrosis. Dornhach. Descriptio prima russebiosae. Radix horigonti parallela non adeo profunde terrae infixa, nec lienea, multis digitatis ramosis sit intertextis nigris fibris constans, in una extremitate, eaque angustiori culmum crigit unicum, medium p dem, pedem, pedem cum dimidio ad suminum altum, & a latere hi ius plerumque exiguum plus minusve conicum albumque bulbillum luturi sequenti anno culmi rudimentum. Ciamus ipse ex violaceo purpureus inferne aliquid intermixti virorti habet, qui dum consertior est densiorque hunc magis in nigredinem flectit ; caeterum leni pube alba semper obductus incanescit S multum soliosus est. . t Folia ima vaginantia amplexicaulia, quasi abrupta abcissaque. ob tuso fine exstant, quo aquam coelo labentem in suturam quali litim, ut sepe observavi, capiunt, sed haec minora si int: ct quae sequuntur amplitudine S longituὸine crescunt ex ovatis brevi acuta elongata, superiora etiam nunc ex ovatis oblonga in scapo sedent & tandem rariora lanceolato elliptica evadunt, qualia florum bractea omnia 14siintur. Caet rum qua maiora sunt, dura & Liliaccorum more admodum nervola ad caulem plicata canaliculataque diversium utraque lacie colorem exhibent: superna nempe satis virent. inserna vero, cum ex alba vagina col

rati in solii posticam partem proficiscantur nervi, obscurantur. Scapus soliis, exactius bracteis lanceolato ellipticis cinctus, per intervalla magis distantibus spicam floralem si istinet vix semipedalem, modo paucioribus, modo pluribus floribus Onu ni: numeravi in num sis exemplaribus 9 ad 2o S ultra. Primi flores magis distant, proxime sequentes denthntur, omnes unum latus sere spectant, quasi pedi cellati pedicello in ovarium conicumsere angulatum linea tum superiori facie gibbum magis, inferiori magis complantum abeunte admod tun debili sic ob id nos antrorsim inclinat

520쪽

S quasi pendet. In multis speci inibus pedunculus ovario longior cum

eodem angulum constituit pedunculi crure ad scapum rectiore, ovarii ad hunc sere horizontali, in aliis vero aliter est, leves enim hae res nati tum variare ex multis causis possunt, licet semper pendeant Ovaria ho-rietonti sere parallela. Partium harum omnium colorem quod spectat, tenendum est, s pum alba pube vestiri bracteas pedunculi & ovarii longitudinem vix consequentes virides esse, pedunculos S Ovaria modo ex purpura rubiginosa esse, modo ex saturatiori rubigine nigri care & semper pube alba &rosinosa splendente per niicroscopium materie onusta videri.

Hor vegetus pulchrae, & violaceae ct nigrae purpurae, obsistestem ligneae flavedinis, petata quinque habet patula sere, aequalia, ni quod

medio loco posita aliquantulum videantur duobus lateralibus insertoriis bus minora; haec vix pilosa sunt, vix lanuginosa, tamen hinc inde spiei,

dentis relinae miculis conspersa, ex ovatis acuta concava aequaliter colorata. Est caeter uin flos inter omnes helleborines minimus Sextum petatum satis mirum est, in centro floris haerens seecundantem columnam, ut nec advertatur, sibo utriculo labelloque totam comtegit. Est vero illi cavum calceoli aliqua similitudine utriculosum di riore, solidioreque cartilagine, quam hucusque in aliis viderim, factum, aggeribus eminentibus S sulcis iusculptis, dum adultum extus inaequale, intus non adeo coloratum, o materia unguinosa viridi sarctum, nec

multum coarctatum.

Laheltam vomerisorine est per marginem creuulatum medio eius centro rugosb undulato. Asia in MALLE O bene.

Observatio L. Haec rubiginose Epipactis a praecedentibus omnibus u ris Helleborinis Epipactis enim corali hisa a nemine helleborino vocata est florum parvitate; II. cymba dura cartilaginosa depressa unguentata& non, ut in aliis, mobili labello differt; Cymbae in aliis erectae manent nec dunttiuiatur, nec eae in suo cavo scapum staminiserum recipiunt totum ut in hac, sed labello mobili solum contegunt; quare huic ut etiatam sequenti cymba amplior forte ultimo movenda ad scapum stamini serum, cui articulatur, sed non multum mobile labellum datum est. obse

SEARCH

MENU NAVIGATION