Stirpium Austriacarum pars 1.2 continens fasciculos tres cum figuris aeneis

82쪽

Otsi jam primo Aus iarum plantarum fasciculo insituti e fas Eixi, eariamo b his repetere juvat, b diligentius aliquantulum explanare. Calidi cAROL. c Lusii ta Egregiorum Virorum KRA MERORUM labores, Auserias non ita exegerant Stirpes, ut adjici non posmi alia: Genera non eo dosuita erant scrupulo a Systematicis a quibus mutuata, ut essent optima V eertae Species haud ita casegnuribus inscriptoe omnes, ut aut facile aut certo cognose rentur; haec quidem ut G mancae, Ufalsa multarum plantarum descriptiones, FSystematis artificium, essecere, ut ad Hora Austia a littusinem ει tertitudianem, sudium, operam, sumptus, non parcus conferrem. Qua nou agimus M G Amafi' 'ηUu magnam stirpium vim Ipso. desiluari, etiam his annis ut Usequentibus aere incidi curaveram, dum in Ras antea unum in indicem ει η vas, re veteres plantas mutato confisio dissolvo, clare perspiciens, vasam ario messem per fasciculor ordinativi compingi, etiam evidentius, F camus, carptim proponi posse, quam tumultuaria aliquot annorum conquisitione congeri, by

matura ta cruda enumeratione edi.

Igitur in sugulum Fasciculum annum ianus tollocavi, in excusonibus B tanicis, quanquam plantas, qua aut in horto deficerent aut in herbaris, colli

rem tunctas, His tamen magis insidiabar, quoe edendi essent FU icidi, β demum potuifructificationis patres diligentius examinare, probare Suhmala, laniarem nera, F, aut jusam, aut iniquam oecierum sedem cognoscere, perspicere quid in quaque re vertim sincerumquest,ta mustar inter riFuos Viror lites componere. Plus una uice sexualis Systematis hodie in morem induori hariolatisne turpiter

deceptus, eidem valedixi coactus, ta ea considentius plantas Ordinare methodo imcoepi, qua ves artificii vel divinationis minus haberet, intime ex rebus creatisse suaser, issam aut artificio aut hariolatione naturam non capi, F qua naturam non generaret, expressam per deridiculum haberi imaginem; quods etiam, ne quiadem in ea, quam sequerer CLvan ROYEN methodo, omnes Classes naturales esse,

es Saestima naturale assolutum, quod a solo capacissimo HALLERo sperari porus, hucusque desiderari perspicerem facilis, eas tamen porsici partes semper reputari, artificio naturam tibi nuda es, haud violare, sed talem, qualis es, bis plurimis RoYENI Classibus ex eo visitur, cognoscere, non in obsequium Sin malis naturam, sed in obsequium natura captivare Soema. An consanter aut

83쪽

materia subtili, aut igne, aut alia re sola gubernari mundus debet, quod omnia mundi phaenomena ex una causa explicari non possint I aes acidi cum alcasi eo fictu motus in animalibus regi quia irritabilitas disto inturae indicata, F h ae elare. agnita, in sentia nondum perspecta' an vegetabilis cognosciso πωα-nomia potes, debet, ex maritis, uxoribus, meretricibus, castratis, imperforatis, hermaphroditis, quod vegetabilium omnium familia in Clases naturales nonium oradinari potuerint, licet nonnullae tanun feliciter ordinatasne, aut demum, an ea μxualis Astematis inevitabilis Misitas, vi mariti, uxores, hermaphroditi, easratri

imperforatae, re in Filicibus V Algis V Fungis de tantur, tu se demum hisirpes ex sexu cognostantvry sed F Filices V Algae F Fungi, absque maritis

absque uxoribus, absque ulla sexus ti scis, etiam a MNNAEo, e sexualibus omnise hur de iuntur, F cognoscuntur, ita nimis certum est, naturam ingenio non regnminus adhue Sisemate cogi, o issice in plantis sexu, voluisse hos viros in labyri thum, quem sedulo evitarent i , alios deducere botanicor. Atque hujus rei lutulentiorem in iisdem sirpibus probationem elabi si passus, dum eas ordinare uellet LIMNAEvs : etenim proprii Systematis artificis delusus abesto tam masculino, quam Ibeminino genere, spreto jam V Maritorum es Conjugum totius regni ing

tabilis numero, neglectis etiam horum potentia, confraternitate, Mustanea genera tione, moti, cohabitatione, illas in nullam aliam Classem collocare potuit, quam

quiliam eam, quas non videret, occultarum nupetarum: immortali exemplo, naturam

tum solum philosophice complexus, AEum videre hanc non posset amplius Alias hujus Si ematis partes, in nitatem sciliere, U Ulaitatem maritorum, Indisserentismi es subordinationem eorundem, extracti em raditis quadratae, obi uadrati, scilicet horum ad fecundam CDidynamiam aliorum ad quartam pretem

tiam critradi namiaim evectionem, quid morery cum 'fa, harum rerum idem lnatura suggerae nullam, F contra minutula imaginationis Igmenta, male aspia rem phocus. Verum enim vero etians imaginationi, spreta naturae voce, Hregno tamen natura, prima potentia concedatur, nae tum quidem capi potes. 4ui dem qua etiam fervida, ex eo, quia vel mariti inter se ligati sint, vel non 't, horum affinitatem, aut dissinitatem deducere, imaginatio valet' qua in his, quod nu Iam cterminatam proportiolum longitudinis inter se femini, horum indisserentismum, in illis, quod duo semper minores, illorum subordinationem auisuponere aut

divinare potes ' nae per in omnia, etiamf vestrat, smiles ideas historis naturalis sudios captare possenti Nonne in mustis familiis priores natu sequentibus minores sunt, an ideo his subordinalty F nullam determinatam propontionem magnitudinis inter se servantes, an ideo indisserentes Ets ex numerali vel tetrandriarum, vel

84쪽

PRAEFATIO.

sexandriarum Classe eximi, U nova inscribi delent mariti, quia sis aliis minorer Iunt, cur non novam exigerent eodem jure sedem Hii, qui vel Merpetuo incurvi sunt cuicurlodynami ut in aliquibus tilviae speciebas, vel bicorner Craterare sinc-mi ut in Ericis 3 U qutarimis vicibus majores sunt C oibalodynamis ulla Stellariis F plurimis aliis: sed vide quam potentiarum Imme omnium et totius

sexualis subordinationis in no Systemate naturae immernor LINNAEUs, flexa Dnamiam impotentem faciat ; LAGERsTROEM LINNAEo, quam determinare non potuit mittit, planta maritos habuis plurimos petatis breviores, sed inter hos sex exteriores aliis duplo crasssores, etiam ipsis re is longiores, sub ditiali vis polantissm,s demum aliqua in plantis si, invocantes. LINNAEUS tamen contra omnium syem, inter polyandria locat Stiryεm, LAGEasTROEMIAE nomine, recte quidem, quoad maritorum numerum, non perinde quoad horum potestat m, illorum sebordiurationem; ut evidens sis, vel Lacitas TROEMiAM iniqua inter pinhandrias sede locari. vel Didynamias ta Tedra hi nitas sua, injuste cogi; U has, vel ad numerales Clases Tetrandrarum, Hexandrarum, subordinatione omni abs hilas ablegandas, vel etiam in indisserentismo si ordinatioram statuendam. Sedri his in prasentiarum salis dixi, ut intefrigeratur Classes naturales quotquot cognita sunt, non amplius imaginatione viliandas, aut A si cohargonis Solimatis recessitatem tentandae sunt. Ordines naturales ex his non fallitios consitiundos, ciis illis solum, quarum naturalis Character nota in inventus es, S ate arti riali opus esse. Atque dum hae saura iasexuasi Soemate disputavi, hujus in obscoenis us, quas jam dudum si EGEsBEcxi Us rise, propalare, nec in scenam meretri. cer, imperforatas, minatas, quarum honori per me consultum se, etiam eleg tisrurus appellationibus prospexit Cl. Lu Dinis ius, ducere, nec aedisicii ant M. Metilitatem, aut malam confractionem, qua omnibus plantas determina Motu flatim obola, dicere volui, sed LIMNAEANAM Iohan fabulam narrare, qua etiam Characteribus genericis commisceatur; quasi totum vegetabile regnum pallosi Daesa io, V Agidum naturae in natura non daretur at in hM demo rationammtis per principia: Character generisus es ii itio generis Fundamenta B tanica sue definitione generis cognosti genus non potest, nec inferenda generiis cies oer eadem s igitur absolutum cognitionis plantarum fundamentum; sed anter Charineres generisor, naturalis. bys es omnium Sesematum, generum in-

fallibilis eo ,s, omnique Soemati pes bili, re vero applicabilis per eadem

qua igitur Genera plantarum hoc gaudent, optima sunt. Gentra L INNAE ANA sa recommendanda nota multa 'Frmatione haec sua laudat L INNAEus i se,

85쪽

Philos Bolanica, Generibus plantar. eadem etiam ex imopria asemathnelpradicant alii se ager, b hac sancta, b infallibilia habent, V ad eadem Bois.

nicos omnes tanquam ad natura fontem remittunt. Di confultum de his naturam Irpius, alias protulit illa imagines, G perperam ex paucis particidaribruspeciebus, ad genera deductas notas, re carbonariam Sexualium fidem com unstravit. Falsas generum MN NAEANORUM desnitiones jam in primo fascicido rotusi horum, quae in hoe pertractantur errores, obiter hie t m. Iamque ads tum ocidum evidens B inconcusum, Gea LINN. omnia, cauda pilosa non esse. quos tamen lusos generis Gei Character exigit, U Gei urbani nuditas impugnate e nectaria flum quinque in Nigellis esse, aut ea trista deprehendi, nee calyce omnes Anemones destitui, aut sex ad minimum retalis infrui, nec omin hujus viri Cratae s bacca bymma esse, aut trisperma sorbos, nee Mesysios plene spermar nec semina in Mespilis omnibur ossea esse, aut pyra a Mespilis disiacta; dum pyrus cui ca*x quinquefidus, petata quinque, pomum inferum, quinqueloc lare, pol spermum, etiam Mespilis instri a. Adhaee non minus semper ad

eundem oculam perspicuum es, Characterer generitor, in toto fere pomiferarum umbilicatarum ordine, fabulosos ese, dum ex numero conjugum, numerum tu rorum, refoetuum diuinare vellent se ales, fis reclamante natura Φginae o Dego, solum uteros duos, totirim seminibus foetor darent, sorbo tr ginae tres. fratre ae Mespiis, quinque; sed haec suo loco dicentur omnia, non solum uno, sed pluribus conjirmata exemplis, ut rite de his disiniatur : nec verebor illorum,

quisolor se, quam naturam, plus sapere, Mi obsequentes finginu, dictatoria se ser, puerilia saepe, e, ridicula judicia. .

Caeterum eandem in edendis reliquis forae Auseriae fasciculis adhibebo e ram'; missis jam Soematibus, genera MNNAEANA cum sine exacta generum tonsitutione, nec expeditior unquam, nec certior Bolanica sperari possit, ut jamdiu in LUDUIGI Us F BOEΗMERUS perspicientes multo labore obfrmavero ad naturam ex professo exigam, exactiores etiam specierum deserjψiones communicabo ; fmplici insuper, ut incoepi, asterisco in Elencho non scriptas stirpes notabo, duplici eas, quae V in Elencho, U Enumeratione omissaefuere, μ' plementum etiam illarum daturus, quae in propriis Fasciculis desederantur, qu rum jam duas ex ant corbulicis possideo aeri incisas, alpestrem tinam rariss nam, alteram non actuc scriptam, o semper sat cito, ta

s sal bene.

86쪽

CLASSIS

MULTI - STAMINUM.

CHARAcTtR in multitudine staminum vertitur, qui si in plurimis ad primum aspectunt manifestus, est tamen, quia natura saltum non 'facit c Fund. Bolanic. etiam in illis exactius definiendus plantis, quae pro suo jure ad hanc Classent aspirant. Itaque plantam multi lamineam eanL constanter voco, quae viginti S plura stamina habet, ct hujus Classis erunt, caeterum ab ipsis non satis distincta auctore, Bosandria & Polyandria LINNAxi, non vero Dodecandria, dum haec adeo variares, maximam in determinatione stirpium iniicere consu-

sionem, Classis soleti

ORDINES.

V. CoLmnifera. Stamina multa in columna.

II. Seminibus inclusis. III. Pomis umbilicatis. Π . Pomis umbilico destitutis

I. siliculis clausis, liberis.

Alii ob paucitatem individuorum divisionem non postulant. G aera iam suis sedibus definiuntur omnia. I. CALG

87쪽

SEMINIBUS NUDIS

l. o Ευu calyce monophyllo; 8-I fido; semine caudato.

r. caryophyllata ossic. s. Nutans. . Montanum. 4. Chamaeis solium.

II. TRAGARIA receptaculi stago sicco vel carnoso.

t. Anserina. s. Aure . . Rupestria. Io. Alba. a. Supina. ii. caulescens. Palustris. ra. Recta. s. Argente . 3. Pentaphyllum DTe. s. Verna. 4. Tormentilla Ossie. . Rubens. s. Dubia. s. I illosa. x6. Ues a.

SEMINIBUS INCLUSIS.

1. Idaeus ossic. 3. caesus. s. Fruticosus. 4. Saxatilis.

POMIS UMBILICATIS.

N. Ros A calyce carnos O; petatis quinque; seminibus hi*idis.

a. Cinam mea. s. Alba. 1. Cynosbatos OSC. 6. Rupestria. . 3. Spinosissima. 7. Austria 4. Centi soli

V. MEspi Lus calyce quinquefido; petatis quinque; fiuctu dissepimento

ct loculis carente.

I. Germanica. . 3. O Xyacantha. a. Cotoneaster.

VI sostgus calyce quinquefido, petatis quinque, stultu loculis infructo.

a. Cliamaeme pilus. 6. A melanchletix. Torminalis. T. PFrus. 3. Aria. 1. Malus. 4. Domestica. p. Cydonia. s. Aucuparia.

POMIS

88쪽

FASCICULUS II.

POMIS UMBILICO DESTITUTIS

VII. pauNus calyce quinquefidos petatis quinque; drupae nuce luturis

prominatiS.

a. Acacia Germ. Ossie. 4. Padus. a. cerasa ostic. 3. Pruna Ome. s. Mahaleb.

II. MULTI LOCULARES.

VIII. TILIA calyce quinquefido; petatis quinque; capsula sicca quinqueloculari, quinquevalui.

IX. HYpΕsticu,s flamentis in manipulos orditiatis S sese decussantibus.

r. Villosum. 4. Quadrangulum. . Elegantissimum. s. Ossicinarum. 3. Ilaculatum. 6. Montanum.

X. cYsTus calyce quinquefolio: soliolis duobus minoribus.

t. Helianthemum. s. Canus. a. Helianthemoides. 6 Alpestris. 3. Serpilli solius. 4. Fumana. I. Sequieri.

III. MULTI SILP TUAE. SILICULIS NON DEHISCENTIBUs

LIBERIS

XI. THALIcTRuu calyce nullo; petatis quatuor; siliquis monosper- nais turdis.

. Bauhini. . 4. Aquilegisolium. a. Angustisolium. s. Minus. 3. Flavum. 6. Majus.

. Aruncus. 3. Filipendula. a. Ulmari

89쪽

STIRPIUM AUSTRIA CARUM

SILICULIS NON DEDISCENTIBUS, RECEPTAECULO COMMUNI EXCEPTIS

XIII. ADovis calyce quinquefolio; petalis 8-I2; receptaculo spicato.

XIV. RANUNCULus unguis Petali lavea, vel tuberculo.

g. Sceleratus. II. Breyninus. a. Sardous. II. Nivalis. 3. Auricomus. 3. Echinatus. 4. Aeolii tisolius. Aquatilis. s. Illyricus. Lanuginosus. 6. Rumsolius. Q Telticulatus.

m. ANEMO NE loco calycis involucro aut 3. soliis.1. Hepatica. s. Sylvestria. . Nemorosa alba. s. Pulsatilla. 3. Nemorosa lutea. 7. Pratensis. . Nareissi uora. g. Alpina.

XVI. CLEMATIs calyce nullo; petalis quatuor; seininibus aristi pilosa praeditis.

a. Vitalba. 3. Nutans. a. Recta.

XVII. ATRAGENE calyce quadriphyllo; petatis duodecim minimis; seminum cauda Pluinosa.

r. Clematidis.

SILICULIS DEHISCENTIBUS

L FLORE IRREGULARI. XIIII. AQUILEGIA calyce nullo; petatis quinque; nectariis quinque corniculatis; siliquis distitialis.

r. Vulgaris.

XIX. AcoNi Tuu calyce nullo; petatis quinque irregularibus: supremo

90쪽

FASCICULUS II. 67 . DELPHINauM calyce nullo; petatis quinque radiatis: sexto incentro bifido.

r. Consolida. a. Aiacis.

XXL Ni GELLA calyce quinque soliolis bifidis; corolla octo in orbem positis.

I. Arvensis. a. Damascena.

II. FLORE REGULARI. II. HELLEBOR Us calyce nullo cuiat petalis quinque & corniculis bi- labiatis; capsulis polysy rmis.

. I emalis. s. Viridis a. Niger.

XXIII. TROLLius calyce nullo; petatis Ia-Iψ; siliquis monospermis.

t. Altissimus. 2. Humilis.

XXIV. Is opYRu,s calyce nullo; petatis quinque; squamis quinque; siliquis arietinis.

XXV. . POEONIA calyce quinquefolio; corollae quinque talae, stylis nullis.

s. Ossicinalis.

XXVI. CALTHA calyce nullo; petatis quinque; siliquis stellatis.

I. Palustris.

IV. RHOEADES.

XXVII. p Ap Augst calyce bisolio; putatis quatuor; capsulae operculo

radiato. . Rlaaras. 3. BurserLa. Album, & nigrum Ossic. 4. Dubium.'

VIII. cis E Lino NIvM calyce bisolio; petatis quatuor; sliqua longa,

nodosa, uni loculari. r. Majus osse.

XXIX. GLAUCIuxi calyce bisolio ; petatis quatuor; siliqua sungi sermi, pileata, biloculari.

I. Flavum. 2. Phoeniceum.

I a XXX.