장음표시 사용
111쪽
83 STIRPIUM A Us TRIA CAR IMIn L Iberg, ad pedem in-Schacheraspen, ita descripsi in loco natali. Cautis altos tenues virgatos, glaberrimos flavos, hamatis raris spinis rigidis obsitos, superiori parte ramis glaberrimis ramois haec Roa promit. Petiosi tota longitudine brevibus aculeis, etiam in nervos soliorum continuatis quod in aliis minus frequens instructi, solia ovato- oblonga septena constanter; superne saturate, inserne dilute magis viridia serraturarum apicibus pilosis. Pedimitilas hispidus. Calyx non ramosus, intus lanuginosus, Ora alba pilis nigris. . litis Κcrinosinuq odorus, petatis cordatis. Gennen Ovatum glabrum.
CΗARACTER. CalyX quinque fidus. Petala quinque. λωctus umbilicatus, disiepimento & loculis carens.
r. Mespilus Germanica. Maspilus soliis oblongis argute serratis, baeea pyriformi trunerist. Ilespilus fructu & calycis laetatis minimis, seminibus stellatis. Me pilus inermis soliis laneeolatis integerrimis subtus tomentosis, foribus terminalibus solitariis semilibus. L. Mespilus Germanica solio laurino non serrato. c. B. m.
In sylvis, praecipue illa Domi bach. Obseruatio. Folia lanceolata haud distincta ct clara expressione dixit
L INNAtus, integerrima omnino male, cum in universum omnia inveniam acutissi uic serrata, serraturis utrimque ad medietatem certo prod
istis, ratius ad basim evanescentibus. αFolia utrimque villosa sunt, villo dorso tomentoso, molli, facie r, tidiori aspero. Peduliculi multum soliosi, tomentos, flores solitarios gerunt. Calyx circa excavatum Ovarium prominens, lacinias longas habet sese mutuo amplexantes. Calycis basiis stellae in modum dii posita. Semina quinque osticulis duris compressis inclusa, baleos calycis dispositioni respondentia, inde etiam stellata. αγ Meis
112쪽
x. Mespilus Cotoneaster. Ieon. TAB. II. F. I. Ne pilus soliis ovato acuminatis. integerrimis, subtus lanatis, hacta globosa. Chamaemespilus. GESN. CLUS. Ηs. l. p. 6o. leon non placet, cauliculis striatis. Nospitiis humilis solio mali eydoniae rotundo, non serrato. HERΜ. non m l . Nospitus solio subrotundo, Ductu rubro. I. R. H. Mespilus inermis soliis ovatis integerrimis. L.
In omnibus alpibiis, & montibus quibusdam Viennat Austriat vicinis c Lusius; in ni tibus Badm, Pelersdorsi, abundantius vero in saxosis' sterilibus montis Me singenses, & nuper etiam in alpe Brei ina inveni. Modo humilior, modo altior, nostris in montibus frutex, diffusus distortus est. Folia ovalia ct ex ovatis acuminata, quandoque apice incisa, ut cordata videantur, caeterum integra, non serrata, ora argentea, supe ne ex nigro viridia, leni tomento perfusia, quo absterso nitent, saepe maculata erosa, inseriae lanato tomento irdido obducta, soliis cotoneae mali figura, ct tomenti similitudine. Guli uti adulti cute albida splendente, quae exsolietur, obducti; juniores magis pubescunt. I in totis saepe ramis sparsi, bini, terni, quaterni, raro quini. Fructus pulposus, globosus, exstante non praeditus calyce, tamen carnosis, coloratis calycis laciniis, tanquam digitorum apicibus in umbilicum flexis coronatus. Fructus ruber, brevi alboque holoserico o, ductus, minus, hoc detersi, magis, purpureus, splendens; pulpa flava, sicca sarinosa, ut ob hanc rationem montium incolae RMAcir vocent, quod nomen cLusius de Aria Theophrasti bene perhibuit, dum alpicolae pariter ita vocitant. Edules sunt infimae λrtis hominibus, non la
Observatio. In fructu grana tria cus NE RUS , quina cLUSIUS, tria quatuorve in triginta maximis & maturis fructiburs de industria examin, tis Ego tantum observavi; vide Iconem T. II. N. l. I. sΑUHINO in integrum accedens, demirer, CL LINNAEUM O LINNAEAN Os Omnes adeo
confidenter inter Mespilum retulisse, ct in bacca quinquesperina raro obseruanda, ct rarius adhuc divinanda, Mespili genus iandasse. Fructum quinquesperinum ne hoc anno etiam rei te ratis in Baden ct Medii g experimentis, reperi, tamen habet quina exactus ci usius, cuius auctoritas ct HALLERO, &mihi summa, quod viso semper innixa. M Semina
113쪽
Semina ossiculo duro, dorsis linea exarata plano, ventre bisacie hi- clusa, ossicula triangula bali, qua incana, calycem, apice pedunculum spectant. A precedenti distinguitur soliis integris, non serratis, ex ovato- acuminatis, magis crassis, dorsis cana lanugine pubescenticus, colore fructus rubro, calyco carnoso, rubro, pulpa sarinosa, molli, nava.
Ubique per totam Austriani ad vias saepe, in sylvis in Gaurehola sylvula Iurendousmbsint , in montibus Cetis, Levoui, Rodiren, Baden Sc. Folia varia, dorso cineracea, pulchre venosa, sacie viridia, nitentia, maculis sphacelata: ramorum pentangula sunt saepe lobo medio trifido, duobus Iobis lateralibus insidente. . Hos odoruS.Cali iis quinquendi infundibulisormis laciniae reflexae. urus ovatus in initio viridis, dein ruber. Pulpa pauca insipida. sicillima ingens ovatum, unicum constanter invenio cum semine Lino; anne fructus Drupa, an bacca MNNAEi 3 Philosbphia Bolanica Omitia confundit. Obserratis. Character Crataegi genericus L INNAEI multum infidus, etiamsit diversae diveribrum de hoc posteriori fructu observation es: unum
s AvoLA, quinque alii habent: an de una eademque loquuntur planta λsed etiam crataegusina Ius ONNAEi a Crat agi LiNNAEi Charactere di, crepat. Fructum tristylum trisperium Ego invenio frequentius.
114쪽
s ORBUS.CΠΑ ΑcTER, ita seu tu umbilicato loculis instructo: adde Calycem s- fidum, petata S.
r. Sorbus Chamameisitas Icon. TAB. r. F. 3. Sordus semicosa, soliis oblongo-ovalibus serratis, fructu ovato biloeulari. Sorbus frutieosa, noribus ea pitatis inter solia absconsis: fructu hiloeulari. crataegus foliis ovalibus utrimque glabris, indivisis, serratis. II ALL. Heli: p. 3s3. Ne pilus inerinis, soliis ovalibus, serratis, glabris, noribus capitatis, bracteisit id uis livearibus. L. Cotoneaster sorte Gesneri. c Lus. Hi Ι. p. 62. Icon eum fiore optima, sed deest fructus.
Chamaemespilus. i. n. I. p. 72. Cotonea sitor solio oblongo serrM . C. n. Cotoneaster solio utrimque virente. I. R. Ir.
In Schmajιn iugis CLus Ius. Egom Smipi in tu Staueberg I S, O ine Leriseris alpi Brenyllinae immitietate, recte ad calas glaciales i76r. Non alia quam quidem hujus stirpis cognitio, visa dilficilior, eaque ex multipli capite desiperata, tum a. quod nec erui, nec ad ullam QNNAgi speciem flecti posset; utrumque clare demonstro. Et primum quidem luculenter esucescit ex adeo neglectis omnium Authorum inutilibus descriptionibus: RAI Us lianc plantam legit in si immo aura prope Genevam S descriptionem mutuatur a I. BAUIII No , quisitam ex ramo sicco detorsit, nullus meretur excusari ; alii vix aut veriora, aut intestigibiliora habent, ct lolia utrimque glabra, quae I. BAU-HINUS, TO URN. LINNAEUS, S alii perhibuere, ut plantam Chusii bene noscerem, horum Virorum nolcere non pollam, effecerunt. Alterum probat diversa Auctorum in fructificationis partibus f hiatentia. Bina grana Oblonga inesse fructui I. BAUHi Nus; tubas sbium duas ct semina duo HALLE Rus Hia P. duas S tres, semina tria, Gotting. 6t ex huius viri observatione hinc inde unus alterve alius; tubas quinque eum totidem seminibus I INNAEUs, cui credes λ sed nimis certum ci , DNNAEUM plantam non vidisse, ct contra naturam de seminibus pronunciasse. Neque tamen aut hic ultimus mihi visius labor est, ut enim generi sito inscriberem plantam, quaerendum fuerat dc disse pimento, de loculis: in Gumerarisne Stirpium Austriatarum quidem lcriptum fuerat, uni locularem fructum esse, Ied cuius staturae cit lemi ruina involucrum 3 an membrana 3M et an
115쪽
an crusta λ anos 3 in tanta omnium observationum diligentia, ct exactitudine ut scirem, debui propter unicam hanc dissicultatem denuo adire alpes, di eni quae ibi vel ad plantam sedetis, vel in crisa molesto oppleta sumo, scripsi, dum alterum ramum egregius Medicinae Studiosus Op1ude linearet Io Sept. l762. Fruticis radix crassa, horiranti parallele serpens, vagis lapidum diarutorum anfractibus tenui terra vestitis sese accommodans. Caulis emittit teretes, unum, duos, tres pedes altos, tenues, vi gatos, plurima longitudine frequenter nudos, raro hinc inde ad gemmarum exortum solio minori instructos, ct in summitate tantum plerumque ramosos.
ortex adultarum virgarum subsesctis, verrucis inaequalis, gemmis abundans, & maculis exalbidis variegatus; novellarum 1bbpurpurascens, nondum maculatus; ex sit minitate harum virgarum ex genici lo educitur junior caulis foliis cinctus plurimis, modo in fasciculum eo gestis, modo magis di ilantibus, alteriae exortis; & hic solia promit &pedunculos iam pubescens. Foliorum petioli crassi, villosi, rubentes, in iuniori gemmam plerumque lato amplexu complectuntur, & in prominentem foliorum nervum exspirant. Gemmae potiolis comprehensae friti stificationis tempore stipulis, modo exalbidis, modo rusescentibus stipantur, quibus alio tempore careant. Iasa fiala alterna argute serrata, apice modo acutiori, modo rotu diori, oualia tamen, iuniora lacte saturate viridia, splendentia, laurina, admodum crassa, dorso nitide cineracea, glaberrima, absque lanugine, quam tamen sensim induunt, ut iam lana aequabiliter plana incana lint, quam adulta denuo abiicianti nuda, ct pallida absque ulla lanugine in senectute sutura, ct varie corrosii, emarcida, maculis serrugineis Obs, Icta, etiam , quam in tenera aetate, tenuiora. Adunculi iliter congesta in summitate erecta solia absconditi, te
minales, lanuginosi, vulsu litarii, quod frequentius, vel in duos aequales bifidi, quod rarius. Ohx conicus, seticea lanugine obductus, in quinque apices virides
sectuS. His racemosus, petatis ex albo parum roscis. Fructus
116쪽
Fructus coronatus calyce carneo, apicibus exiguis instructo, etiam lanuginosiis, lanugine tamen abiicienda, initio viridis, dein hinc inde rubescit, ut in sorbo c& aliis, nigrum non vidi. Saporem immaturi pyri, sed benigniorem habet fructus degustatus viridis, non adeo adstringentem aut praefocantem; Disse ius biloc laris est etiam in vigesimo experimento. Primus fructus dissectus in loco natali N. I. cxprimitur, tales inter viginti, duos tantum inveni. Auter vero N. a. designatus, octo ct decem vicibum visus. Est tamen etiam ratione numeri granorum S loculorum alia animadversione opus, scilicet unius loculi semen, maius incrementum frequentius si iniere, tua de in altero loculo contentum suffocetur, ct ipsa huius sedes in s emitu nullam deprimatur, ut N. a. rite expressum. Pericarpium spongioQ- cartilaginosum bi loculare semina continet omnino duo, sed in singulo loculo unum, non vidi in uno loculo duo, licet unius loculi constantius elidatur. Pulpa pauca. Fructus figura ovata rite expressa est. Folium N. 3. Ex quibus omnibus elucescit
I. Nec solia utrimque nuda esse: quod omnibus praetervisum Bolanicis, so-
Iiis exactus cl.USIUS notaverat.
II. Nee fructum baccam vocari posse. III. Nec peninspermum esse. IV. Nec uni locularem: quae omnia tamen adeo confidenter & cum emphasi quasi ex natura hausta a sexus in plantis amasiis scripta. Unde ut diligentius observent rogandi, rogandi etiam, cum generibus species conserant, ipsa genera firment.
Observatio. Haec sorbiis ab omnibus congeneribus lacile distinguitur, simplici fruticis natura; Nam etsi λrbus Amelanchier & Qrbus Cydonia in altas arbores nunquam excrescant, humiles tamen & crasso constantes ligno arbustulae, habentur omnibus.
a. Sorbus torminatis ossic. Sorbus solio septangulo, Ductu ovato biIoculari.
Cratetegus solio septangulo subtus subhirsuto. HALL. Hem. Spee. Crataegus soliis cordatis septangulis, lobis infimis divaricatis. L. Sorbus torminalis Cra gus Tlieophrasti. CLUS. Hs. I. p. s. Sorbus Plinii EJUsDEΜ. p. Io. cum icone bona, praeter calycem studius. Crataegus solio laciniato. I. R. H. Nespilus apii solio sylvestris nou spinosa. WRINH. Icon. N. 727.
117쪽
plerisque Austriae sylvis c Lus Ius, supra L ara, in sylvis Di Drontainis, Latifontanis, KRAMER3 im. Donrabacensbvs rc ri S non procul ab urbe in Galleristi. Loculi duo, semina quatuor, licet hinc inde in uno immaturum saepe lamen elidatur, S cmoriatur; vide TAB. I. F. 5. Obseruatio. Fructum hujus arboris baccam vocant MN NAEANI, at sane bacca non est, ut ex propriis indamentis Bolanici ς convincere 21e possent, ni periuarpium sare una evalve, semina capsula inclutis continens, idem cum eo velint, quod capsula incluta non habet, sed nuda gerit. Sed neque dis perma est, ut iidem contra experimenta HALLERI, O mea habent, inde ex numero mulierum numerum foetuum non semper tuto inserri posse, sexuales discant; nequit igitur esse ibrbus Tormia
.ὶ Sorbus Aria. Icon. TAn. II. F. a. Sorbus soliis Ovalibus serratis, laete splendentibus dorso tomentoss, fructubi loculari. Aria cLUSII. His. I. p. 9. DEDER. H. dav. T CcCI. Aria Tlieoplirasti effigie a Inl. Lor . II. Bou xv. non hona. Aria & mctallum Italorum. TAu Eu N. Icon haud melior di contra naturam. Sorbus alpina. I. H. I. p. 6ς. Iron, quoad solia commoda, nores omnino mali, quod tetrapetali; descriptio bona. Crataeos soliis ovatis, inaequaliter serratis, subtus tomento sis. L. RO T. HALL.
Me pilus alni, lanato solio majori WRiNΜ. Icon. N 27. mictus omnino male.
Crescit in valle octiam in saxosis Me lis , mesen, sed in calidi; his locis Ibium fruteaeit, nec unquam fructum dat; vidi etiam in Quitiis sylvis frequentem, in quibus nolli a planta delineata fuit. Altior decem, quindecim ct ultra pedum arbor, recta adolescit,
cortice rubente splendente. Folia huic, quam omnibus congeneribus, majora sinat, varia, Ovalia multum, & tuaeqtialiter Ierrata, si aperne laete viridia, splendentia, quandoque maculis tanguineis etiam tomento in locis calidis asperia, interne pulchre tomentosa, nervis cmincutibus albissima, 1 epe utrimque aliquibus locis erosa, spha celata, aut lacerata, Ut recto MALLE RUs.
Atiosi pedunculique candidissimi lana abiicienda, quae in dorso s
118쪽
Flores umbellati calyces lanatos habent, sub quibus crescat fruiquς, etiam lana obductus abiicienda. Calycis coronantis apices erecti conui- ventes inlitiniori & viridi fructu, in receptaculum profundum ne fiuntur in adultiori 9 1ubflauelcente, in adulto vero sic corallino in integrum contracti sunt. νFrutas ipse umbilicum diutius lanatus, pomi sormam habens, sc-mina pyri, in duobus loculis quatuor, multiplici experimento, plus Juam in quinquaginta pomis sere maturis, diversis temporibus dei ru- is, etsi unum, duo, tria hinc inde abortiant, gestat. Obsematio. Et haec planta inter Crata gos referri a LINNAE O numquam debuisset, cum tetral perma, non et . sperina sit. Quoniam igitur haud evidens Sorbi Crata gi Mespili . L. character, facile patet, quas
confusiones loquentes LINNALI definitiones examinantibus adierant.
Me pilus inermis soliis ovalibus serratis, cauliculis hirsutus. L. Nei pilus inermis soliis Ovalibus serratis, acutis. L. crataegus soliis ovatis inaequaliter serratis, subtus tomentos s. L.
Dum duas priore a adeo bene Aria, quam posteriorem Amelanchis competere posse intelligatur, sed nec fructus bacca vocari potest. Consule id. Eo au. LINNATI 4. Sorbus Coisissica Tab. II. F. 3. Sorbus soliis pinnatis, fructu pyriformi quinqueloculari. Sorbus fructu pyriformi quiu queloculari, cono Ianato. Sorbus foliis pinnatis inferne tomentosis, fructu majori. HAI L. Heis. Det MSorbus legitima. cLUS II Hi I. I. p. 9.
In sylva Dornotus ct aliis repcri, ct abundanter circa Palladeii, &inter hunc pagum sic duam, media via in vineis, etiam alibi. Calycis coronantis exigua Ora lanata, receptaculum conum prominentis lanae facit. T vssus pyriformis initio viridis, dein rubescens, maculis aspersus ;quinquelocularis, omnino pentaspermos, cili aliqua semina abortiant, ut monuit exactus HALLERVs, ta delitaeatum dedi I A a. II. F. 3. Loculi iii scite u perpetuo quies, raro semine completi omnes, si quenter videas tres saecundos, rarius duos, raris lane quatuor, ut iam ex destructis pomis triginta confirmor; quare nec Sorbi character unquam L INNAEO patuit, nec ex eo unquam Sorbus Domestica determinari
119쪽
nari potuit; pomum quinqueloculare non fallit, sed bacca disper bis decipit. Observatio. Foliorum dorsale tomentum ex levi causa perit, ct a licitur, S tum solia haecce, ut aucuparia dorsis Cincracco sunt nitida, iuniora tamen evidentius tomentosa deprehenduntur, qualia S aucupariae sunt. Fructus verius pyrus est, ct deberet potius pyris inscribi, nulla ab iis distinctus nota; quid 3 quod omnia pyri habeat, ct pomum, &figuram basi producta ita, ct capsulam quinquelocularem; hisce adde saporem S alia, nec obest polysperinum iwn deprehendi, utique etiam in multis pyri speciebus 2 elisit loculi, ct pauci obseruantur laetus, de has species perperam ideo civitate eliceres.. s. Sorbus Aucvaria. Tab. L F. 4. Sorbus foliis pinnatis, fructu pomiformi quinquet utari. Sorbus soliis pinnatis glabris, seu Ru minimo. HALL. Bela. P. 3s .
Sorbus sylvestris MATH. CAMER. Epit. p. 26 . bene. Sorbus sylvestris alpina. LOB. Icon. u. p. Io I.
Aucuparia. ulv. RUP. Sorbus aucuparia vel ornus. WEINΜ. Icon. N. 94 .
Crescit ad AI erban, Maver, Instendos, in via ex Biam eundo ad parvas tellur, in Meyn, etiam in ipsis alpibus in ascensu B rige Arbor frondosii. Folia pinnata. Calyx conicus, lainiginosus, in quinque lacinias breves, virides, carnosas, aliquando glandulosas lectius. Hos racemosus, factus petatis albis quinque, rotundo coctileatis cavis, potentissimis. Mamina multa, alba, incuma, antheris ex brunno- flavis.
Huctus maturus ruberrimus, coronatus calyce, cujus apices Col rati, carnosi, in ovarium flexi, ut in Mesipilo Contoneastro. Semina pyri, sed minora, magis complanata. Caeterum Ductus avibus expetitus, hominibus nonnullis exsiccatiis
Obstiet alio. I. De hac stirpe pulchras ct veras notas reliquit I. a. oculi magni sunt, longi, at purpurei, flores umbollati, multi, candidi, odori, quibus succedunt baccae acinis sambuci aquaticae pares; bene.
120쪽
Sed de natura seu ibis perhibuit nihiI: in seneribus Planiar. LINNA usprimus, quod sciatii, studiit in trispernuina esse scripsit, ct in Enam ratimst
sirpium talaeticarum vix ex L INNA Eo edixerat HA FRUs , dum se ipsiuili
S LiNNAEυM corrigeret, addendorum p. 779. his verbis: ad pag. 33o. ad sbrbi Characterem adde: ita MNNAEus sesed fructus omnino petita-risperinos est, etsi aliqii mina abortiant: a Melpilis adeoque selis di L, e re tubis,, ct haec quidem HALLERI Observatio adeo parum LINNARUM movit, ut in novo Srstemate Natutae, spreta MALLERI observatione, in characteristi caui sorbi cognitionem baccam inseram trisperinam iterato adduceret, quam hodie stiriam tectamque, ut credunt, gemente praelo, assectat longe lateque promulgant, ita nemo dictatorum in se descen dere tentati atque tamen in gratiam saxualium dici potest, nullum omnium vel obiter fructum, qui in omni experimento quinque locularis deprehenditur, ut centum pene fructibus destructis confirmor, indigi . talla; quae cum ita sint, an eo adducentur contra proprium sexuale systema hi Viri, ut fructum quinque locularem fieri oportuisse asserant, qui tria semina, quae soluin tribus loculis inclusa sint, caperet' quinque uteros, quinque ad minimum scutus recondere posse, ex gynaeceis persuasum habetur in eodem , quare omnino pentas sermos est hic fructus, etsi aliqua
semina abortiant, ut ex naturae codice exscripserat sedulus observator H Li ERUs. Sed etiam quinque fructui loculos, quos prudecessorum nemo perhibuerat, jam pro momento tollas, ne tunc quidem LiNNAEI Character, aut certior, aut fit turus est evidentior, S en quae observo : in his fructibus loculos quatuor vacuos, uno, semine uno, quandoque etiam duobus sceto: in aliis loculos tres vacuos, duobus semine unico
gravidis, qualis TAs. I. F. q. habetur: in illis loculos duos vacuos tribus aliis totidem seminibus instructis; sed haec posterior Anatonae prioribus haud frequentior Characterem UNNAri denuo convellit; igitur bacca insera tris perma in Characterem Sorbi adduci non potest ; sed nec set, ctus quinquelocularis bacca est, ex fundamentis Bolanuis: quare ut v rissima in Philosoplii a Bolanica sementia, sinullus Character insallibilis est, antequam secundum omnes suas species directus est is ita postrema a vero maxime aliena segenera mea plantarum promunt Characteres senaturales, adeoque inserviunt omnium methodis, sic sundamentum sipraebent S antiquis, S novisse meae non multum intervire possunt.