장음표시 사용
31쪽
degener enat. Ne vitiis peiora Duent Proprium deserat ortum.
Finis Additionis F. H. sequitur auctor.
P Raeterea diuitis instrumenta, sunt comparande, ac
retinc det cum decoro,& dignitate ipsius nobilitatis, lane diuitijs enim uir nobilis nequaquam obire po- ' et xςR Vix tutum op rationes,& studiosas actiones; quomodo sui fiEti s s. ς' μ' i- λς diuti l liberalis, quomodo magnificus erudquo tali, suauia ,ε. mQdo largiet ut ῆ sortiter pugnabitptemperate vivet λ quore paupertate. i modo denique alia faciet, ad que virtutibus inclinamurp
libe alii, ἡ,i. ςmpς δ' xia pxotundunt, quiq; ut Arist. ait, Patrimonium seGreo ni edu, LQnrumpunt; videtur enim patrimoni j dissipatio interitus adhibedus e te quidam esse, propterea quod, patrimonio, ac facultatibus
viii, sed singuli, iς ς xi in potiumus, idcirco nobilibus da da opera est, qu da piciten. ut diuitij ,tanil instruinctis sue nobilitatis,utantur in obetur, vjluribus undis honestis, S uiro nobil dignis actionibus, tantisq;mui, νε sis, is 'm'i' ςψη nxi sint, quanti sunt satis ad lis taliser, es ut prima iusti, in 'gςnuς Vi vcndum; ut Horatius invarijs istolis suis eledeinde peccato gantillime Ouendit, hoc modo.
tibus. Nora.li. I. epi. ad Claudiu Ne ouem epist. 9.Ith. . epi'. ad I cium epist.
ceruus equum Una melior corimuntἴκs herbis Tellebat, donec minor in certamine Ange, Imploravit opes hcm: num frenumq: recipit. Sed postquam νictor violens discebit ab hoste. u equitem dorso, non freADm depulit ore. Sic fui pahper:em virtus potiore metallis
I botiate caret do ιμm Mes er improbus: atmseruiet aternum, qu i Parvo ne, cret kti. Imperat, aMrserAit collicia pecunia cuiq; Tolle querelas.
Pauper exum non en cui ripam suppetit UM:
32쪽
Si ventri bene, si lateri e Ii, pedibusq; tuis, nil
Diuiij poterunt regaler addere maius. cana breuis iuuat, O prope riuum somnus in herba Non istic obliquo oculo mea commoda qui qκam Timat, non odio obscuro, morusuq; venenat.
CV M Philosophi,&Poeis docent paruo esse viuedum,
& ccia sint neu esse, ut homines habeant qua tu in sit ad hanc vita propaganda satis, di porri; nihil expetedum amplius; ac paucis, minimisq; admodum contenta esse natura me aliquibus ea sententia probanda omnino esse non videtur. Quomodo enim paucis, minimisq; viri nobiles versabuntur cum decoro in Republica quomodo bella gerent ρ bellicos apparatus facient e alent i uos exe citus λ quomodo liberales, S magnifici erunt e quomodo virtutum omnium prestabunt egregias, &conuenientes operationesῖ ea inquam sentctia verissima est; illud nimirum satis est omnibus hominibus, quod intra fines aureae mediocritatis continetur, sine qua potest nulla virtus cons stere, ac nemo studiosus, & laudandus fuit unquam. Illa igitur sententia,proportione quadam vera est, decet sane, vi homines habeant quantum statui cuiusq; satis, ut pro conditione sui status omnes congruum modum teneant, nec appetitu suo abeant in infinitum, sed mens , di ratio cuiusq; appetitum cohibeat, frenetq; intra septa, & in gradu suo statui consentaneo. certe non omnibus squale debet alimentum dari, sed pro viri u naturalium debita proportione . plus enitri agricolis, Baiulis, ct robustioribus oportet dare, quam it firmis, di bilibus, & ociosis. tum optima inquam suetit distributio, cum tantum Miloni, quantum sit ei satis cum,&T herlitat tantum quantum sit ei satis dederimus. itidem quoq; in posse istone d ι uitiarum opus cst intelligere. Necessarium quidem est, ut quisque tantum habeat, quantum statui luoluturum sit satis, ad bene beat que vivendum , vel in octo, vel in negocio, tum aut in bello, aut in pace: Quis vero nesciat alium sta-Beelliis de phIlosophicaeosolatione lib. I. Seneca epist. 16.
litas secundum Arist. vide in t . Reth. Scin .eth. consule D. Tho. in secunda x. quest. io7aria I. Vitam medi crem amplectenda per pulchre
Et tame de fidenti diuiti arsi ivadit in infin tuiratione huius inexplicabilis cupidirati, habes apud Ariit.in .
33쪽
eum esse priuatorum,altu principii & eoru qui assidue versantur in I publica ξ&plurium hos diuitiarum, illos auterauciorum egerὰ simpliciter, quod si statuum proportionem cogites, equales erunt omnium diuitis. quia omnesciunt in aurea mediocritate. Curij Fabritij, di veteres illi Romanorum Imperatores cotenti erant paruo, id quod saetis esset, volebant, ac modii ponebant suis cupiditatibus. nu propterea non erant diuite sp nu exercitus non alebant num bella non gerebac .nu secundu virtutes non operabaib. a. earin.ode turὸ Horatius in Saphico illo, ocium Diuos rogat in pa--ε ad C sphἡ itenti. Appositissime reprehendit hominum sultitia iii, dc
vanam temeritatem, qui cum omnes naturet inpulsu ocium, & tranquillitatem expetant, ambitione tamen, α cupiditabus excecati, nescientes, nec potentes auream te- 'inere mediocritatem, se precipites dant in millesillicitudines, Nassiduas molestias, ct in miser etiamultus mentis, nec modum nec finem Possunt inuenire simum ansietatum,&perturbationum. Martialis porro non eorum nolib. Io, d se ip' bilium, qui aut Domi Rempublicam moderaratur, aut fosem ρλ' 7 ri, bella gerunt, sed eorum qui Privatam vit in .gunt, dicitatem pulcherrimo endecasyllabo describit , ponitq; omnibus ante oculos hoc modo. Vitam qus faciunt beatiorem, Iucundi si me Martialis hec sunt e Res non parta labore, sed reli δε- Non ingratus ager: focus perrennis:
Lis nunquam : toga rara: mens qu etaet res ingens tu salubre corpus:
Prudens simplicitur: pares amicis Convitus facibs i sine arte mensar. Nox non ebriar sed soluta curis reson tristis torus: at ruino pudicures nus, qui faciat breues tenebras rviqiasis esse velis :nibilen maius rIumreum, nec metuas, diem, nec opteti
34쪽
DE ' NOBILITATE MVTad propositum redeam, & quod res eridicam pati Pinitiere opes
cis,ad honeste vivendum,& secundum virtutem, α da laudabiliter agendum ita necessarie diuiti ξ sunt om lib. d: Amiei. nibus, qua latae linti satis cuique pro conditione sui status, . Na Diuitie spe. ut contineat se omnes in aurea mediocritate,quatenus eo λ4 Decenrum statum requirit; . ex his persuasum habemus, nihil referre ad nobilitatem, siue antiqua siue nougdiuitii sint . ficentiam. 'Cum enim instrumenta sint, ut dixi dam nous,quam antius diuitiae satis erint sine discrimine ad studiosas actio. nes obeundas. Quid rogo intercst in dando; siue largia
mur ex*ntiqui si , siue ex nouis p quamquam vero ad bonas, & honestas actiones illud nihil ,aut minimum resertu tamen ut Arist. in a: Rethoricorulib.adTheode eten ait, interest inter locupletatorum nuper mores,& ia diu diuitum. Magis. n. mala onia insunt nuper locupletatis. peioraq;in Peiores sunt nuipsissust, Nain nuper ditatus, veluti non castigatas habed Icr/ix xi, luam
diuitias . pr terea iniurias non ex malignitate, sed alias ex o*xi coniunx ia, alias ex intemperantia faciunt, veluti virgis, cedere , & adulterari. Denique gloria,&clarita S nobili- .
ratem subsequi tui ut eiu&fructus. gloria quidem est frequens de aliquo fama cum laude Mic enim Quintilianus. inquit, co sentiens laus bonorum gloria appellatur.Estia men inanis gloria vitiorum plerunq; laudatrix,qui delini- Cicero in Restur esse popularis fama , ex honestatim simulatione proue - ii yicadc ista estniens inter gloriam,&claritatem hoc interesse test lux Se meta per Boeneca in i 3. lib. epistolarum, quod gloria multorum iudi tium de philo. ciis constat, claritas bonorum ; sed- quemadmodum pa c so. I b. s. protulit xienter tia Quintiliani, vera etiam gloria bonorum is . iudicio constat. H qc vera gloria, seu claritas. . Quam C icero in oratione pro Maico Marcello sic definiuit, gloria est illustris, ac per vagata magniorum , vel in suos ciues, uol in patriam,vel in omne genus hominum fama me Vi seritorum: est nobilitatis perpetuus , &inmortalis fruetus, qui aboleri non potest interitu, ac separatione ipsius anime a corpore; quamuis precellentes,& studiost aetiones. . auserantur, adeoque nobilitas: cum virtutibus extingit
35쪽
dos Pulchrumq; mori succurrit in armis. hoe idem s ensit Plato. in Menezeno, siue in funebri oratione. lib. t. aEneidos.
eur, quique renouat apud posteros certam quandam vitrte meritati fortunae haud qua quana subditam. ac proinde Virgilius in decimo libro aeneidos introducit genitorem eoniolari ob mortem Pallantis Hercule,ostendendo mortem parui pensendam, si modo nobilem,& studiosam operationem laina subsequatur. Verba hec sunt digna, qua hoc loco recitentur. Stat sua cuiq; dies. breue, O irreparabile tempn,
Omn:bus est MV; Ied famam extendere factis,
IEC propterea Aneas vir magnanimus, & sortissi i mus lamentabatur,quod se aquis obrutu iri,&in eis interituru metueret, sed eo gemebat, quia sic moreretur in glorius,& sine fama , ct laude; quare Virgilius Poeta sapientissimus facit eum in primo lib. Eneidos, itaquetri, ut velit, ac desideret olim se interijsse ante ora patrum sub menibus Trois interpugna lum; quoniam interitus ille cum gloria sui stet, tum fama, dilaude, tum quiλtali morte omnio adeptus suisset in mort litatem. Ac sane vim nobili, ac tali. qualis erat aeneas, fugienda simul est mors, de vita, quae nihil affert gloriet, nihil laudis, & claritatis , Tneas inquam expauescens genus illud mortis in gloriae,atq; illaudabilis. Talia voce refert ὸ terq: quater aue beati. QVs is ante ora patrum Troia fώb msnibas altis contigit oppetere: δ Danaum fortissime gentis Tistius me ne Iloacis occumbere campis .n potu ge: tuaque animam banc effundere dextra eraeuus ubi A Facide trio tacet Hector, ubi ingens sarpedon, Hi tot simois correpta ob νndis scuta virum galeasq; in fortia corporit voluit. Fugiendam etiam esse vitam, qusq; nihil habeat gloriae, ostendit amarulenta ironia Veneris in io. lib. Aneidos ita de Λscanio dicentis ad Iouem. Hunc
36쪽
Hune tegere, Odira valeam subducere pugης , L EIt Amathks, d ceda mihi Paphos, atq; cyterea, i Idaliaes simus, postis inglorius Arma
HAEC sania vero, di gloria vivens in posteris excitat V . eos mirifice ad imitatione, atq;ad clarissima opera; unis 'u ur .
Noetii ambulabat in publico Th mistocles, quod, ad Tibias egre ut Cicero in q. lib.Tusculanarum questionum ait, sonitru si superiorvinς pere non posset, quq rentibusq; respondebat,Mileiadis 'Pς ς-rinini Tropheis te e sonitio luscitari, α Sesuuius, Roma aO ix Fi V . tu, fuisse laudis auidos, pecuniae liberales, ac ingentem glo- ad eammiradariam , di honcstas diuitias voluisse. Ille gloria Fabios,' i ute iuuena Marcellos, Africanos, Caelares ad res magnas sorti ani- Vmo capescendas impulit,ut Valerius M imus Probe dixe Min. li. 1. derit, Tu ibia animos, mentemq;pemri Gi in HaencSilius altivis Anticia Italicus facem honesis mentis vocat dicens. εAbripuit, traxitque virum fomentis bone' gloria r , Alexander Magnus cum in sigeo ad Achillis Tumulum astitisset, o sortunate, inquit, adolescens, qui tue virtutis Precone Homerii inueneris,que Verba ita Silius expressit a s ' ' qu
Pelix mcida, mi tab eontigit ore
Caesar quoq; in Hispaniacu res geItas ab Alexandro in iis unguento, si pictura quadam, ut Plutarchus ait, contemplaretur, emi istrinio quod sis lacrimis ingemuli, quod ea aetate,qua iam Alexander orbein terraru subegisset, nihil ipse, ac huc fecisset inemo ini,h Elios 'irabile. Hanibal apud Silium cum in pugna canensi allo- eos inclusit,videqueretur in ilites, d ixit se velle gloriam lolain omniuuila Plinium lib. 7. borum tuorum mercedem,hoc modo .n.inquit. φῖ
37쪽
d ellandi merces si gloria,catera vobis.
Ad Nobilitate igitur,quae virtutibus, &virtutu operati nibus comparaturin essentialiter in eis consistit, propria gloria subsequitur, nec satis ι st maloium, aut gloria , aut claritas. Quod si Arist. definierit Nobilitate cile claritate non simpliciter, sed maiorii, noli crat illa sua, di philolo Phica opimo, scd Rcthorica; loquebati. r. n.ut materia illa' postulabat, cum doctret, ac instrucrct Oratorem, cui satis lprobabilia, di popularia iunt. Nequaqua latis esse ad vers Nobilitatem , gloria, di claritat ni cx rinato Iu virtutibus
emergentcna, sed propria quoq; necessariam cile indicat Iuvenalis. dicens. Qis .n.genero um dixerit hunc, qui Indignus gemere, O prs claro nomine tauRm Insignise nanum cuiusdam Atlanta vocamus: erbiopem, cygηum: paruam eae ortamqui puellam Europen . canibus pigris. Rabieq; vetuBarauibus, o a lambentibus ora lucer men erit pardus, Tigris Leo,siquid actae e LQuod fremit in terris νῖolentius, Sed te censeri laude tuorum T lice noluerim. se, ut nihil ipse futκνα 2. λ' . Dadis agas. Diferam es alioram iuumbere ara
38쪽
Quomodo accipiat honorem cum passim dicunt, Honor meus - huc me impulit.
'Cap. IG. Quia honor mulcas habet significationes, de nos ante
diximus propriὰ copetere honore cotemplativis, de diuinas, ut activis laudem:promi rea ne traefatio forte fortuna obscuretur, operς precium est annosare hoe loco sumi honorem Hilgo pro groria, & claritate hae, qui fructus est verae nobilitatis, cu pristantes antini homines imputatione alicuius indignitatis comoti alique prouocant ad monomachiam, idest ad singulare certamen. propter honorem suum defendendum,&conseruanduin Raerentibusq; respondet hoc modo, impulit 'adegitq; huc me honor meus; imputatio quidem indignitatis prohibet, quo minus fiant clari,atq; illustres, aut spectabiles. Seorum gloria, seu claritas, quam parit nobilitas, eos consequatur, & comitetur. itaque singulari certam i ne volunt eam indignitatis imputationem remouere, qua 'impedimento est, ne honor, idest gloria ipsoruin,&colouetilens laus bonorum elucescat.
Quoniam multa sunt propterque honorem exibere δε- Iemus, hinc iactum est, ut pro diuersitate subiem mate- .riae hoc vocabulum diuersa significet.nam aliquando h Dqreiu pro pulcritudine ponimus. Virgilius.
Frigidus o bluis Aquilo deeugit bonorem.
Aliquando pro obseruantia,& cultu Virgilius Semper honore meo, semper celebrare donis E a Interdum
39쪽
Interdum pro pudicitia. non nunquam pro primio, Vir. I ii praecipue ductoribus addit honores. Quandoque pro sepultura, Virgilius. cernit ibi messos, o mortisse recarent
Nequaquam posse fieri nobiles, tum qui
sint expertes quidem Virtutum ,
QVI earent virtutibus, eos necesse est pariter earere
vera nobilitate, ac multo magis, qui sui vitios: atq; hoc principio Marius pro sturus in Aphricam apud Salustium in ea oratione, quam in concione populi ad Quirites habuit, inuectus est contra veterem Nobilita tem Romanam ,. eamq; vehementer , uti consileuerat, exagitauit, ostendit m naturam esse unam , dc communem om usum , & sortissimulta quςnq; esse generosissinium: Deinde fieri no potest, ut pauperes, qui instrumentis priuati sunt comparadet Nobil i tatis, ipsani nobilitatem assequatur, nisi forte a locupletibus adiuuentur ; possunt quidem conleptatiui,&honorabilas euadere, no tamen aetiui,'nobiles,&laudabiles. Quod si quis per diuitias acquisierit virtutes, d nobilitatem,isq; porro amissis diuiti js in paupertate inciderit, propter uirtutes, ille adbuc erit nobilis, at soluin habitu, nam quia opera uirtutum obire minim Eliab et integrum, proptera no emactu nobilis;Habituale vero illam Nobilitatem , nulla gloria seu claritas,&laus nulla, sublequitur, sed tantum actualeiii: quare nemo pau
per quamlibet studiosus potest esse clarus, atq; illustris,
40쪽
Pauperes igitur merita finguntur, manum unam habere Piti ' hos alatam, di alteram saxo illigatam , desiderium quidem sussciem ad spestudiosi pauperes habent volandi , ascendendiq; insenio eulanda, sed opsuo in Liblime. at sim,& podere paupertatis in oblcuro, p xx Dςς βδα infimo Iocq spoblinati detinentur oppressi, atq;iinpe dii iuditi, cuius rei hoc tetrasticon Andreet Alciati exint cum in .essi suo Emblemate. Dextra tenet lapidem, manu s alteraIustinet alas Ut me pluma liuat graue mergit onus. Ingenio poteram superas volitare per arces. δύο mse popertas inuida deprimeret.
Optime paupertas assimilatur oneri, Nam sic Inquit Vide D.Thoci. Menander. Nullum paupertate grauius est onus; cor a Gen. Lb. ips' enim paupertas reddit homines abiectos, αδε-- ιε dlaulos, sicut iuuenalis inquit.
Ἐ3l habet in felix pauperetus tarius is β
Quam, quod ridichios homines facit.. Vnde obseruandii, quod paupertas est duplet, voluntaria, di lata, alia inuoluntaria, di tristis, prima paupertas est appetenda, secunda fugiendi. De prima loquitur Seneca in Epist. honesta res est laeta paupertas; paupertas. n. expedita secura est,& in 18.epist: O Lucille incipe eu paupertate habere conmertiuin, aude contennere opes; Nemo alias est Deo dignus, quam qui 'pes conteinpserit. secunda paupertas scilicet inuoluntaria ,: &tristis fugienda est, quia mortalis est, & ratione tristitis impetae it de conrumpit naturam. Egestas autem, ut quidam volant, sic differt 1 pau
- η pertain Paupertas eur apud h5es bonos esse potius solet quam apud pra