Systema iurium Corporis Euangelici. Auctore D. Ernesto Ludovico Posselt

31쪽

conueniat I . Sed per id ipsum inscitiae notam sibi contraxit, quum in ipsis pacis estphalicae tabulis

nomen illud reperiatur, ut quae Art. X. g. I 6. liberi euangelicae religionis exercitii mentionem iniiciunt. En tibi, hoc loco HENNIGESIus a) exclamat, in conititutione pragmatica luculentum testimonium. religionem statuum protestantium , quae alias ab Augustana confessione appellationem plerumque ii het, etiam euangelicam Vocari, Ut proinde caussam non videam , cur Catholici nunc huius nominis honorem nobis inuideant, quo illo tempore ab uniuersis paci Leentibus sine scrupulo vel controuersia mactati s mus. Fugit certe hic locus multos et sema eruditionis et peritia in rebus imperii claros viros, quos tanti argumenti vis latuit, cum per negligentiam hic minume quaererent, in quo arx rei posita, et nouimus ipsi, aliquos veluti viso Gorgonis capite obriguisse , cum haec verba illis lecta darentur. D

Meditat. ad inser. pacis Spec. IX. pag. Is 97. A. 3 Libet, quae de nomine Corporis Euangelicorum humusque disputauimus , in compendium missa ex actis

. Instrumento pacis gemash allido art. 3 o. F. vltimo thre

32쪽

. x . . . - . it

G. VII.

Defenso nomine sequitur nunc , ut rem ipsam , id est qualitatem legitimam Corporis Euangelici adstruamus. Iam primum quidem inde a pace mestphalica illud tamquam latis et usu notum et firmatum legibus, Nemini in mentem venit maiorem in modum lacessere I . Sed in priori huius faeculi parte orta ex impro

33쪽

Diso tempestas male ad id tempus dissilinulatam vim odii ac inuidiae emisit, ut iam ad ciuile bellum , religionis caussa suscipiendum , spectare res Germaniae viderentur. Origo grauissimae contentio uis haec seresuit. CAROLUs PHILIPPUS , elector palatinus , cui anno MDCCXVI. post mortem fratrisIO ANNIs GUILIEL MI delata successo ei. t. reformatae religioni addictos miris modis exagitabat; templa , scholas , diuina et humana Omnia , erepta ipsis, conserendo in Catholicos, ut plane immutationem status sacri palatina in prouincia moliri eum, i haud fallaci augurio cuncti praesagirent. Corpus Euangelicorum, quod ossicii sui arbitraretur opem ferre communis religionis caussa periclitantibus, inhibere nefarios aduersus sanctissima iura conatus . nec quidquam pati in ludibrium et contemtum sui fieri, de ista pessimi atque inauditi exempli re saepius in consilium ibat, missoque ad electorem legato re-

34쪽

torsionis etiam iure utebatur a . Indignati hoc non elector modo , sed quicquid erat ubiuis Catholicorum. Ad ipsum Caesarem sinistris rumoribus delata res effecit, ut die XII. Aprilis MDCCXX. per legati s decretum in comitiis promulgaret, cui aduersus Corpus Euangelicorum Verba inerant quaesita asperiatate. ,, Illud solam dissidiorum in imperio matrem et caussam. Ab eo , quoties libeat, leges terri, lites iudicari, reliquis proceribus dubium iniustius an petulantius illudi. Idem, velut belli pacisque arbitrum, pericula ostentare, minas spargere , dira omnia loqui. Electorem palatinum , tamquam pupillum , sub ict- tela sua continere. Iam vero haec uniuersa, quam quam nimia , tolerari potuisse , si ab aliquo vero et publice agnito corpore fuissent suscepta. Ipsum vero Corpus Euangelicorum rem nouam , inauditam , t gibus imperii contrariam , denique vix rem, sed viri-hram tantum et sonum inanis verbi esse. Merito igitur haec factionum seditionumque semina disiici et

quicquid illud constituerit haberi tritum δ). se Attonitia Bunc. GoTTH. STRUUII Corpus historiae gemmanicae. Period. X. Sect. XIII. f. 24. pag. 4o98. f I. 3 Qui decretum integrum legere voluerint, adeant Sc Η Α UR THIUΜ T. II. pag. 64I-6ς s. Aliquod tamet specimen dabimus , ex quo stili acrimonia satis pote

35쪽

perculsique huius decreti rigore Euangelici die XVI

36쪽

bus eruditissimis in summi momenti re exararentur. Has litteras , quibus legitima indoles Corporis Euangelici omnium optime defensia est 4 , velut duces sequuturus , praesipua doctrinae huius momenta ipsis earum locis allatis distinctius explicabo.

Ρrimum igitur ad propugnandam Corporis Euangelicorum iustam et congruam legibus qualitatem, satis praesidii mihi in ipsa eius natura inuenire videor. Omnes enim largiuntur, esse illud consociationem procerum imperii , Augustanae consessioni addictorum , ad tutelam et defensionem religionis suae initam. Huius vero definitionis singulus partes

S cII AUROTH T. II. p. 64 3. D. M Verissime G. S. TREuΕRus de Comitiis Cor Euang. Cap. I. S. 13. PM. 28. is Illa, inquit, epiuiolae particula , qua corporis qualitas nomenque euanis gelicorum statuum adsociationi vindicatur, egregia proinfecto est, solidissimi ingenii robur prae se fert ubiuis, pondera omnia sagacissime perspecta adcumulat , stilo limpidissimo et fluido, vivaci tamen exornata est et

rem omnem euidenti demonstratione euincit. ο

37쪽

nulla in re legibus repugnare, non erit profecto, qui dubitet. Iuvabit, opinor , priusquam iuris nodos et anfractus eXperiamur, philosophiae niti auxilio, quod nec minus validum et multo etiam simplicius

est. Iam hoc quidem fatis constat, in omni republica, nisi utique immanis illa et barbara fuerit, non modo ut singulos ac plane discretos spectari homines , sed

hoc demum conititutae ciuitatis proprium esse, ut variis nexibus et modis inuicem illi copulentur. Eiusmodi ergo consbciationes coniunctionesque hominum tantum abest, ut per se fututem reipublicae

laedant aut infringant, ut 11ihil huic esse possit ar tiori vinculo adnexum. Proinde si quid incommodi vel periculi habere videbuntur ; non aliunde id euenire potest , quam quod finis ille, cuius obtinendicauisa coaluere , prauus sit ac nocivus. Iam quis erit quaeso melior et honestior finis eo , qui ad seruandavnice iura , grauit simis constituta atque munita legibus , dirigitur Z Haec nimirum iuris quaesiti aduersus violationes hominum defensio prima sine dubio reipublicae bene ordinatae laus et virtus est, ut Omnium origo ciuitatum ab isto securitatis studio ducenda esse videatur. Ex cunctis vero iuribus ea, quae religionem omnemque sentiendi ile diuinis rebus libertatem , maximum ingenui hominis bonum , in tuto collocant , pretiosissima merito et antiquissima aestimum us. Quidni ergo iustum ac legitimum habeatur, quod finis tam praeclari gratia coi uit, Corpus Euan -

4elicorum I Nisi vero putamus , qua priuati eti) is linter essen Pingen unt, ursaoeni uni derentivillen penen lithern tinta butigerlichen Sestu ast triaubi sit iu

38쪽

infimae conditionis homines facultate utuntur, ut iusti atque liciti finis obtinendi caussa collegium aliquod seu corpuS constituam, eamdem proceribus imperii , tot tantisque iuribus instructis non esse tribuendam.

Sed obiiciat sorte aliquis : is quantumlibet bonus et honestus suerit collegii cuiusdam finis , disertis tamen verbis, Ut Ne prius idem pro legitimo habeatur , quam adprobationis publicae auctoritas accesserit, caueri legibus I). Quam ob rem ut iustum videriberetnigen und ὲusammenluleueen mihin Corpora ιuforniisen, ill mohl ilne der nothivendit;sun und loblidi, sten die Erhasiung einee duri die gestἔe bellatissimill ligion. Daber hal niemand denen evangelisthen. Standen vermebri no . verivehren tonnen, das liti

mit einander verbunden und. in Corpus emotet. Ita Euangelici ipsi in . litteris d. XVI. Nov. MDCCXX ad caesarem datis , apud SCHAUROTH T. ILPM. 79ῖ. I. 3. i. I. D. de colleg. et cory. Fusius haec prose.quutus est S A Μ. de PVFENDOR F de iure naturae et gentium Libr. VII. cap. a. f. et 3. corpora illegitima sunt non ea tantum, quae manifesti sceleris caussa coluerunt, uti sunt Ila cietates furum, mendicu.

39쪽

queat Corpus Euangelicorum, praeter finem licitum itidem opus esse adprobationis publicae praesidio. Huic ego responsurus facili negotio per apertissima argumenta , ex ipsis legibus imperii ducta, corporis nostri qualitatem tultam tuebor.

Primum offertur hanc in rem ius foederum I . Plenissime illud proceribus imperii tam uniuersis. quam singulis concelsum per pacemmei halicam et

omnisquerum, Cingarorum, piratarum , latronum ; sed etiam

quaevis coniunctiones inter ciues, peculiaribus paetis firmatae , absque consensu summorum imperantium initae et fini ciuitatum ru'gnantes, quae coniuratio- num aut factionum vocabulo venire solent. Quarum varius scopus est -- imo etiam quae plausibilem praetextum ostentant, puta defensionem , emendati nem quorundam abusuum suspectae et pericu-Iosae sunt. NI Latissime hoc argumentum pertractauit I o h. I c. Πῖ o se e Don der eoang. Rei sitande CollegiaI, Nechten , besonders in linsthung threr innem Uermiiungi S. 3. Pressius vero G. S. TREUERUS

de comitiis Cory. Euang. Cap. II. g. 6.a I. P. O. Art. VIII. q. a. D Cumprimis vero ius faciendi inter se et cum exteris foedera , pro sua cuius

40쪽

omnisque ille locus postea in leges regias Caesarum translatus 3 , hac sola restrictione adiecta . ne imperatori aut imperio eiusue publicis legibus detrimento sint. Iam illud quidem dubium non est , quod

inter priuatos consociationis nomine Uenit, recipere inter principes foederis appellationem. Quodvis autem foedus mutuae securitatis ac tuendorum iurium

caussa iniri, nemo quisquam inficiabitur. Quidni ergo ius fasque sit imperii ordinibus ad defendenda communia sacra societatem aliquam et peculiare corpus instituendi Τ Neque enim alium , quam illum ipsum legibus definitum conseruationis cuiusque ac securique conseruatione ac securitate singulis statibus perpetuo liberum esto , ita tamen , ne eiusmodi foedera snt contra imperatorem et imperium pacemque eius publicam , vel hanc inprimis transactionem , fiantque saluo per omnia iuramento, quo quisque imperatori et imperio obstrictuS est. D