장음표시 사용
41쪽
tatis finem propositum sibi habent; dum nullo modo
vel nimie stati Caesaris detrahere vel communi totius imperii vinculo eximi volunt, ut quaecunque et pax
mest: halica et leges regiae iusti ac legitimi foederis requisita constituere , in ista Euangelicorum consociatione agnoscantur uniuersa q). Nisi absurdum
videatur, circa rem minime obscuram versari laboriosius, sequens etiam eodem ex argumento duci
postit probatio. Competit videlicet per leges publicas ius pangendorum foederum primoribus imperii non modo uniuersis , id est coniunctim spectatis verum singulis quoque. Iam vero cum se ipso foedus conia trahere neminem, ridendus profecto sim , si multis explicare velim. Quare tametsi paucissimi fuerint alicuius foederis socii, non potest certe minor duobus este numerus. Quod vero duobus licet, nullo iure poterit pluribus negari , quoniam omnibus ac singuialis illud ius concessiim est. Optimo itaque iure complexus statuum euangelicorum peculiare in corpus coi u it.
Alterum Corporis Euangelici in legibus publicis
fundamentum illud habemus , quod a iure conuen- tuum desumitur I . Apertissime nimirum datu est
4 Satis igitur patet, quam infirma et allegra sint, quae ad frangendam huius ac sequentis argumenti vim protulit V. Cl. ΑΝΥ. S cIIII ID T in Thesuro itin eccleis V. potivi. GermaΠ. T. IV. p. 76s. ID.
42쪽
proceribus imperii facultas , non modo in comitiis, verum etiam extra illa , quotiescunque vel necelsitas ipsorum id praeceperit, vel Vtilitas suaserit , secundum descriptionem circulorum , aut per collegia, alioue quouis modo peculiares instituendi conuentus , quorum habendorum iuri a nemine interdici ipsis possit. a Gaudent igitur hac ipsa facultate et euangelici proceres ; Verbis enim lex utitur generalibus , nec ad certam speciem vel rerum vel optimatium adstrictis. Praeter ea ingens earum necessitas iubet, ut, quae sunt ipsis propriae ac separatae utilitatis rationes, illarum seorsim curam habeant. Quare quo maxime modo Voluerint . collegium seu cor pus instituere nullo pacto prohiberi possunt.
Tertiam , qua Corporis Euangelicorum legitima qualitas nititur , rationem ea pacis I fphalicae loca continent, quae iunuunt totum imperii corpus, si religionem et iura inde pro manantia spectes, in duasa Capitulat. Art. XIII. f. Io. is Eo solle aut in undamiserbalb beren Melchbtagen venen Neist und Ere ij. standen unpertaehri sthn ost eo die Notb und the 2nteresse eeforderi, enim et et circulariter ober sonstent ungebinderi manni glichen , iu inmenὲutommen undihre Uncit legenhelten iu beobalten. is Commentarii loco videantur Iob. Iac. Detrius . tungen uber die mahlcapitulation A. Iosephs ILP. II. p. 9a. seqq.
43쪽
diuisum esse partes, quarum quaelibet cum separatis ab altera rationibus degat, Ut inter eas plane tamquam de corpore ad corpus tractetur, non potest non fieri I . Manifestus est hanc in rem et clarissimus I ille locus, quo sancitum is ut in causis reli nnis, aliisque omnibus, in quibus nequeant satus ut unum corpus Dectari, nec Hon catholicis et Augusanae confisionis proceribus in duas partes euntibus, sola compinitio amica lites dirimat. is a) Ad hanc enim amicam perficiendam compositionem praecedant necesse est utraque ex parte deliberationes, quibus absolutis id quod
I Huic argumento summam lucem adfudit TREuΕRus de Comitiis Corp. Eua M. Cap. I. S. 6'. P. I P. Aq. Σ L. P. O' Art. V. f. sa. parum ei tribuit Caesar in litteris die XIV. Febr. MDcCXXI. ad comitia datis. se Diti ober in dem suo in caussis religionis Art. v. Pac. mestph. in verbis : ubi A. c. cum Catholicis tamquam unum corpus considerari nequeunt , enthala
Rallen , ubi A. C. cum Catholicis tamquam unum coriapus niti confideriret iverben tonneni euie Sertrenon ung in dersitebene corpora, sonbern allein badjenigeerisIge, maj infgemein bei allen corporibus don heroglei chen stiri in casu dissolutionis vel totalis vel tempo
44쪽
decretum atque constitutum est, deserri ad utramque Partem oportet. Iam vero communem omnium hominum sensum appello , possintne ista uniuersa, nisi a corpore seu collegio fieri Z Ac eiusdem plane potestatis illud etiam est, quod ΙΙ. alio loco tabulae pacis edicunt : is si dubii quid hinc rut aliunde lucidat,
aut ex carsissis pacem religiosam aut hanc transactionem tangentibus resultet, de eo in comitiis vel aliis imperii conuektibus inter utriusque religionis proceres uniuerso corpore gemesene vis repraesentativa oder maioritas votorum me nigi enὁ is diei pen punctum qua stionis betriit , aufhote unb man mit dem non demeissenilichen corpore abgehenden Theii , qua fingulis Φu tractiren is Staalolaiiuei T. XXXVIII. P. soa. Verissime tamen professi sunt Euangelicit
45쪽
non nis amicabili ratione transigatur. . is 3 Satis enim adparet ea hic praecipi, quae, niti corpore quodam seu
collegio utrinque agnito atque adsumto, non possunt fieri. Eccur ergo , γbi de consilio et voluntate et sententia legis constat, in verborum errore versabimur plusne apud nos inanis sqnus , quam ratio ipsa valebit 3 Atqui nec inter unum aut alterum ediuersae religionis proceribus , sed inter uniuersos, in complexu seu corpore spectatos , transigendum est . et ut scite transigatur , deliberationes prius institui variasque compositionis formulas exhiberi Vtrinque oportet , quod ipsum etiam fieri, nisi in collegio , nequit. Praeter ea tabulae pacis partes Vocant complexum istum procerum diuersae religionis
utrinque constitutum. Illustrat hoc inprimis III. )ille multis modis memorabilis locus, quo is inter utriusque religionis electores , principes, satus omnes et singulos stabilitur aequalitas exacta mutuaque , itavi, quod uni parti iustum est , alteri quoque stiustum. is Quidni enim , si vim magis ac potestatem verbi quam merum sonum spectes , partes illas totidem corpora dixeris Praeclare hanc in rem commentatus est T REUER Us s. Sunt istae, in-- quit, eluS modi partes imperii, quibus per ipsas leges imperii ius competit ' coni unctis viribus tractandi suae religionis negotia , vindicandique eius iura,
prout pace religiosa et mestphalica stabiliuntur r3 I. P. O. Art. V. S. so. I. P. O. Art. V. S. I. De comitiis Corporis Euangelici, cap. I. S. 6. P. D.
46쪽
partes sunt, quibus ipsa pacta sundamentalia unio nem perpetuam permittunt et facultatem dant, diri-rendi sua consilia in unum eumdemque finem , nempe ad farta tectaque seruanda iura religionis. Tota itaque definitio corporis moralis iis competit, totamque eius naturam in forma sua exprimunt, et quidem per leges imperii, quae id expressis verbis volunt ac inculcant. δε Denique nec .illud omittendum puto, ad subtiliores conclusiunculas descendentibus apparitura in tabulis pacis aliqua etiam ipsius nominis vestigia. Notus est enim IU locus ille e se Vitoniam vero controuersiae religionis, quae inter modo dictos Protesantes vertuntur, hactenus non fuerunt compos rae , sed υlteriori compositioni reseruatae sunt, adeoque illi duas partes consituant si s) etc. Planiis me hic innuitur , rem euangelicam in duas diuisam esse partes. Iam vero qui varias alicuius rei' partes agnoscit, earum coniunctione totum quoddam seu corpus emci, idem necesse est statuat. Haec tamen utcunque se habeant, non pigebit primores euangelicoS corporis sui iuribus potius per pacem mestphalicam, quam nomini prouisium esse.
Argumentis hisce omnibus , per se procul dubio validissimis , quasi cumulus accedit, cui plurimum,
in publicis praesertim rebus tribuitur, continuus ac diuturnus Uus. Statim nimirum a facta sacrorum emendatione corporis qualitatem fortiter asseruit 6 I. P. O. AN. VII. I. I.
47쪽
sibi euangelicorum procerum complexus, eaque veprincipio timidiuscule, ita mox usus est liberius rquae, quum in hisoria corporis no ri uberius atquci spatiosius explicarim , multis iam repetere superuacaneum duco. Ιis tamen, quae ad huius illustrationem argumenti ab Euangelicis ipsis prolata sunt. haud inepte hic locus dabitur. is Nemo, aiunt illi, I esse nobis potuit impedimento , quo minuS . quam primum seruitutis romanae intolerabile iugum excussimus , recuperata felici auspicio sentiendi libertate , arcto inuicem nexu copularemur , inito peculiari corpore, non ad profanas rationes, sicut falso ab inimicis iactatum fuit, vel ciuilia consilia, sed propugnandae duntaxat religionis, eiusque seruandorum iurium caussa constituto. Cui quidem corpori eam statim indolem ac formam dedimus , quae optime videretur consequendo fini proposito inseruire. Nec vero Catholici hoc nostrum de communibus negotiis consiliandi, nostraeque partis curandi salutem et composito quodam ordine proprium aliquod corpus seu collegium instituendi ius in litem unquam Vocarunt, verum ipsi potius nostrum sequuti sunt exemplum. Quare non modo quum de pace religioni euangelicae concedenda laboriose, ut inter omnes constat, actum sed postea quoque, et in comitiis et extra illa , quam primum de caussis ad religionem pertinentibus quaesitum est, facta secessione pars quaelibet disiunctim deliberauimus , crebro inter I In litteris illis pulcherrimis die XVI. Nouemb. MDCCXX.
48쪽
nos , ubi de sententia conuentum erat, Caesare ipso medias partes gerente , transigendo et quod quidem acta illius temporis abunde testantur. De hinc proprio sub moderamine cum gravamina nostra , tum conclusa publice nunquam non , citra cuiusquam reprehensionem a nobis exhibita . nec ullum ius. Omissum , quod a corpore aliquo exerceri solet, Vnde iam anno MDLXXXII. in comitiis Ratisbonae celebratis illa ipsa , qua utimur , collegii qualitas, m0ris maiorum nomine insignita fuit. Ipsi quoque Catholici repetitis vicibus , inprimisque anno saeculi decimi septimi tertio vota communia tulere, abrogato in caussis religionis in tribus imperii collegiis sententias dicendi modo, suisque, si qui sorte id improbarent, acriter increpitis, quo Lane pacto iura separationis haud immerito uideri possunt agnouisse. Manifestius adhuc anno MDXCVIII. publice in comitiis Austriaci legati . iussit Caesaris testati sunt, caussas ad religionem spectantes in diuersis pertractari collegiis debere , ita quidem . Ut Catholici unum eorum , alterum Euangelici efficiant. a) Multo autem clarissimam his lucem
49쪽
quamdiu perdurauit, disiuncta plane corpora utriusque religionis proceres constituimus , ut Omnino tamquam de parte ad partem ageretur ; cuius rei loca plurima tabularum pacis documento sunt. Satis erit prouocasse ad Articuli V. guum s a. quo in legem 'scriptam transiit Euangelici Corporis qualitas. Nec illud silentio premere conueniat , exemplar paci Stertium descriptum tabulario Saxonis , ut moderatoris , illatum praeterque ea ipso in negotio unum ex istius scribis consignandis actis publicis adhibitum. Iam illud quidem dici vix potest, quoties post persectam pacem agnitum ac firmatum fuerit ius, quo fruimur , proprii corporis. In pacto illo celeberrimo de regia dignitate domui horussicae conserenda tractatum de corona vocant anno MDCC inito , Corporis Augustanae conseisionis claram mentionem iniecit Caesar LEO POL DUs. 3 Neque palatino electori grauius visum, natisos anno MDCXCVIII. a Corpore Euangelico legatos recipere , nec in dicendo modo,' sed per litteras quoque corporis ei nomen largiri.
50쪽
Nunc si mutatis rationibus tollere inter se commmnem illum corporis nexum voluerint Catholici, huic proposito nec possumus Obesse nos, nec volumus. fundit te Herord nunq unb Sohlmeinung Nessit undgugi soloer Sestali ιu eriennen geben , bas bernbe teg lobIiches Corpus alle mibrige impressiones verbos. fenilichfallantassen merben. FABRI Siaalsa fari3Iey T. IV. p. Io9. Agnouit hoc idem Moguntianus elector : is Phre Churfuisti. Enaden halten iit bergIeichen niti verseben, indem man iit don Resim Corporis Euangelici stibit unitris 20. Nod. i698. gegin Phra gursti. Enaben tu alm enga iret bat, te, ceti is Staals an3ley T. XXXV. pag. 366.