Systema iurium Corporis Euangelici. Auctore D. Ernesto Ludovico Posselt

71쪽

atque obtinuit, ut ex maiore numero susiragiorum decreta et conclusa corporum fiant. Quidni ergo prodigii instar videatur , hoc ius et natura rei et v sugentium firmatum , a quo ne ipsi quidem Catholici abstinuerint, miris animorum motibus toties adduci in dubitationem potuisse Z Nam quum pace meliphalica discessionis in partes fundamenta continean tur , eaque religionis potissimum introducta sit gratia, optimo iure omnis haec caussa iis accensetur, de quibus remota parte altera seiunctim deliberat Corpus Euangelicorum et quem ad modum fert cuiusuis collegii natura , id est , secundum suffragia plurima Fnstituit. g. XII.

72쪽

Duplex illud ius , deliberand nimirum et co cludendi , sine quo non potest esse ullum corpus ά ut

rite atque composite exerceatur, peculiari opus est regimine, quod vocabulo minus latino directorium vocant. Qui pollit enim tantus procerum complexus sine ordine ac rectore certo stare r

Moderaminis huius singulas vici studines persequi longum foret I ; praecipuas tamen ex latifundiis hili ἀriae trium sere saeculorum res continentis in usum nostrum transferemus. Iam primum ergo quum ipsa emendationis sacrorum initia orta in Saxonia sint, eiusque 'principes miram semper in ista propugnanda et incredibilem prorsus comprobarim constantiam facili n g tio effectum eit, ut in conltituendis iis, quae ad curam illius rei pertinebunt, reliquorum superurent auctoritatem , cuius quidem praerogatiuue nec ea fuit uti itima ratio, quod a nemine tu in temporis potentia et opibus vincerentur. 2 Nec tamen, si vim verboruma propria exstat ANG. IOAM. DAN. AEPINI Disis. historica de directorio Corporis Euaugeticorum. R stochii r 7 7. M IOAN. FRID. pr EppINGER in Vitriar. im stri T. III. pag. III. 2. A E PINUS s. cit. Cap. II. f. 3 . GOTI L. SAM. TREUERus de mitiis Corp. Euang. GP. III. f. 3. Pog. 73

73쪽

diligentius sequamur, potestas illa, qua tum valuere, moderaminis nomine insigniri statis commode potest. Scilicet in omni rerum natura nihil simul et incoeptum et persectum, sed paruis a principiis ad summum illud, quod quidem consequi potuerunt, maxima quaeque videmus peruenisse. Itaque primum non nisi ius quoddam praecipuum habuit Saxoniae ele tor , quod et ante ceteros animum ad repurgata sacra adplicasset et propter vires eximias praecipua dignatione gauderet. 3) Praeter ea omnis illa Euangelicorum inter se consociatio unice videbatur ciuilis belli metu facta, ut si, quod aequum et optabile erat, separata

diuinarum humanarumque rerum mansisset ratio, illarumque cura animo cuiusuis relicta , mox sine dubio suturum fuisset, ut istius consociationis memoria omnist oblitteraretur. At enim vero sacra tum temporis et profana uno impetu distracta , quoque magis premebatur recens instituta doctrina , eo plures ad ipsam de sendendam consurrexerunt ; unde

proprii corporis forma et indole adsumta paullatim, moderamini quoque ratio sua magis in dies constare

3 prorsus hac in re mecum sentit NELLE Rus Diss. de origine, progre su et iuribus Corp. Euang. in im- .perio Cap. II. f. II. in AN T. ScΗΜIDT The

Dura ivr. eccies. T. V. pag. I 6. D Rem Protestamitum iam inde a nascente dogmatum nouitate . Curabat potissimum elector Saxoniae et quamuis directoris nec nomen nec Vices proprie tulerit, praecipua tamen

quadam solicitudine circa religionis negotium vers

74쪽

eoepit. Postquam vergente ad finem saeculo declamo sexto, propter multa periculorum prae agia , p uor ingens iniectus Euangelicorum animis erat, initio sequentis saeculi contracto foedere υnionem appellarunt ad Palatinum electorem summa rerum deserebatur molestius id ferente Saxone , qui in caussis religionem spectantibus sibi uni moderamen competere afferebat. 6 Mox dira tricennalis belli sequuta sunt tempora , cuius initio ita tim stacto pe eulsoque FR1DERICO palatino, disturbatum so dus inter Euangelicos et ipsum eius moderamen subialatum suit. 7 Successit quidem in hane curam Saxoniae

4 Hane historiae antiquioris pariem ex industria pressius trado , copiose a me explicatam in Bisoria corporis Euangelicorum. Ght I 84.

PM. 3o8. SAM. Pu FENDOR F de rebus Sue is L. 1. S. I 8.ι is porro praeter pontificios istam unionem auersabatur quoque Ioannes Georgius Saxoniae elector, aemulatione in Palatinum , quod sibi, protestantium antiquissimo et potentissimo, praecipuas deberi paries putaret,s quid communi istorum nomine gerendum foret. ,, SAM. Pu FENDO Rr de reb. Suec. L. I. S. 18.

75쪽

elector 83 , indicto Lipsiensi conuentu , anno

MDCXXXI. celebrato , verum ad seruandum Gemmaniae statum , conuellendamque austriacae dominationis immensam molem alio tum Vindice opus erat. Destinarant ac veluti seposuerant huic proposito fata GusTAUUri AD OLPHUM, summum illud sui et futuri temporis decus. Iam vero quamdiu imperium omne timore ac victoriis impleuit fortissimus regum. non alium gubernacula rei evangelicae tenuisse, facillimum est intellectu , cuius quidem tantam habuit curam, ut corporiS nostri recte parens atque auctor

dicatur. 9 Post interemtum anno MDCXXXII.

76쪽

regem primo consiliorum eius ministro et adiutori OXENsTIERNIO commissa rerum summa est Io . apertius iam fremente Saxoniae electore ac se, tot non meritis minus quam vinculis ad habendam impe rii curam adstrictum, priuato homini eidemque Oxtero postponi, indignissimum facinus clamante. O Ortum hinc atrox illud Suecos inter et Saxones odium, Ia his superiorem , illis parem agnoscere in

mogen. Q Theatriam Europaeum T. III. pag. 29. Viae etiam SA M. FUFENDOR F de reb. Suec. L. IV. S. 66. ro LONDOR PII AG. pubi. T. IV. pag. 316. Q

77쪽

rebus Euangelicorum ordinandis nolentibus ς quae quidem di densio magnae cladis instar videri potest. quoniam quorum concordia in illo concussi orbis mo tu plurimum valuisset, ii tunc alter alterum quouis modo vexabant impediebantque. Interim Suecorum sacile tum vicit auctoritas ac vix dum comperta morte regis OXENsTIERNIUS quatuor circulorum superio 'is Germaniae conuentu in Heilbroianae celebrauit. Confluxere illuc ingenti numero euangelici proceres, datumque et , addito consilio , quod fommatum dicebatur . moderamen. I;) Sequuti haec protinus Saxoniae inferioris ordines I , nec toto in imperio repertus , qui OX EN STIERNI Uri re torem detrectaret, nisi Saxoniae elector. Vox Galli ad foederis societatem illiciendi, omnisque complexus Euangelicorum arctiis mo inuicem vinculo conis

Ongendi gratia habito Franco furti a. MDCXXXIV.

conuentui grauissime idem moderatus est. I s Hinc inuidia et aemulatio Saxonis eum in modum aucta, V

quod se facturum diu per minas sparserat, Pragaeben egi nurben tonnte ι in solle Ectivitat gestὲte

78쪽

tandem eum Caesare transigeret. Is Postea quamdiu de pace mestphalica agebatur, gerendae inter Euangelicos rerum summae obstabat Brandeburgico ele tori resormatae religionis cultus; Saxonis ambigua fides erat , Suecos, ut exteros , aliisque summis disti ictos negotiis , non conuenire visum in his partem curarum vocare. Igitur pro conditione te poris , diuersi eo munere functi sunt, inter quos praecipuus fuit IT THUMS HIRNIUS, Alien- ,hurgici legatus , animo et sapientia praeclarus inprimis. Erat ergo rerum summa veluti vaga tum temporis ac hinc inde fluctuans. Breui tamen post

79쪽

in ordinem cuncta redire coeperunt, quam in rem

memorabilis est annus saeculi decimi septimi tertius et quinquagesimus , quo , praeeunte Magdeburgico, die XIV. mensis Iunii, legati Saxonis , ut summam rei evangelicue , pro antiquo illustrissimae domus in eam studio , susciperent, publice in comitiis rogati sunt. 38b Acrius illi primo resilientes, eo mox r sponsi as eritatem inflexerunt, ut de illa re ad principem se relaturos promitterent. Iterum tamen iterumque ad recipienda gubernacula solicitati, ces.sere tandem instantium precibus ac die XXΙΙ. Iulii

mensis eodem anno primum celebratus est in aedi-hus Saxonis euangelici corporis conuentus. Inde ab anno MDCLXIII. u quo nori interrupta usque ad hanc diom imperii perdurarunt comitia , mansit penes Saxonem gubernatio . quamquam delatum

electori Polon iurum regnum , ut ad catholica sacra transiret incitamento fuit. Inili tuti enim tu in erant de pace Rys uicenii tractatust, in quibus sicut res Euangelicorum magnopere agebatur , ita sine mode- amine nihil explicari commode poterat, nec tamen

aliud , quum Saxonis illud , constitui facile poste

videbatur. Ceterum haud quidquam expresso comcluso de ea re cautum, sed omnia per silentium' transmicta. I9) Auctus tamen pauor , quum et

80쪽

istam diuini cultus mutationem omnes iudicabant non tamquam adstrictam ad personam principis spectandam esse , Verum latius patere inque dies singulos

maioribus incrementis attolli. se Ducturum principem iuuenem coniugem catholicis addictam saciis sequuturos parentum religionem natos ex itho matrimonio liberos , tot denique sacri ordinis hominibus et varii generis ministris obrutum Saxoniam iri, ut tuto apud principes eius relinqui moderamen corporis euangelici non possit. is Accendebant inuidiam conscripti quidam eam in rem libelli, a I) quorum auctorem ferunt LUDEWIGI Uri, Hallensem iureconsultum. Quibus ex cauisis nunquam interesse amplius conuentibus , quos Saxo indixisset, Euangelicorum legati Omnes decreuerant. Quod ubi Dresiadae compertum statim a consilio sanctiori litterae ad

euangelicos proceres uniuersos datae sunt, quibus multum eleuata suspicione , quam propter mutationem cultus sacri a principe iuuentutis factam nonnulli concitarant , ne moderamen domui Saxonicae adimendo grauissimum rei evangelicae Vulnus infligerent , etiam atque etiam rogaban

das directorium inter evangelicos bei chur chsen