Systema iurium Corporis Euangelici. Auctore D. Ernesto Ludovico Posselt

81쪽

tur. ra Missus simul Ratisbonam legatus , qui

Coram optima quaeque sponderet. At Borussorum

rex die XXVIII. Ianuarii MDCCXVIII. itidem

litteras ad euangelicos ordines dabat, quibus sese ad suscipiendum moderamen veluti coactum profitebatur. Orare ipsos , ne quid sinistri aduersus se statuant , quando etiam maiores sui saepius eo munere functi sint. Ρraeter ea redituro aliquando pristinam ad religionem Saxoniae electori libenter semet officio isto cessurum. a 3 Plurimis inde contentionibus distracta res , quum et legati omnes, qui Ratisbonae aderant, de tollendo Saxonis regimine iam conuenissent, et Magnae Britanniae rex, intuitu electoratus Hannouerant, munus illud sibi vindicaret, a ) Poloniarum vero regis litterae circumserrentur , quibus religioni euangelicae securitatem plenam, nec alio unquam sese nisi euangelico usurum suffragio pollicebatur. as) Uinariensis dux, totus electori Saxoniae addictus, grauissimis litteris monebat : is erepto huic moderamine sore procul dubio. ut plane catholicae parti se adiungat, quo et euerti penitus religio euangelica et serale suscitari bellum possit. Iam per securitatem religioni euangelicae a rege Poloniarum praestitam , non Saxoniam . modo, sed totum corpus rei evangelicae mirum in a) FABRi Siaaiulanilei T. XXX. Pag. . sqq. 3 Ibid. pag. 86. Ap

82쪽

modum iuuari. Caput denique illud esse , quod nullo

modo Augustanae confessioni addictis inferri detri mentum queat, simul ac mala fide agere voluerit moderamen , nunquam non in tempore illud detrectaturis. - 26 Nec tamen sorte uniuersa haec satis valuissent, verum opportuna Saxoni suit fle constituendo alio rectore inter Euangelicos dii sensito, dum sibi quisque haberi eum honorem postulabat. Illa quoque in Ρalatinatu propter perturbationem status sacri gravamina sic quotidie augescebant, ut Corporis Euangelici actu et concordia inprimis videretur opus esse. Quare iterum Sareniae electoris moderamen tacite agnitum est ac huousque continua

gr Mos ΕRus T. X. p. ret 6. Memoratu digna sinit,

83쪽

S. XIV.

Haec de historia moderaminis Corporis Euan. gelici, quam breuissimis potui. Videndum nunc erit, quibus consitutio eius fundamentis et rationibus nia satur Z Quaestio ipsa in lithm deducta haec est: Moderaminis constitutio a libero Euangelicorum arbitrio ac electione pendeat, an vero utique illud primo inter ipsos loco indiuiduo quodam vinculo adia nexum et copulatum sit ita, ut deficiente Saxone ipso loci ac dignationis iuri ad sequentem debeat trans. ire Mihi quidem potior videtur eorum sententia. qui omnia putant electioni liberae tribuenda esse, quam fans sententiam et naturae rei , quae plurimum semper valet , et historiae ipsi arbitror con-ilenire. I Initio videlicet, ut vidimus, non fuit ex miserrimi temporis rationibu S, quo iure moderamen soli merito eiiug Condirectorii haben et mirerentonnen, der Cammergeriti3 . .raesentationen , undnodi mit se vietem Duder*rudi inne habenden edan

84쪽

alicui deserendum sit, rimari subtilius. Suscepit illua

fiducia virium et meritorum auctoritate, cuius interris orta emendationis sacrorum incunabula erant, defensa sortiter ab ipso atque adaucta, Saxoniae ele a tor. Fortuitum hoc, quod idem loci dignatione ceteros anteibat Quum maiorem ad curam reUOcarentpmnia subsequuta pNis tempora et positis armis abstrusiora atque umbratilia tructare vacaret, ut fere fit, de moderamine Corporis Euangelicorum lites altercationesque sunt coeptae. Iam vero res ipsa loquitur esse illud corpus aequale , in quo pari .sint me brorum omnium iura, ut in rebush ad statum eius interiorem pertinentibus , non plus possit uni quam alteri tribui. Quonam igitur iure membrum aliquod per se ac sua duntaxat auctoritate moderamen sibi

basi absque eonsensu membrorum corporis ein Dire

85쪽

vix unquam expresso quodam concluso corporis coma prehendi, natamque hinc falsam plerorumque opinionem , unice illam ex loci ordine diiudicari consuesse. Est vero et tacita quaedam comprobatio electioque, non tantum frequentior illa expressa, sed eiusdem. quoque potestatis ac efficaci N, cuius rei praemisia huns in finem de fatis moderaminis narratio documenta plurima complectitur. Ipsa quoque historia, ad quam prouocare nonnulli solent in contraria opinione asserenda, adeo non fauet ei, Ut manis este potius ipsam refellat. Nam et Sueco , ut extero , delatum regimen non potuisse ex loci ordine aestimari,

promptum est intellectu, et quamdiu de pace ' est-phalica actum fuit, ob suspiciones , quibus laborabat Saxo , nec ipsius agnitum est, nec, qui proximus ab illo esset, Brandeburgici moderamen, verum liberiarimo Euangelicorum suffragio plerumque is honos Altenburgico tributus, interdum etiam Magdebu gico. 3 Quod si sorte cum moderaminis constitutione conspirauit et Ordinis ratio, nequaquam certo acipraemeditato animi consilio , sed casu id eu nit. Praeter ea hoc sane largimur, nisi secus suaserint rationes grauissimae, non facile negligi ordinem loci ac dignationis, quae tamen regula, quum a prudentia,

non a iure , vim omnem habeat, neutiquam necessitate nescio qua proceres euangelicos adstringit. 4 3 Tos. pr ANNER UR. pata Mehh. Libr. IL s. sto.

Libr. III. f. 44. et 48. S A N. PUTENDOR P de reb. Suec. Libr. XVIII. J. 8 s. 'o Acute auctor det unparthetisthen Detrachiung bee evang. DirectoriaIsache N. D ct an lann alfo du

86쪽

Atque in hanc sere sententiam declarandum est exemplum illud, cuius non pauci summum robur esse putant, s) Palatini electoris, per aliquod tempus rectoris Corporis Euangelicorum munere functi.

g. XV.

Quod spectat ad iura ipsa moderamini adnexa, generatim praemoneo munus illud potius et miniit libertatem statuum unb bas det selben frete Eemlli. gung und Dahl die tigenti ite murtende und coniti. tuirende ursam biestὁ Directorii sti , mohl voravia seieη; dataub folgi aber ni oti has man aut in s e thei liuig biescὁ freten Consensus gar aus itine rati nes amestatis et prudentiae restectiten und fio die. selbigen fretaei stig pro norma stien, sontern blinbhindagegen hande in muste i hamit man nur ilige, das εman in Ertheilunil stineὁ consensus stet scire. is Sinainfansiti T. XXXI. pag. 612.

AE PINUS de directoris Cor Euang. pag. 4 . a inprimis Medit ad istr. pac. Spec. VIII. Miant. IV. Pag. Is a. ubi : is da6ius Directorii inter Euangelu

87쪽

rium, reliquis membris praestandum, quam dominationem in eos ullam esse, rectoremque suadendi magis auctoritate , quam potestate imperandi valere. I Ea vero uniuersa, quae a toto corpori non poterant nisi perplexe ac laboriosissime perfici, ipsius demandata sunt studio , e quibus praecipua esse arbitror sequentia. a) Primum videlicet huc pertinet ius conuocandi proceres euangelicos ad habenda sui corporis comitia, 1 In ipsis de pace mestphalica tractatibuD monuerunt Euangelici: is a te Tirection sei ander8 nichis, aloe in ministerium und importire ganὲ teine Eo limagi Dieit. DIO. G O D. de MEIERN ML pac. Mesph. T. IV. Libr. XXXI. i. I 8. pag. 76 3. D Eo habensio trieter ghursachsen ι nodi die ihn ιum Oaupt erit, hende Chur, ut id δursten active und passive eine glebae addictionem ιu Cinne tonam in lassen, alo melche Expression det leuischen δretheit dijcondenabel ist. ,,

Medit. ad injD. pac. Spec. VIII. mant. V. P. Is s I.

88쪽

domitia, quae si praeter ordinem , quoties fortui sumet subitum quid incidit, celebranda sinat, membro rum opus est consensu. δ) Alterum in hunc . elisi mvenit ius referendi rogandistrie sententias . id est , exponendi quibus de rebus iam agendum sit et iussi tu tu consultatione suffragia colligendi. Tertium his adiicio ius concissa persciendi, id cit, post collectas omnium sententias quid statuat pars maior , dispiciendi ac secundum eam decernendi. Haec iura , sino quibus non potest ullum collegii cuiusdam moderamen cogitari, alia sequuntur minora , quorum vel nomina posuisse suffecerit, qualia sunt : ius litteras ad corpus datas recipi elidi et cum ceteri S eius membris communicandi; ii nomine corporis ad alios litteras perscribetidi ac , si res poscant, publice pro eodem verba faciendi; ius denique dictaturae , ut vocant, et tabularii.

g. XVI.

Ea inter iura , quae Corpori Euangelico per

naturam cuiusuis collegii competunt, nec immerito resertur ius conventuum. Nam nisi coire liceat mem-G o T T L. f A M. T R E uERus de comitiis Corpi ang. Cap. III. F. 4. IDEM CU. III. I. 4.

89쪽

bris corporis ut in commune consulant, quo tandem modo adsequi finem propositum poterunt I) Quare qui collegium quidem ipsum non improbat, sed conventuum habendorum iuri eidem interdicit, idem facie ac si vitam alicui largiatur, Verum cibis et potu et ceteris rebus cunctis, sine quibUS non potest esse vita,carere eum iubeat. Quibus ita se habentibus satis patet iis dem rationibus niti Corporis Euangelicorum et neces.sitatem et legitimam indolem. Ipsum enim corpus quum iuitum sit, nec tamen itare sine conventuum iure possit, hoc quoque gaudere nemo sanus inficiatabitur. Praeter ea, ut supra lana monui, a) disertis verbis in legibus regiis Cae rum facultys tribuitur imperii ordinibus , quotiescunque vel necessitas ipso rum vel commodum id suaserit, per circulos aut in collegiis alioue quouis modo coeundi. Quam ob rem istos Euangelicorum conuentus non dubitarunt exteri quoque principes , ac vel ipse pontifex maximusic Adposite omnino TREUERUS de comitiis Cor Euang. Cap. II. I. 4. is partes illae, interrogat, Catholicorum et Euangelicorum , quo modo lites diri mere , quo modo inquirere in momenta caussae, con- . sultare , rebusque religionis deliberato consilio prospicere poterunt , nisi conuentus celebrent 3 Si ius co mitiorum particularium ademptum iis foret, vix con cipi potest , qua ratione partes peculiares formare avconsilia communia agitare iis liceat, is

90쪽

agnoscere . ut iam ne Catholicos quidem abstinuisse huiusniodi comitii : lilentio praetermittam.

3 Hanc omnem materiam optime atque copiosulane pera tractauit G. s. T R E U E R U S de comitiis Cor . Euang. Cap. II. praeter ea temperare mihi non ponsum, quo minus classicum hanc in rem locum ex

litteris a Corpore Euangelico die XXIII. Maii MDCCXVI. ad Caesarem datis, integrum huc transis

v. 8. in caussis religionis ceti set. tamquam unum