장음표시 사용
21쪽
s rationem generi humano promulgatarum hinea ea quae saeienda sunt vel omitιenda. Cum Deus igitur sit auctor legis naturae, eamque perrectam rationem promulget, satis constat iuri naturae omnes homines subesse qui usu fruuntur rationis. Idem jus est prorsus immutabile , tum quia Deum habet auetorem sapientissimum , sanctissimum , et in sua sapientia et sanetitate immutabilem , tum quia idem jus sie Deus homini dedit , ut sit plano congruum et accomodatum hominum naturae , quae semper eadem est ac eri LSed praecepta juris naturalis quaedam cadunt in talesaeius , qui nulla unquam re, seu conditione honestari possunt. Cujusmodi praecepta , quae velant mendacium, ser-jurium , pravam in Deum ae proximum voluntatem. Quaedam vero eadunt in tales actus, qui possunt aliqua eircumstantia cohonestarit sic ex. gr. homicidium , et furtum lege naturali prohibentur ; verum si Deo jubento , qui Dominus est vitae, et rerum, vila impio, bona avaro auferantur , caedes illω proximi , vel ablatio rerum , vilio carebunt e nam hi actus ex speciali circumstantia omnem malitiam exue
Ius gentium esι idem jus naturae uuae hominis metalliden negotiis foetetaιum , integrarumque gentium aceo datum. Scitieet ad ius naturae pertinent illa praecepta , Deum eo Iero , nemini damnum inferre , suum euique ιribuere , poeta servare. Haec enim praecepta hominem assiciunt , ut hominem , idest hac una hominis qualitate consideratum. At juris gentium praecepta sunt parentes colere , liberos alere et educare , conjugem adjuvare , magistratibus obedire, tributa Principi solvere , subditos ab injuriis defendere. Haec enim praecepta locum habere nequeunt , nisi homini addatur qualitas illa socialis majoris nempe vel minoris societatis, idest
Filii, Parentis, Conjugis, Civis, Subditi , Regis. Ius igitur gentium non dissert a juro naturae , nisi pro diversa subjeeii qualitate. Ceterum habet eundem auctorem Deum, omnibus hominibus commune est , eodemque modo rectae rationis cognoscitur , et saepissime idem ius dicitur naturale , eum nempe jus naturae latiori sensu acceptum distinguitur a jure posilivo. Ius enim posuisum esι illud , quod vel a Deo ipso eon-sιitutum est, eι per rerelationem eonιensam aut in Seripιuris,
auι in I raditionibus manifeMatur , eι jus divinum posuirum
22쪽
dieitur ; vel ab hominaus eonstituitur , et ius positivum humanum appellatur. Ius itaque positivum seu divinum , seu humanum eos tantum obligat, quibus promulgatum suit, non cunctos homines quemadmodum jus naturale, vel gentium. Sacrae Scripturae veteris et novi Testamenti sunt alter Iuris Canonici sons. Praecepta veteris Testamenti, quod Hebraeis solum fuit a Deo per Moysen promulgatum , eos tantum obligabant, et orant triplicis generis , Moralia , Iudicialia , et Caeremonialia. Praecepta moralia sunt ipsum ius naturale nova , solemni ori quo promulgatione in lapideis labulis a Deo per Mosem Hebraeis traditum. Iudicialia sunt, quae Iudaeorum politiam , seu res ci- iles dirigebant. Caeremonialia demum cultum , sacrificia , sacrosque ri-lus ordinabant, ut Christi adventum plane designarent. Moralia Christianos etiam obligant, cum ui diximus , sint ipsa Iuris naturae praecepta : verum si quae temporalis poena indicta fuit in veteri testamento adversus legis naturalis violatorem, sanctionem poenae non ad naturalia praecepta , sed ad judicialia referre oportet. Praecepta judicialia vim suam habero desierunt extincta Hebraeorum republica , qui jam omnes alieno parent imperio. Caeremonialia etiam post Christi adventum abolita omnino Sunt , cessare enim oportebat umbras , signa , et figuras adventu Christi , quem ut figurarent et significarent , ea praecepta tradita suero : et si quaedam legis veteris prae-eepta in Ponti sieum Decretalibus inserta sunt ca servantur modo ut a Pontificibus iussa , novaque vi donata. At praecepta novi Testamenti fideles solum obligant cum his tantum per Christum vel per Apostolos revelata sint , et ab Ecclesia promulgata : Cujusmodi sunt Baptismatis ablutio aqua , ct certa verborum formula ut fiat e ut manuum
impositi Ono sacri ministri ordinentur : ut panis et vinum in Eucharistico sacrificio adhibeantur : ut fideles corpore , et sanguino Christi so reficiant. Traditiones sunt praecepta/non scripto , sed Voce tradita , et quasi per manus ad nos usque constanter tranSmi S-sa , licet deinde in scriptis Patrum , et actis Conciliorum suerint conservata. Sunt autem vel dixinae , vel mere apostolicae , vel ecclesiasticae. Diuitiaco by Corale
23쪽
1 Divinae Christum ipsum habent auctorem , disseruntque
ab aliis traditionibus origine , duratione, et constantia. Nam traditiones divinae sunt, et esse debent eaedem, semper constantes , et immutabiles ; cujusmodi sunt illae , parvulos fidelium esse baptirandos : Baptismum ab Haereticis , ei Sehismaticis collatum non esse iterandum. Apostolicae sunt, quae Apostolos habent auctores, non ut praecones Christi, sed ut Pastores Eeclesiao propria auctoritate quaedam decernentes. Ex his aliae temporaneae suorunt , illarum quo duratio brevis , et ad tempus fuit: quales illae de Baptismo in nomine Iesu conserendo, do abstinentia a sanguine, et sussocato. Aliae perpetuae utpote quae
causam habuere sempiternam ut in Ecclesia servarentur equalis illa de aqua permiscenda calici , do Baptismo certis
ritibus ministrando. Traditiones demum Ecclesiasticae sunt, quae initium
sumunt a successoribus Apostolorum.
Nulla est potestas in terris, quae jus divinum positivum et scriptum seu traditum possit immutare ; nemo enim
potest tollere praeceptum, nisi qui eadem vel majori pollet
auctoritate ac auetor illius praecepti e verum Ecclesia potestalem habet declarandi , seu interpretandi jus divinum. Romanorum Pontificum Constitutiones sunt tertius juris Canonici sons. Cum enim supremo jure illi gaudeant reMndi universalem Ecclesiam , primae corum paries esse debent in legibus ecclesiasticis serendis et ordinandis. Pontis eum Constitutiones , aliae sunt generales , universam nempe Ecclesiam asscientes ; hujusmodi sunt Constitutiones aliquod si dei dogma definientes , vel disciplinam
universalem statuentes; aliae sunt particulares, quae se ilicet pro aliqua natione, regno, vel provincia formatae eorum fines non egrediuntur. Utrumque Iegiam genus vocari solet Decretorum, Epistolarum Decretalium, Bullarum, Brevium. De ereιa sunt quae Papa motu proprio si vo solus, sive Cardinalium consilio statuit.
Decretales epistolae sunt, quibus Papa ab Episcopis vel privatis consultus rescribendo aliquid constituit. Buliae sunt Epistolao Ponti selao literis Longobardi eis, seu Teutonicis conscriptae in Cancellaria , seu Dataria , sigilloque aureo , vel plumbeo munitae , a quo nomen Bullaeaeceperunt; seriptoribus enim inferioris aevi bulla idem fuit ac sigillum.
24쪽
12 Bresia sunt etiam Epistolao Ponti sietae literis Italis, seu
communibus in Secretaria Brevium conseriptae , sigilloque rubrae cerae munitae , quod D. Petrum exhibet in actu piscationis.
Quartum Iuris Canonici sontem emici uni concilia , quae sunt publica Ecclesiae comitia legitime convocata , ac celebrata , ut in iis de rehus ad fidem, mores, vel disciplinam spectantibus agatur, vel quod verum justum ac salutare ost, decernatur.
Duo sunt genera conciliorum, quaedam generalis seu oecumen a , quaedam partieularia. Generalia sunt ea ad quae, Romano Pontifice indicente , atque per se, vel per suos legatos praesidento, totius orbis Catholici Episcopi vocantur. Concilia parιieularia sunt vel nasionalia ad quae scilicet omnes unius nationis Episcopi vocantur , praesidente Patria retia , vel Prima te illius nationis ; vel Provincialia , quibus intersunt Episcopi unius Provinciae , sub suo Metropolita ; vel Diseeesana quae Episcopus eum suae Dioecesis Presbyteris curam animarum habentibus , sive Regularibus, si vo saeculari hus celebrat; et vel agendum sit de reformali ne morum , vel de rebus ad universum Clerum spectantibus , vel de publicationo Decretorum Synodi provincialis , convenire debent omnes Dioecesis Presbyteri, et Clerici. Quia vero Conciliorum statuta eos obligant , qui illis subduntur: Deilo patet Constitutionibus Conciliorum generalium omnes Fideles ol,ligari : Nationalium eos tantum, qui sunt illius nationis; Provinei alium eos qui sunt illius Pro- vineiae ; Dioecesanorum eos qui sunt illius Dioecesis. Ultimus denique Iuris Canonici sons sunt Patrum sententiae. Appellantur SS. Patres, pii illi, doctique viri, qui
praesertim usque ad Xl I. Ecclesiae saeculum res divinas scriptis illustrarunt, quorumque opera ab Ecclesia commendata sunt. Verum quoniam SS. Patres nullam habuerunt potestatem serendi leges I haec enim nascitur jurisdictione , non ex doctrina et pietato sed tantum doctores suerunt ;sequitur Patrum sententias , nisi publica auctoritato libris Iuris insertao sint ut in Deere talibus Gregorii IX. nullam legis vim habere.
Nemo tamen temere contemnat Patrum sententias e nam in negotiis per canones et Decretales nondum definitis ad as recurrendum esse decrevit Leo IV. relatus a Graiiano in Canone l. Dist. 20. Diqilirso by Cooste
25쪽
13 Haetenus de Iuris canonici sontibus: Pavea nunc de ejus divisionibus. Plures dari solent Iuris canonici divisiones ; ex. gr. injus divinum , quod Deum habet auctorem , et humanum , quod eonditum est ab ipsis Ecclesiae Pastoribus , idest Romano Pontifico, et Episcopis. Dividitur etiam in generale , seu universale , quia scilieet vim legis habet in universa Ecclesia , et partieulare , quod obligat solum homines alicujus nationis, provinciae
Sed maximo dividitur in jus seriptum et non scripιum. Ius scriptum quod proprie dicitur Leae est illud, quod e pressa Legislatoris voluntate sancitur, et plerumque scripto
Jus non seriptum , quod proprio dicitur eonsuetudo est illud quod moribus Christianorum cum animo se obligaudi inducitur, vimque legis habet Ecelesiastici legislatoris i ierantia , licet postea scripto demandetur. Λd jus Canonicum scriptum pertinent leges quae sunt in sacris libris veteris et novi Testamen ii , Canones conciliorum , Summorum Pontificum Constitutiones. Jus scriptum , seu lex non anio obligaro incipit ,
quam sit promulgatum: est enim actuum humanorum regula , quae proponi debet, cum ad incognitum nemo te
Jus non scriptam , ut obligandi vim habeat, hae conditiones requiruntur. 1. Ut consuetudo sit secundum rationem , idest neque Iuri divino positivo , nequo naturali repugnet ; irrationabilis enim censenda esset ea consuetudo , quae gravitati Ecclesiasticae disciplinae adversaretur. 2. Necessaria est actuum frequentia. 3. Temporis diuturnitas, utriusque rei judicium , an nempe in casibus particularibus sit actuum frequentia et temporis diuturuitas , relinquitur prudentis judicis arbitrio definiendum. 4. Demum oportet ut legislator animadvertat ad consuetudinem , neque illam lata lege expresso revocet. Hac de causa nou legitima consuetudo , sed abusus est, quod reclamantibus co tinuo legibus , usu introducitur. Ad jus non scriptum nonnulli reserunt traditiones , idest generales quasdam consuetudines semper in Ecclesia observatas , quae ab Apostolis traditae censentur , si incognita
est earum origo. Hujusmodi sunt illae , ut die Dominico
26쪽
ob memoriam Dominicao Resurrectionis oremus stantes, et ne jejunemus. At eum Traditiones sint praecepta voce tradita , et usque ad nos usu transmissa , convenientius eas ad jus seripium reseremus. Quod spectat Iuris canonici obieetum sciendum est in omni jure haec duo spectari posse. 1. Ius ipsum constitueno; idest quaenam sit vis , origo , auctor, genus legum. 2. Jus constitutum ; idest id quod a legibus constituitur. Hactenus loquuti sumus de Iuro Canonico constituun- te ; spectavimus enim originem, auctores, vim, et diversa genera legum canonicarum. Agendum in posterum est dojure constituto , idest de eo quod per leges Canonieas san- eitum estild omne quod lege canonica sancitur versatur super personis, rebus et judiciis Ecclesiae. Tria igitur sunt Iuris Canonici objecta; do personis in hoc primo libro ; durebus in seeundo ; de iudiciis in tertio agemus.
DL PERSONARUM IURE ET DIVISIONE.
Personas quas ius eanonicum respicit, sunt eae, quae Ecelesiam ingressae sunt, eiusque subjiciuntur potestati. Sunt igitur solum Christiani , hi nempe , qui Baptismi receptione Christi fidem professi sunt, Ecclesiaeque membra evaserunt. Prima et maxima generalis divisio Christianorum est in Clericos , qui praesunt, et in laicos qui subsunt. Do monachis seu regularibus quaeritur , num ii aliud essiciant in juro canonico genus personarum a clericis ei laicis distinctum. Quaestio lacile desilitetur si certa utamur distinctione. constat enim illos, quatenus regulares sunt , et Prinli eva eorum institutio spectetur, nullo modo pertinere ad Ecclesiasticam hierarchiam sivo ordinis sive jurisdicti nis , ideoque non inter elericos , sed inter laicos esse referendos. Nam ex fidelibus alii Christianam profitentur religionem , sed ad vitam persectam nou contendunt, ut hi di-Diuili od by Corale
27쪽
cuntur sae lares si vo eleri ei , si vo Iaiei sint i alii vero ad justitiam et Evangelica praccepta vi iam addunt rigidiorem, evangeliea scilicet consilia paupertatis , castitatis et obedie tiae sub certa regula observantes , et hi dicuntur regulares, seu cleri ei sint, seu late i. , At certum quoque est regulares posse inunc clericis a censeri , tum quia sacerdotium , quo anto carebant, fuit illis concessum , undo clericorum nomine nunc et illi intelliguntur , can. Monaehos 29. causa l6. quaest. 1., tum quia etsi eleri ei non sint , sed tantum ut riunt, Laiei professi; lamen fruuntur clericalibus privilegiis praesertim sori , et canonis, cap. Non dubium 5. de sententia eaeeommunicationis. Quamvis cleri ei omnes divino ministerio mancipentur; tamen quidam ex iis sunt inferioris ordinis ac gradus , quidam superioris. Clerici superioris ordinis sunt Episcopi, Presbyteri , et Diaeoni. Reliqui clerici , idest Subdiaeoni , Acolythi, Exorcistae, Lectores, Ostiarii sunt inserioris gradus. Episcopi sunt ex divina institutione : nam ut sacra Scriptura docet Act. cap. 20. v Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei. v Sacerdotium etiam fuit a Christo Domino immediato institutum. Diaconos potestato a Christo recepta Apostoli instituo. runti Cum enim Ierosolymis multi ex Judaeis ad Christum conversi essent, pluresque in diem converterentur, et Apostoli verbi Dei praedicationi intenti, alia Ecclesiastica munera obire non possent, elegerunt septem Diaconos , qui aulari ministrarent et rerum ecclesiasticarum curam gererent.
De reliquis ordinibus etsi Theologi et canonis tae non omnes inter se conveniant , num illi minores gradus sint diavinae institutionis r tamen certum est, eos antiquissimos esse in Ecclesia , omnesque in Diaconatu contineri. Ei sano cum diaconi omnia Ecclesiastica munera soli peragero non possent , videntur ex diaconorum ossicio quaedam veluti portiones decerptae fuisse , quae separati in singulis illis minoribus gradibus altribuerentur. Fuerunt etiam antiquitus quaedam clericorum genera, qui certa munera obire debebant , ex. gr. clerici notarii , qui acta mar irrum describebant, secretarii , qui in sacrario pontifici assistebant , mansionarii , qui curabant sacras aedes, thesaurarii Ecclesiae etc. : verum licet haec ossicia a Diuitiaco by Corale
28쪽
16 solis clericis peragerentur ; tamen non constituebant gradus, seu ordines ab iis distinctos , quos ante posuimus : nullo enim certo , solemni quo ritu ea munera conserebantur : at ordo esι olpeium eeelesiasιω- , ad quod solamni mysιleo ruuaIiquia inaugura ιur. Patet igitur ex dictis , clericos esse fideles , qui divino servitio addicuntur , id quod . fiebat antiquitus per collationem alicujus ex illis ordinibus licet minimi. Unde nemo poterat esse clericus , quin aliquo ordino insigniretur; at in recentiori disciplina fideles divino servilio mancipantur , et clerici fiunt per primam tonsuram , nullo vel ordine collato.
Prima tonsura est ex ιεrior quidam ritus , Mu eaere monia eeelesiasιim , qua fidelis jam eonfirmatus per ιοnsionem eapillorum , vesιisque eleriealis tradiιionem divino servi ι is ad- dieitur in eeelesiasticis ministeriis , eι ad minores ordines εuseipiendos disponitur. Ex hac Gefinitione sequitur 1. neminem esse prima lonsura donandum , quin ante fuerit confirmatus. Oportet enim ut fidelis antequam fiat elericus , sit persecte Christianus , quod sit confirmationis sacramento. 2. Dandam iis , quibus animus est Deo et Eeclesiae serviendi in muneribus Ecclesiasticis negandam vero iis qui eam petunt animo solo gaudendi elericorum privilegiis , ecclesiasticisque redditibus. 3. Primam tonsuram non esse ordinem ; nulla enim spiritualis potestas , vel peculiare munus ecclesiasticum clericis tonsuratis committitur : vere tamen esse dispositionem ad ordines. cuinam enim melius ordines dari queunt, quam ei qui se jam divino servilio mancipavit 4. Fidelem per primam tonsuram relatum inter cleri- eos, eos nempe qui praesunt, fieri capacem saerae jurisdietionis habendae , id est ut, accedente delegatione , vel sacro magistratu , possit exercere ecclesiasticam jurisdictionem. 5. Demum sequitur lonsuram satis esse , ut gaudeat privilegiis eleri eorum. Tria sunt potiora clericorum privilegia : primum est, ut quicumque in clericum violeutas manus injiciat , ipso Diuili od by Corale
29쪽
sacto excommunicationem majorem incurrat, a qua nemo, nisi Romanus Pontifex , eum potest absolvere excepto mortis arti eulo. Hoc privilegium dicitur Canonis , quia statuitur in eanone Lateranensis Concilii oneumenici celebrati anno 1139., qui resertur a Gratiano in Cap. Si quis suadente
Alterum privilegium, quod fori appellatur , in eo est positum , ut clerici neque in civilibus causis , ne quo in criminalibus apud iudicem laicum possint eonveniri l cap. 2.
Da foro eo eiente . Τeritum privilegium, quod eremptionis dicitur, eleri eos eximit a solutione vectigalium , aliorumque onerum a Laico principe impositorum , et intelligi debet iuxta decretum Concilii Lateranensis relatum in Cap. 4. De Immunitate. Clerici qui clericalem vestem, aut Ecclesiae servilium dimiserint, aut suerint bigami, omnia ea privilegia amittunt.
Λt si unam tantum uxorem , eamque Virginem acceperint primo privilegio certissime gaudent ; secundum in ea usis tum civilibus tum criminalibus retinent ex sententia S. Congreg. do immunitate , quamvis alii doctoros innixi cap. unic. De elericis eo fugatis in s. illud concedunt solum in eriminalibus e tertium privilegium amittunt.
DE vi TA ET HONESTATE CLERICORUM.
Nihil osi lati Trid. Cone. sess. 22. de res. cap. i. quod alios magis ad pietatem et Dei cultum assiduo instruat,
quam eorum vita et exemplum , qui se divino ministerio dedicarunt. Quapropter sic decet omnino clericos vitam , moresque suos omnes componere , ut habitu , gestu , incessu , Sermone , aliisque omnibus rebus nil nisi gravo moderatum ac religiono plenum praeseserant , lexia etiam do-licta , quao in ipsis maxima essent , effugiant, ut eorum actiones cunctis asserant venerationem. Ut igitur clerici tales sint , quaedam iis praescribuntur circa externum corporis cultum ; quaedam vero circa totam eorum vitam agendi rationem. Ad externum corporis culium pertinet lex tonsurae , idest ut Clerici derasum habeant capitis verti eum et ea pillos in circuitu tonsos , ct altera lex vestis elericalis deserendae. s clement. Quoniam 2. h. l.
30쪽
8Utraque lex quamvis sit antiquissima haud tamen extitit in primitiva Ecclesia ; nequo enim par fuit ut prioribus saeculis rasum clerici gestarent summum eaput , vel uterentur habitu a laicis distincto , ne persecutionibus maximo saevientibus in Christianos irrannorum odio ipsi se proderent, oi objicerent. At cessatis jampridem iis causis, Clerici saeculo VI. monachos aemulati , ab iis aeceperunt capitis tonsuram , quao humilitatis et modestiae tacita esset significatio e eodemque saeculo uli coeperunt habitu a Ialeis distincto , quia tunc temporis togam Romanorum, quae Vestis erat usque ad talos extensa , ipsi retinuerunt ; laici autem brevioris habitus formam a barbaris illatam adopta
Verum exploratum est , etiam prioribus illis quinquo saeculis Ecelesiam sollicitam fuisse mandare clericis tum capilli brevioris modestiam tum habitus simplicitatem. At multo plura sunt , et graviora , quae ean0nes jubent de clericorum moribus , et vilao ratione. Et primum clericis interdicitur incontinentia , familiarisque , unde illa
oritur , cum mulieribus consuetudo. Hinc ad Episeopi monilionem clerici lenentur o domo suas habitationis dimittere seminas , quae suspicionem non effugiunt , tum extraneas , ex. gr. ancillas I can. 29. dist. 81. tum otiam interdum consanguineas i can. Cum omnibus 27. dist. 81.ὶ; exceptis tamen iis , quae conjunctae sunt usque ad secundum gradum. cap. 9. De eohabit. elerie. eι mulier. JCrapula Seu comissatio , et ebrietas elericis prohibetur , quod ea exilium mentis inducit , et libidinis provocat vim. Quare in clericum qui monitus ah eo vitio sonon emendat , superior poena suspensionis animadvertiti cap. 14. h. t.) : non decet etiam clericos ad tabernas di-Vertere, nisi causa itineris scap. 15. h. t. l. Aleis et taxillis ludere , quoniam frequentissima est dificordiarum aliorumque malorum occasio , jampridem legibus civilibus vetitum suit. Quo magis igitur id clericis de-bsit interdici cap. cod. l.
Prohibentur etiam clerici venationem exercere , canes vel accipitres ad eam exercendam alere i cap. 2. De eler eo venatore . Obtinuit tamen consuetudo ut ea tantum vo- natio , quae cum strepitu canum , multitudine magnoquo
apparatu exercetur , clericis probi beatur. i Glossae in cap. l. . tit. Diuitiaco by Cooste