장음표시 사용
21쪽
diis conflictata, ct tunc praecipue a factis factionibus flevi/fine dilaceratur . Scilicet tot erupere exoret tenebris u tra tempe te Nerones , qui Romanam Ecclesiam , Cbrisi Sponsam , Fidelium
Matrem vano impetu appetentes, quum veteres ci catrices recentatIs erroribus rumpere , tum novas
in auras , ct opiniouum mondira est undentes, Luge jactis telis, sed imbecillius , ct sue ictu , eam coinodere . ct pro se ere, si tantum impietas strifcς, per funamum scelus audaιi e sunt moliti .
Ut autem Tartarea i litis Misae vim omnem , σconatum, sub invicto Romanae IR dei scuto militantes Isiliae, ae penitis; retundamus, depellam que, quod hise Inctitutionibus cum bono Deo uos prae si/turos , qua seri poterit brevitate , Deramus: maxim p re yivabit ea proxime animadvertisse , quae omnium haereseon scatebra, ct origo esse feruVtur ἔ ita enim non tantum errores is nobis arcibimus , sed etiam tutellecta errandi cassa , famdeceptiunis radicem evellemus . Nam quum et rarebomini sim per turpe sit , tunc tamen vebementer ιimendum , quum non solum turpe , Uerum etiam exitiala ea , ut in re credenda contingit: leviter enim peccat, qui errando aliis ridendum se praebet ; at Iapsus in fide, non hominum risu, vel admiratio e . sed Dei ira, ultionequ', non fluxo , ct mortali δ d aeterno , ct immutabili sudicio , punitur . Si ita est, nec usquam periculusius erratur, quam in Religione : ut omnis procul sit Theoloρiae Cand datis, errans occasio ; ad sequentia postula ta animum adiicite. Poauletur primo Animus docilis , cupidusque
22쪽
ea discendi, quae ad Fidem pertinent ,, Sacrarum
Scripturarum non nisque quaque lauaras. Sacra/um enim Literarum in scitia , non tantum iu Sacer-ldotibus , in quibus , ut ait Leo Magvussiepistola XX li I.. nec excusatione digna e it, nec venia r se in omnibus.omnino Bidelibus detellanda nimis 6t; hnulla enim es secta , quae nou sui fundamenta in , Codice aliquυ descripta , jubeat a sitiis D, . Sis . Rabbivi docent, teneri unumquemque Pentateuchi exemplar penes se habere a paria de Athorano Tin cae , soli Grajii.i u indignum magna ex parto Sacrorum temonem despicatui habent: unde Hieron mus prooemio in i iam scripsit : Si juxta Apo-
solum Paulum mi istus Dei virtus,est, Dei que sapientia , de qui nescit scripturas , nescit Dei virtutem, eiusque Sapientiam , ignoratio Scripturarum, ignoratio Christi est; Et Sanctus Gregorior tu Pasorali part i. cap. I. Qui ea , quae Dei sunt sapiunt, a Domino sapiuntur, & qui ea, quae Dei sunt nesciunt, a Deo nesciuntur, Paulo at tes ante , si quis ignorat, ignorabitur. I. ad Corini bios I 4. II. POLIuletur Mnimus omnibus Philosophiae praejudiciis vacuus , quum primis vero Aristotelis, cum Dialecticam Tertullianus in lib. de Praescript albus cap. 7., vocataartem disputandi aptiorem, dim Udae , quam flabiliendae veritati, de qua Io-quitur Apostolus ad Colos esses II. illis verbis . Videte, ne quis vos decipiat per philosophism, de inanem fallaciam secundum traditi nem hominum: secundum elementa Mundi,& non secundum Christum . Et S. Ambrosius lib. I. de Fide ρυ s. ait.
23쪽
Non in Dialecti ea placuit Deo Vivum facere populum tuum, Regnum enim Dei in simplicitate
Fidei est, non in contentione sermonis.
uod autem de uno A istotele Lixi , idem de alias dico . Omnis Philosophia adversatur Ee-Dgioni , neque ullus fuit haereticus , qui non alicui Philo opbbrtim sectae errores suos debeat . Ori-xenes , O Valentinus Platonicae r Marcion Stoicae: Aetius , Eunomitis Peripnteticae, ut narrat Di
fh aius baare si γ6. . e cujus etiam faucibus vi us suom bausit Berengarius , quod in Sacratissimam
Eucharistiam evomuit, ut bisoriae ιesantur . Iure igitur Theologus Naria enus oratione VII. con
queritur ; Pyrrhoivs instantias, Chrysppi Syllogismos, Aristotelis pravum artificium , & facundiae Platonis praestigia male in nostram Ecclesiam irrepssse, tamquam Aegyptia quaedam flagella. Sed his non amplius immoror , ut quae ab aliis Iarbexagitaraoni. III. Postuletur animus non tumidus , ct ampuli os . non contumax , ct refractarius, quique velit spere plusquυn oportet contra monitum Pauli ad Roma uos X I. In omnibus profecto modus es foroaudus ; ac praeter omnia in Dimnis . in quibus veritas investieari non potes, ct perici ' fa est coDectura. Passim veris saud i Patres de inere disserentes utuntur exemplo ignis , ct Solis, ut qui calefit, isquit He Ichius lib. II. ia Leviti in eap. 6. t On propius ad ignem accedit, ita qui de Deo disputat . F. Ba filius homilia 29. ait . Scire
debemus ,& quae dicenda. &quae tacenda sunt.' non omnia lingua Proserenda, ne mens,Velut oculus
24쪽
ius totum Solem intueri volens, lumen etiam illud, quod iam habuit, amittat . mue prudenter S. Muctinui monet in Enobiridio eap. II. luntquaedam quae net cire,quam scire, sit melius. Iuod idem elegantismis verbis expressis S. Prosper iucarmine de Ingratis. Multa etenim benh tecta latent, nescitaque prosunt, Dum mansueta Fides quaedam dilata mo
Sustinet, & nullo ignorat non edita damno. Tandem so Auimus Theologi aequus , candiduν, non durus, non docilis : Catholicae enim verita-yiι non ea es catilia, ut possit geometricis rationibοι demonstrari : sed quisque eoneθntus ese δε- beat ,si in captivitatem redigat omnem intellectum in Obsequfum Christi . Si enim in Phaseis, verbi causa, in quibus nulla joctura est , argumentis quibtisdam vi, probabilibus , absque inladubitatione , Oel te iversatione acquie simus ; cur in rebus pidei , unde salus aeterna peredet , veι nunquam destitura calamitas , nὲn summam adhibeamns sidem p ignorat cMercator an, ct ubi
sit India , se i tantum homini dicto Mens .
Ad summum latus, & tabula distinguitur
25쪽
ctent homines spe temporalis lacri, secuti hominis em , qui mendax s. cur tibi de perpetua felicitate agitur non aures commodent Verbo=Dei , qui veritas est Θ Oportet itaque in re mclximi momenti , ct unice necessaraa , in qua p rsuosio tutissima est, haesitatiosummum habet discrimen, ct
extremam perniciem , aequo animo se gerere, non
quaerere infirpo nodum , sed intellectum eaptivum dedere in obsequium Religionis, ut inculcat lo solus a
26쪽
Opica dicuntur loci, seu fontes, unde argumenta desumuntur , ut Rhetoribus, oc Dialecticis exploratum est. Oportet autem, priuiquam cum hostibus Catholicae Fidei congrediamus, ut statuatur , quonam armorum genere utendum sit , no puerorum more, paleis pugnare videamur, neve possint advertarit ictum deludere, sed eum sustinere cogantur. xii
Et loci quidem Theologie apud Scholasticos multiplices sunt, Scriptura Sacra, Traditio, Concilia, iudicium Romani Pontificis, Ecclesiae Catholicae conΩnsus, Auctoritas Parrum, Auct ritas Scholasticorum, Historiae , de humana Rallu, utquumque tamen ipsi in rei se definiant.Quod attinet ad rem nostram, quum non Omnes hi loci eandem vim habeant, nec idem pondus, imo in magnam partem sunt controveis; idcirco nequid nobis sumere videamur, quod Sectarii e X- sibi: ent, ut neqRe probatum , neque contesta tum ; dicimus duos esse locos, quhs ipsi vel inviti admittere coguntur, Scriptu as scilicet Canonicas, & Consensum totius Ecglicae, quod nos Traditionem appellamus. An autem consensus iste satis probetur per auctoritatem Concilio-A - . Tum,
27쪽
enim universum eorum argumentum sit lapsus h minis, elusilue reparatio per Missi m; lua
δ-daeis venturus significatur , creditur, exst cha
ros a quodam malo Deo dictatos esset Onim hoc cum umbris conflictari , misi, -'
Masdem liquet, & Christus idem ait Luisu
28쪽
limo versu M. Necesse es impleri omnia , quae scripta sunt in lege Mosi, ct Prophetis , O PD,
Haec autem ultima verba confirmant, divisio tem illlam ab Hebraeis factam, Librorum V tiris Testamenti, in Legem, Prophetas , & Ha giographos . Leg s nomine intelIigitur pentate chus, seu quinque illa volumina , Genesis, Exo dus , Leviticus, Numeri , & Deuteronomium.
Prophetarum libri dicuntnr Josue , libri Jud, cum , Ruth, Regum , Isaiae , Ieremiae, Ea chielis, & duodecim Prophetarum minorum . Hagiographi sunt liber Job , Psalmi, Proverbia
Ecclefialles , Cantica , Darii et , Paralipomena, Esdras, & bsther . Quamquam non omnes ι qui in Canone Ecclesiae recensentur , admissi fumum in Canone Hebraeorum, ut Sapientia, Eccle ia-sicus, Tobias, Iudith , Machabaici, de quibus
opportunius infra. . I FNcmine autem Canonis intelligimus Collectionem, seu ea thalogum sacrorum Librorum, ut iolim in Ecclesia Canon appellaba tu e Charta illa , in qua Clericorum nomina descripta erant, ut notat Albaspinaeua in Canon .ll.Concilii Antioche. ni. Hqbraici autem Canonis auctor, fertur Esdras, qui libros sacros in unum corpus redegit , atquρο ordinavit, ut tradunt Tertullianus lib. da habitu Mulierum , Clemens Alexanarinus lib. I. Stromatum, Irenaeus , & alii. Fallum tamen pia. o , quod quidam docent, ab Esdra , absque nilius exemplaris ope, sola inspiratisne Divii h dictatos fuisse omnes libros sacros quinque i vir is, qui per quadruinta dies eos, celeritate ad ua-
29쪽
. I o INsTITUTIONEs THEOLOGIA Ahili, omnes exaraverunt, postquam in captivitate Babylonica, de vastata Urbe, incensoque Tena. Plo, cuncti perierant Cod ces. Falsum inquam: neque enim omnia Oxem plaria in Templo erant, quum a Chaldaeis Combustum est, neque credibile est, nulla privata, exemplaria servata fuisse , saltem a piis vitis, Ezechiele , Daniele , Jeremia, vel ab ipso Esdra, aut a Levitis, quibus lex Dei cordi erat Hoc igitur sensu dicendus est Esdras auctar Canotas Judaeorum, quod quum ellet scriba doctus , col.
latis inter se pluribus exemplaribus, emendavit textum ab.erroribus, qui per imperitiam , vel Per oscitantiam Scribarum in eum irrepserant: Librosque lacros ordine digcssit, quo repetiun xlar . . Et lichi priorem sententiam suadeat caput decimum quartum in fine libri lU .Es irae , nemo tamen ignorat, eum librum cum praeceden- . te , ab Eccles a non recipi, ut Canonicos ἀ aoniam vero plures h recentioribus He. terodoxis conati sunt, quorundam h Libris Sa Cris genuitatem,& veracitatem oppugnare , ut
auctor systematis Praea da mitici, Thomas Hobes Anglus, & omnium pessimus, Benedictus Spinoeta in suo tractatu Theologico politico, quibus praeivit Aben Erra Iudaeus ;yopere pretium est, Catholicam sentent m adstruere , & hostium argumenta refellere , initio sumpto E libris Moy
30쪽
i Libri Pentateuchi veraces sunt,&Divini, ab ipso Moyse descripti.
P Robatur prima pars, quod sint Divini, quoi
illud simul evincitur esse veraces: quod est a Deo mendax esse nequit. Primo illa . historia est verax , quae confirmata est veris mira cuuis : huiusmodi autem est Pantateuehus e nne gaes, jam statuendum est, Moysen fuisse impo- sors m, quod esse incredibile, haec suadent argum enta . Primum: miracula MoTsis non erant, obnoxia illusioni, ni est mors repentina omnium Primogenitorum Aegypti, divisio Maris rubri, productio Ranarum , quae invaserant Omnium AEgyptiorum domos ,& locustarEm, quae depopulatae sunt eorundem agros, Columnam igneam noctu praelucere ambulantibus , dehiscere terram,& viventes absorbere homines, dic. ; e X quibus consuevit Moyses argumentum semel e Concionum, quas ad Judaeos habuit, ut scilicet ipsos testes oculatos, potentia Dei ad ejus cultum
Quod si dicas, etiam Magos Pharaonis prodigi a patrasse : contra est , quod , ea tantum fecerunt , quae ex viribus naturae fieri poterant per occultas artes, & Magiam , quae apud AEgyptios florebat. Unde quum Aaron iussu Dea,virga percussisset pulverem , qui versus est im sciniphcs, tentaverunt Malefici idem facere incantationibus , nec Potuere : unde coacti sunt consteri