장음표시 사용
51쪽
3a INsTITUTIONEs THEOLOGIAE caueam ntis filia Principis . Non sic tamen alia, ut cap. I. Filii matris tuae pugnaverunt contra me , posuerimi me en stodem in vineis : vineam
eam non custodivi. Idem, Abi post vesseta stregum , er pasce baedos tuos duxta Tabernacula pastorum , & cap. U. invenertini me cusodes , qui circumeunt civitatem: percus ruut me , ct Uu neraverunt me . Quibus significatur, non hic de foeminarum amoribus , 1ed de divinis arcanis sermonem haberi, Liber Sapientiae, neque in Canone Hebrae Drum receptus fuit, neque Hebraice lcri Plus ex tat, sed Graece dumtaxat. Existimarunt quidam a Philone Iudaeo scriptum fuisse , ut notat Hie Tonymus praefatione in libros Salomonis . Credendum est ex sententiis Salomonis ab aliquo Compihatum: unde ipsum tanquam Canonicum
Ecclesia admist, praesertim quum saeph in Epi-
solis citetur ab Apostolo , cuius testimonia lath expendit Huetius . Itaque Magister Canus lib.II. de locis Theologicis cap. II. merito Cajetanum castigat, qui eum hoc tantum sensu pro CanOnico agnoscit , quod ad mores instituendos, &fidelium aedificationem plurimum conferat.Hinc S. Augustinus lib. t de Praedestinatione Sanctorum cap. I . quum usus esset loco quodam Sapientiae cap. IV. vers. II . Raptus es ne malitia mutaret intellectum erus , & a quibusdam parvi pensus suis et, tanquam non de libro Canonico adhibitus, ita in eos invehitur r non debuit re pudiari sententia libro Sapientiae , qui meruit in Ecclesia Christi de gradu lectorum Ecclesiae tam longa annositate recitari , & ab omnibus Chri-
52쪽
LIBER I. 33 Christianis, ab Episcossis , usque ad extremos
Laicos, Fideles, Poenitentes , Cathecumen US , cum veneratione Divinae autoritatis audiri.
Ecclesiastici libium non esse Salomonis fatetur Hieronymus . Qaod est intelligendum de Compilatore , qui fuit Jesus filius Sirach, non de
1ententiis, quae Salomonis sunt, quemadmodum vero non dicitur domus opifex,qui lapiues caedit, di ligna ministrat, sed qui ea ordine collocat,& duponit; hinc factum est, ut eius auctor li-hi i, nou Salomon esse dicatur, seci Siracides, quem quidam putant suisse. unum ex septuaginta interpretibus . Ex hoc libro vi letur Aposto lus illud mutuatus ad Roman OS IX. 2I. An non habet potestatem ni ulus luti , ex eadem σn fas acere aliuae quidem vas in honorem , aliud ve- νὴ in contumeliam quod reperitur cap. XXX HI. Ecclesiastici vers. I 3. , quamvis igi vir ejus aut Oritas a multis in dubium adducta sit, Fcoesiae tamen defini: ione firmiter stabilita est. Prophetae quidam Maiores dic untur , ut la-jas , Ieremias, Ezechiel , & Daniel. : alii minU- res numero duodecim, ita dicti, quia serniones eorum sunt breves iii illorum comparatione, qui majores ideo vocantur, quia prolixa volumina condiderunt. Verba lunt August ni XVIll.de Cilitate cap. I9. De eorum autoi ita te pauci dubitarunt, paucissimi detraxerunt , at Manichaci, adversus quos iampridem Ecclesia istici Sci into res calamum exacuerunt, in primis Rullissinus lib. Xll. contra Faustum Manichaeum . Si enim Prophetiae sunt opere completae , jam divinae
sunt , iiique omnino credendum , juxtra illud
53쪽
34 INsTITU Es THEOLOGII ARChristi Ioannis XIV. as. Nunc dixi vobis priusquam sat ; ut quam factum fuerit credatis. Quum autem hic labor , Plurimis jam susceptum sit, & res egregie ostensae , ad alia contenda
Libros Machabaeorum totis viribus adortus est Calvinus in Antidoto Concilii , & alibi; quum aenim instituisset preces pro mortuis , dc purgatorium ignem Poenitus evertere . sentiebat se vehementer urgeri cap.XII. lib.II. Machabaeorum; igitur qui mos est desperantiu*, ipsis libris autoritatem eripuit. Nihil autem contra nos facit , quod in Canone Hebraeorum non sine Iecepti ; hoc enim argumentum 1 nobis superius resolutum est. Sufficit, em habitos fuisse pro Canonicis ab antiquis Ecclesiae Doctoribus Cy Priano, Nazianzeno. Ambrosio, Isidoro , aliisque: unde Sanctus Augustinus XVII l .de Civitate cap. 3 6.amLibros achabaeorum non Iudaei sed Eccle- pro Canonicis habet. Ex quo colligit opti in Bellarminus, tantum inleresse inter spiritum Au- sint , & Calvini, ut Augustinus quia credit , libros Machabaeorum esse Canonicos, inde inserat bonum esse orare pro mortuis e Calvinus , quod malam existimet orare pro mortuis, indhconficiat libros Machabaeorum non esse Canonicos ; sed audiamus Sectariorum argumenta, Primum est, quod Auctor capite ultimo libri Il. petit veniam erratorum , quod lacris Scriptoribus non convenit, qui non ingenio, de labore suo, sed Spiritu Sancto revelante scripserunt. Respondeo , non petere Veniam errorum
54쪽
L 3 et E R I. 3squoad veritatem historiae , sed quoad dignitatem, & elegantiam styli, ut ex verbis patet.Ita Paulus II. Corinthior. II. ait : Utinam fustinereris modicum quid insipientiae meae , cte. & infra
Nam ct si imperitus sermone , sed non scientia,
ἐπαSecundum salsum est , quod dicitur II. Machabaeormn r. Iuum in Persdem captivi ducerentur Patres nostri r Judaei enim non in Persidem , sed in Babylonem abducti suerunt. Respondeo,Persidem vocari etiam Regiones Persidi sinitimas , ut patet ex I. Machabaeorum UI. , ubi nuncius , qui venit in Babylonem ad Antiochum, dicitur venisse ad eum in Persidem . Ita etiam loquuntur alii Scriptores, uis, Chrysis stomus , qui homilia VI. in Matthaeum ait, Judaeos ex captivitate Persica liheratos. 'Tertium salsum est , quod dicitur in principio capitis I. libri l. , Alexandrum Philippi Macedonem primum. regnasse in Graecia; constat enim ante illum multos 'pisis in Graecia Reges Macedonum , Corinthiorum , Spartanorum , Atheniensimn , ut videre est in Euse-hii Chronico. Respondeo , id esse intelligendum, non de quocunque Graecorum Regno, sed de Mortifi-chia Graecorum : sex enim annos insumpsit Ale- ixander ad fundandam Monarchiam , sex reliquis
eam rexit, ut testanturni, Plutarchi , &c. Quartum falsam est Fanis cap. VIII. lib. I. r6. Et committunt uni P misum musratum suum per onnos Aiugulo , Ihistoriae Diodori, Aria , quod dicitur de Ro- .
55쪽
i . . Respondeo fieri mentionem unius : quia o Iichi duo essent , alternis tamen diebus imPerium habebant , & lic uni videb/tur commissa Respublica ; id modo cautum est , inquit Livius prin-.-cipio libri II. , ne si ambo fasces haberent ,
duplicatus terror videretur , nec tam exacti,
quam geminati Reges dici possent.. Quintum. Laadantur in his libris quidam, qui mortem sibi consciVerant, ut Eleazar libro I. cap. 6., de Rarias I bro II. . Sed hanc dissicultatem sustulit olim S. Augustinus Epistola o i. ad Dulcit m m , cujus sumin. a i. st, horum mortes non laudari , sed narrari, vel certe sit laudantur, id fit ex sententia hominum, qui Putant ecs viriliter agere , quiae ipsissinterimunt, juxta Lucani effatum libro lX.Pharsaliae Scire mori sors prima viris ,sed proxima cogi. Et sanὲ ita loquitur historicus de Raetia: quum iam comprehenderetur , gladio se petiit ; eligens nobiliter mori potius, quam subditus fieri Peccatoribus, & contra natales suos indignis in- . iuriis agi . Eleazar vero non se ipse occidit, sed ex casu Elephantis periit , ut in textu videre cst.
Os suit Haereticorum I. saeculi , eos libros damnare Novi Testamenti, quo,
56쪽
h. LIBER I. 3 7 causae suae infestos e ite putarent. Ita olim Alanichaei qualdam partes repudiabant ; quorum audaciam nostra aetate imitari sunt Anabaptiliae. gic Ebionitae probabant, Evangelium secundum Hebraeos, alia asperabantur et Marcion istae quae- φdam excipiebant ex Evangelio Lucae ; Cerinthus,& Carpocrates totum reiicie hant. Severiani non Bgnoverunt Acta Apostolorum , neque Epitiolas Pauli , ut nec Alogi Evangelium Johannis , in quo Logos , seu Verbum praedicatur . Hoc autem magnum argumentum est auctoritatis , & fidei eorum librorum , quod quicumque illos oppugnare tentarunt, ab Ecclesa exterminati sunt.
, Videri potest Eusebius in libris historiare Ecclesiasticae , qui rem hanc veluti ex instituto
Damnanda autem est Erasmi temeritas, qui . , in Adnotationibus in Matthaeum scribu , non esse metuendum , ne Scripturae autoritas labefactetur , si levis aliquis error in ea deprehendatur, praesertim quum Augusti talis lib.UI.de consensu Evangelistarum cap. Ull. faJeatu Evan gelistas interdum memoria lapsos: . quoa & res ipsa indicat legitur enim Matthaei XX UIl.9. Tunc impletum ea quod dictum es per Ieremiam Pro .pbetam, dic utens s Et acceperunt triginta argenteos , pretium appretiati, oc.; quod viticinium non debuit Ieremiae tribui, quum sit Zachariae
Ca P. XI. I 24, en memoriae lapsum .
Sed antequam obiectioni satisfaci m quam Diam Erasmus utitur Augustini testimonis , deamus quid de hac re senserit S. Doctor. in lib.II. de consensu Evangelistarum
57쪽
3S INsTi Tu TioNEs THEOLOGIAE scriptit; omnem falsitatem abesse ab Evangeli sis decet , non solum eam, quae oblivisendo θc.: &in Epistola Ulli. QS.Hieronymum admisso, inquit, in tantum veritatis fastigium aliquo mendacio, nulla particula horum librorum manebit , quae non possit in Zubium revocari. Calumniatur igitur Erasmus, dum sententiam illam imponit Augustino. Uenio nunc ast lapsum Matthaei , de quo differens Augustinus ab Erasmo citatus, Occa siO nem ei praebuit mentiendi . Ait enim , secretiori consilio Providentiae Dei , qua mentes Evangelistarum gubernatae fuerunt , permissum, ut memoriae Matthaei; pro Zacharia Occurreret. Jeremia , quod tamen vel ipse; vel alii legen res ediendare potuissent; at id noluit Matthaeus, animadvertens omnes Prophetas uno spiritu locutos , quae Zachariae sunt, eadem esse Ieremiae.
Alii eum Origene , & Eusebio suspicantur, hoc e sse mendum scripturae, maximh quum Li hrarii consueverint nomina propria contrahere & ex breviatura facith potuit Zacharias mutari in Ieremiam, ut ostendit Daniel Huetius in Demonstratione Evangelica propositione IX. . ias .s qui etiam hoc addit in interpretatione Syriaca, Persica, & quibusdam latinis Codicibus , neque
Ieremiae i neque Zachariae nomen reperiri,
quod&antea oeservave t Augustinus lib. IIl.de . Consensu Evangelistarum cap. VII. Evangelium primus scripsit Matthaeus annortio post mortem Chrim, ut docet auctor Ope persecti in Matthaeum , & communem esse
58쪽
LIBERI. 39 opinionem testatur Baronius . Scripsit autem ad preces Judaeorum Conversorum , ideoque ulus est sermone tum Hebraeis familiari, hoc est mixto ex Chaldaico , & Syriaco, ut Hieronymus indicat lib.III. in Pelagianos cap. I.Feruntur textus quidam hebraici, sed omnes a peritioribus Criticis habentur pro suspectis , ut oc textus Syriacus , qui hodie visitur . Secandus, Evangelium
scripsit Marcus , & quidem latinE , ut Probat
Baronius . Tertius Lucas , S. Pauli comes Peregrinationis, cujus laus est in Evangelio. per omnes Ecclesias, ut idem Apostolus ait II. ad Corinthios VlII.; idque a Paulo significari volunt illis
Verbis, quae laeph usurpat in Epistolis: Secun- in Evangelium meum . Is Graecε scripsit, ueti postremus Iohannes, cujus Evangelium Origenes, primitias Evangeliorum appellat. .
Acta Apollo lorum idem scripsit Luers, qui
e eorum auctorem prodit in prooemio ad eundem Theophilum , quem principio sui compellat; ita ut hi libri alter alteri, sibi auctoritatem Concilient. Vocatur a Chrysostomo hie liber Dogmatum de Spiritu Sancto : a Syris dicitur biso ria Apostolorum . Hieronymi ad Paulinum testimonium est, ejus libri verba omnia languentis
animae esse medicinam. Ex Epistolis Pauli una ad Hebraeos , gra Vem passa est controversiam . Marcion , dc Arius dixerunt , neque Pauli esse , neque ia-Cram . Hos sequutus est Lutherus in Prologo ad eundem , Brentius in Confessione XV icembergensi , dc Icemnitius in Examine IV. sessionis Concilii Tridentini. Concedit tamen Calvi
59쪽
go INsTi TUTIONEs THEOL GlAEixus ese A rc ii olicam , sed dubitat an sit Pauli. Quae opinio fuit multorum etiam Catholicorum, ut testanti ir busebius, & S. Hieronymes in libro de Viris illulimbus; adscripta enim fuit Barnabae, Lucae , Clementi Romano Pontifici, & Tertulliano; quum autem Tertullianus libro de pudicitia cap. XX. ejus Epistolae meminerit, eamque tribuerit Barnabae. Sed & superiori aevo Erasemus, & Caietanus in Adnotationibus ad eandem Epistolam, litem obm sopitam iterum suscitarunt. Suadetur autem, hanc Epistolam este Pauli, quia , demptis paucissimis, omnes antiqui Patres ejus ese agnoverunt, inter quos Clemens Primus , Pauli coaetaneus , Origenes , Clemens Alexandrinus, Eusebius , de Hieronymus in epistola ad Dardanum , ubi de consensu omnium Ecclesiarum telliscatur r & quamvis dicat, sua aetate , non dum fuisse relatam in Canonem
ipse tamen veterum autoritatem sequitar , neglecta temporis sui consuetudine ; fortasse enim tunc non solebat in Ecclesia legi , quod ab haereticis depravata esset , & multis addita mentis itiata , ut dotat Philamius haeresi 88. Praeterea idem hoc argamento probatur: Certum est, Petrum primam suam Epistolam ad Hebraeos scripsisse inter gentes disper ς' , ut rex ipse titulo apparet . Certum quoque est,
fecundam Epistolam ad eosdem scripsisse , ut pa- itet ex p incipio capitis IlI. ejusdem et Have eec
vobis , Fratres earissimi , fecundam scrabo Episto-ιam. Aequi ibidem fatetur Petrus, Paulum ad eos scripssse ; ergo Petro teste , Paulus soripsit ' Heli ite os . Verba autem sunt ver se Is. δ Ω-
60쪽
enr ct carissimus Frater noster Paulus, secundum
datam Mi sapientiam fripsit τοbis , sicut θ iu
omnibus Epistolis , in quibus sunt quaedam dijicialio intellectu , quae indocti , ct instabiles depravant , sicut ceteras scripturas , ad suam ipsortim peraetionem . Ex quibus duo conficiuntur a primum , Paulum ad Hebraeos Epistolam scripsisse : secundum, quod proximh innuimus , Pauli Epistolas obnoxias fuisse aliorum temeritati , &corruptioni. Argumentum, quod potissimum adversarii ostendant, sumitur ex capite II. ejusdem Epistolae illis verbis : Iuomodo nos effugiemus, si tantam neglexerimus falutem p quae quum initio aecepises narrari per Dominum ab eis k qui audiertint, confirmata es tu nos , covi intra Deo signis , ct virtutibus , θι. At Paulus ad Ga- , latas l. fatetur, se non per homines, sed a Christo per revelationem didicisse Evangelium a erga huius Epistolae scriptor alius est a, Paulo. Responden Bellarminus, Paulum haec proferre ex Persona non sua , sed hominum suae aetaris , quemadmodum Isaias cap. LXIV. ex persona populi ait: facti semus ut immundi omnes nos , ct quos pannus menstrvoMe mimersae justi- tiae nostrae: non est qui invocet nomen tuum, oc. Quod quum dicat ipse Deum invocans , non loquitur ex sua , sed e X populi persona. In Q pee non est absurdum , quod Paulus inter eos re-eenseat se , qui ab Apostolis fuere confirmati tibi enim non agit de confirmatione per detctrius m sed per miracula , ibi signis, & virtutautem vero Proximum, Paulum iam co