장음표시 사용
191쪽
R. Minime , quia non servaretur aequalitas , et esset contractus ad eaput salvum, ideoque usurarius. Contractus ad caput salvum est illo , quo quis dat sortem alicui, cum pacto dividendi lucrum, sorte aeu capiae semper salvo, quamvis amissa sit. Not. contractus ad caput salvum existimatur. I. Si oves aestimatae tradantur alteri, earumque pretium, vel ex fructibus, vel ex venditione ovium extrahat primo dans, reliqua vero emolumenta ipsi cum recipiente sint communia. Qui contractus tanquam injustus reprobatur a D. Antonin ., SIlv. , aliisque. II. Si pastori tradantur animalia cum pacto reddendi ea salva in eodem numero in fine societatis , ut dividendi lucrum , qui contractus reprobatur, quia animalia , quae pastori me o dantur, si pereant sine pastoris culpa , domino apponenti perire debent, et quia etiam non servaretur aequalitas, nam periculum esset uuius, ei lucrum est commune, et aequale. Vid. Synod. Mediolan. a S. Carolo celebratam an. I 565; ubi hie contraetus reprobatur, tanquam illicitus. lII. Si Titius tradat pastori decem vac- eas aestimatas cum tali pacto, quod liceat pastori eas distrahere, et absumere arbitratu suo , post triennium vero quandoeumque Titius petat simi-Ies vaccas , Earumque aestimationem, reddere cogatur pastor, et interea quotannis pensionem ipsis solvere. Qui contractus usurarius est, quia perinde est, ae si Titius pastori vaccas venderet; et pretium numeraudum crederet , et mutuo daret ad telaunium; interim pensionem ex eredito reeipiens.
P. Num contraetui socieIalis animalium anoni possu paetum cuse curaιianis , minorem eaelyendo portionem Pro tali Paeto, v. s. do tibi
censum vaecas pascendas ea lege, ut pro pereuntibus substituere teneam ris alias vaccas, ει pro ιali Paclo, et onere modicam pen3ionem roluas , v. s. tres vittidos rn. S. Antonin. cum aliis tanquam usurarium illud damnat, quia hioeontractus perinde est, ac si quis mutuas daret pecunias cum pacto, ut sorte semper salva, aliquid sibi detur, in quo societatis contractu sic inito palliaretur usura, licet alii defendant eumem contractum lanquam licitum et verum minus solide, ac recte ij. Q. Au detur casus, in quo rora perit socio amonenti industriam pil. Maxime , et ost, quando perit culpa apponentis industriam, si vero
sine ulla culpa sociorum sors pereat, damnum censetur commune, pOSito, quod sors fuerit communis. Ita communiter. Praeterea si nulla interveniente culpa unius Melorum causa negotiorum societatis damnum aliquod ob - Iuiusta est societas peeudum eum pacto quod dicitur ad caput salvum , neminpe, ut absoluta soci late prius restituantur pecora in eodem numero, et valore, icet illa si ut mortua, aut deteribra iacta, doinde reliqua dividantur; hic contractus est injustus, quia damnum sortis ut dictum is lὶ lotum domini est, nihil Clistodis. Et ita etiam dicimus cum Tamb. Silv. Angelo olc. contra Azor. Itone. Elc.) non licere sex in loquendo) pactum duranio societate, sussiciendi partus in locum armentorum quae moriu*ur, quia portus uti fructus societatis non deboni substitui, sol dividi; unde tale pactum redundaret in Custodis damnum. Advertondum tamen bio defieientibus pecoribus , custodis intererit probare quod illa sine sua cnlpa pctri trint, ut notat Pontas. , nurn. etc. eae L. Cum dualus, Fa. Damnassi Pro Ueso, Eae S. Lisorio Homo amatri. Troes. X. Punct. X. g. a 6.
192쪽
venerit ili nil eonsobitur commvnct inter socios, et uterque pro sua rata sentire illud debet, uti palol ex L. cum duobus 52. g 4. D. pro socio, uti mox susius explicabimus. Ille sciendum, quod lite contractus, cum sit in lavorem utrius lus , obligat de eulpa lata, et levi, seu obligat adhibero illam diligentiam , quam althiberet persona diligentior g Socius 9. Insiit.
tit. do sociolat. Ita u8. el 27. D. pro Socio, L. 5. q. R. D. commodali, et L. 23. de Rog. JiIr. O. Ad quem Meetat damnum uni eae ε ociis, causa societatis seculum R. Vol hoe damno in evenit ex societate, tanquom ex causa tiro xiuia, ut si socius eausa defendondi ni prees vulneretur, vol Si aliquid de suo expen-εfit ad merces vehendas, Pustodiendas et c., vel causa itineris, vel si in latrones incidit, a quibus rebus suis, ne pecuniis suit expoliatus, et dico osso commune hujusmodi damnum, quia siculi lucrum prove utens ex ea est eommune, ita et damnum, laud. L. Cum duobus 52. g. ai. Vol ovonii Ox
societate tanquam ex causa remota, uli exercens u Pgotiationem in via vulneretur ab inimico, et dico non esse commune, sed id talom ipsius vulnera
i , quia non est damnum ex societate, neque censentur socii in illud eou. sensisse. Lessius, Lay man, aliique ι . . mim socius teneatur eae pecunia propria facere impensas ad me eitim conservationem e c. talo, quod non sumetat pecuuia societatis R. Maxime , quia alioqia in merces non Sine Culpa socii periisse censo-buntur, si eas, vel mutuo petilis, Vel PS propria substantia suppeditatis sum.' plibus conservare potuisset, quae lamen pecunia detrahi debet in fine so .cietatis elim tuleres Surio, si passus est Socius.
. Potest ne socius inua societate cum uno, aliam inire socieIalem - alis diversam ΤR. Sine damno prioris societatis potest, alias non potest, et si facit aliam societatem, peccat, et ad restitiationem leuetur quia esset causa damni alleritis socii. Cuniliati, Concina.
R. Illi, qui impediuntur n Jure, vel bona non habsent. Hinc I. si lius, nisi sit pubes, ct bonis castrensibus, Vel quasi, non potest inire sociolatem. 2. Nediens cum infirmo durante infirmitate. 3 Advocatus cum clivulo durant olito. 4. Τntor cum pupillo, Ot minor eum curatore. Vid. Voel ad tit. pro socio Pandeetarum. Vids etiam Jus neapoli laniim de sitissa milias, ut supra.
. Quomodo facienda est divisio meri in foetetate 3 n. Facienda est pro aequalitate , habita tamen ratione ad illud, quod quisque altulit in societate , quia sic postulat hujus jus lilia eoii tractus, qui in aequali lato sunt aliar; hi ne si quis majorem puriem posuit, vel sortis, velitidii striae, pro aequali tale debet accipero majus lucrum. Concina, aliique
ιὶ In foetetalo ineunda si dumtaxat rerum usu fruetus communioelur, quae usu nun consumuntur, harum periculum illi sentiunt, In quorum dominio res extant: alvoro sanellum quod si res langibiles tradantur vel chnLsa monstitionis, vel in so- Cietatem commui itinentur, jam uos limatae in Inventario , tunc earum periculum ad socios irai sit: art. I et 23. Cod. LL. Ciu. et in Si partos lucri, ol damni in contractu sociali ori propino non fuerint. ι aulum illas aequules seri pro rata rius, quod quisque Contulit; lui aulom sua in operam
193쪽
9. Oui ponis pecuniam tantum tu foetetate, quomodo potiat caeci ere
crum , 8i Pecunis eae as esι εω ilia R. Lucrum accipit, quia eXponii periculo sortem , seu pecuniam suam quas sit instrumenitim societatis, a qua proueuit luerum. ' Q. Licesne confractui rocietati adnectere contraclum emptionis lueriinereti majoris , pro lucro certo minori pli. Maximes , quia est novus contractus , habilis lamen hisce eonditioni- Inis. I. Ut poricii tum lucrandi , et pertiendi sit ex utraque parte. II. Ut o. maiiir mitiori pretio. ni. Et, ut periculum sortis remaneat penes apponetiis
. Quotuplici modo finitur aoeietasis contractus pli. Multiplici inodo , scilicet ex personis, ex rebus , ex voluntat .et exoctione, L. Verum ess 63. g. 10. D. Pro socio, ibi: Societas solvisur eae perὀ-ιs, eae rebuS, eae vomuitate, eae tactione, ideoque sine homines sineres, sine voluntias, rixe actio interieris, disιrahi videtur foetelas. 'Ex personis dissolvitur societas per mortem naturalem unius socii quamis vis societas cum pluribus cout racia fuerit, et plures supersint, L. 4. et L.
63. s. io. D. pro socio, nam haeredes defuncti foeti non suctedunt in i cum ejus , nisi novo consensu ineatur societas , L. 35. et L. 37. D. eod. iii. Et istud Doelores extendunt etiam ad mortem civilem alienus foeti argii m. cit. text. , et g. Minor B. Iustit. lit. da capit. diminui. 'Ex rebus dissolvitur societas, quando sors eapitalis periit in totum vel eo ii ditio uom mulavit, ita ut non amplius Sit in hominum eo inmereio L. Verum 64. g. Io. D. pro foeto. Ex voluntase dissolvitur per renuntiationem, dict. L. Verum g. Ic. Advertendum tamen , quod hoc intelligitur per renuntiationem, seu mutuum Consensum sociorum omnium ; nom Si unus dumtaxat renuntiet, ipse quidem a se liberavit socios suos, se vero Don liberabit ab ipsis, quando ipsius foeteialis iii iei suil non dirimi iunc Societatem, L. Actione 65. g. 3. D. pro socio, si g. Manet 4 Iustit. . til. de societ. Ex aetione dissolvitur societas , Judicis judicio, et auctoritale , hoe est litando excitata inter Socios controverSio per judicem dirimitur per eontra- eius dissolutionem , dict. L. 65. pr. D. eod. iit. Porro societas dissolvitur publicatione bonorum, s. Publicaιione 7. Itisiit. iit. de societ. , cessione M. norum , cum quis aere alieno, et egestate oppressus bonis suis cedet ε. Ldem si quis 8. lnstit. ood. ii l. O. An contractus Trinus, seu trium contractuum sit Eoiatis 3 Ante resp. not. ν quod contractus iste est ille, in quo habetur contraetus societatis, assecurationis sortis, et veDditionis lucri sperati v. g. Petrus init contractum societatis cum Paulo negotiatore , Θpud quem centum aureos deponit, ut ipso ponente pecuniam, et Paulo industriam, uterque lueretur; praestitit, Iucrum reeipiet illi Foelo aequale, qui minorem partem in societatem
communicavit: art. I7Eo. Si vero in arbitrium boni viri lucri partes definiendas reliquerant socii, tune hujus sentcntiae ipsi parere debent, dummodo ea evidenter aequuali non repugnet: quo casu sociis intra trimestro appellandi ius est: art I726. Postremo sancitum quod leges omnes , quao hereditatis divisionem iudicialem ritum, obligationesque tuler coheredes inde extirlas respiciunt, bouorum distributionem quoque inter socius regant: art. 3744.
194쪽
am insTIT. Tra et Noam ex quo quia sperat lucrum triginta se reportaturum inii allium emtraelum asseeurationis, set pro asseeuratione dat Paulo decem, et, ui luerum sit G tum sibi, init alium contractum , quo vendit illi viginti incerta, quae sperat pro duodecim certis , sic salvo capitali, et nulli periculo exposito , obtriplicem contractum sit, quod certo recipiat duodeeim supra sortem, hoe notato: B. si dissidium inter Doelores, nam aliqui tenent esse licitum , habilis conditionibus , quarum I. Est, quod accipiens p uniam obligetur cum ea ad negotium. II. Quod lucrum certum sit adeo moderatum, ut allento capitali , quod consertur , et spe lucri majoris omnia contraelus onera compensentur. ΙΙΙ. Ut talis contractus asseeurationis capitalis sal ad instantiam alterius foeti ponentis industriam. lia Luman, de Lugo, Lessius, Molina, aliique cum Salmant. Alii vero tenent esse licitum eum diversis personis, quia revera in easu apponens sortem subest periculo perdendi, et lucrandi, non esse vero lieitum eum eadem parsona , quia per asseeurationem finitur societas , ae deis struitur, quae postulat inter socios, ut omnino habeatur communio damni, ac tueri. Quare destructo per triplicem pactionem societalis contractu , si opponens gortem aliquid accipiat, ex mutuo aceipit. D. Antonia. , D. Leti ardin. His etiam adde Bullam X ysii V. , quae ineipii Detralabilis , paequam hujusmodi contraeius reprobatur, damnatur, ae severissime prohibetur. Bie nostra malentia cum cordalioribus Theologis non est licitus, utpolo usurarius 1 .
. ouid est census , et quoluptiae '
R. Est jus percipiendi annuam , vel menstruam pensionem ex aliena re immobili, et fructifera, cum pacto redimendi quandocumque lavore Mn-
, Hie agitatur illa celebris quaestio, an liceat exigere lucrum certum,salvo capitali, medias Iribus eonfractibus, nempe societatis,assecurationis Sortis,et assecura ἀlionis lucri; contra qui conseri pecuniam cedere debebit, majori lucri parii, quod sibi probabiliter contingeret praecisis prae salis ussocurationibus. Multi DD. ut Mesebes, Concina, Haberι. Gurn. etc. negant, quia suli dicunt talis eonventio, posita sortis atque lucri assecurationis non esset amplius societas, quae de natura sua cum ea sit ut dans pecuniam periculo subjaceret, transiret in mutuum, unde non potest exigi luerum. Sod alii commuitius admittunt, ut δε avar. Tolet. Lesa. Lugo, castrop Non. Ranc. MM. Olc. dieentes quod illi tres contractus si separarim inirentur jum essent justi, et ita volunt etiam, cum fiunt cum eodem. Nec est verum, subiunguntur, quod talis contractus transeat in mutuum, quia qui accipii mutuum potest suo Iibi tu pecuniam impendere; sed hic socius omnino debet in negotiationem eam im pendero, quapropter essentialiter mutatur natura mutui. Et sciendum quod hic irἰ-nus contractus approbatus suit a saeui latibus Theologieis Colonienia, Trevivensi, Salmaticensi, Moguntineusi, et aliis ui refert quidam liber lypis editu Parisiis x 46 eum illulo : Mam. Theol. a. M aoeisse pre a rente. Dicerem lamen ut hic contractus nunquam fieret Theologorum consilio non praecedente. Eae S. Ligorio fi mo Apostol. Traci. x Punet. X. s. aar. Duil goo by GO Ie
195쪽
TMeae. XI. LIB. III. 2AP. V. 397
duoris , quod restituta peeunta extinguitur. census dividitur in reservativum, et eonSignatiuu m,. Re3σvafima est, quo quis transfert rem suam iualterum quoad dominium directum, et utile, servata sibi pensione annua super eadem re . Comisnativus est illud quod in census definitione expli.
v. Dividitur I. in realem, et personalem. Primus est illo, qui tundatur,sau constituitur super re aliqua fructifera, cui adhaeret, et qua pereunte , census perit. Sueundus est ille, qui landatur super cer ta persona obliganis, se ad annuam pensionem ex industria, arte, opificio, vel labore suo sob
Dividitur II. in perpetuum, temporalem, ei vitalis . Primus est ille,
quo pensio stante contraeiu , celerisque salvis , semper solvenda est, idem quo etiam ad heredes eensuarii, et ecnsualistae transit. Secundus est, quo pensio solvenda est solummodo ad tempus aliquod in coni metu conventum.
Tertius est illo, qui fit ad vitam, ita ut tamdiu perduret, quamdiu censu lista vivit. Census perpetuus dividitur in redimibilem, et irredimibilem. 'imus est, qui restituto per venditorem pretio potest redimi. Secundus est ille, qui amplius redimi nequit. o. Quinam dieitur censualista, eι quinam censuari R. Censualisla dieitur ille , qui poeunia eniit jus pereipiendi annuam
pensionem ex re alterius. Censuarius vero dicitur ille, qui aceepla certa pecuniae qua ulitate , se obligat ad solvendam certam pensionem eae repropria. o. confractus eensus esιne sicima pn. Census reservativus est licitus, quia quisque potest in alium transsemus rem suam sive gratis, Sive cum a uo onero, ac proinde sub onere solvendi annuam peusionem. census vero consignativus, si sit truciuarius ,
otiam est licitus, quia potest qnis liciis emere, vel omnes Ductus alicujus fundi, vel partem, si vero sit pecuniarius, licitus est habitis conditionitas. Q. Putienam condisionea requiruntur eae natura contractus, ut emana pecuniarius siι lieitus Il. Haee requiruntur I. Ut adsit vera intentio emendi, et v ndendi. II. Et apponens censum liberam rei censitae administrationem habeat lil. Ut sutidotue census in re fructifera. IV. Ut enuitur iusto pretio. V. Ut si rescensita pereat in parte, vel in toto, aequaliter pereat oeustra. Ut autem census sit licitus, et justus Juro canonico plures aliae eondi. liones requiruntur, ut videre est in consuluitona Martini V. in cap. νυμ misi , edita It Io, relata in Extra vag. I. de einpt., et vendit .li uter Eoui
in v n. , ei in constitutione Callixti Iu . in ei p. Aegimini, Mila I 455., oleliam relata in Exirava g. 2. eod lit., et in constitution E S. Pii V. inei p, Cum onus P Fostolicae servitutia, edita I 569., oi in constitutions Nicolai V. incip . Sollicitudo pastoralia. quae instanto Alphonso I. Aragonio emanata fuit in Regno Neapolitano. .lo Regno nostro Bulla Nicolai V., petente Alphonis Regs edita , recepta est, et inserta eorpori Pragmaticorum, sub.
Pragm. a.-eensib., et secundum eam in Regno nostro regitur census consignativus, unde dielua bullaris. Aliae eoastitutionea non sunt receptas
196쪽
R. IIae requiruntur. I. ut pensi is constituatne in re immobili, vel quao pro immobili habetur , illi sunt pistrina, jurisdictiones etc. II. Ut ros immobilis vel quasi immobilis sit Ductifera , nam aliter esset mutuum cum usura , quia desceret res empla, idest Ductus, Ox quo redditus percipi deinhel IlI. Ut opponatur pactum de redimenda gnandocumque favors v ndi in toris , seu de retrovendendo, ideoque non licet pacisci, ut census arbitrio emptoris, vel intra certum tempus redimatur. IV. Ut ros censui obnoxia sit certa, et secerni ab aliis possit, sive id definitis praedii finibus, si vo alio modo fiat. V. Ut pecunia pro pretio solvatur coram Notario, aut publica solutae peruniae fides exhibeatur, aut saltem cum liquido credito compens tur. VI Ut nonnisi derem aurei in singulos eon lenos quotannis a vendi lore solvantur. Si census Bullaris his instructus sit conditionibus, nullam usu.rae labem continet.
Q. Num cenatis personalis, me redimibilis alae redimibilis eae parra solius venditoris sit licitus 3
R. Specialo dure Naturae, juxta Larman, pluresqtie alios Doctores essolieitum, nam meno negat, quia stipra industriam personas constitui possit obligatio solvendi partem aliquam lucrorum annuorum , uti constitui litur decimae personales, Cap. Astoralia 28 de decim. Dixi spectato Iure Naturae, quia si respiciamus jus positivum , hoe vi delue prohibilum ex Constitutione Pii V., imo et Nieolai v. qui exigit, ut
census landetur super re coria, unde excludit personam, quae non venit sub nomine rei. Ergo Ele.
Q. An possit amoni paetum da eas ortuito in eontraetu Gnatin
R. Minime, ita ut paetum, quo venditor obligatur ad solvendum censum, si res subjecta censui pereat, sit nullum; nam cinguarius ex natura contractus non tenetur de casu fortuito, sed .pereunte re censita, in totum , vel in partem, perit etiam census ad mlnm. ε
. Potesιna smom metum in eensu, ut si rea eensita perevi in parte, vel in toto, semper eadem Pentio solvatur 7 R. Regulariter loquendo non potest, quia non adest justitia contractus. Dixi regulariter, quia si minuatur prelium, polost emptor late pactum ap
ponere, quia habetur, uti contraelus asseeurationis . .
o. An nitalitius in Eoisus, .es validus ,
R. Juxta communem Doetorum sententiam esse lieitum, elvalidum; ita ut possit quis emere jus eeriae pensionis sibi solvendae, donec vixerit, cou. eurrente tamen justo pretio. natio est, quia tam censuarius, quam cen. sualisla subit periculum aeque lucrandi, et perdendi. In Regno nostro priatur census vii alitius, modo pecunia detur ea lege, ut mortuo eo, ad cujus vitam eonstitutus cst, a venditore non sit restituenda, et quatuordeeim ducati in singulos eentenos quotannis exigantur. Pragm. a. decensib., licet ii die census vitali iius non ultra novem, aut deeem in singulos eentenos cou-
197쪽
stituatur , uti cavit carolus Borbonius , .colleci. - RegeL Diplom. pari. Ir. Til. 226. Diplona. I. Tom. 4. , t .
. Num in censu.Foasis amoni paetum anticipatas solutioncs R. Minime , 'a' 'enditor veret quod adhue non debet, quia ipse in
sine auni lenetur sql'ere pensionem , non autem tempore constituti census.
O. Camluum disserins a contractu permutationis veI mumi
R. Maxime , quia in cambio iraditur pecunia pro pecunia , in. permula tione vero traditur una res pro alia. Disseri etiam a imi luo , quia mutuumst de quacumque re consumptibili, cambium vero si. do. sola pecunia. Mutuum non redditur, 'isi post aliquod tempus, in cambio vero pecunia prae-Seus, pro praesenti statim datur. Demum mutuum est gratuitum, cambium
Q. Quot leae est cambium R. Multiplex est, scilicet siccum, et reale. Siccum, seu fictum est mi tuum palliatum sub nomine cambii, quia fingitur cambium, quando revera non sit nisi ad recipiandum lucrum propter solam dilationem solutionis. Reale quod revera sit, atque est legitima permutatio pecuniarum. Quod si permutatur pecunia aurea cum argentea, vel argentea cum alia, dicitur cambium minuIum. Si vero pecunia a nostra Civitate alio mittitur per lituras vulgo cambiale) ad solvendum dicitur locati,uu si Compsarius Cam- psori numeret pqcuniam hic Neapoli, ut a Campsoro recipiat literas cam-bii, quarum ope eamdein summam Romas recipiat.
O. Quinam iacitur Ca sor, el quinam Cum sarius Τ
Camphorem dici illum, qui in gratiam alterius. eambit. Campsarium vero dici illum ., .i' cujus gratiam sit cambium. i eambium sit illieitum Z in. Cambium siceum esse illicitum, et usurarium , nisi Iucri cessantis ratione , periculi extrinseci, aut damni emergentis quaestus fiat justus. Pius . damnavit omnia cambia ficta, et simulata in Bulla, quae incipit In eam Bnn. I 57I. Cambium vero reale sive minutum, sive Iocale esse licitum declaravit, quando absque dolo, ac fraudo sit, quia adsunt justi tituli. lucrandi. Ita eommuniter cum D. ThOm. 2. R. q. ni. art. 4. i
. o. Quinam avnι tituli quibus in cambio minuto lucrari quis possis
Η. Esse plures. I. Est conductio officinae .H.Osficium cambiendi. III.Lucrum cessauso IV. Tabor numerandi, quem constat esse pretio aestimabilem, quamvis modico Sspendio dignus sit, cum dabor sit exiguus. His adde , quod exponsae, atque incommoda in conquirendis, coacervandis, cu- stodiendis di γε Irsis monetarum speciebus sunt prelio acalimabilia , quau ο uiuia Suui nccessaria in cambio minuis.
198쪽
. O nam sunt tituli, Dibus luerari quis possu in eangio Deali
R. Sunt plures , et t. est translatio pecuniae. II. Rusdem assecuratio. III. Major aestimatio pecuniae in uno loco , ubi datur, quam tu alio , ubi redditur. Ultimus est, quia pecunia praesens pluris aestimatur,quam pecunia absens, et loco distans, quia multis est subjecta ex natura res periculis. Neque dicas , quod eampsor nou subeat aliquando haee pericula , cum solvat, vel reeipiat pecuniam per correspondentem, nam respondetur, quod hoe est per accidens, attamen subit revera Campsor onus tra serendi pecunias , quod est pretio aestimabile. Stampo.
Q. An licitum sit in foro conscientiae Ca sori erigere p0nus, auι
aliam securitatem a Ca sario rR. Maxime, quia sicut in aliis contraetibus est licitum , ita ei in hoe ;nam non est aequum, ut campsarius , qui in sui gratiam pecuniam exigit, sit in tuto , et Campsor, qui beneficium consert, in periculo permaneat.
Q. An illi, qui timium cambisndi non labent, liceat lucrari eambio
minuto 2 R. Juxta aliquos Doetores esse licitum , quin hoc nee Jurediaturae, ii enjure positivo ost illieitum, et prohibitum; non Iuro Naturae, quia cambium illud est pretio aestimabile, non Iures positivo, quia hullum datur jus hoc prohibens. Layman , aliique. Q. Si εervus, uel proetirator permutat domini pecuniam,el aliquis Iu- cretur, Potestne illud resinere rR. Vel in tali permutatione adest damnum domini t tenetur ad damna; aliter polesi retinere lucrum , quia esset Ductus industriae. Concina. Q. Si litterae mutamur pro eambio locali,et non habenι eaeecutionem, teneturne Ca sor ac damna causata Ca sario 'R. Maximo , quia in hoc contractu habetur implicitus contraelus de servando eo indemni. Porro Campsor non potest protrahere solutionem ultra empus praefixum, quia laederet Cauipsarium, ei si damnum evenit, leue
Q. Quodnam pretium potest Migi in eambio rR. Tantum, quantum a prudentibus, vel Consuetudine speelato eambiendi ossicio, vel a legitima potestate fuerit detorminatum, eae cod. Com. no viss. art. 67. pretium hoc determinatur a mercatorum , navium recto rum etc. conventu Borea di eommercio 1 . ' r) Iuro novissimo cod. Par. V. quae Legos ad commercium spectantes exhi
bel) ari. III. caulum litteras collibisticas ritu iudiciario executioilem non obtinere, ae veluti simplices promissiones eas iudicari, Maudo nomen, vel qualitas, Vel Ioea supposilitia pracseferant. Si vero conditionibus a Iure praeseriptis eae scribantur, ad publicam sane dem ualionis utilitatem executionem paratam rocipiunt, proindeque nulla exeeptionisucito ex illis orla elidi potest, dum in o littoras non amittantve, earumque posses sor bouis non cesserit: art. IV. Uudo constitutum quod is, ad quem illae diriguntur, statim ae exhibentur, vel intra R4. hor. intervallum eas recognoscere, et e ei re debet: art. Is . LL. comm .
Tum peracto reco nitionis actu eodem die, quo praescribitur, quidquid in litteris designatur, praestari debel: ari. Ig9.: si vero solutio non fiat, campsarius aetiovem Duiligod by GO I
199쪽
R. Est contractus nominatus, quo sub onere annuae pensionis ira n ,sertur in alterum rei immobilis dominium utile, retanto dirocio. Itaque i n hoe eontraelu res immobilis cum translation dominii utilis, retento direeto , seu proprietate sub oners certae annuae pensionis proprietario solvendae, alteri fruenda, et colenda conceditur, vel in perpetuum, vel ad deterinina ium tempus, non minus deeennio, v. g. ad vitam ejus, cui conceditur, vel ad unam, pluresve generationes.
. Quaenam disserentia intercedu tater censum, et, en hyleusta ΤR. In emphyte usi dominium directum penes dominum manet, utile vero transit in emphrieulam. In censu nullum dominium habet censuista, seu consualista , sed solum jus percipiendi ex se uelisera re certam pensionem
. Ouaenam dioerentia interrerit inter emphteusim, eι locasionem
R. Haec est, quod per emphIleusim transfertur in emphyleutam dominium utile rei , L. I. et s. D. si ager vectigal etc. : per location om vero non transfertur in conductorem, ne quidem dominium ultio rei, sed usus tantum , seu commoditas fructuum, L. 39. D. locat.: emphyteusis potest constitui solum in rebus immobilibus, quae cultura meliores effici possunt; locatio autem non solum in rebus immobilibus , sed etiam mobilibus.
o. uotvisae est eis Musis R. Duplex est, una dicitur e Dalas ica, et est illat, per quam bona ,
quorum proprietas ad Ecclesiam, monasterium etc. pertinet, fruenda, et colenda conceduntur , L. I . C. de Sacros. Eccles. , et cap. Potuia de locat. , et conduci. Alia dicitur laιca, seu communis, et est illa , per quam bona , quorum proprietas ad laicum perlinet, fruenda, et colenda traduu-lur, L. I. C. de jur. empliSt. . o. Quaenam conditiones requiruntur in emphyte i Τ
jur. emphit., Molina disp. 447. n. de Lusta discurs. 37. do em-pbIl. n. 4. aliique II. Ut tandetur tu re immobili. IlI. Ut dominium di-
Instituero potest vel contra cammoram, vel etiam in illos, qui in solidum eas seri pserunt: art. 63. Isthaec actio vero intra bimestre institui debel, si iis litteris agatur , quae in Italia , ejusque Insulis sint solvendae : iutra quatriinssite pro aliis ii IEuropae Principalibus: semestre in Africao Septemptrionalibus Regionibus : intra tinnum in Occidentalibus ejusdem Africae Regionibus: domum biouuio in Iudiis Orientalibus : ari. 163. Tempore autem elapso ad hujusmodi actus expletidos, si bisequantur, Campsarius ius suum amittit contra illos, qui vulgo stranti dicuntur, et etiam contra campsorem, si domonsirpi tempore solutionis, eum, cui litterae dirigebantur, solvendo imparem non fuisse: ari. I 67. ei St q. Denique campsarius edita protestatione pro solutionis dosectu Iudicem ad iro potest, ut illorum mobilia pignora tradantur, nec noli ipsi carceri mancirentur : art. 7os, et 71 . Diuitiam by Corale
200쪽
ri clii ira remitrioni apud dominum. IV. Ut singulis annis solvatur debila pensio. V. Ut siluit in ro emphriention ineliorationes. VI. Ul si culpa emphyle illae deterioratur ros, privari possit re emphyleutica . Vii. Ut possit eam oppignorare, quoad dominium, . quod ipse habet. Q. Quinam tenenιur faeere evensas ad rem emphyleusicam necessirias rR. vel istae expensas requiruntur ad rei meliorationem, aut eollectionem fruetuum, et dico teneri eas lacero omphyleutam. Vel requiruntur ad Testaurandam rem , posito, quod res sit omnino collapsa absque culpa emphyleutae, et dico teneri dominum directum. Ratio est, quia substantia rei pertinet ad ipsum dominum , jus autem lauetuum ad emphrieulam. Laymau, aliique.
O. An empsyleuta teneatur ad pensionem re pereunte PR. Vel periit in totum , ei dico non teneri, quia res domino perit, et destrueto sul octo , destruitur etiam quod in ipso erat, L. I. C. de jur . em. phJt., et g. Adeo Insin. iit. do loeat. et conduet. Vel perit in parte, et dico ad totam teneri pensio nom , quia haee solvitur ad recognitionem dominii directi. Ila communiter eum Julio Claro lib. 4. recepi. quaest. 8., ubi adducit duos sequentes versus.
Si periis tota, non debuit emphyteuis, Si periis eae parte, nulla se liberas arra si . . Num e visum possit istiere evensas in dimissione rei emphyleutieae r iit. Magnum adest dissidium inter Doetores, nam alii negant, quia rati Ne contractus empsir leuia rem emphyleuli eam meliorare tenetur. Alii veron Trinant , quia emph3levia illam melioraro non lenetur, nisi id Qxpresso fuerit deductum in pacium, ideoqus potest eas repetere , quando nou su ut modicae, sed extraordinariae. Ita Lessius, Palaus, aliique. Verum in hoe Bitondendae sunt locorum leges, consuetudines, et praxis judicandi, et tandem quantitas pensionis, nempe si est magna, si parva respectu rei in em Ph3leusim traditae. 2 .
. Quid disendum, quando emphyleuis non misit statum tempore Pen
R. Rem omphyleulieam ipso jure eadere in commissi poenam, ita ut d minus possit expellere emptiyleutam , licet de solutione interpellatus nou
i in Iuro novissimo Cod. LL. civ. ari. I 688. cantum quod si praedium empli te i cum ex parto percal, frustra postulet emphneula, ut pro rata canon imminuatur: dummodo reliquae praedii partes sussciani ad illum solvendum. Si vero pars tanti Eit, ut domi nns utilis ad canonem praestandum impar evadat, lunc domino directo Praedium restituero potest. 2ὶ duro novissimo cod. LL. iv. eantum quod in eam devolutIonis meliorationes omnes, quas emphyleuta in praedio egerit, ipsi cedant: art. Iro3. Blud autem heio unimadvertendum quod si devolutio eulpa emphyleutae svoniat, tune meliorationesis recipiet inter impensum et melioratum: Si vero jus emphileuseos tempore elapso in contractu desiliito expiret, tunc dominus directus meliorationes iuxta praedii Rugmentum tempore restitutionis existimandas restituere adigitur: potestatem vero illi facit lex annuos praedii redditus pro meliorationibus emphylaulae cum specialibypotheca constituerer art. est. Iror. Disiligod by Cooste