Quinti Horatii Flacci Opera : accedunt clavis metrica et notæ anglicæ juventuti accommodatæ

211쪽

EPISTOLARUM LIB. I. 201 Fidis offendar medicis, irascar amicis,

Cur me unesto properent arcere veterno 10 Quae nocuere Sequar fugiam quae profore credam Romae Tibur amem ventosus Tibure Romam. Post haec, ut valeat, quo pacto rem gerat et Se, Ut placeat juveni, percontare, utque cohorti.

Si dicet, Recte V primum gaudereri subinde 15

Praeceptum auriculis hoc instillare mementos it tu fortunam, sic nos te, Celse, seremUS.'

AD CLAUDIUM NERONEM.

SEPTIΜΙΠs, Claudi, nimirum intelligit unus Quanti me facta : nam, quum rogat, et prece Ogit Scilicet, ut tibi se laudare et tradere coner, Dignum mente domoque legentis honesta Neronis; Munere quum fungi propioris censet amici; Quid possim videt ac novit me valdius ipso. Multa quidem dixi cur excusatus abirem; Sed timui mea ne finxisse minora putarer, Dissimulator opis propriae, mihi commodu Uni.

Sic ego, majoris sugiens opprobria culpae, 0 Frontis ad urbanae descendi praemia. Quod si Dopositum laudas ob amici uSSa pudorem, Scribe tui gregis hunc, et sortem crede bonumque.

212쪽

AD FUSCUM ARISTIUM.

URBIS amatorem Fuscum salvere jubemus Ruri amatores hac in re scilicet una Multum dissimiles, ad caetera pene gemelli. Fraternis animis, quidquid negat alter, et alter: Annuimus pariter, vetuli notique columbi 5

Tu nidum Servas, ego laudo ruri amoeni Rivos, et musco circumlita SaXa nemuSque.

Quid quaeris i vivo, et regno, simul ista reliqui Quae vos ad coelum effertis rumore Secundo Utque Sacerdotis sugitivus, liba recusori 10 Pane egeo jam mellitis potiore placentiS.

Ponendaeque domo quaerenda eSt area primum Novistine locum potiorem rure beatori Est ubi plus tepeant hieme. ubi gratior aura 15 Leniat et rabiem Canis, et momenta Leonis, Quum Semel accepit solem furibundus acutumqEst ubi divellat somnos minus invida cura ΤDeterius Libycis olet aut nitet herba lapillis ΤΡurior in vicis aqua tendit rumpere plumbum, 20

Quam quae per pronum trepidat cum murmure rivum 'Nempe inter varias nutritur SilVa columnas, Laudaturque domus longo quae proSpicit agros. Naturam expelles surca, tamen USque recurret,

Et mala perrumpet urtim fastidia victrix. 25 Non, qui Sidonio contendere callidus ostro Nescit Aquinatem potantia Vellera sucum, Certius accipiet damnum propiusve medullis, Quam qui non poterit vero distinguere salsum. Quem res plus nimio delectavere Secundae, 0

213쪽

ΕPISΤOLARUM LIB. I. 203Mutatae quatient. Si quid mirabere, pones Invitus. Fuge magnari licet Sub paupere tecto

Reges et regum vita praecurrere amicos. Cervus equum pugna melior communibus herbis Pellebat, donec minor in certamine longo 35Ιmploravit opes hominis, fraenumque recepit: Sed postquam victor violens discessit ab hoste, Non equitem dorso, non raenum depulit ore. I AEVI, Pauperiem Veritus, Otiore metallis Libertate caret, dominum vehet improbus, atque 40 Serviet aeternum, quia parvo neSciet uti. Cui non conveniet Sua res, Ut calceu Olim, Si pede major erit, subvertet Si minor, Uret. Laetus Orte tua vives Sapienter, Aristi; Ne me dimittes incastigatum, ubi plura QCogere quam Satis St, ac non ceSSare, Videbor. Imperat aut servit collecta pecunia cuique, Tortum digna sequi potius, quam ducere, unem. Haec tibi dictabam post sanum putre Vacunae, Excepto quod non simul esses, caetera laetus. 50

AD ULLATIUM.

iaci tibi visa Chios, Bullati, notaque Lesbos ΤQuid concinna Samos quid Croesi regia Sardis lSmyrna quid, et Colophon majora minorave fama ΤCunctaque prae Campo et Tiberino flumine sordent ΤAn venit in votum Attalicis ex urbibus una ΤAn obedum laudas, odio mari atque viarum Τ- Scis Lebedus quid sit Gabiis desertior atque

214쪽

204 Q. HORATII FLACCIFidonis vicus tamen illic vivere vellem; oblitusque meorum, obliviscendus et illis, Neptunum procul e terra Spectare urentem. 10Sed neque qui Capua Romam petit, imbre lutoque Aspersus, Olet in caupona viVere nec, qui Frigus collegit, urnos et balnea laudat, Ut fortunatam plene praestantia Vitam: Nec, si te validus actaverit Auster in alto, 15 Idcirco navem trans Egaeum mare VendaS. Incolumi Rhodos et Mitylene pulchra facit, quod Paenula Solstitio, campeStre nivalibus auris, Per brumam Tiberis, Sextili menSe caminus. Dum licet, et vultum servat Fortuna benignum, 20 Romae laudetur Samos, et Chios, et Rhodos absens. Tu, quamcunque deus tibi fortunaverit horam, Grata Sume manum neu dulcia dii se in annum, Ut quocunque loco ueris, vixisse libenter Te dicas : nam si ratio et prudentia curas, 25 Non locus effusi late mari arbiter, aufert;

Coelum, non animum, mutant, qui tran mare currunt. Strenua nos exercet inertia : navibus atque

Quadrigis petimus bene vivere. Quod petis, hic est, Est Ulubris, animus Si te non deficit equus. 30

AD ICCIUM.

FRUCTIBU Agrippae Siculis, quos colligis, Icci, Si recte rueris, non eSt ut copia major Ab Iove donar possit tibi tolle querelas Pauper enim non est, cui rerum Suppetit USUS.

215쪽

EPISTOLARUM LIB. I. 205 Si ventri bene, si lateri est pedibusque tuis, nil

Divitiae potorunt regale addere majuS. Si orto in medio positorum abstemius herbis Vivis et urtica, Sic vive protinus, ut te Consostim liquidus Fortuna rivus inauret: Vel quia naturam mutare pecunia nescit; 0Vel quia cuncta puta una virtute minora. Miramur si Democriti pecus edit agollos Cultaque, dum peregre est animus Sine corpore velox; Quum tu inter Scabiem tantam et contagia lucri, Nil parvum sapias, et adhuc Sublimia cures, 5 Quae mare compeScant cauSae, quid temperet annum Stellae sponte Sua jussaene vagentur et errent;

Quid premat obscurum lunae, quid proserat, orbem; Quid velit et possit rerum concordia discors Empedocles, an Stertinium deliret acumon ' sVerum, Seu piSces, Seu porrum et Caepe trucidas,

Utere Pompeio Grospho et Si quid petet, ultro Desero nil Grosphus niSi verum orabit et aequum. Vilis amicorum est annona, boni ubi quid deest. Ne tamen ignores quo sit Romana loco resci 25 Cantaber Agrippae, Claudi virtute Neronis Armenius cecidit jus imperiumque Phraates

Caesaris accepit genibus minor aurea fruges

Italia pleno diffudit Copia cornu.

216쪽

Ut proficiscentem docui te Saepe diuque, Augusto reddes Signata volumina, Vini, Si validus, si laetus erit, Si denique poScet; Ne Studio nostri pecces, odiumque libellis Sedulus importes opera vehemente miniSter. Si te sorte meae gravis uret Sarcina chartae. Abjicit potius, quam quo perferre uberis Clitollas soriis impingas, A Sinaeque Paternum Cognomen verta in riSum, et sabula fias. Viribus uteris per clivos, flumina, lamas. J0Victor propositi Simul ac perveneris illuc, Sic positum Servabis onus, ne sorte sub ala Fasciculum portes librorum, Ut ruSticu agnUm, Ut vinosa glomos urtivae Ρyrrhia lanae, Ut cum pileolo soleas conviva tribulis. I 5Νe vulgo narres te Sudavisse serendo Carmina quae pOSSint oculo aureSque morariCaeSariSQ oratu multa prece, nitere porro. Vade, vale ; cave ne titubeS, mandataque frangas.

VILLIC silvarum et mihi me reddentis agelli, Quem tu fastidis, habitatum quinque socis, et Quinque bonos solitum Variam dimittere patres Certe muS, Spina animone ego sortius, an tu

217쪽

EPISTOLARUM LIB. I. 20a

Evellas agro et melior sit Horatius, an res. 5M quamvis Lamiae pietas et cura moratur, Fratrem moerentis, rapto de fratre dolentis Insolabiliter tamen isthue mens uni muSque Fert et amat Spatii obStantia rumpere clauStra. Rure ego viventem, tu dicis in urbe beatum 10 Cui placet alterius, Sua nimirum Stidio OrS. Stultus uterque locum immeritum causatur inique In culpa est animus, qui Se non effugit unquam. Tu mediastinus tacita prece rura petebaS, Nunc urbem O ludos et balnea villicus optas : 15Me constare mihi Scis, et discedere tristem, Quandocunque trahunt invisa negotia Romam. Non eadem miramur disconvenit inter Meque et te nam, quae deserta et inhospita tesqua Credis, amoena vocat mecum qui sentit, et odit 20

Quae tu pulchra putas Fornix tibi et uncta popina Incutiunt urbis desiderium, video ; et qu0d Angulus iste seret piper et thus ocius uva

Nec vicina SubeSt, vinum praebere taberna

Quae possit tibi; nec meretrix tibicina, cujus 25 Ad strepitum alias terrae gravis Et tamen urges dampridem non tacta ligonibus arva bovemque Di unctum curas, et Stricti frondibus explem:

Addit opus pigro rivus, Si decidit imber,

Multa mole docendu aprico parcere prato. 30ΝUnc age, quid noStrum concentum dividat, audi.

Quem tenues decuere togae nitidique capilli, Qu0m nosti bibulum modia de luce Falerni, Coena brevis juvat, et prope rivum Somnus in herba: Nec lusisse pudet, Sed non incidere ludum. 35 Non isthic obliquo ocul mea commoda quiSquam

Limat; non odio obscuro morSUque venenat.

Rident vicini glebas et Saxa OVentem.

218쪽

Cum servis urbana diaria rodere mavis; Horum tu in numerum voto ruis Invidet usum 40 Lignorum et pecoris tibi calo argutus et horti. Optat ephippia bos pigerri optat arare caballuS. Quam Scit uterque libens, cen Sebo, Xerceat artem.

EPISTOLA XV.

QUAE sit hiems Veliae, quod coelum, Vala, Salerni, Quorum hominum regio, et qualis via: nam mihi Baias

MuS Supervacua Antonius, et tamen illis Me facit invisum gelida quum peritior unda Ρer medium frigus Sane myrteta relinqui, Dictaque cessantctui nervi elidere morbum Sulphura contemni, vicia gemit, invidus aegris Qui caput et Stomachum Supponere fontibu audentClusinis Gabiosque petunt et rigida rura Mutandus locu est, et diversoria nota J0Ρraeteragendus equus Quo tendi. non mihi unius Est iter, aut Baias,' laeva stomachosus habena Dicet eque : sed equis fraenato est auris in re Major utrum populum frumenti copia paScat; Collectosne bibant imbres, puteosne perenne ISJugis aquae: nam vina nihil moror illius orae Rure meo possum quidvi Perserre patique Ad mare quum veni, generOSum et lene requiro. Quod curas abigat, quod cum spe divite manet In Vena animumque meum, quod verba ministret. mTractus uter plures lepores, uter educet apro Utra magis pisces et echino aequora Celent

219쪽

EPISTOLARUM LIB. I. 209 Pinguis ut inde domum possim haeaXque reverti

Scribere te nobis, tibi nos accredere, Pur St. MaeniuS, ut rebu maternis atque paternis 25 Fortiter absumptis, urbanus coepit haberi, Scurra Vagus, non qui certum praesepe teneret,

Impransus non qui civem dignosceret hoste, Quaelibet in quemvis opprobria fingere SMVUS, Ρernicies et tempestas barathrumque macelli, 30 Quidquid quaesierat, ventri donabat RVaro. Hic, ubi nequitiae fautoribus et timidis nil Aut paulum abstulerat, patina coenabat OmaSi, Vilis et agninae, tribus ursis quod Satis SSet; Scilicet ut ventres lamna candent nepotum 5 Diceret urendos, correctus Maenius idem Quidquid erat nactus praedae majoris, ubi Omne Verterat in sumum et cinerem, Non hercule miror, Aiebat si qui comedunt bona, quum Sit obeSo Nil melius turdo, nil vulva pulchrius ampla. V 40 Nimirum hic ego sum ; nam tuta et parvula laudo, Quum res deficiunt, satis inter vilia sortis :Verum, ubi quid melius contingit et unctius, idem

Vos apere et Solos aio bene vivere, quorum

Conspicitur nitidis undata pecunia villis. 45

AD QUINCTIUM.

ΝΕ perconteris, undu meus, optime Quincti, Arvo pascat herum, an bacci opulentet olivae, ΡOmiSne, an pratis, an amicta vitibus ulmo

Scribetur tibi sorma loquaciter et Situ agri.

220쪽

210 Q. HORATI FLACCI

Continui montes, nisi diSSocientur opaca Valle Sed ut veniens dextrum latus uSpiciat Sol, Laevum deceden curru fugiente Vaporet.

Temperiem laudes Quid, si rubicunda benigne

Corna vepres et pruna erunt si quercus et ilex Multa ruge pecus, multa dominum juvat umbra I 0 Dicas adductum propius frondere Tarentum.

Fon etiam rivo dare nomen idoneus, ut neo

Frigidior Thracam nec purior ambiat HebruS, Infirmo capiti fluit utilis, utilis alvo. Hae latebrae dulces, et jam, Si credis, amoenae, SIncolumem tibi me praestant Septembribus horis.

Tu recte vivis, Si curas esse quod audis Jactamus jampridem omnis te Roma beatum. Sed vereor ne cui de te plus quam tibi credas; Neve pute alium sapiente bonoque beatum 20 Neu, Si te populia Sanum recteque Valentem Dictitet, occultum febrem Sub tempus edendi Dissimules, donec manibus tremor incidat unctiS. Stultorum incurata pudor malu ulcera celat.

Si quis bella tibi terra pugnata marique 25

Dicat, et his verbis vacua permulceat aureS, uene magis salvum populia Velit, an populum tu, Servet in ambiguo, qui consulit et tibi et urbi, Iupiter ' Augusti laude agnoSCere OSSi S. Quum pateri Sapien emendatusque vocari 20 ReSpondesne tuo die Sodes, nomine Τ-Nempe Vir bonus et prudens dici delector.-Ego, ac tu. Qui dedit hoc hodie, cras, Si volet, auferet Ut, Si Detulerit fasces in diano detrahet idem. ione, meum est ' inquit lono, tristisque recedo. 35 Idem Si clamet furem, eget CSSe pudicum, Contendat laqueo collum presSiSS paternum Mordear opprobriis salsis mutemve colorem l