장음표시 사용
101쪽
FAgus Arbor nota, Italice Taggio vocata, L Caesalpino lib. depilant.cap. 3 putatur esse eadem Scissima Arbor Theopli. rsara, siue Farsarella vide in verbo Tipbium. Aseolaria. Vide in verbo Cotyeea, sese Codrea. Febrisueta, est Centauria, sine Centauriori micron Graecorum hoc e KCentaurium par utim Latinorum in Biondella Italoro. GLobellio lib. stirpium Aduersaria Noua cap de Centaurio Micro. Sed vide in verbo Centaurium,
FEbrifuga aliquorum, est etiam Tritago, euerauercula irin verbo Tris ago. FGg teli vulgaris, siue E pallea Vide in verbo Eryon marinum,
FEt Terrae, a me putatureta idem, ac Centaurea parua, siue Febri fuga superius dicta iam talis planta ita vocatur a Mesue in libro de simplicibus in quibus non est venenositas cap. ro Inuenio autem, oysium guillaram Parere Ia. cap. de Centaurea minori, ante metalem opinionem habuisse . Notandum etiam quod ex eodem Mesue lib. de simplicibu in quibas e vcnenosias cap. 4. Fel Terrae est etiam illa planta quae a Graecis dicitur Colocynthis ,1 Romanis cucurbita sylvestris, sius Cucurbita amara, vulso Colais quinti da FErula. Nota planta existit, minter plantas umbelli seras, suescenicula eas connumeratur, aqua oriturin destillat Sagaperium vulgo serapino dictum, est enim Lacb0ma, quq dastillata tali ferula, ut testatur Dioscorides, lib. . cap γ δ 79. de ut ego
proprijs oculis vidi in viridario is in aestat de Mense Augusti FIstucago a Thodoro saxa interpraelata vide in aerbo Bromos, FIcus. arbor no risiima, qui fructu eommestibiles producit, quae F simpli
102쪽
i mpliciter intelligatur, alio nomine Sycem vocat Theophraatu ivt optime nota Caesalpinus lib. . de plantis cap. 2. Ficus Bisera Hoc est bis in Anno fructus producens Ficus Cypria a Caesalpino li 3. de plantis cap . dicitur oriri in Creta caudice magno Populo albet simili, folio ulmi, fractus similiter in caudice nascitur germinibus quibusdam adnexus sine foliis, quater fructificat, toties germinat, sed nullum producit ad maturitatem, nisi pomo inciso, emissoq; Lache ulcedo. ficub non absimilis, magnitudo autem pruni est. Ficus Epγpria, est Morus agyptia eiusde Theopbrasti.siue sycomorus ex Caesalpino lib. 3. de plantis cap. 1. de Aut b. Hi si planti lib. . cap. 9. Italice Sicomoro ut d Egitto dicitur. Ficus Indica, siue Tunefici fera Indorum, ab aliquibus recentioribus Herbariis putatur esse Opuntia Graeco tu . Sic videtur asserete Ruth Hist plant. lib. 8. cap. 3 licet postea in eodem lib. sed in cap. 9o, aut Hist. plant sequendo Clusium Aliam Ficum Indica, diuersam ab Qpuntiadescripserit, ut apud ipsum videri potest, FIcus Laconica, Ficus Leucophalia ex eode Theoph lib. s. de causis plant: cap. 1.Sunt Species Ficus quq pr coquo gignunt,&plares alis quet quam minimet. Ficus Sylvestris, est Caprificus,de qua supra dictum est in ver. bo Caprificus. Idicula ita legitur a Theodero ara, Ma Caesare Odono Bononiensi, sed sorsan melius FI icula, qu alio nomine Polypodium vocatur . seu Herba Radioli ab Apuleio, ut testatur Lo bellius lib. stirpium Aduersaria Noua cap. deuolypodio sic ante Lobellium censuit Caesalpinus lib. a 6 deplantis cap. 6.
Filicula a Theodoro Gaza ita interpraelata.ae e caesalpino Lib. Is
de Plantis cap xa est Trichomanes, siue polytri eum vulgo vocatum, quia Trichas siue plutes Trichas essiciat, hoc est conserit,d Trichas Capilloru pulchras in Mulieribus essiciendas,quas hodie corrupto vocabulo rcco a trichis, Trefine dicunt,
filix iam Mascula, quam foemina, plantae notissimae sunt de qui bus vide in verbo Pleris, i siue Ptheris, de Teliphaeris Flor
103쪽
Florali sus vulgaris vide in verbo Struthium. Fior Rancio, videin verbo Catilia. Flor vestuto, siue ior Bestola vide in verbo Flammet flos. FIstularia Canna, eadem est, Arundo , ut est vacua ad instat Fistulae qui te sonat hoc autem dixi, ne Iuniores intelisgerent fistulam Morbosam , qua semperius . siue saniem effundit, estq; sere in curabilis Lamma Ioui .ex ςsalpino lib. st de plantis cap. o. est Iacea vulgaris Suocera e uora dicta, ut ii verbo Phlox Flam: nae flos Nisi ego fallor; est ille qui vulgo Fior Vel luto,
ueFior Zelloso vocatur, nam quis alius nos nobis perbelle demo iatrat Flammam de Flammae florem, quam iste qui alio nomine Amarantus dicitur dicebat enim Theophrastus, lib. 6 demist plata cap. 6. Flammi; stos sui est, I sine odore , qu et omnes notri tali Flore reperiuntur . . Notandu etia est hodie per a maranthum nos non loIum tellige re Florem vellatum vulgalem supra dictum, seis etiam illam aliam speciem quae a Latinis recentioribus Amaranthus tricolor vocatur quia colore uiridem Luteum , Rubicundum proferat .vulgo Fior di Gelasia dicitur, quia si flos qui a mulieribus decoras 'enustatis gratia ponatur supra Fqnestras illas, quae Gelos ς vocantur. Praeterea sciendum est etiam per Amaranthum nos intelligere illam aliam plantam qu Disciplina vulgaris uocatur, & rectius latinuuocatur Amaranthus maior storibu Panniculosis spicatis purpu
reis ex Lobesii cap. de . emarantho..
JAxammul alba fiue vulgaris vide in verbo-thragena FLos Constatinopolita nuricreticus Hierosolomitanus. vide in
Luida, vel Fluidarum Species duet propu nuntur esse a Caesalpi-
104쪽
F Oemini Eea Herba vide Phyllum. F corculum tanquam notissimum a nobis in obser uat si relinquitur, est enim Via sarium inocchio, cuius aqua destiuata ad claritatem visus oculorum facit, a Serpentibus id experientia do. lamus, quaticio enim ob senectutem ampliua non vident, adsimculum accedunt, ibiq; Spolia derelinquat, ut in Motibus Pisa nil saepe visum mobseruatum fuit. Foeniculum Porcinum Recentiorum Vide in verbo Peucedanum oenum grecum. Lieet planta visens ipsius a nobis non habea- tur, tamen eius semen frequetissimum est apud nostros Aromatarios, vulgoq; vocatur Fiengteco.s' garia vulgaris vide in uerbo Chatriae batos. 5 o u habet a verbo Frago, quod odorem reddol significati exemtb Hist,pat. lib. I cap. I.
FRangula Latinorum vide in uerbo Cobcea, siue Cotytea. F Ratini vide in uerbo Nastuti c. laut Flotes Nastulti Indice. FRaus harba; qua Carsalpino lib. I de plantis cap. 2. dicitur
Graece Apate, erit Gicorium Romanum,quod hodie temporibuo nostris uocatur Radichio Romano, Solum enim talis planta germinat ineunte aestate, non post virgilias ut diei Theoph. libo da Hist plant cap. XI.
FIaxinus, sue dumet est Fraxino inpertfis aqua destillae Mana Solutiva τεtri si Calabria, ut diximus in verbo Bumelia , FRaxinu uero Montana, euilla Arbor, gua Protei, quis ras ἰsua Oratesso vocatur F Remi genus est illa planta, quae Litaonium vocatur, ut patet ei Theoph. ib. s. de Hist plani eap. vli. ω salpinlla videtur lib., .lde PlaΠti capis. reducere Ipsum. FRemium, quod vertit Theodoru Gaeta ad Anemone, de quae
' 'fi' 8888 ξψρ si v iv raris pliati, ac differentiet omnibus
105쪽
Lo 'ς ne dica notissimae, sponteq; nascunt in Motibus Diui Iuliani supra Moenia Pisana circum uicina Monasterio ReuerEdati Monilium S. Dominici. C Roud silva, est Belli sedetulia, sine Globularia Mon pelliensii,3 Bottonaria talorum ex Lobrili lib. stirpium Aduersarii Noua cap. de Bellide Caerulea.
FRumentago de Hist pl&4riti eum videntur esse idem, ex Theopb lib. s.
Rumen tu idem ae Triticirri, seu Gradio vulgi FVngus unus cognitus videtur a Theoph. nisi dicamus illos psigo qui iuxta mare rubrum erumpunt, quiq; sole tacti in lapide commutantur, esse aliam speciem Fungi a Theoph descriptam, nos autem hodie habemus fere in sinitas specie de quibus satis luculenter agit Caesalpiaus lib. io de plantis a cap. 37 usq; ad cap. Fusus Agrestis ita intepraelatur a Theodoro Gaza is est idem ac Atractylis, sic notat Caesalpinus lib. 2. de plantis cap. . dicitur autem Atractylis, quia debetat reddere succum sanguineum, unde iure optimo idem Caesalpinus lib. 3 cap. dicit veram Atrachyle esse illam plantam, quae vulgo Caribamum Sylvestre vocatur, cuius capitula horrida paruis foliis pungentibus eircundata siauserantur dum tenella sunt, lineam sanguineam ducunt super cutem, si fricentur, unde Phonos hoc est cruor a quibusda vocata fuit, Botes fert luteos. Sed aduertenta est e Caesalpino sequenti cap. s. libri. 3. quod. flos a tractylis est clausus adisserentiam floris Iu tei patuli, siue perti, dein abitu foliati, ut facit Aster Atticus, qui
reperitur in AEarna, siue corna, quae oritur in collibus asperis, oc impestribus, in totum Minor Atram li,caulibus tu utibili, Laeci
bui, capitulisia umbella simili modo Spinoss. G Albanam.Vide in verbo Chalbaam Galbigia Aretio uini, da i mrbo siligo, de stireme αε
106쪽
hca est e cer de qua in verbo Acer. Allica,etiam Me pili genus est vide infra i verbo apud Theophrastum tib . de Hist plant. ea IaG ityo phyllus sylvestris, est idem ae Dios rinthos. ut inuet bolouas Flos. GEminalis ita interpraelata a The 'doro ara, est idem ae Horminum batiuum ex Caesalpino h ni de plantis cap. 29.
GEmmini sunt Flores Nasturti Indicim copioseia verbo Nasi
Enista, vi se in verbo Linogenista GEthyi, siue Gethvum est idem, ae Ampelo prasum sue port1 SpCn re pro nienis, ut dicit Catalpinus lib., de plat cap 3. Inestrella, vide in uerbo Linogenissa..
GIth; est pseudo Melanthium , Seu Nige ita fabrili vulgo Gip
Iuggio lena, vidern uerbo Selamum. GLadiolus ita a The dorosae inter prae a tus est ide ac Cypirus ut legit&vertit Caesalpinus lib. de plaatis cap. a. est illa planta qua vulgo Monacucci vocatur a Senensibus de quo Gladiolo vide in uerbo Cypitus, in uerbo Ensis Radix, copiosius in verbo X phion. Grans cum a Theoph lib. . demisi putat ea', inter unguentaria conumeretur, sitq boni odoris, iure merito Caesa pinus lib. 2. de plantis canos reducit ad Bena sitie Behcn uulga ruam, estq; Nucleus Triangularis Auellanae, aut Pistace similis, medulla candidam, plenam contines, oleo sana, cortice crustoso, aut nigricante, qui in alio externo ac deciduo reconditur. Glob-
107쪽
Lobularia Mon spelliensium. vide inurabo Frondiflora, zyeyrteta Nide in uerbo sothica RadicGongrus Arborum, est illa parsquet in istboribus Nodus vo
eatur, reste eodem Theoph. lib. I de Hist plant. cap. I. G Ramen Planta notissima est, cuius omnes species quidestri. buntur a Recetioribus Herbariis,in praecipue a Lobellio in libstirpiui Aduersaria Noua , in lib. obseruationum', nec non ab albore Hist planti si recensere vellem, nec annus mihi lassicerat. Rana paradisi vide in verbo Cardamomum,
G Ranata sat Mala Punica, qui vulgo Melingrani seu uel grat
GRanum Cnidium est semen Tricoccum tam chamaeleae, qua Tomariae , siue egereon Arabum. GVaiaca sive Galalaesi, idest Lignsi factu,nsi est descriptu a Theoph.nec Diose. nec ab alijs antiquis Sed est vox Indica quae significi emptu sive χε Sacta, unde tigna Guaicu siue Graiaca hoc est etianus siue Benedictu, &ab Amato Lusitata lib. primo supra Dioscoride enarratione i I vocatur etiam Morbi Gallici Ognum, uuia habeat uim curandi luem Veneream Gallicam,' ipse πω tusitanus existimauit tale lignum sanctum reduci posita ad Ebenui , vel saltem ad secundam speciem ebeni Diosc. dos crima'. rad rum 4 rabum& praecipue auicenni lib. 2 Trar c C. D -li putarunt essessurum ut testatur Niccolaus Monardes lib. e simpla bus42 Occidentali India delatis cap. de Gua yacan. sed Aduerte quod Lignum Palum, vel palum sanctum est ex opinione
di i ii reeen orum inter species igni sanct: connumerandum et ios nos docet Caesalpinus. lib.A. de planti cap. a.
Vmmi est Lachryma, siue liquor, succus sponte exiens ab Arboribus, Fruticibu , subfrui;cibus, plantis A fructibus
108쪽
HAstuti Regis , est eadem , ac Asphodelos Graecorum, su8
Asphodelus Latinorum, Albucus sue Albueum Theoph. ca Caestilpino lib. r. cap. 26. dc ulli. Hist. plant. lib. s. cap. I.
sibenum vide in uerbo Ebenus, nam sunt unum d idem. Hederet in verbo C1stas de ipsa dictum est. HEdera Cilicia ita inter praelata a Theodoro ara. est Smilaxaspera, uulgo Hedera Spinosa dicta, ut notat Caesalpinus lib. M de plant. cap. s. hanc seu intelligere potui ab Aromatari irpi sanis Fide digni si Excellentiss. Baldellas Baldellius Smplicita
avnus ex Antecessoribus meis, natione Cortonensia, qui per vigiati quatuor annos Lectura Simplicium continuo itis exercitauit, uocabat iure optimo Salsam parillam Italicam, quia in figura, temperamento, viribus esset eadem cum Salia par illa vera, qua hodie nos Medici utimur ad curandum non solum Morbum siue Luem venere. , sed etia omnes morbos frigidos catharros uulgo vocatos, iuverum fatear nihil dubitare in accipiendo talem nostram mi lac ea peram loco vere Salsa par illi, sed bene ut ni ea fert opinio, talεfiue hane diligintiam adhiberem in eius clactione vel sub titurione, ut acciperent Aroinatarii non caule uel solia similacis dicto, sedi dices crassiiusculas eius loco motan praecipue nascentes, ut supra Montem Fui Iulian supra Balnea Pliana positum, videri potest, praeterea iubere ut colligerentur de Mense Iulii, uel Sugusto, de ad summum Septembris, nam ut obseruare potui de Mese Nouembris vel Deccmbris solere incipit, ae fructus paruulos rubicundos a iundosq; producit. cur vocetur Zarza parilla vide in uerbola retari
parilla H Edera vigens. st eadem ae Aqui solium, ut in uerbo Acarninica Rigua.
Hedera Spinosa vile supra in verbo Heqera Cilicia. HElenium. non est illud vulgatum recentiorum , hoc est anulaeam pana siue Inula uulgaris, quia inter plantas odoratas a Theop alto connumeratur in lib. s. demisit plant. cap. 6 quin i mototum odoratum Describitur, sed est Marum apud Lo belli uti bsi pium Aduersaria Noua captae Maro di pro iunioribus dico cc Caesalpino lib. r. Hylant cap. 37. iii Author Hist plant. lib. cap. q. tale Merum se Maiora ira vulgar , unde facile est a Maro Maio
109쪽
Maiora na ortum duxisse, Pisis alitem Persam Gemitem vocaram ad differentia illius Persae, quet Iimaracus seu Sampsucus vocatur. HElica ab Alusio Anguillara Parere 3 . cap. de salice. tribuitur Theoph. dicitur esse illa pecies Salicis, quae vitice anoniensibus vocatur, nos autem vulgo Vetricem uocantu ἔ.
FI Eliotropium maius vide in uerbo solaris herba. HEllebori na, siue Helleborines est eadema Ellebotina sua
Elleborine. desapi pactis Dioscoridis. Elleborus. vide in uerbo Elleborus Emeris. vide in uerbo Placida uernu, Hamionium, siue Hemio nitis .ea Caesalpino lib. ic. de planti, cap. 8.est eadem aemula Theodoro Gaza interpretata, di qua in uerbo Mula satis dictum est, ni fallor Hκ modorum describitur Theoph. lib. r. de Hist. plant. apr8 sed quidnam sit adhuc ignoramus. HRpatica, eadem est, ac Lichen sine pegatella vulgaria, utctum est in uerbo, Bryon Marinum. Haiba Cannella, siue Crescione , vide in uerbo Eleo selinum.
Herba Doria vide in uerbo Pana e chironium. Hiarba Lanaria a Theodoro ira inter piaetata a Cisalpino lib4 de plantis cap s a vertitur Struthiu, de quo videas in uerbo Struthia Herba Lucciola Licet a Theoph. non proponatur , tamen quia est herba hodie multis decantata, dicimus esse ophioglossum , hoc est Linguam Serpentis tr in verbo ophioglossum diximus,&est uera herbaLucciola apud Herbarios, nam herba lucciola vulgarium Muliercularu,& idiotaru est Graminis species foliis,caulibusue quadratis costas; quae ipsa. ualet ad vulnera cosolidanda, sicut herba eciolauera, quae in pratis solum reperitur a Mense Maii usque ad medium, vel ad summum ad totu mensem Iulii sed aduerte quod oritur copiosa in pratis montanis, praecipue in illis existentibus prope
110쪽
Erclesiam, siue Her initorium Montis vocati de Lupo cauo supracem Ripae Fractet Pisanam , vulgo Libbra Facta corrupto vocabulo dictam ubi manent Reuerendi Fratres Ere mirans Diui Risugusti inni quo loci vulgarissimum est apud omnes Diuum Augustinum cona posuisse Librum vocatum de Ciuitate Dei. Fit ex ea leuis sς-pe saepius expertus sta, quod termino Vii mii quatuor horarii si non sana vulnera simplicia recentia, saltemi piorum dolores aufert, ae triduo vel quatriduo illa sanat.
Fris hamadioli vide in verbo Fili culi I Erba Sacra, siue Herba sancta vide in verbo Tornabona
Erba Sancta Maria vide in verbo Costus.
I IIxb Stella. Vide in verbo si lago.
HErba venerea. a Theodoro aeta interpraelata est eadem, aci corus apud Theophrastum . ex Aloysio Anguillara Libro vocato de simplicibus par rex cap. de eiscor Theophrasti de qua videm verbo. ecorus Erinodactylus vide in verbo Ephemerum. HErculana,cum ex Theophrasto lib. s. de Hist plant cap. s. spinae genus sit de ad Medicamenta utilis . in obseruata a nobis i linquitur. HSrculea erit Panax Heracleum, siue Herculea, vel Heraclea fronde smyinii, vel imperatori , siue Spondylium alterum D Oi: pari ex Lobellio lib. stirpium aduersaria Nouaca de Panace Heracleo
HEsperi . putatur esset ychais biluestris Rubellossore Lonllio lib. stirpium Aduersaria Noua captae Lychnide luestri. At a Caesalpinoib, 3. de plantis cap. 81. existimatur esse viola alba sylvestris eiusq; illas species quae nGia magis redolent, quam inmerdiu. -