장음표시 사용
121쪽
ebes fui. o. cle natur. humana Galenu S tr' ' dit. Lege plura de hoc apud eundem cap. Iri, artis medicinalis, & Avicennam, loco, aliquG ties jam citato.
QUARTA, quod edaces 34 sint, Ic multi
Vori: primum enim sortem habent calorem concoquentem, tum ipsis etiam plus per omnem cutem digeritur, & in ambientem aerem e Vacuatur, q)am aliis corporibus.
QUINTA, quod cito adolescant , R corpori S incrementum consequantur I validi stimum enim habent calorem Innatum: hic vero omnes 2λο- nes naturales ad auget, ergo, & earn , qua corpus ad summum incrementum α Praeci VC-
in statu morbo o , u febr bur nempe putridis bit -- iis, quando Bilis facita es nimis acris, ni alina volatilis , sanguini intime con DF, sia , aliqt a Uus
portio ad caput feratu ν , delirium , contubion S , telargum , alia pathemata jequuntur. Ouia vero in hisce remperamentis omnes humoνes optime parantur , cum omnibus requisitis dotibus , propter Lilis efficaciam, quiae, omnia solvit alimenta, miscet, attenuat, atque lentorem cacoch miam arcet, animae omnes functio ues, aqtie feliciter P
122쪽
eant J perducitur. Galen. comment. Id. aph r. lib, I. & lib. s. cap. 8. de simpl. medicament. facul t.
SEXTA , quod magnanimi sint , illatasque
Jnjurias. iniquo animo ferentes, a se propulsare statim conentur: idque maxime, ob caliditatis exu perantiam . Parum enim ab unaquaque re pati
posse, caliditatem fgnificat, inquit Avicenna. SEPTIMA , quod largi, benefici, ac liberales
sint ' praesertim in eos, unde honores se consecuturos sperant.
OCTAVA, quod summa petant, id est, ad
summos semper dignitatum, ac honorum gradus affectent viam.
NONA, quod sint hirsuti e Calida enim, lasicca temperies, sicut Galenus lib. 2. cap. IO. de temper. testatur hirsuta est: verum ea in sum.
mo. Quippe, per omnem cutem difflatur semper aliquid a calido, quo secum etiam interim , humoris nonnihil ad cutem adfert , unde pili generantur. Quomodo autem haec generatio fiat, copiose admodum ibidem docet . DECIMA, quod versuti, fallaces, & decepto. res sint.
UNDECIMA , quod praecipites snt in iram,
acerbe nonnumquam, vehementerque excandescant,& irascantur: ob animosae nimirum facultatis Vehementiam, magnum caliditatis excessum, facilem bilis commotionem, & caloris in corde ferv
x m. sq) Lege Galenum cap. 29. & 33. artis J Omurs animi assectus, sensuum minisseris
123쪽
edicinalis lib. 2. cap. 15 de sanitat. tuend. x in lib. de causis r orbor: cap. 2.
DUODECIMA, quod sint prodigi, in eos
potissimum; a quibus se, ad summos dignitatum gradus pronas Vendos sperant. DECIMAI ERTIA , quod audaces, sortes,ac an imo si sint . Ρlurimum enim in corde caJOris habent, Galeno l: b. 2. cap. I 2. de tem P Cia
. DECIMA COVA st TA , quod sint astuti , &
hoc sane; ob flavae bilis, tum caliditatem , Iumi ibilitatem.
DECiMA QUINTA ; quod graciles, id est,
inacilenti, ac rarae sint corpulentiae: ob e XV per an tzm nimirum, & immodice difflantem calidita rem. Hinc magna ex parte gracila iunt biliosi: Galeno comm. 6. lib. 4. 3phor.
DEC IMA SEXTA, quod sicci sint, id est,
DECIMA SEPTIM A , quod crocei sint colori , id est, pallidi, aut flavi. Certissima enim lucci animalis cognitio, ex colore datur. Tamquam igitur corpus, sicubi albius solito est assectum, pituitosum abundare succum indicat, sicubi palli.
. ex itantur, eo v υ diores, quo sensus Ut, iniens ristimulo assciuntur , O' rursus, eo simulus sit iu tensior , qtio humores ad eum inducen uni sunt o Lmores. Haec omnia in hom n ous bH Uae temperi et adunquem veri cantur. V d. quae de Ira dicta It ut pag. 33. n. s. iom. prim.
124쪽
dius, i aut flavius, biliolum: ita scubi ad rubicundius quam pro natura, est mutatum, sanguinis abundantiam subesse significat, sicubi ad nigrius, nigram superes e bilem ostendit. Ita Galenus t i .
q. cap. 7. de sanit. tuend. Lege eundem comment. 2. lib. I. aphor.
DE TEΜPERATURA PALEGMATICA, SIVE PITUITOSA .
PII legma dabit vires modicas , latosque, brevesque Phlegma facit pingue is , sanguis reddit
otia non iludio tradunt sed corpora
Sensus hebes , tardus motus , pigritia ,
Hic somnolentus, piger , & sputamine
Est huic sensus hebes, pinguis, color
albus. Hic recensentur notae temperaturae phlegmaticae. PRIMA , quod phlegmatici viribus sint in. firmis, ac invalidis cum enim phlegma fragi dissi. mum, ac humidissimum sit omnium, quae in ani-
125쪽
inali habentur, mobilitatem caloris an nati, nquae inde oriuntur facultates omnes magna ex parte obtundit, ac debilitat, & occasione quidem frioiditatis, torpidum, pigrumque corpus ad natu saea mones omnes reddit. Humiditatis vero ratione nervos omne S relaxat, languidosque facit: quo
fit, ut phlegmatici, in quibus, hic humor praevalet, in omnibus motibus voluntariis pigritiam
sentiant . si j I f i J Fblegmatici temperamenti fgna apud
Eoerba avium lib. 5- pag. I 86 885. praelemaend. Phlegmaticum quoque depingitur, glabiit e cutis malore, pilis albis, tenuibus, tarde cie- feentibus , albedine, tumore, mollitie, pinguedine&c. Hoc enim temperamentum, bilioso directε est
opposuiιm, in quo bilis defectus iusseacia humores lentos; glutino os parit, oe lamphama rubro sanguine seisngit, quae ad vae lateratia, satis debilia, ampla , quo, acile adfuit. Hinc
pio or e nam humor ipse ab oreine tenax, va. forum momentum debilius, huius turgentiae dup i- causam consituunt . Ideo pblegmatici sere omnes, torpidi, inertes, ponderos. Vid. p academ. Duerbaaυ. 3. pag. 3os. diction. levitas.)Corpus leve est ad sensum , quoties perspira uaequabiliter, id autem fit, quando humores omnes, per Vasa omnia perfecti e distribuuntur . Vero pars corporis minus peripitat , ea gra Orest & si totum corpus non perspirat, totum PQR 'ierosum est. Item cap. 63. num. L
126쪽
staturaeo ob debilitatem enim caloris innati, corpus in longum extendi non potest ; porrigitur ergo ,& in latitudinem protenditur. a)TERIIA, quod pingues sint, & obest: nimirum ob frigiditatem, & humiditatem. Ade enim, vel pinguedo superflua, frigiditatis, & humiditatis excessum significat , Sc temperaturam corporis phlegmaticam . Quicquid enim in sanguine, pingue, te Ve, & tenue est, id in calidioribus corpo bus, alimentum quoddam, ea lido sit.'in frigidioribus servatur : Cum porro; id venae extra se tran in i Ierint, ubi in frigidas particulas incidit , quod genus membranae sit , in iis conis crescit, & in adipem, sive pinguedinem con Vero j fi J Omnes actiones , , motus, tam volun-sarii, quam vitales, ab tina , eadem que o Ausa liciuntur ζ a Deditiori insuxu nempe sanguinis ar-zeriosi ad caput, o Ipiritus nervosi a capite ad σeliquas partes. Biliosis, aeque celeris janguinis mo-τus, o functi ones omnes, a) animi afestur: ti.
r s 'guiuis majores sunt resistentia solidorum.
127쪽
tituro sq) Galeno lib. 2. cap. s. de temperandi
Sequitur deinde, sanguineos, esse staturae mediocris. Quicumque enim corporum habitus, & tem perata natura iunt , & mediocri exercitatione utunis tur, hos necesse eli L σαρκους esse , id vero est, mediocri omnino corporis habitu .
QUARTA, quod ad otia, quam ad studia propensores sint: instrumentis imirum, veluti torpentibus ob frigiditatem . Galenus lib. g. de sympto m. Caulis cap. 3.
QUINTA, quod snt somnolenti, idque ob
multam cerebri humiditatem , & frigiditatem. Frigiditas tamen, minorem vim ad procreandum somnum, quam humiditas obtinet. Galen. cap. 22. artis medicinat.
SEXTA, quod tardi, ac hebetis snt ingenii: que in ad modum enim mentis celeritas ς - νεια Graecis diffa , Sc discendi facilitas. quam ευμιά- Θ κν iidem vocant, a caliditate, & liccitate , ita
eorundem hebetudo, ac tarditas a contrariis ' neminpe a frigiditate, & humiditate, exordium fuscio' 3J Omum nempa humores alimentiti; ι φροfortasse etiam excrementitii , qui propter re nil sum solidorumi momentum, intra vasa retinentur, mi ensibilis perspiratio omnino Iuppressa, vel ni ἰs parca, obesitatis causam con 'ituunt. Iidem humores in biliosis, proprer Iam adsignatas causas omnes, in perspirationem insensibilem habeunt, unde reliis
que excretiones lotae minores.
128쪽
piunt. Galenus cap. 12. I 5. I 8. & 22. artis medicinat. SEI'TIMA, quod tardi sint motus, & hoc frigiditatis , ac humiditatis ratione frigid enim proprium est non movere; humidi vero relaxare. OCTAVA, quod sint pigri. NONA, quod sint somniculosiores: quorum omnium causae. ex jam dictis, satis conflant. Postremis duobus versibus, repetuntur notae prae dictae cum Quibusdam aliis.
PRIMA . quod sint somnolenti. SECUNDA , quod pigri, ac tardi sint ad quam,
TERTIA, quod multi sputi in frigiditas
enim improbe concoquir, ac digerit, proinde mul-ra in corpora eXcrementa relinquit.
QUARTA, quod sensibus minime vigeant r
Galenus cap. 22. artis me dic.
QUINTA, quod sint pingues. SEXTA, quod album habeant faciei colorem de quo satis in praecedenti capite , nempe 89. sil in suoties omnium eUacreationum maxima descit in obess , quκlis est insensibitis perspiratio, necesse es , si Natura per Durtim , sudorem , tiri-ῆμm, se esturar, 1 ιυς suo blimore Ie exoneret
129쪽
bEliat adhuc, tristis cholerae, substan
Hi vigilant studiis, nec mens est de-dria somno, Servant propoli tum , sibi nil reputant
In vidua, , tristis, cupidus , dcxtra
Non expers fraudis, timidus, lutei Quo
Signa melancholicae temperaturae, hoc in loco referuntur. Ac ΡRIMUM quidem, quod melancholici sint pravi, hoc est rnalis, feris, ac pervditis moribus , ut uui eo, maestitia facile induia cantur, ut mortem desiderent, jugularique se optent, I) & odio prosequantur omnes quotquot i) Melancolici facile in furorem n idunt, Me i a delirium melancholicum. IV a namque uirr
130쪽
viderint Galeno lib. 3. de loe. assi El. cap. 7. SECUNDUM , quod tristes admodum sint, insiliasque sibi rendi in omni vita suspicentur. Ob turbidos nimirum, δc tenebricosos, qui, e melanch ilico humore , procreantur spiritus. Quemadmodum enim puri , ac tenues spiritus laeti- etiam, ita e contrario, turbulenti, ac crassi, tristi.
TER ΙUM , quod taciturni sint , & pauco
rum Verborum : ut enim caliditas garrulitatem , sic frigiditas taciturnitatem, & silentium generat. QUARTUM, quod ad bonarum artium si uis dia apti, habites, atque accommodati sint , propter soli ludi nes nimirum, di secrera, quae fere petunt loca . Nam ut lib. a. epistola ultima Horatius ait.
Scriptorum ebcrus omnis, amat nemus, edi fugis
b iis ad onput dela ta Vid. Caput 89. n. - .ima inationem, ratio initim turbat , merorem,irbiit iam non raro vitiae te dium carisat, am9 evi solitudinis , commercii societatis odium . Vertim dum bene Dalent, licet in invincibili Docon-dria, ingenio, mentis penetratione prolant ἰatque ad altissimas cognitioncs Perυeniunt . Huius remperamenti sona apud Boer baavrum om. 5. praeis
que temperiei indicantia habentur, glabrities, pili ninerrimi, macilentia ingens, siccita. magna; eolor ubique maxime niger . . . . ira, merOc IInagna pcnetratio intumis atrae &c.