장음표시 사용
171쪽
pebris interm ttens At continua.
Saepe febris intermittens quali continua est; sci licet cum accessiones vel protrahuntur, vel ipse conjunguntur r Alterum singe perniciosius, quod tertio quidem die revertitur, ex orito autem et quadraginta horis fere sex et triginta per accessiones occupat interdum etiam vel minus vel plus ) neque ex toto in rem lane desipit: sed tantum Lotus es. Id genus plerique Medici ημιιτριτ ον appellant. vel cum viY ulla relinquit tempora rei nissioniim; sic, ut aliqua=rtum quidem minuatur ex febre , nihilominus tamen quadam reliquia remaneant , donec altera accessio accedat: ac sue alia Nix quisquam aut nihil remittunt, sed ita, ut co ere 1 co=Itinuant.
Vel denique ubi accessiones confunduntur ; sic , ut notari neque tempora earum neque Datia possist. v )Talem quoque SYDEN HAM descripsit x) cum pramature mense Iulio υ. g. intermittentes autumnales ingrediuutur atque inerebrescunt non sati genuinum typum induunt quod intermittentibus verinnis quidem solenne ess) sed continuas febres ita per omnia imitantur; ut nisi castigati mo utrasque examine trutina Deris , ab in icem discriminari noupossint , at relliso paulisper eonsitutionis imFetu , est
172쪽
fravata si jam inmm regularem migrant, atquε exeunte autumno, urva abjecta inter uentes se esse,
quales ab initio reapse fuerunt , palam fatentur sive quartalia ilia fuerint, sive tertianar quod non diligenter advertimus, cum magno agrorum hostrorum
nato medicantes hallucinabimur , dum hujusmodi febres qua ex intermittentium numero funi, p, o con tinuis Deris et genuinis habea)ιtur μ) Per commune id febrium gelaus anno I7 9 Moguntiae erat, multaque civium millia prehendit ne circum in agris colonos numerem: accessiones potissimaum tertianas habuit , honnunquam quotidianas , quartanas nullaSasolet initio talis febris et aegrum et Medicuntierrere, etsi non Plus periculi habeat, quani quae
in certos circuitus distincta est: dummodo ii orbi ratio quam primun i cognoscatur. Secus, aut aegrum
cito jugulat, aut lente inveterandd extinguit, veluti proximo libro dicam. Quare plurimum interest nosse, continuane an intermittens talis febris sit, scilicet a qua notitia ellum auXilium peti debet. Itaque si calor modo aliquantum remittit, modo iterum intenditur; si citius et cum primis diebus multus sudor sine causa manifesta et absque profectu erumpit; si talis sudor. febrim intermittentem olet; si vultus magis quam
173쪽
intra continentem febrim assuevit , flavus est; si amarum Os es , et dentes glabri et sordidae faucessi int; si minoris notae signa , quae superiore capite ΙV. comp1ehensa sunt, adsunt, si autumno post fervidam aestatem febris larehendit, si popularis talis morbus est, isque poestremo in intermissiones essit si simili tempore multi alii hosti ines febrim intermitatentem distinctam habent; magis adbuc si febrium intensiones tertium diem servant; maXime vero si urina turbida evenit , et sedimentum lateri triis sitnile praecipitat; scire licet, febrim, etsi in calore continuet, nihilominus ad intermittentes pertinere.
Quas inter febres praecipua tertiana est, ex bile: sive nimia sive corrupta, quam fervida mense Augusto tempestas vitiaverat; subflavi enim et levi quasi aurigine tincti aegri sunt, os amarum habent
vomere desiderant, carnes atque Ova nauseans, saepe bilem supra, siepe infra excutiunt; perinde ac
multi alii homines ob tertianam exquisitam consuescunt, verumque est, quod veteres olim medicidiXerunt, a bile tertianam esse. Igitur quocunque tempore aliquantum ex tal1 febre minutum erit; statim vomitorium medicamenatum dari debet, quod vitiatam bilem ejiciat. Post
talem enim purgationem tempora remissionum fiunt liberaliora et febris in certos circuitus distinguitur. Neque magna corpOIis infirmitas, neque frequens
174쪽
animi deliquium terrere quemquain debet; hic enim voliti oriuin causae partem demendo amissas vires restituit. In his vero iterum ratione utendum est lene enim vomitorium sussicit ad bilem, qpse hic per se facile movetur, eYpellendam, deinde aqua calida superimbibenda: fortius pharmacum nocet, quoniam posset nimium concutere, sicque aegroruin
Contra vero si neglecta ista medicamentum Vomitorium exhibendi opportunitas fuerit, vix remissionem morbus ostendet, sed in calore continuat. Intra istum calorem Cepe bilis infra secedit, per putridum alvi profluvium , quod aegri vires maXime conterit. Nihilominus et nunc etiam vomitorio opus est, quod bilem, quae superest, per os ejiciat: te enim alvus clauditur. Post ubi venter vel per se vel per remedium satis purgatus erit, corteX PerdVianuS, quo tempo- De calor aut eX toto aut aliquantum iii remissione destiterit, dari , ipsaque febris per eas rationes submoveri debet, per Iuas huic succurri posse sua Pra pOIUi. Oubdsi vero febris, veluti intra primos potiss1-mum dies consuescit, eXardere continuet; oportebit utique communibus interea remediis ' refrige rantibus puta et sanguini4 missione) Oecurrere; us- Libro I. Cap.
175쪽
que dum ipsa aliquansum remiserit, aut talia indi eia manifestet, per quae, quod intermittens sit,
Id modo serius modo ocius obtinet, prout vel plus vel minus materiae intus mansito vel recte vel sinistre initio occursim fuerit. Nonnunquam natura ipsa vel emendando materiam vel aliquam ejus portionem eXpellendo, febrim in accessiones ordinat. Inde communis illa et vulgi' et nonnullorum Medicorum opinio utique provenit, per quam sibi pe uadebant, quasi continua febris in intermit entem converti posset. Cujus item sententiae A. C. CELs Us et,) fae. rat , dum letita febres sine ulla remissione corpus t nent; ac neque cibo, neque ulli remedio locus est. ni hoo easu Medici eura esse debet , ut morbum mutet , fortasse enim curationi opportunior fiet. Sapolitur ex aqua frigida , cui oleum sit adjectum, eo Fus ejus pertractandum est, quoui 1m interdum silaevenit, ut horror oriatur et fiat initium novi motus, exque eo cum magis corpus inealuit, sequatur etiam
remissio. Id vanum est, neque nisi aut ignorantia aut dolo a quibusdam hodie statuitvi: Coliti a verox Lib. VI. c/p. 9 L
176쪽
posse ex intermittente continuam fieri experientia saepe docuit: scilicet ubi aut mala vivendi ratio aut calida remedia incendium alebant. Et profecto est ista quidem febris et percommunis et epidemicorum morborum princeps. Haec illa continua est, quae, ut SYDEN HAM scripsit, in intermittentem abit, et ipsa sirpe eX intermittente
Primaria naturae febris ob id quod caeteris et frequentius occurrat, et cum veterum Medico-xum effatis, quae ipsi de Crisi reliquerunt, potissimuin conveniat. In hac ipsa FRACAsTORI Us e omnem dierum criticorum rationem collocavit.
hancque omnivi a saepissime sive perfecta sive imperfecta Crisi, vario modo, diversoque tempore modo paribus modo imparibus diebus, modo ocius modo serius judicatam fuisse vidi. Saepe etiam Crisi
omnino caruisse, prout vomitorio medicamento et cortice peraviano diversim occursum fuit.
Credibile,est, similem Polycrati et Pythodori apud H1PPOCRAΥEM febrim fuisse d) atque eam quam paulo magis supra descripsit; e) namque hae
177쪽
exaeerbatae fuerunt, febribus quidem in totum non intermittentibus , sed qua juxta natura febris ter.
id magis per hoc constat, quod istae febres non intra breve tempus, i intra quod continuae eXitum habere consuescunt, finem acceperunt, sed tardius quemadmodum intermittentes trahere consuescunt, desierunt: judicabantur autem quibus inter hos brevissima essent , circa vigesimum diem I pli rimis eirea quadragesimum multis stirca octogesimum. f) Uti. que quoniam HIPPOCRATES Deque corticem pexuvianum neque par ei auxilium habebat, quod potuisset febrim citius eXcutere : ob quem defecturudebebat morbi exitum ab ipsi naturae beneficio era
spectare , plebis hodie in modum haec ubi tali
Quibusdam neque sic , sed vago modo , et cirea judicationem deficiebant; horum autem plurimis febres rursιs non multum te HS intermittentes reversa sunt: ex qua recidiva scire licet; priorum febrim ex intermittentium genere litisse. Ex reeia divis autem in iisdem circuitibus judicabantur. Multis vero ipsorum producebantur ut sub hyemem agrotarent: similiter ae intermittente exquisita laborantibus contingere consuescit. Atque istas quidem febres corteX peruvianus tollit. Tollit etiam conclauas, quas συνεχει, olim I Hirr. Lib. I. sect. I. constitui . teinp. prima.
178쪽
appellabant, et continuas remittentes liqdie nominant: quoniam eae, etsi enim continenter eXardescatit, lailailomitius per se intermittentes sunt; utique quae eo potissimum tempore accedunt, quo eX-quisitae intermittentes communes esse consuescunt.
Id experientia in ipsis curationibus saepissime docuit. Ego non alias continuas febres quarum profecto plurimas agitavi) quam eκ intermittentium indole cognovi: quae res facile ab unoquoque deprehendi potest , maximeque sub morbi e Xitu. Cujus item rei experientiam habuit R I G H A R D U s M o R-TON et FRANCISCUs TORTI. Ob quae eri. stimo, duo tantum febrium genera esse; alterum intermittentium, alterum continentium.
AEdRo Tvs LIX. Anno 1 33 die septima
Junii fervida tempestate Juvenis 2 3 annorum, macer et sanguine plenus, protinus vires et edendi desiderium amisit; torpuit, totoque corpore lassitudinena sensit, noctu graviorem somnum, altero die vehementem calorem habuit, sitim magiiam et , inquietudines; intenrae arteriae si int, et totum corpus quasi fatigatam est; accessit juXta Hypochon-drium sitisti una dolor , qui totum deinde pectus Occupavit, et laboriosum spia nam effecit; retracti oculi scint, et facta facies livida est: urina vero tenuis atque limpida malisit. Missus e vena iterumque missus sataguis est; qui flavam aquam ut bilem habuit, et praestita ie-
179쪽
frigerantia auxilia sint: secutus vomitus biliosus est; noetu deliri 'm; tertio die vehemeni ardor, intra quem eXtractus iterum e vena sanguis est: post, narium haemorrhagia, bilis item vomitus continuavit, et inquietudo. Media nocte multus sudor ex
universo corpore erupit; qui die quAeto latius aliquod remissionis spatium reliquit, intra quod oblatum vomitorium est, quod multam rursum bilem
Proxima nocte ma)or infirmitas, sequente dis quinto vehemens calor; intentus lateris atque praecordiorum dolor cum multa animi inquietudine et corporis jactatione. Inter haec urina tenuis, qualis ante fuerat, continuavit: deindeque multus iterum sudor erupit, febrim intermittentem olens et ali. quod remisIionis spatium die sexto reliquit. Ob talem sudorem , et quoniam exacerbationes certum tempus servasse videbantur, corticem Peruvianum medicinae dedi, qui febrim quam proxime delevit, et aegrum die nono integrum restituit. AEGROTvs LX. Anno 1 33 initio mensis Martii vidua paupercula 38 annos nata morbo caduco eX consuetudine affecta iterum convelli coepit, deinde extus friguit, intus calore simul vehementer
inarsit; cum siti inexplebili et spirandi dissicultate. Ob qine sanguinem e vena misit, et potum callidum liberaliter bibit, sicque aliquantam eVenit, et rectius spiravit quidem at aridam itussim retinuit;
180쪽
ob quam ei molles herbas ex aqua coctas praestiti
adjecto OXymelle et nitro. ι ProXima nocte major infirmitas erat, deliriumque. Altera die mens quidem constitit, at facta summa corporis fatigatio est; frigus in extremis partibus , magna sitis, fauces aridae, arteriarum pulsus eXilis, deliquium animi, urina tenuis. Sicque morbus continuavit sine ulla remissione. Post quintum diem morbus alterno eluti circuitu modo intendi videbatur, modo demitti, intraque istas accelsiones arteriarum pulsus magis ple-
Iius evenit, et sudor olens erupit: manente tenui
liinpidaque urina. Tandem die octavo facta urina turbida est, et sedimentum lateri tritot simile, quemadmodum a febre intermittente deposuit. Ob quas notas corticem peruvianum liberaliter obtuli, qui aegram intra breve tempus sanam effecit, quae paulo ante diem fere egit extremum.
De qua quidem febrium specie sic judico, continuam eam esse, ob id quod vitiata materia febris fomes) vel eXuperat, vel acrior est, vel alicui potissimum visceri plurima inhaeret. Contra Vero intermittere , atque in certos circuitus distingui, ubi talis materiei vel minsis adest, vel ipsa universum corpus mitius habet. Ipsamque continuam,