장음표시 사용
411쪽
sumptione Fa est contra inhabitantem, siue conduct rem, damnum pri sic non halet sit scienter ωndita
fiam intentionem ut possit contra illos agere, ad emen - . dationem damnorum. C0nclusio Videtur contra Alexand. in cos 3O. num. a. Vol. I. qui ex Baro '
L & non nullis alijs in L. Praetor ait. An
vero. Ede edend. putat fatis ex illa praesumpis . tione censeri sun datam intentionem: cui &consentit Calcan. in cons o. Vt eum refert Flenoch num. . in ii. cas. Conclusio autem communis est, ut attestantur idem Menocla.de. Ioann. Anton Trige n. in singui. 37. num. 3.&eam tenent Bald. in d. cons r. lib. I. Io- i an. ab Anania incoris. 73. num. 2. Iat in conc' iis . num. s. lib. I. Henning. in d cons de incendio. num. 18. Caepol. in cons. 7O. Vbi consuluit pro quodam Iudaeo, qui conduxerat domum quae com busta erat. Albςric.&Saly- cet. in d. L. Si vendita. Carol. Molinaeus in an notat. ad d. coli'. Alex lad. Menoch. ind. nu . N alij alibi. Ratio huius coci usionis sura da- tur in dictis, in praesedeti. Haec enim praesum ptio est in determinata & incerta, ratione pes sonae,unde in N,actor no potest fundare suam , intentionem. Deinde cadem praehumptio Veprobatum est, saltem leuissi ima in omittendo est. Ratione autem culps leuissimae in omit do, nemo potest coueniri actione L. Aquiliae damnorum emendationem. Aduertendu
ramen,quod si tantum unu esset in domo, sua uς aediticio,vbi intendiu oritur, tunc illa pra sumptio
412쪽
ET DA MN o D a To. 333suinptio generalis, fundaret actionem cotratalem: quia ob Vnitate personae, tolleretur indeterminatio&ificertina do. Concluso ergo cum habet, quando in una domo familia commoratur, ita quod incertum est. an patem familias, vel filius, vel seruus, aut alius exter nus &hospes, incendij causam dederit, tunc enim incertitudo remanet,si no probatur cubpa certi hominis, &sic deficit fimdaminatu ni actionis. Regulariter enim non tenetur pater similias, siue dominus, des acto 3c delicto faῶmiliae sitae,sicut nec etiam de i ncen dio, nisi i linquant circa ossicium sibi comissum . & de stinatum a domino, & patresamilias: uti istabularius ignem aut catilam in stabulo neglia genter coserue tunc cum delinquat circa proprium ossicium , dominus sue paterfarnilia, tenetur de eo facto. Sic etiam si cocus , a ut o di natus ad coquinam, tua negligentia in coquina, sit causa incend ij, dominus obligatur Si aut inuerso ordine stabularius commi tat culpam in coquitia,&cocus in stabulo circa
ignem, aterfamit iasn on tenetur: cu Mneia tereorum deliquerit in osticio sibi doni noc mi : quae resolutio deducitur ex L. Si seru usseruum. F.Si fornicarius. E. adlegἄAquiliam. l. I. s. similiae. F. de publican. & vectig. L. AItem Proetor ait: cu tu L. Ne quid. E, de in cend. ruina, &c. Sic sentiunt Salycetus ind.
L. Quae fortuitis. numero 7. Ioannes ab An
mia in d. cons. 7ii numero s. Henningius in a.
413쪽
cons. numero R. & seq. Menoch. nymero ti Galli .in obseruat. 2I. numero is. & alij alibi, haec est communis opinio&doctrina it d. . familiae ut Ioan n. ab Anan. Henning NGalli. attestantur. Ratio est quoniam patria familias imputatur, si al officium suum o dinet non idoneum, ex cuius negligentia alte ri damnum sequitur: Secus autem quando praeter voluntatem & ordinationem domini, unus se alterius ossicio ingerit: Si etiam do-'
minus aleret seruos nequam , tunc teneretur ex facto eorum. L. 1. . sin. ff. nati t. caup. stab. Caepol. in cons. 7o. ut etiam ex alioru sententia Menoch. placet. Nec etiam paterfamilias, siue conductor domus, de incendio ten tur, si aduenae seu hospites hospitio recopti. snt causa incendii, aut alius quispiam, cuius opera paterfam illas non utitur, ut satis oste dit Salycet. ind L. Quaesortuitis & post eum Nascard. numero Io.Quia hac ratione,ipsi patris a milias incendium fortuitum esse dicitui 'cum eorum operam non elegerit. L Quinta Conclusio. Quando inhabitatores con .sueuerunt esse vigiles, ct diligentes, nisi negligentis indicia probemur . nulla poteste' imputari culpa . r tione inredim domo orti, non constet de origine ignis, Baldus in cost. 9r. vol. 4. Alexand. in L. Si quis ex argentarijs. s. Praetor ait. E. de edend.& in d. conf o. vol. I. quod in antiquioribus voluminibus habetur in vol: a. consil3Q. in
414쪽
sus. Iason. in L. Domos. T de legat. l. Calcan. in co n s. 66. Caepol. in d con sit. o. Martii. inhonsit. 77. inci p. In causa affertae fallitatis. nu. x 13. Apostil. ad epol. deserui tui. rusticorum praedior. cap. Vltimo, Mascard. Vbi supra. . numero idi. & alii alibi. Ratio est, quantam ' cum tales inhabitatores consueuerint esse dia . . ligentes & vigiles, semper tales esse prssumum tur, donec de cor rario costet, & sic haec praesumptio tanquam sostior elidit illam, quae est otra inhabitatores de negligentia&omissione, facit ad idem touod sernet bonus, semper praesumitur bonus in eodem genere boni, vii xlars. allegat. d. nurn. is. & Andreas Aldi itus ait tradi. de praesu in pt. reg. 2. praesu m pl. 8. α Menochius de. praesump. libro quinto prin
' Sexta Confusio. mando in una domo Iures fini pasciis, utpote e si paterfamilias, cum integras milia, ct peregrinis ct hostilibus; aut duasumfamilis,
parte inferiori, o ob inhabitantium varietatem, mulsitudinemque ignoratur, a quibus incendium initis sumpserit: aqt cuius culpa inteperit, tunc nemo i netur de incendio : ct omnes ab actione ab oluuntur.
Conclusionem docent Baldus in L. Si credi- iur. f. de pignorat. action. Caepol. &Ioannis
ib Ana n. in UD. coni. Alexand. in d. cons. Z , Sa. Ias. in cons. IIs. num. 2. lib. I Marii l. in L I. numero iIq. T. ad L. Cornelis de Sicari Henning. ind. cons. num . . & Men'. h. in
415쪽
s P. VI 'E I V qui plures in hanc se nien tiam allegat. Ralla est. Quoniam et si praesumptio sit, quod alt- quis ex habita ntibus incendi; sit causa, tamen ob incereitudinem nemo conuenisi potesti Et si enim praesum thio sit quod aliquis ijd0'. mo, aula fuerit ilicendii,tamen haec pretesiam-i casu excluditur, praesertim cum haec praestim-ptio, multu debilis tentusq; sit, utpote in culpa leuissima i' omittendo &neglige do cosi sies, iacileq; eis dipo sit, nisi alijs indiciis iuuetur
Septima Conclusio. Conductor domu, ex vitantractus 'cati O corducti, non tenetur locatori re
pondere ide damno dato, ex incendio ob culpam leuissimam, nisi aliter conuentum si in initio con iram Caepol in d. cons. 7o. Henning. Vbi supra nusaner o i&as 4 alibi. Ratio est clara: Quonia ' in contractibus, qui fiunt gratia & utilitate i. Vtriusq; partis,qualis est secundum 'mnes co- tractus locati &conducti, i pii tenetur mas, si de dolo, culpa lata,&leui, n6 autem eui se sima. L. cotractus. st de reg. iuris. Instit. Qu i by modis re contrah. Obli S. 6 n. i.Sic senti- D ut communi per D D. Bartol. in L. QuoqNerua in 8. q. principali, si Depoliti. Decius in d.regula, c*tractu . Ioa , immolen . in cap. I. de corpo ato cons. Gloss. & DL . L. Si quis domum f. Celsus. & in L. Si merces Qui coli nam. U. locati. Summis lar in verbi. Locatio. Angel. num. 2s. Sylvest. q. xῖ- qui
416쪽
eommunem dicunt. Nau ri .in manuali consessarior. cap. 17. num. Ipsi. &alij alibi Octaua Concluso. Si incendium inferatis ob inimicis locatoris, vel ad inici iam rius . tunc con ctor non tenetur de damno lacatori. Bartol. in d. L. Si merces. U. locati. M. Culpae. Dimhaudo. in rerum crimina t. praxi .cap. 7Qq. num. Io. seq. Mascard. in d. concl. 891. num. 22. & alii
libi pertext. in d . M. Culpae. Ratio etiam clara . est. Talis incendi j & damni inde secuti cauti est locator, & non conductor. Ergo hic no'
tenetur d emendationem damnorum. Qui
enim causam damni dat Gamnum dedisse di-
icitur,. V est reuula in hoc titulo cap. in . Conclusio habe locul' siue inimicitia orta ilicui. pa ipsius locatoris i iiuq absque ipsius cui pii. .. hario L& Paul. Ca sl re. in d. f. Culpae.&. idem, plura in confirm tionem huiuslon clusonis adducit Mascar i. Alia tamen esset ratio, i ab hostibus i psius conductoris incendium fuisset i in mi isti na, tu i post conductionsi
nimicitias captasset,& d. L. Si merces. M. Cul-
pi. Vbi damnum quod quis ab inimicis pro- priis patitur, censetur propria culpa pati expri se determinant Salycetus in is L. Iausortuitis casibus. numero Vbi docte de ma- , I . tertii incendij discurrit, &post eum Mascard. ,
417쪽
Ca P. VI. fg iu IVR. aibus, trinincendium consumpsit. Conclusioneri tradunt Salγςetus in d. L. Quae fortuitis :&iri L. Si vendita. in fine fs de perire.&commodo rei vendit. Bandus in consil. r. incip. Quidam nomine Restorius lib. 3. Petrus de Vbalisidis in tractat. Societatis. in s. pari. quaest. s. Menoch. in d. cas. 39o. num. I . qui plures allegat, & Mascata. Vbi supra numero & alij. Rationem reddit Baldus & post eum iuniores. Quoniam culpa etiam in re propria casum praecedens , in re aliena obligare consueuit. L. Q ioccidit. . . In hac cad leg: Aquit. & L. Si seruus seruum M.Si quis insulam. eod. tit. Cum etiam Vnius factum alium in periculum trahere non debeat. d.1 i si seruus seruula . . Si sornicarius Ex qua aues i eulpa quis teneatur de incendio acii. ne L. A- .in q. proxima satis superq; explicatu est.
M n causa incendi, evitandE licens ae 8 intermedias diruere , o quis in hor
ordine , Varia super materia huius quaestionis. divitur, placuit distinete,&per ordinem eam resoluere.
418쪽
ta resoluere. Sententias diiuersas reserunt Ioan nes Andreas in addit. ad Speculat. iii tit. de iis Jurijs& damno dato, non longe a princip.& Albertc. iiii. . Quo naufragium .s Quod ait prisbriff. de incendi6, resna, &c. i, Pritia Conclusio. ia culpa Lia vel leui, incendi, causa est in pro Amo, O tunc propter instant m necesiliatem, cti uis iuetum, δε- miu vicina diruitur, ne ignis plures aedes lincendat: a L , parationem damsiorum adium dirutarum tenetur quicul incendii initiuuidedit. Hinc dbcent sal cetus in L. Si vendita prope finem. T de pertia iculo &commodo rei vend. Angel. inconsit ss. quem refert & ses'itur pelth. in cap. Tua nos in fine. de iunienti excom munic. 1oan. ab Anan. in cons VI. numero Mascard. ubi supra , numero 6. & in hac conclusione noti po testine dubium, ut patet ex supra didus.. Secunda Conclusio.. Zicitum eis vicino adia diruere,ct intercidere, incendi' arcenderatia, quas- δε iustus estiuem , vi nisi hoc at ignis riteri u vagetur
Hanc conclusionem communiter DD. tenet
nec est in ca dubium , & probatur ex L Si qui surrio. . Quod dicitu Tad L Aquit. VesIncendii gratia, ait iurisconsultus, Vicinasse- , des intercidit. Nam hic scribit cessare A- quiliae actionem. Iusto enim metu ductus, net id se ignis perueniret, Vicinas aedes intercidit
aestimat L. Aquit. Ectionem cessare.&in L s
419쪽
ind. L. Quo naufragium. . Quod ait praetor. Ratio conclusionis est. Quia in tali casu do- .imus vicina diruitur, non causa offensionis sed defensiouis , & sic licitum est destruere
.alien'm , ne destruatur sua. Eadem ratio- .ne, licitum est facere uictoritate magistratus. aquando existimath'onecessarium, ad arcendum ignem a maiori cynflagratione, aut ad abundantiorem cautelam exd. L. . lTertia Conclusio. uuando incendium incepit caseu fortuito, si tum vicina ades domantur, ne ignis llativi evagetur, s ignis aliaue tales ades etiam consi; - 'si se nemo tenetur atreparationem damnorum, pro dea lyractis adibus. Haec conclusio satis constat ex d. L. Si alius M. Est&alia. ubi text. sic habet. Ide ait, esse si damni iniuria actum foret,quoniam , nullam iniuriam, aut damnum dare vider
tur,aeque perituris aedibus. Gloss. Bald.&aluiuidem. Salycetus in d. L. Si vendita. prope finem. Ex circumstantus autem colligitur, lan ignis etiam peruenisset ad vicinas sedes, v pote si ventus sit validus, ignem que vi &Violentia impellat, in aliquam partem, ubi str In in ea su ni aedificia,aut alias apta, & disposita ad facilem ignis receptionem, aut iam actu tynis inuasit partem aedium. Quarta Concluso. Quando est iustus metus is incendium vicinas ades in dat, tum damna data ratiora adium dirimarum , sunt reparanda a tota vicinia. Muta etiam multo verius videtur , quando et ad abundanturem camelam. Haec conclusio est
420쪽
eommunissima DD. Licet Bartol. in d. Est&alia. dissentiat, ubi existimat damni reparationem , spectare ad eum , ad quem spectat domus, &sic ex consequenti consi Odinem quorundam iocorum habentem, damna esse reparanda ὶ vicinis hon conuentiare iuri:sed hoc Barioli sundamentum subuerteret totum ius: Non enim siemper damnum spectat ad eum res arcire, cuius est res, sed per
regulam iuris taph in hocliti repetitam. Qui causam damni dedit, causiam dedisse dicitu
&sic etiam ad reparationem tenetur. Conclu'sionem docent Hostien. in summa deincendiarijs, &polix eundem Angelus, sylvest. Aua ria Armilla iri verbo Incendiarius. Baldus Angelus; Raphael Fulgosius neenbn etiari Bartol. in L. Silaborari te. ff. ad L. Rhodiam Alberita & Paulus Castrensis ibidem in L. Felinus in d. capi Tua nos. Baldus ineonsil
m. incip. Punctus super citio 2 quidam nomine Restoreus. lycetus in d. L. Gliae fortuitis. in fine. C. de pignorat. action. Andreas Galli. practicarum obseruata libro
secundo obsieruat. 22. numero f. Franciscus Turgan. libro prim commvn. opin. concl.
18s. numeris s. Determinant hoc DD. inquit Fulgos. ex illa lege: Si laborante. in qua I risconsultusmulus ait: AEquisisimum enim est, commune detrimentum fieri eorum, qui propter amissas res aliorum , consecuti sunt, ut merces suas saluas haberent. Cui&Y a conse