Commentarius in titulum iuris canonici de iniuriis, et damno dato, accommodatus vsui studiosorum tam theologiae, quam vtriusque iuris. Auctore Petro Binsfeldio, suffraganeo Treuirensi doctore theologo. ..

501쪽

418 CAP. VIL DEI MVR. praetor. Africae. Et seruitus mortis i mago lib. 7. Polyti c. cap. II. & per alia multa quae adducit Lucas de Penna in L. unica. C. de capi- . ratione ciuium censibus eximenda, lib. tr. Et sic semper cavendun, ne oneretur, vel graue- tur libertas L. Titio centum . . 2. ff. de condit.& demonstrat. & principes iusti sunt liberta. tis amatores ut ait Lucas de Penna loco vita lper Auctent. constita quae ex asscrip. & lib. mul. in principio. Quintum dubium. an 'alati Ecclesia stici: ut Arahiepi vis o Discopus, incillant in easdem censeras, ac eriam peccent si radi)s, exactionibus, aut aliis insilitis oneribusularitas ct Eccle- p susticos grauent In primis restondetur. Si Epis . . copus, Vel etiam Archiepiscopus in loco Gi tramque habeat iurisdictionem spiritualem,& temporalem: & auctoritatis temporalis titulo clericos & Ecclesiasticos grauet exactio nibus, aut aliis oneribus insolitis premat contra Ecclesiasticam libertatem, incidit in easdecensuras, iis quas Iaici transgredientes. Ratio

quia canones procedunt contra facientes taliae . potestate laica , Ut DD. cum canonibus com

muniter explicant, & id satis indicat Bulla Coenae Domini, in d. . Et qui collectas,decia

mas, &c. in excommunicatione I8. prope fi-

nem sub illis verbis: Aut quavis ethim Pon tificiali dignitate insipniti Ea enim Verba ad .. Ecclesiasticos pertinent. Secundo. Ecclesiasticis praelatis, ut Archiepiscopis& Episcopis non licetEcclesiasticos de clerum tallijs & exactio-

502쪽

ET DA MN o Daro. I9mibus grauare. Panormit.Anton.&alij in cap. Cum Apostolus. s. Prohibemus, decensibus. Angel. in verb. Immunitas. num. Jo. Aurea Armilla in verbo. Census. Boerius in decis asa. & alij alibi, nec potest in ea re esse dubium ut infra latius patebit. Conclusio probatur ex d.cap. Cum Apostolus. . Prohibemus. ubi Concilium Lateranen se ait: Prohibemus ietim ne subditos suos talliis & exactionibus Episcopi grauare praesumant: & circa illud verbum, prohibemus. Panormit. notat regu- . iam generalem quod nullus praelatus citra P pam potest imponere collectam subditis. &in cap. Prohibemus. eod. tit. ex eod. Conciatio. Prohibemus insuper ne ab Abbatibus, ripiscopis, vel alijs praelatis noui census imponantur Ecclesiis: nec veteres augeantur: nec partem redituum suis usibus ap propriat eyr sumant: sed libertatem quam sibi maiores coetseruare desiderant minoribus suis bona voluntate conseruent. Et Innocent. li I. in ca . Conquerente. de ossicio iudic. ordin. renquat sermana Conc. Laterano. ind. cap. Prohibemus, statuitque quod Episcopus conten tus esse debeat iuribus Episcopalibys & noni ana plius exigere, &c. & in trauag. communi Benedicti XII. quae incipite Vas electionis Paulus, decensib. exaction.&procurat. S , cundo nostrum dictum probatur. Episcopis in d. Concilio & canonibus est prohibitu exactionibus Ecclesiasticos grauare, Sinsolitis

503쪽

qro si a p. v I L. ni INII R. oneribus premere. Ergo eis non est cocessum& licitum. Accedit quod Archiepis opi&E

piscopi iurent seruare canones,&debeant ser- 'uare iuxta ea quae dic.t Panormit. in cap. Ego de iureiur. &2s. q. I. cap. I.&seq. Tertio haec prohibitio est generalis Concilij & Pontificum. Sed in statutis & decretis Concilio- um . & Pontificum, Inserior non potest dias pensare, nec eadem tollere : Cum id inferi ris potestatem excedat , & conditor legis fo- tum in ea dispesare valeat, ut comuniter DD. tradunt, nisi expresse inferiori a iure conce datur.argum .cap. Cum dilectus. de temporibus ordinand.& DD. ibi de & post In nocet.in eo cap. S. Antonin. in I. pli. tit. F7. cap.Vnico M. 2o. Angel. in verb. Dispensatio. num .s. Sylvest. in eodem Verb. numero g. &alii alibi Qupris, exauctoritate Apostolica. 2. Corint. quam ad propositum allegant Conc. La. teranen. in d. f. Prohibemus, & Benedictus XII. in d. extra uag. no longe a principio: Nodebent si ij thesim rizare parentibus, sed pari tes filijs: Ergo rchiepiscopi&Episcopi E 3 clesij s& Ecclesiasticis personis potius debent

de necessarijs prouidere, & thesaurizare pro eis, quam necessaria eorum extorquere,& th sauros pro nec essitate honesta suorum, pauperum &hospitii exhaurire. Etenim, Ut praeo

dictu Concilium inquit: Multu longe a pater-m pietate videtur si prs positi subditis suis graues existant, quos in cunctis necessitatibus

504쪽

ET DAM NO DATO. η rapastoris more deberent fouere. Quinto.Talis imunitas ab oneribus & exactionibus est bo- num uniuersalis cclesiae, a summis pontificibus, & imperatoribus ob meritum Iesu Christi consentiente populo eidem Ei clesiae dature concessum. Ergo nullus Episto pus aut etiaArchiepiscopus potest ei de derogare sua pro .

pria auctoritate: Cum ad summum Ecclesiae moderatorem spectet intendere &prouidere eis quae spectant ad cornu ne Ecclesiae utilitate, di subditorum quietum regimen argum. cap. Aduersus. f. r. in fine, de immunit. Ecclesiar. Sexto. Ducitur ptiam ratio ex lege naturali Quod tibi non vis, fieri alteri net seceris: Cui innititur ratio Concilii Lateranen. in d. cap. Prohibemus,duni subijcit: Libertatem quam sibi maiores conseruare desiderant, minorial bus suis bona voluntate conseruent , trecte animaduerterunt ibidem Panormit cus & Antonius 1 Butrio. Hinc emanat etiam illa regula , quod maiores minoribus

debent sua iura integra conseruare ; sicut sibi a suis superioribus conseruari desiderant . iuxta cap. Ad reprimendam de ossi c. o

dinarii. Glossi& DD. tum ibi tum in d. cap. Pisi hibemus. Ex dictis es aliis infra inserendis colligitur quod praelatiEcclesiastici ut Archiepiscopus, Episcopus & alii non possunt propria & ordinaria potestate collectare Ecclesi sicos, &alijs insolitis gratiaminibus assicere

505쪽

D co ntra si faciant peccant. Nunc tertio restor tur pro ulteriori declaratione dubij.. Archiςpiscopi& Episcopi de iure possunt imponere clericis N Ecclesiasticis sibi subiectis cnaritatiuu sub-βdium, ex d. cap. Conquerent*: &d. cap. CuApostolus. . Prohibemus, & cap. Quia plerique, de immuniti Ecclesiar. & Clement. Frequens, de excess. praelator. DD. iuris in his

prope finem. Angel. in summa,verbo. Im Imunitas, num. O. copiose Nicolaus Boerius

in decis. 133. intip. Et qu0 ad primam qu siti hem&Barthol, Chassanaeus in commentariis super consuetud.Ducatus Burgundiae. in Ru- ric. i. Des iustices & droicts. M. q. siper ver-b text. Et suries hommes subiectλ num. ii. & alii plurimi, de quibus in sequentibu . Quamuis autem Iurisconsultus dicat rerum Vocabula esse immutabilia. L. Si quis fundi

vocabulo st. delegat. I. tamen Vitio hominii contingit, ut etiam vitia mentitis nominibus Veientur , & alijs coloribus tegantur, ut in propo in materia licet acerbius subindicat Fernandus Vasiquius lib. I. illustri cotrouerscap 8. r ψ m. s. ideo ut iustitia charitatiui subsidij re, ius cognoscatur maxime cum res potius considerim da, quam nomina attendenda arg. cap. Humanae aures. 22. q. s. & L. Labeo.

M. Sed de his. si de suppeti. leg. quaedam ad intelligentiam huius rei declaranda sunt. Pri-

506쪽

ET, D A M N Ο D AE T in q2s potest, quia ex clinitate a s ut, 'tis n sensus ei praebet r, & datur. Charitas enim dictat ut membra unius corporis necessitate cogenis capti subueniant: Aut quia neminem contra charitatem & iustitiam grauare debet, ut Iatius patebit. Aut quia cum charitate& bcia uolentia petendum , & non minis & asperis Verbis, ut DD. tradunt. per text. ind. M. Pro- hibemus. Secundum. Praelati in seriores Episcopis de iurea sibi subiectis non possunt exig gere charitatiuum subsidium contra Glos . ind. c. Cum Apostolus, super Verbo. Exactiones quam sequuntur ibidem Rosted. N GOLsred. nec non Archi d. in cap. Dictum est. ιγ . dist. sed communis opinio est nobiscum ut fatentur Ch ssanaeus loco cienum. is. Boerius in d. decis I; s. num. 2. Menochius de arbitr. iudi c. qq. casu. 178. num. I. &sic sientiunt Hostiensis, Anton. de Butrio, Ancharan. Abbas antiquus,&alii quidam in d. cap. Cum Apostolus. Chassan. Bocr. Menoch. lo c. citi&alij alibi. Dictum est de hire quia excoli suetudine& priuilegio aliis inserioribus et

iam poterit competere. Tertium. Praelati non possunt charitatiuum subsidium exigere, qui, do ex proprijs reditibus & prouentibus suae necessitaxi & causae ob quam exigere intcndunt, possunt fati facere. Cardinat . in Cle ment. I. de excessib. Pryelati col. 3. Versic.Tertio oppono. Calderi n. in cons Q. decensibiluinci p. Prior here Doctores apostillae ad Pa

norinit.

507쪽

α CAP. VII. DE INII R. normitan .ind. cap. Cu Apost olus in penult. apostilla. Boerius in decis .is . inci p. Quoad

secundam quaestionem, num. 9. Vbi vult se cundurn omnes DD. tunc tanden: Archiepis copis & Episcopis cocedendu subsidium cha xitatiuu pro annatis,expeditione bullarum in Curia,& expulis in cosecratione, quando fractus&prouentus nossent sufficientes. Andr. Riciat. lib. 3 Responsorv. cons. r. inci p. Licet sciam in hac causa plures praestantissimos do- etores num . Ty. conci . . ubi consulit Ponti tacem no potui sie ab excellentissimo duce Fe rariae charitatiuu subsidiu pro belm coir ur cas exigere,quia sine eo sibi potuisset puidere. Menoch .lo c. cit. num. I .&alii alibi, quibus cossentiunt S.I ho m. in epist.ad Ducisiam Bra . bantiae, &post eum s. Antonin. 2. part- tit. T.

cap. I. Facit ad hoc propositu quod DD. tradui reges N principes in primis debere sibi

imponere ista subsidia ,&prs munire se de suo marsupio,quod si no susscit, poterunt postea subditis imponere; alias secus. Ita Bales in J. cap. Coquerente. deos sic. ordinarii sertexta in L. Ab om ni b. .Si a Titio & Dyn.ibid. fide Tegat. IAIde Bald. post Cynuin L. Nemine. C. de sacros Eccles. Albertc. &Petr. de bella Per. r tita ibid. Chasan. loc. cit. nsi. 12 Guido Papa an decis. ssi.& in singui. is. Socin. Iuniorini

508쪽

gT D s M NO DATO. qas orti senteritia est. Confirmat amplius nostru dictu declaratio Cocilii generalis in cap. Non liminus de iniunit.Eccles.& cap. Aduersus ibid. dum volunt secularibus principibus non esse socedendii ut clericos collectent nsii in casti,

quo laicoria facultates non sufficiunt. Panori Anton.&.alij cutext. in d. cap.Non minus, tuc

enim in subsidiu cocurrunt clerici sertatist , men serua dis,quq aDD.colliguntui in d .cap. Non minus. His accedit, quod principes tam seculares quam Ecclesiasticta subditis annuos reditus,taxas, decimas &cestis ordinarios percipiunt, ut necessitatibus Dccurretibus sui, ueniant absq; gravamine subditoru, & sic suis cere cis debet. ars. text. in L. I. C. Vt rusticani ad nullum obsequiu deuocet ui lib. II. & cap. Cum ab omni, de vita & honest. clericor. Nper alia iuraallegata latius a B olando a Valle in d. cos. nu. 3. Cueni manui reditus pro uetus

cesses' assignati sint principibus & prs latis P

necessaria sustetatione sini status, & reipub. O na mento, merito cotenti debent esse stipendia js suis,& nihil aliud quςrere, subiectis omne

vers Nos aute imperio sufficiente quaestu puta m us, &c in A uctet. v t i u d. ii ne q u o. su strag. Ex dicitis infertu prstatu etia Ecclusi atticu cui de iurecoceditur charitatiuu subsidium, non posse a clero & subditis illud petere & exiger qua do de propriis sibi potestiuidere, Ut co uniter per DD. & sensum naturale Alciatus io δε cit.prppe fi n. num. Ii. approbatu testatur.

509쪽

rs Ch P. VII. DE IN IVP. Et si in casu sibi sit sufficiens, &subditos grai uet, vestimn marsupium saluum permaneat, propria torcularia redundet, & horrea abir dent, donec existente annonae caritate carius omnia diuendere , & suum faccum implere queat, Vt interim Viuendo alienis labori

bus&sumptibus, qui , sub dictis sub colore tituli charitatiui subsidii , extorquentur, cum iactura& detrimento aliorum ipse pro- 'uidus paterfamilias dici & haberi videatur dum alii Ecclesiastici sua cellaria, & horrea exhauriunt ad subueniendum tam propriae necessitati quam sui praelati exactioni , non tam charitatiuum subsidium quaeritur a subditis, quam dura exactio extorquetur, &industa rapina exercetur cum bonorum tempo-- ral tu in lucro, subditoru m graua m ine ac sca dato, nec non animae propriae dispendio. Neminem enim decet ditescere cum aliorum d no. Quartum. Charitatiuum subsidium Episcopus cum consensin sui capituli,&Cleri debet exigere ut DD. communiter volunt. Innocent. Hosti en. Ioannes Andreas, Anch,

censb. Panormit. & Anton. in cap. Non munus, de immuniti Eccles. Calderi n. in cons. l. statim in princ. do censib. praeposit. in prooemio seudor. col. 23. Chassan. super consue-

tud. Burg. Rub. I. Des iustices. L q. num & alij alibi. argum . eorum; quae dicuntur intit. De his quae fiunt , praelato sine consensu h

510쪽

c pitus. Et cum tale negotium totum clerum tangat, merito eorum consensus requirendus & habendus, ut fiat deliberatio, an sit causa urgens petendi tale subsidium. & an cofensus iure dandus. Consensus enim praesupponit cognitionem&consultationem in re quae tangit plurimorum commoda, onera. Hinc

colligitur, non iure, sed propria cupiditate agere quandoque praelatos dum subsidium petunt a clero & sub d itis,& ut clerum ad subias dij consensum perducant, & in collectio

nem potius minis quam charitate pertrahant in primis secularium cosensum quoquo m do venantur, quorum iudicio deinde volunt regi Clerum , & taxari. Hoc enim cst contrahis & aequitatem. arg. eorum quaeduuntura xext. in c. Non minus.&cap. Aduersus, dei muniti Eccles. & cap. Clericis. in 6. eodemtit.&DD. ibidem. Praelatos enim Ecclesiasti . cos canonum praescripto & iure Ecclesiam&subditos regere conuenit, noὴ hominum secu larium censurae Ecclesiasticos supponere, non pedes Ioco capitis collocare. Quintum. Ad iustificandum charitatiuum subsidiηm requi . ritur causa mahisesta & rationabilis nec nori magna & urgens necessitas, quam sine sua culi pa petens incidit, per text. & DD. in d. cap. i cum Apostolus M. Prohibemus,&alios in lo- ciscit. Alias si sua culpa incidit, sibi imputets arseres. Damnu, de reg. iuris in s. Quae a item 1 rationabilis si aula, tu dicis arbitrio itabitur

iuxta