Commentarius in titulum iuris canonici de iniuriis, et damno dato, accommodatus vsui studiosorum tam theologiae, quam vtriusque iuris. Auctore Petro Binsfeldio, suffraganeo Treuirensi doctore theologo. ..

481쪽

ec tanquam murum se opponere: Hinc reciei ait Glossa in d. ca . Clericis sit per verb. aeter Faciant praelati Ecclesiarii m, quod sint

imitatores Nabuthae, qui vineam sitam,& hae reditatem patrum suorum non tradidit regi Achab petenti, sed proprio cruore defendit. 3. Reg. 2 i. & imitentur S. Ambrosium dicentem ad Imperatoris armatos milites, ut habetur 2'. q. 8. cap. Conueniori Quod meum est, id est,sundum meum,argentum meum,&huiusmodi meum, respondi si a me petere siil intellige Imperator) me non refragaturum: quanquam omnia quae mea sunt, sint pauperum : verunt ea quae diuina sunt, imperatoriae potestati non sunt subiecta : si patrimonium petit, invadite: Si corpus occurram: vultis in vincula rapere ἶ vultis in mortem l voluntas hi est: non ego me vallabo circumfusione populorum: nec altaria tenebo vitam ob si e rans: sed pro altaribus gratis immolabor, S ci longe in serius it um subditur: Si de me alia quid posceretur&copelleretur : aut sundus:

aut domus: aut ager: aut aurum & argentum:

id quod mei iuris es et libenter offerre. Templo Domini nihil possum nex decerpere, nee tradere: Cum illud custodiendum non tr dendum acceperim. Deinde consulere etiam me Imperatoris saluti oportet: quia nec mihi expedit ira dere: nec illi acc ipere, acci piat vocem liberi sacerdotis, si vult sibi esse consul tum et rccedat . Christi iniuria,&c. Sic ibi., Sed,

482쪽

tid&memorabile&irnitatione dignum hu- ius rei exemplum gloriosus Epi opus&Mastyr Christi Thomas Cantuari R. praebuit quε .cum irenricus Angliae x legra nilitati; liber. ititiEcclesiasticae dignitati repugnantes tuali et constahtissime regiae cupiditati obstiti Mque pollicitatio uibus, neque terroribus ne- que propinquorum calamitatib*s, quibus afficiebantur ob sancti viri consantiasm pro E γ iclesia, permisit se a proposito diuelli sic im

i ricula' erum ab Oxilio c. uni summa I ius regni gratulationu reudoc tus, fide i iter su W- .sens' uicio boni pastoris b imp s xegis satel litibus, qui domino suo gratum Obsqqui unxi . in hoc impio facto praestare colitand si,' ' ut opite plectitur,ac Marorij corona cuia sequi it . iuretanquam bonus pastor, qui an am suanti P Ecclesia de Ecclesiae iure posuit. Hic ex eius. Hartyrios ripto a Ioans Carnotensi Episcopo Se alijs, S. IThomae Cantuariensis Epicis M. zelum & pr Ecclesia sortitudinem imitatii 'sunt si peri oribus de nostris. ut por bus in ul-, ti Episcopi. Ecclesiae praelati &Lcclusiastici iii regno Angl iae, qui se opposuerunr muros pro . Eccl e statiusque tuta,& Vsq:a' singuinem re- , sinerunt in edubio in spiritu Drsu identes pa

orticulo licet fallistimo δύ nullo unquam tem pote audito omnes concinere dcbent, nempn 'ita inam csie suprem am in regno su . ita

483쪽

EdeIesiasticci statu, sicuti, politico, sic ut libridie crimini, laesae maiestatis reus habeatur rii ἔAnglia, qui Pontiscem Romam summu - cIesiae AnglicanEpastorem consiteturi, aiat ne mi reginam eius Ia clesiae rapti r. Atque ythoe clare ante oculos ponam, quod Martinus disrus vir omni u m bonorum iudicio docti,na & vitae innocentia clarissimus breuibus insinuat in relechilone cap. Nouit de iudicijs, in. Rubric. a num. 6o. quis mirari sortassπosiit lantasti in hoc perituro mundo vicissitudinemquae maxima ex parte venit inde quod habentes potestatem laicam in iudicando &pbtestatem exercendo terminos positos P tribus ac sanctissimis Imperatoribus transgrediantur violando iura diuina& humana, demon seruando ordinem diuinitus dispositum quod ita diuinae maiestati displicet, vipe

cutiat aliquando multos etiam in terra vivenistium, id est, adhuc in Ecclesia Dei caecitate ut videntes non videant , & audientes non inte ligant. Certe negare non possumus, si attentd sideremus, violatione iuria Ecclesiasticorii, α im pugnatione seu laesionem potestatis & li hertatis Ecclesiast icae, maxima esse dispUti t ne ad licerestu & praecipue Caluinismu. In qua sententia etiam jdem Nauarr.&intract.dere ditibus beneficiorum q. r. num. 9s. Vbi Postm v ltas regias & hero icas virtutes Philippi 'cundi Regis Catholici commendat ei tria ad ciumulum virtutum, quorum primum est, Vt

484쪽

pbtestatem sub spe maioris iustitita, utilitatis sue publicae intra Ecclesiasticae fines nituntur dntrudere, &post aliqua subiungit, frequen

tissimo exemplo esse persitas urn Ecclesiastic mauctoritatis potestatisque cultu,&Ecclesiae in 'iuribus suis integritate manente regna flores- cere, & contemptu, marcessere, acta iidem a fide Catholica deficere. Perpςndamus Angi imregmam, An non hunc miserum eius statu, qui nunc adsumam peruenit Haliitiatis aecessit co- sio iuriu Ecclesiasticoru; ut tessatus est exi-

lio & proprio sanguine sanctissimus Episco & martyr Thomas Cantuarien & acta illia iis regni tradita a piissimis, sinctissimis & do- . et i ssi m is vir is satis, memoriae hominu prodiderunt. De Galliae regno, ubi iurisdictione tapiscoporu ab Aula discessisse illius loci Iuris .ieriti non id timi libere olim testiti sunt, Mpa tiri s reo inia Ecclesiastica heeotia sui , ex.

quisitis titulis ad seculariam tribunalia diri . n tu i ,& cano n' pa ru i fiunx, prae se ii ii u m teiaporum calamitates, quae illud regnii in florer, tisis imum in spiritualibus & temp0rat. bus ἡ- re supprim 'nt, .miscui denter arguunti Iri S seriorcs Germaniae & Belgij partes Galliar acia iacentcs , quae mala r0Aieri ut , pqi quanislatus Ecclesiasticus cum multorum scandi , t o di cretionem, & suggestionem secu laris

mutatus in multis est, & propemodu pertur-

485쪽

regionis Muinus cultu perpendatur , quis enumerare potest' omnes enim intelligentes, millibus palpant, & praesentia tempora clam ant. Saepe enim DE vs nos punitin his in quibus delinquimus. Dum enim Principes huius seculi D s 1 Sc Ecclesiae iuri di potestati contendunt suis miscere, sacerdotium iudia eare, & dirigere Ecclesiastica, cum eos Spiriia. ius sanctus non constituerit regere Eccleuam. D si1, iustes ei iudicio puniuntur&pertur- .hantur in suis dominiis, prouinciis, ciuitat bus, &iurisdictione , &s2pius 1 proprijsr bellibus subditis exesuduntur,immensis th

sauros exhauriunt,nec tamen tra'quillam pacatamque suorum possessionem multis sumptibus, plurimis periculis ac laboribus, infinitis hominum caedibus, &bellorum dilanititatibus coia sequi valent. Iustissime enim patia. unturtii suis, qui vi irpata potest te quae funddominari in alienis. Huic proposito non incongruum est responsum biosij Cordubensis Episcopi ad Constantium Imperatorem rei . . tum Athanasio in Epist. ad solitariam vitam agentes, Desine, inquit Episcopus Hosta iis, quaeso, es memineris te mortalem es e, reformida diem iudicij, seruate in illum diem

purum: netem is eas Ecclesiasticis, neque no-

bis in hoc genere praecipe , sed potius ea a nobis disce. Tibi I s v s imperium commisit: nobis quae iniit Ecclesiae, cocredidit; & qu admodum qui tuum impertu malignis'

486쪽

D MNO DATO. oῖ iis carpit, contradicit ordinationi diuinae sita C tu caiue, ne quae sunt Ecclesiae, ad te trahens, magno crimine obnoxius fias: Et infra latius . seculares principes Antichristo comp)rat,qui Ecclesiastica sibi usurpant,de iura Dcclosii vitalant: Grauia sunt ista, ait, & plusquam gra uia, sed tamen istiusmodi quae congruuntineum qui Antichristi imaginem induerit.Quis enim videns eum in decernendo principem

'se sacere Episcoporum , & praesidere iudiciis

Ecclesiasticis, non merito dicat illum eam ip sam abominationem desolationis esse, quae a Daniele prae a est' cap. 9. Matth. 2 . Nam cum circumamictus sit Christianismo , 3c in ioca sancta penetret, & inibi consistens deua- stet Ecclesias, ab ὀaans canones, vi cogςns ut . sua obtineant, quis Via quam audebit dicere, hoc tempus Christianis pacatum esse, &non potius pers*cutionem esse ' &c Ha cibi. Cςx-

do laici quas super intendentes nituntur esse Ecclesiasticarum perlonarum , ita ut Episcopi & praelati Ecclesiarum in omnibus quali dependeant a voluntate & consensu niagisti nius Laici: Tunc enim laici obliuiscentes pro 'pru ordinis ut verbis BHisj imheratoris in oratione ad Synodum generalem Vtar Ad .io. in sine octauae Synodi generalis ; di quod pedes sint minime cogitantes, legemPonere Volunt oculis non ut patura se habet 'scut

487쪽

Cap. ri I. DE IN I rit. 4o ipsi cupiunt, tunc diuinum iudicium no qui estit, sed iustam ultionem in is pere cunctis flendit, ut regna & iura secularium principum in uertantur & Undique concutiantur procellis & perturbationibus . cum interitu multarum animarum & corporuim. Pru-

. dentissimum imo & saoctissimum suit ditau&factum Ludovies Regis Francoriam, de qu' post Broymardum prodit Nauaritas in

Rubrici ca p. Nouit, de iudicijs. numero 7o. quod Optimus ille rex haec Legato suo Roma reuerso dixissς narretur. Quod mandata mea diligenter curaueris, rem gratam secusti, &laudo diligentiam tuam. Quod vero praeter mandata diplomata isti a Pontifice deportasti , quibus dandorum Ecclesiis Epis coporum mihi pol stas fit, nec agno sic times postulo: Intelligo enim satis quanto cum salutis discrimine , cui tu parum consulere Vi- . deris, ego ista susciperem , eaque diploma ra in ignom coniecit. Sic ille. Non est dubi-bium tum omnia rectissime in hoc mundo pdministrari, quando quis propriam quam diuino munere adeptus est, adornat spartam nec suae vocationi deest , relinquendo ea quae alienum copcernunt o Scium , &iurisdieti opem. Tertium dubium. An sicularisma istratus consiptudine possit acquirere ius collectu H ει clesiasticos ' Respondctur in primis secundum comuni copinione Canon istaru& Iurisia

488쪽

hilistest responso ; Si enim . ut ipsi dicunt bona Ecclesiasticorum &Tcclesiae iure diui-

noexe impia su nt, & haec libertae eodem tu re inducta sit, consuetudo non potest eam tollere. QuJa in ea quae sunt iurisdiuio j ccii

suetudo suam non exercet vini vi communi-

. ter Theologi de Iurisperiti confitentur. o edsign ificatum est hanc eremptios gra on esse iuris diuini sed positivi cum c in

muniori Theologorum doetrina , quam iam recentiores iurisperiti amplectu nidi t. Qua ealiteriesipondendum consuetudinem non valere, ni usta esse, qua usurpatur potersas X laicis collectandi & grauandi clericos &Ecclesias: es quo diuturpior eo damnabilior. i Nam cosuetud' crat lex ressistit eam improbari do, non valet. Felinus in cap. Accedentes depraescriptionib. post col. . fallentias. qui ctiam alios allegat, panormit. in cap. Cum exos 5 cij. eod. tit. Franciscus Balbus de praesci taption. in s. par. quintae principalis q. 9. pro-m se finem. Nec mirum, cum ea consuetudo di catur irrationabilis, quam iura imprQbant. permulta iura allegata a Glossa in cap. sin. dg .cohsuetud. & ibidem DD. Sed utrumque ius

improbat consuetudinem contra Jibertatem Ecclesiallicam,& eam non Valere vultque Ec

. de consuetud. argum. cap. Quanquam d tensib. in 6. &cap. 1. de iureiur. eod. l ib. &

489쪽

ca P. VI i. Dae , Auctent Casa. C. de sacrosancta Te lesila

Cassa,& irrita, at Cesse es denunciari per totai, Italiam praecipit omnia statuta &consuetudia nesc' ntra i ibertates Ecclesiae, Mirum que per

I si inctiones, &c. Et de caetero simili tten- ipso iure nulla esse decernit. Haec ibG Via de DD.co Muniter concludunt statuta&co sietudines contra libertatem Ecclesiasticam Non valere & nullius esse roboris Bartol. dux&alii in d. Auctent. Bartol.& Alexand. i*L. De quibus ff. de iustit.&iure. Panormitacum Gloss. in cap. fi n. de codsuetud. Gloss.ct communis in cap. I. eod. tit. Dominic. Franc.&alij in d. cap. Q anquam, &con 'a' a consuetudo verius dicenda corruptela , . cap.& c.Etsi pignorationes His accedit,quo Nauarrus in manuali consessarior tarn cap. . num. 72. in explicatione illius f., Caeterum , praedictis,an Bulla Coenae Domini, de lar quod illaecesurae includunt omnes etiam Iur peratores, & reges & uniuersit tes , quibus iiij iiint ptae,& quod nulla cosuetud' etiam im- memorialis, nec praesesiptio quaelibe Jonglia

sim'a, nec priuilegium etiam per Viam csemra- eius vel rem linerationis concessu mcontra ea prodessit. Non ergo seculate. titulo consu tudinis possunt inducere exactiones & graua mina contra Ecclesias,& cleric0s,n colore talis praetextus liberantur a censura. comi

490쪽

Pr DAMNO.Davo, an dum quod aliquando na suti, & qui gloriantur de aliquali scientia velint sua facta in his

cusere praetextu consuetu dini uam rectius corruptelam , '&abusum nominarent: Et erendum iure, Ut etiam Nauarta ind. ma ' isnuali cap. I7. n m. 2οῖ. dicit ne Diius omni-d 'tens in dies magis, & magis iratus , consulam principum , & rerum pub. do praedictis an onibus parum curant , & principes &res Iublicas nimium illis cre dcntes & exactores soli auaritiae inhiantes grauissim ξ tandem castigett. Et paulo post idem auctor subiungite Suo tempore, quo Romae sacrae poenitentia viae lytersuit multos populos Italiares guber-ηa res, & e asso' eorum a summo poenitentiario S. D. N pet ijsse abso tior ei celluris

'x diciis iudiciuna sumi potes : An Berici ila

sentur statutis & inhibi xionibus laicorum, Vt qVando cauethr ab eis ne quid venditur certis personis non subditis: Aut prohibetur in equis frumenta ei chii extra territorium, scde similibus. Ncneni inest dubium butu modi statuta, praecepta de inhibitiones laicorum non comprehendere clericos & eorumb ista Ecclesias ripa, quae exempta sunt, Vt ex ' superioribus constat, aluiisdictione&potesate secti lari. statuta ordinationes laicordis gravamen EcclWiarum,& bono um ad eas