Commentarius in titulum iuris canonici de iniuriis, et damno dato, accommodatus vsui studiosorum tam theologiae, quam vtriusque iuris. Auctore Petro Binsfeldio, suffraganeo Treuirensi doctore theologo. ..

발행: 1598년

분량: 892페이지

출처: archive.org

분류:

741쪽

damno,ut 86. d. ex A mbrosi',cap.pasce sanae morientem: si non pauisti occidisti,& 83.dis . in psincipio: Nihil cs t mortem inseras, vel

ad mittas, & 22. q. s. cap. Hoc Videtur. Ten mur fratrem p riurio, alioue peccato, cum possumus reuocare: alioqui si tacemus, po

tabimus iniquitate, E cap. Qui cum, 'ς furti particeps furti dicitur, qui furem po indicat &similia intes ligenda sunt, quantum ad Deu& conscientiam rates esse reos homicidii.&calpae; non autem obligatos ad damni & iniu

riae reparationem.

Septrina Conclusio. Omnes aut ex debito is timiis, visont reges , principe , alijs in potestate publica constituti; obligantur defendere proximum a iamno ct ab iriiurialibgrare ron Mumgrauissime omittant Onegligant, peccant, sed etiam tenentur ad restitutione omnium doetnorum4M ssequuntur ex omisione o η gligentia defensionis. Haec est com m v nis o p i in io, tam Theplogorum quam iurisperitorum , ieamq; tradunt Theologi communiter locis allegatis in s. conclusione, nec est inter eos qui dissentiat. Panormit.Felin. Cardin. Dec.&comunis in cap. I. de ossi c. deleg.&in cap. . Quantae, de sentent. exco. Decius&Cagnol. in L. Culpa careti ff. de reg. iur. Cquar.& N Uarr. loc. cit. Ratio, quia regibus,principibus.& alijs praesidentibus in publicis ossiciis, ex

munere iniuncto couenit Suidere comunib. tilitatibus, damna amouere, &iniurias su

742쪽

ministratores. 23. q. s. & d. cap. Quanu . cap. I. de offic. deleg.&L. ita vulneratus fi .ad Ieg. Aquit. L. Congruit. F. de ossi c. prodi id & alibi. Imo Hieronymus Cagnoi in d. L. Cuti Ipacarer,d eo relato Vasiquius Illustri contro

tsione resoluunt defensionern sabditoruma pistratui co in petere etiamsi im mineat periculum vitae: Cui & illud Luangelicum apud Io-gnnem congruit cap. Io. Bonus pastor anima suam ponit pro ovibus suis. Et Cicero eth secus ih oratione pro Caio Rabirio. Est boni magistratus cum auxilia reipublicae labefactari conuelliq; Videt serre opem patriae,succurrere saluti, sortunisq; communibus, suam salutem posteriorem silute communi duceret, o in orat. pro Sextio: Sudandum est eis qui magistratum gerunt pro comunibus cos imo dis, adeundae inimicitiae, subeundae saepe prove publica tepestates, cum multis audacibus, improbis, non unquam etiam potentibus dia

micandum. His accedit,quod principes rediatus P stipendijs institutos a republica habent, ut iustitiam in terra conseruent, ad cuius co seruationem spectat subditos ii damnis, iniu-xijs, & vexationibus defendere. Ne .principiatius multum periculi ex desensione imminere ipotest , cu publica potestate pol antur ,& potentia multorum muniantur ad hoc Vt proxumpere possint in iniquitates hominum, &iniurias alioru impropulsare. Dicta con lusio

743쪽

in in solum habeti ocu in principibus,3 magi stratibus, qui ad Deo constituti sunt minui cliiiititiae,& vltores scelerum, sed etiam in aliis qui obligatione & officio deputati sunt dcuram culi odiamq; singularem aliquarum remiab habentibus legitimam potestatem e X. iusta& necessaria cauta. Sic custodes & vigil csciui latum stipendio deputati, ut inuigilent ad c piendum &puniendun, sceleratos,& malefactor s, si ex eorum culpa, & ne ligunt iaciues damna patiantur tenentur de omnis secutis Sie famuli specialiter constituti, &ad hoc o di nyti, ut agros & frumenta in eis seimina ea, custodiant, ne bestiae& animalia aliorum las. dant,& depalaant si suo muneri desint, & dominus eoru culpa da na sentiat, tenetur ad rea

paratione: Et de similibus similis est censura

Octaua Conclusio. De iure ciuili etsi regulariter priuatuue consinu criminis non teneatur crimen imminens impedire clamano, denuntian O .acco indo , admonendo . osmilibus modis, id ta-1nenfallit in aliquibus casibus. Quantum ad primam partem quod priuatus de iure ciuili ad id non teneatur sub poena satis supra cones usione quinta ostensiusti cst, nunc secundi pars declaratur. Primus casus esse potest in crimine laesae maiestatis, ut si quis sciat crimen

committendum contici principem, aut in stutuendam. proditioneni contra rempublicam, alat patriam, tunc enim reus are&quantum

in ipso est impedire tenetur , & hanc sciari

744쪽

Qo sis P. ID DE INIVR. tentiam in summo rigore tenet Bartol. in L. Vtru m. & in L. Si sciente. ff. ad leg. Pomp. de parricid. &in L. i, Occisorum. g. ad Syrulan. in quibus locis vult quod D quis sciat c

m ittenda contra principem, aut tractatus co-tra ciuitatem suam, aut rempubi. Vel insatre, aut dominum, & non indicet, sit puniendus poena legis, id est,mortis. Hanc Bart. opinio nem communem attulantur Petrus Placa lib. a. delictoriana , cap. 22. Vas'. illuser. contro'

uess. lib. i. cap. is. & post hos siliu Clavus lib. 3. Sententiarum. sin. q. 87. sundatur haec Barioli doctrina in L. Quisquis. Id quod. C. ad leg. Iul. maiest. & in dictis it. Bartol. opinionem in practica obscrtiari ait santur Angel in tradi. males c, in verb. Chelial tradito la tua patria,nu m. so. & Augustiis. in addit. ad Angel. ibidem in praesica S facti contingentia obseritari. Ita etiam Mediolani obseruatum meminit Bos s. in practica in titide crimine laeta maiestatis. Bald. &alij multi sunt contra Bartol. & clamant quod anima ipsius, &omnium qui ipsum sequuntur crucietur in inferno: eo quod sint homicidae, &ita alii tenent sic scientem, & non reuelantem, cui impedientem puniendum quidem poena graui sed non mortis. Felin. Decius S A no Barbat. in cap. i. de ossic. iudi c. deleg. Idem.

Felin. in cap. Quyntae. de sentent. excomm-Cagno in L.Culpa caret. num .eti. ff.de regula iuris. Rolaiad. inconsit. 88. nutu. Io. lib. 2. M

745쪽

alij de quibus Iul. Clarus loc. cit.&Menoch. de arbiici iudi c. qq. lib. numero ali. sed quicquid sit de poena, omnes conueniunt quod teneatur, quantum potest impedire, de si no saciat, sit puniendus. Neutiquam tamen i ii hoc casu tenetur accusare coscius criminis, nisi habeat probandi facultate: n.: Cum alias in desectu pr bationis, periculo se expon ret. Quando autem probatio deest, sufficit detegere, 'uod scit, & eo modo, quo ipse scit, ivt ij quos psriculum concernit sibi provide ant, re remedium in tempore adhibeant , ut post alios Ru i ochius loc. cit. num. v. de vaLqum si uin. i. prope finem declarant. A ndre cis Alciat. lib. 8. parergon iuris, cap. 9. plura adfert exempla pro praxi opinionis Bart'Hi secundus castis esse poterit in filio respectu patris: Si enim filius sciret aliquem machina ii mortem pa tris, & non indicaret patri, aufpro posse, impediret, parricidii reus loret Bartol. in ii. L. Vtrum.& in d. occisorum

Dec. in d. L. Culpa caret. num 8. Marsiluis 'in L. Diuus. in fine. ff. adleg. Pomp. de parric. Panormitanus in cap. i. de, restit. spoliat. Dam hau d. in prael. crim. cap.85. numero IO. Martinus Nauarrus in manuali consessa io u cap. 2q. numero ZO. prope finem. Menochius

loco ci . t num .is. & alij passim alibi. Eadem ratio foret, si pater con scim esset conspirati 'nis factae insilium, & non detegeret. Nec est constituenda hic differentia , an filius sit in

potesta-

746쪽

potestite patris, vel emancipatus:auimaturalis vel legitimus, ut Menoch. allegato Mantua iii cap. I. numero 28. & 29. de ostic. deleg. ostendit. Hic casus etiam habet locum in patres, '. rituali ut proprio Episcopo, &sacerdote. Pa. normitanus loco ci'. numero '. Marsi s. in d.' L. Diuus.Menoch. numeroris. Ter ius in se uo respectu domini, tenetur enisti detegeres machinationem intentatam in necem,&irio

riam sui domini L i. semius Occiis orti.&ad Syllan. Bartol.&Marsil. ind. L. Vtrum & alij DD. lo c. cit. Quartus esse poterit si v kr sciuerit homicidium in maritum suu con

mittendum, &non revelet,aut in quantup

Vtrum. Gloss. in d. L. Culpa caret. Felin. in cap. I. col. 2. vers. Secundo fallit, de offici de leg. & aliorum, qu i l icet expresse Iiu iaci casu ni non ponant, eX ratione tamen simili colligit; r In aliis dictis raticio bligationis desumitur ex subiectione. At uxor etiam subiecta est: viro . Genes.s.& ad Ephes 3. Praeterea n potest esse maior coniunctio duorum quam viri es uxoris.Sunt enim duo in carne una.Genec

ap. Gaudemus, de diuort.&sic iniuria is cia uxori tangit eti in maritu , & is eam de .fendere tenetur, v t alibi in hoc cbis i ii elata rio traditum .Quintus& vltimus in hoc loco vos allus tenetur denunciaretractatu contra do- minuta

747쪽

aut iniuria impedire t artol.&Marii l. in d. L. Vtrum. Panori nit. loc. cit. 3c poli alios pliares Plenoch. Vasallus enim est obligatus uesci dere dominu suum, Stenetur ei denunciarus iniurias,& damna impedentia ut patet ex cap. I. Quibus modis seu d. amiti cx forma iuramenti fidelitatis cap. I. deforma si delit. & Σα. q. s.cap. De sorma. Nauardiloc, cit. reddit ratione quare hi tam stridie 'tenear ac & no qui cunq: alii: Qu ia at ij solum regulariter delinqquunt cotra pi Scepta charitatis: hi vero coli apiscepta iustitiae, quae iubet ut superiores de l. Lendat in seriores. & cotra in seriores superio res. Quam ration*m, ait Nauasa 4 Iald. 4rcon siderasci, & qui eum sequuntur in non tam)acerbe in Dariolum inuectus cset.

ctat prouintiam siuam purgare Maiah iso latronibus aptori u , o praedonibu , nec nponerat. custodias maxime circasines o clausiuras prouinciarii xt hostibus se radonibus auferatur licen ingredien idhac deuastandisubditorum loca.FIqc colluso satis fundatur freti res cap. Administratores. 2ῖ. q.

s. di L. f. di L. Congruit. E. de ossic praelida i

748쪽

6s CAP. II. DE IN IVR. &in L. In nomine Domini. M. Pro limitaneis. &M. Item ili Sardinia. G. de ostic. Praesect. Praetor. Asric.&arg. tit. C. de custo d. itinerire littor. lib. D. I D. in his locis Fesin. in cap. Licet causam. nuni ero. ir do probat. Bartol. in L. Ne quid. se de in cend. ruina, naufrag. ' docte & late Latius in cons. in . &is. lib. I. Andreas Galli. practic. obseruat. lib.2. obseruat . Secundo .Principes&alij prssides prouin clarum ex debito iustitiae tenentur subditos defendere ab iniuriis,&damnis ut multis probatum est in q. praecedenti,conci 7. &pros, bere, ne subditi offendantur, sed permaneant in sua securitate & pace. Ergo tenentur ad cu nodiam ponendam : Quia quando aliquis tenetur prohibere aliquem sacientem certumatium, non solum tenetur prohibere quod

ille actus non fiato sed extam debet adhibere custodiam & diligentiam, ille actus fiat

interest, circa prilici p. in L. Si quis ira promi seritJ Ea lege: ff. de verbor. oblig. Bartol. in

L. Metum. 2. M. Sed licet. ff. Quod metus caui Bald. in L. Nu Ilus. vers Item est argumentu

contra potestatem. C. de sum. Trin it. Addita

ad Panorimit. in cap. - antae de sentent, ex communic. Praetere ad excellentiam & emi inentiam regalium pertinet vias publicas seci ris & liberas crunta uar publicae,& earum custodia ex regalibus procedunt. cap.

r. Quae sint regaliae hal d. & alij ibidem , MPost

749쪽

interest sine metu & periculis per itinera com-ineari pertext. in L. i. M. Summa a ff. de his qui eiecer int, vel essu d. & L. i. C. de nauicu solib. ii. & in d. L. In nomine DOMI NI : Quam do ergo aliquis tenetur ad praestandam secu-xitatem in viis publicis &suo territorio ex c- minentia & cocesilone regaliu, etia obligatur ad ponenda militum custodia qui inuigilenti& in necessitate defendant: Cum custodia &securitas sint connexa, & custodia adhibeatur pro securitate. Qui autem tenetur ad Vn una connexorum tenetur etiam ad aliud cuialiud indivisibiliter adhaeret. Gloss. in cyp. Sicut CHRISTUMI. q. r. & arg. L. illud. E. die se, quirend. haered. Nec mirum videri hoc ile-.bet quod dominus territorii. .ad hoc obi ige tur& quidum suis propriis sumptibus: cuiri

etiam omnia commoda sentiat quae regalia dς iure di consuetudine comitantur: Commoda autem qui sentit iungat onus emolum*ntis aequitas suadet : & regulgiuris docetic'. au i se . ti t. de regu l. t uris. i n 6. A L. Secun- . dum naturam. si . eod. & non est serendum

Ut qui lucrum amplectitur, onus subire reci ' si undo. C. de caduc. tollend.&cap. Qui Epistopatum 8. q. i. & a libi. Contingi autem non raro& male quod domini

territor ij & prouinciae sint diligentissimi devigilantissimi in cura commodorum &aliorum' quae priuatam VI ilitatem concernunt: de

750쪽

tardissimi in cura da salute reipub. & promo u)nda prouinciali uini MViarum securitate: vnde grauissime peccant,& sui os scit obliui ctitur cum subditorum maximo damnis,& pubiali a omnlii perturbatione. Ad principes autem Ecclesiasticos maxime pertinet , ma naso licitudine ad hoc interidere ut apud suos omnia sint tutissima. c. I. d. 86. cap. I. M. Epis copos,&ib AIuarol. de pac iura metrii firmand. Cardin. in Clem. l. notab. io. de Osic ordinar. Zasius in d. cboc . nutu. io es hoc merito, quanto enim eoru potesti; & digia, tas maior est seculari, cap. Solitae. de maiorit.& obed. tanto diligentiores esse debent in suio ilici j exercitio, &comuni bono prouinci cui praeficiuntur, procurando. Aici; etiam in

Ecclesiasticis mastor eminentiorq; aequitas de iustitia desiderarur ob excellentiorem statu . quo a Deo donati sunt iuxta ea quae post alios tradit Fernand. Vasquius illustr. controuersi lib. I. cap. si. num. h. His accedit quod principatus tu tueri debet meram su bditorum utilitatem, & non propriam commoditatem xt recte ex Platone Cicero libro primo ossiciorum docet, &sentit Aristotel. s. pol tic. cap. D. & Pluribus alleg. Vas l. lib. I. cap. Lnum .io.& Alphons. Guerrerius in thesauro Christianae religionis. cap. H. Secunda Conclusio Dominis territorῆ pro nincia colegem Osubleuans vectigalia o peragia, si in suo territorio suepers 1, me per miro i rapina

SEARCH

MENU NAVIGATION