장음표시 사용
541쪽
Majalis. Itilii niensis. Augioli mensi Ab HoriS. Lychnis Althaea Malva horae undecima Hori. α66. Color in eadem Decie mire ludit, hinc in disserentia nil valet. Nihil magis sensus nostro; per visum serit, quam color; hinc non mirum, quod oculi multorum ab eo toti capri suere , ne dicam effascinati. Receptus fuit color primitus pro specierum dia' nosi, at mox pro specierum judice. Non potest enim planta hoc aevo praesertim , ejusdem esse speciei cum altera , foris solum colore diversa , licet oculis non capti omnes videant Mirabilem O Impatientem in eadem planta centum producere diverse coloratos flores. Obstupesco qua audacia , adplausu, privilegio , dum videam , caeca empiria muniatur. Quae Vos dementia cepiti Nonne nos videmus in nobismetipsis , in Bu hus , Canibus , Felibus , Suibus, in omnibus mansuetis Quadrupedibus & Avibus ; in Serpentibus & Piscibus in Inieci isti Vermibus, omni die, quod mater producat fetum saepe saepius colore diversum. Cui nam lateat teterrimi Anguis conspicillo insignitae , colore proteo ipso magis variabilis, lusus 'quam Seba decies & ter depinxit, uti in I bes. Tab. 8 . sig. I. Tab. 8'. fig. I. 2. 3. q. Tab. 'O. sig. I. 2. Tab. 9 . sig. I. f. h. 9 .sig. I. 2.3. q. Hunc ipsi imputatis errorem. Sed quul de Volsapud posteritatem futurum censeatis, Vos quot Volumni a no minum specificorum a colore desumtorum conscripti iris i QNaa-
tam aeris molem desiluxistis supernuis iconibus ; ta quantum l
542쪽
pecuniae solo coloro an hoc fraude Τ ex aliena crumena lseu emtorum elicuistis Τ Qua in re Vos Anthophilis judicio praeseram 8 Anthophili attentius colores distinguunt, licet i
mites , vel ultimam metam nunquam attingant, nec VOS attigistis. Vos hauritis aquam e mare , quod evacuabitis nunquam Vobis nova omni die creati Ol . . Certum est, quod colores caerulei, rubri, purpurei, dc VrO-lacei facillime transeant in album. Certum quidem etIam eri, quod Flores lutei rarius mutent colorem, tamen eXceptionem
adinisere millies , & vel in ipsis compositis Floribus. Adeatis Hyacinthos, Tuli pas, Pulsatillas, Ranunculos, DianthOS , Primulas , & discite sapere, nec nimium credatis colori. Si ejiciatur hoc colorum caducum principium , eXcluduntur omnes species falsae , seu quae aliam differentiam nullain stib- ministrant : hocque modo ab onere plurium millium fictarum specierum liberi estis. Di Xere Bolanici e . gr. Campanulam fore albo ' periuali te egregiam praestitisse differentiam specierum, licet vix ulla Cain Panula flore albo sit , neque speciei alterius Varietas. RitumqVis tenuit, cum Hortulanos audiverit Cati anulam ciruleant
flore albo dicentes , id est flore caeruleo fore albo , attamen hi, tam absurdi , sapientiores illo fuere , qui Campanulam
store albo dixerat , illi enim agnoverunt colorem naturale in caeruleum ; hic vero non .
Quid album sit, quidque nigrum , non in me demonstraro sit scipio: norit tamen hos colores quivis ; quaero itaque ab omni visu gaudente , num Hyosciamus , Verba calunt , Jacea sint nigrae plantae , & Bryonia alba ; mihi sane virides liae
Cum elegantia & pulchritudo maxime e colore concludatur , specifica nomina ab ea hic proponam. Pulcherrima erant Objecta Minoi Dillento , Fungi Michelio , Gramma ScheuchZero , Lithophyta Marsilio , Filices Plumi ero , Compositi sorestantio , Vmbellati Morisono ; sic suum cuique pulchrum est ;& quot capita , tot de colore sensus ; nulla hic universalis lex ; nulla valet hic demonstratio. Olim I lipa pulcherrima Anthophilis erat , nunc facinthus pulchrior. Quod valci de coloribus in sore ; vaIet & in frui tu , in . seminibus, in ramis , in radice. Quae floribus Variant albis , ariant de ramorum superiorum albidiore, vel pallidiore viret
543쪽
. flore rubro. flore albo. -- flore ferrugineo. Auricula ursi flore coccines. -- flore purpureo. fore violaceo. flore variegato,
Tuli pa vesicolor Hyacinthus non scriptus. Euphrasia non scripta. a Fructu.
Melo fructu luteo. Cucumis fructu albo.
Pepo fructu variegato. Malus maculis vitreis. Prunus fructu atro caerules.
Prunus fructu flavo. Prunus fructu cerei coloris. a Seminibus. Papaver semine albo. Papaver semine nigro. Sinapi semine rufo. Sinapi semine Iuteo. a Radice, Rapa radice candida .
,--- radice obsolete nigricante ,-- radice supra terram viridi.
- radice foris & intus flavescente:
544쪽
I NOMINA a Planta. Brassica viridis.
Bryonia alba. Marrubium album.
Ηyoscyamus niger. Verbas cum nigrum.
a Foliis. Agrisolium foliis ex Iuleo variegatis. - fol. ex albo variegatis. fol. limbis & spinis argenteis.
Salvia tricolor argentea. Ocymum maculatum. Esula punctis croceis notata.
Alalva foliis margine superius micis fulphureis ad olem splendentibus donatis. Moris. a Pulchritudine. Alypum f. Frutex terribilis. Hyacinthus steli. amoenus C. B. Cottila calyce eleganti T. Gr. Cyperoides elegans Raj. Filix saxatilis elegantissinia H. R. P. Campanula pulchra I. B. Verbesina flore pulchriore I. B. Filix scandens perpulchra Br. Potnciana flore pulcherrimo T. 267. Odor Deciem nunquam clare distinguit. 'Sperandum quondam Bolanicum eum esse, qui plantas Visa dignosceret: sed observo , quod nisi oder, sapor , & tactus desint, & quidem promtissimi , nil valeat Bolanicus ; DOleo eam Ob causam istas nationes , quas morbus dirus , Pica a
545쪽
Spaec IFICA. IOIMalae a nasi dictus , ita infecerit contagioso Tabaci Veneno , ut non modo ollactum debilitaverit, sed & nervos olfactorios densissimo obvelavit callo, ut nulla amplius supersit odoratus 'Ge a terminos artis in Bolanicis ab odore desumtos certe res
est maxime intricata, cum in Odore tam paucas noVImUS 1pecies : gratum O ingratum remoum 6 intensiorem ; attamea in plantis longe plures observamus C. gr. In s
tante , Polianthe , Camphora , Palinuria , ii mo fere in sin gula planta eiusque flore diversum. Sed ubi hic limites repetiam 'quomodo terminos definiam ' qui enim puero nauseosus eli odor, ille idem Brisericae gratissimus. Rusticus pharmacopolrum 1 1rans ob aromatum odorem deliquescit , at admoto stercores accino naribus reViViscit . . I Omnis odoris notitia sola experientia addiscitur, debet ita
que , qui solo odore species distinguere velit, & omnes odores a Bolanicis datos nosse , eosque experientia addiscere , ut Iciat terminos suae artis necessarios. Si debeat & prostitutae libidi nis scorta adire , ut addiscat, quem odorem Iliorum loculi , ex congesta impura illuvie , spirant, necesse est ut naso caveat, cum anguis lateat sub herba ; vide Lobelium m Adversariis
'Quid valet odore distinguere o muni caryophylli , citra
Anisi , Freniculi , Melissae , Cinnamomi. , Styracis O tre dore , me superat odoris vi , ego potui has species omnescunquam meo naso reperire . in . a
Meum etiam nasum superat terminus iste Morasonianus de Ddore medio modo odorato in Agrimonia. Ergo cum hic limites sint nulli, cum nulla demonstrabilis detur certitudo , cum odore varient plantae , mihi non In
serviet odor pro specierum distinctione , nec nomine specifico ;adeoque assumam differentias ab odore nunquam imihi enim arrident termini definiti & demonstrati, de quibus postea. a Plantis aliis. Ocymum carjophyllatum C. B.
citri odore. ---- anisi odore. - Ioeniculi odore.
546쪽
Orchis odore Sambuci. a Speciebus odoris Hypericum hircinum Rd. Orchis odore hirci.' atrix odore inithridatii. Melo mosichiatus. Agrimonia medio modo odorata. Moris. Atriplex vulvaria de meretricum impuris loculis olens Lob.
Arbor merdam OlenS. a Tempore.
Geranium noctu Olens. Hesperis noctu Olens.
. Carb ophyllus inodorus. 238. Sapor pro ratione manducatis frepe variabilis est, hinc in disserentia excludatur. Idem quod de odore valet, valet & de sapore , hinc una nimis mortalium consensus , quod de odore & sapore non sit disputandum. Alius nobis sapor in teneris annis , dum solum dulcia placent ; alius in decrepitis est , cum solum acriora salivam
Plantae similiter omnes in JIvis sunt duriores , magis amarae, Vel austerae; sed mitescunt per culturam , dulcioresque eVddunt plurimae. Acerbi fructus Sylvestres Citri, seri, Mali, molli, Ribes, per culturam adeo mitescunt, ut multi diversas credant specieS. Ingratum istud A PIUM palusire , sola cultura palatis nostris adeo gratum redditur , ut dulce Italis dicatur. ALLIUM apud nos adeo foetens , in Graecia omnis sce- toris expers esse testatur Sponius itin.
547쪽
est . per culturam deponit pro magna parte amaritiem. LACTUCA, opii succo viroso in sylvis , per culturam evasit stratissimus , & saluberrim ςi V ' . . . . , . Ero variant sensus nostri & sapores; variant
utrinque incertitudo , adeoque erronea nota in differentia omnis erit a sapore mutuata. Idem valet & de Auditu ; licet hoc sensus organum rarius a Bolanicis in auxilium vocatum fuerit , uti In Arbore cre pisante. a Sapore planta. Apium ingratius.
Lactuca opii fucco viroso. a Sapore fructus. visum cortice eduli in , 'Pyrus fructu saccharato , in ore liquebente. Horrenda disserentia. Arum summis labris degustantes mutos roddenso
16'. Usus disserentiam Bolanico sanam subministrat. Oui nomina plantarum specifica ab usu vegetabilis constituerunt, ignorasse Videntur, quid sit nomen specificum, quo qz primariam differentiam includeret Usus ensm M virtus plantarum plantae inscriptus cum non sit , ita nez ita oculos
Tisae: iiij, ' id que planta tape diversum det usum
utenti pro diversa usurpantis volupe ΤOui vires medicinales plantae nominibus inseruere , mihi etiam nimis videntur empirici ; unum idemque medicamentum in vario morbo ; subjecto , tempore , amum 1aepe dat e Pl ta; psius nosse sudendum . dein earum attributa hi Getorias, & usus, nec ab usu plantas. Quis primum ψbservam sciat, utrum venenatum sit illud, an saluta cium ,
548쪽
N o M I N Acerte experimentum in his periculosum esset ; quis Io antit examinans dicat, utrum sit somniferum , furiosunt, vel Iethale ;quae attributa nunquam demonstrantur, nisi per usum, si non vis credere, gusta & tum admodum charo emeretur nomen specificum ; nil enim charius emitur , quam quod vita redia
In Quadrupedibus , aliisque animalibus, vires medicamen torum experiri non semper Valet per conclusionem ad homi nes ; Amygdalae amarae summa Venena Canibus, Equis , Psiittacis, &c. Quae Animalia mox necant, a quibus tamen homilies nullos mortuos , licet multos copiose eos assumsisse,
Quid receptum magis in differentiis, quam ossicinalis usus. Hinc C. Bauhinus O Rivinus circa maximum plantarum offici natium numerum , Vocabulum ossicinrerum in nomine adpo suerunt ; quid hoc ad notitiam plantae t Quam multae enim in una regione ossicinales sunt, in altera Vero non ' non decet Nolani cum Pharmacopeolas adire , ut ab iis addiscat plantas , sed a Bolanico Pharmacopola instruatur , necesse est. Relinquo itaque sequentia, & similia nomina specifica. a Pharmacopolis. Agrimonia ossicinarum. C. B. Euphrasia ossicinarum. C. B. Sanicula ossicinarum. C. B. Calamintha ossicinarum Germaniae. C. u. Martagon alchymissarum. Lob. Hieracium usuale. I d. a Vita. Solanum lethale. Aconitum salutiferum. Persea in Persιde noxia, vesca in AEgypto. Pluk
Menyanthes anti corbutica. Pluh. Cannabina lithontriplica. Br. Rhamnus catharticus. C. B. Linum catharticum. Rupp.
549쪽
Solanum fomniferum. Ver. Solanum furiosum. Vet. ab aconomicio Genista scoparia. Rubia tinctoria. Dipsacus fulloniam. Ricinoides ex qua paratur Tourne l. Gallorum. a Diata. Pisum cortice eduli.
Pisa quae simul cum folliculis commetantur. Volch. ab Hi storia.
Punica quae Malum Granatum fert. Cannellifera arbor cortice ignobiliore , cuius folium Malabathrum officinarum. Br. 27o. SeXus nullibi Decies diversas constituit unquam. Completa est generationis machina cum partes omnes au- propriatae una simul collocentur , ut in plantis plurimis , maximaque parte Regni Vegetabilis, ubi Hermaphroditi foecun . di & fertiles ex maxima parte sunt incolae ; aliam & diversam legem imposuit summus Conditor animalibus pluribus quibus dimidiata concessit organa servanda , duo individua vota sua ubi de propagatione ageretur , conferre iussit. Ηino 1exus distinci his, mas & femina , uterqlle alterius auxilio de ui tutus , imperfectus ; hinc hi duo unum erunt. Ut Re ni Animalis incolae maxima ex parte sexu distincti existunt, Mares& heminae, sic δc in vegetabili maxima incolarum phalanx. lamen muliae etiam occurrunt plantae sexu distinctae, Mares & Feminae absolutae dicendae, uti omnes sub Dicecia constitutae. Vide harum catalogum a. Vana , erronea, nec perferenda est Veterum divisio plantarum ab alio , quam fructificationis desumto fundanaento Petita , hinc elicienda, nec serenda, uti
550쪽
minas esse distinguendas in duas species, & integrum sere Regnum animale duplicandum ; Quis statuit unquam Canem a a Canicula , Taurum a Vacca , Gallum a Gallina distinctas udiversas esse species ' ut hoc in Regno animali inconsultum esset, ita & in Regno Vegetabili aeque insipidum , ubi eadem Jex , & quidem absque methaphora , Omnium oculis sese offert. α. Sexus dbtinctus , Vere, a Naturc. Vallisneria Mas. Salix M . Osyris M .Hippophae M . Anthos permirm M . Myrica MV. Ursica Mas. Pisonia Mai Pistacia Mas. Spinacia Mas. Cannabis Mas. Humulus M .ganonia MV. Rhus M . Alaternus T. M . Smilax Ma . Bumex M . Tamus M . Rajania MV. Populus' M . Croton Mas. Laurus M . Mercurialis M .Hydrocharis M .
Femina 4 T. Femina 3-I. Femina 3 - 1. Femina 3- d. Femina 3 2. Femina 3-2. Femina Femina 3 3. Feminas T.
Femina 6 3. Femina 6 3. Femina
Femina 6 -- 3 Femina. 8 - Ι. Femina IF 3. Femina
Femina 9-2. Femina 9 6. Femina