장음표시 사용
571쪽
spECIFICA. T. HORDEUM flosculis omnibus hermaphroditis. Σ . HORDEUM posculis lateralibus masculis. Si tertiam reperirem speciem , quae soribus lateralibus gauderet itidem masculis , sed a 24 - tamen diversam , non modo tertiae speciei nomen specificum imponerem , sed & 1ecumuam distinguerem , adeoque j I r HORDEUM Vocculis omnibus hermaphroultis. 2. HORDEUM Iateralibus masculis ARISTATIS. 3. HORDEUM sosculis lateralibus masculis MUTICIS. eqs. Nominis Specisci vocabula non erint. Composita , nominibus genericis similia , nec Graeca , sed tantum Latina , nam quo sinpliciora , eo etiam meliora. Admisimus in Genericis linguam graecam ob rationes S. 229. Hatas, cum omne nomen genericum gaudeat proprio cha ractere , & definitione : sed Specificum se ipsum explicaro debet, adeoque quo clarius , eo & melius est. Vocabula itaque tantummodo latina in differentiis admittimus , at Sraeca tanquam magis obscura , certe non Vulgo
nota, proscribimus, . . c. c.,
Nomina ista composita, nominibus genericis similia , fateor me non intelligere quid sibi velint : num autores ipsi ea intellexerint, nescio.
platγ eratus Plantago arci sus
Mimosa latifolius. conii foliis
multis capitul s. leguminibus multis.le uminibus latis.
572쪽
Nimosa LathyrusLichen Trifolium Clematis Vellebori ne Antici hinum
trianthophorostriornithophoron
facie Varia. trisora. tribus aviculis.
Picus alloides. Asclepias alio ides. Hieracium piloselloides. Oreos elinum anuloides. 296. Nomen Specificum non erit Tropis rhetoricli figuratum, multo minus erroneum , sed fideliter , quae natura dicti
Qualemcunque demum in linguis ornate eloquendum , usum habeant flores rhetorici, certe in denominatione specierum monstrosissima sunt entia : postulamus enim hic nudam simpli cissimamque veritatem absque tropo, metaphora, & ironia ulla. Quid ad plantas animalium propria attributa ' Quae planta unquam melancholica , spuria , adulterina , abortiva , fatua , mortua , &c. ' Absolute nulla , sed ejuS judicium Vereor , certe dum nomina ejusmodi imposuit plantis autor , tale fuerit. Memini me puerum maxima cum admitatione perpendis nomen istud ACETOS E folio in medio deliquium patiente , neCConcipere poteram , qua ratione delinqueret, inde continuo plantam vivendi desiderio flagrabam : tandem cum mihi obvia orat Acetosa rotundi solia hortensis C. B. cum macula ista in medio alba , absolute inducebar hanc eandem esse , cum de linquentes semper pallescant; erravi tamen , sed vereor, quod magis Moris onus , qui nomen cudit. Nil magis frequens est in Bolanicis quam partem pro toso1umete , plantam dicere, quae solum albos flores ferat,
nec partem aliam candicantem. Dec minus receptum, nume
rum singularem pro plurali dicere, folio & fore pro foliis &
573쪽
SPECIFICA soribus : sed venit Hesperus, ite Capellae; desinat tandem nebulosus dies, & serenus eum eXcipiat. De Ironiis in Bolanicis nil dicam, mendacium enim est: dpecies ironiae. is YNEC DOCHE totius pro parte. saxifraga alba Salicaria purpurea Linaria lutea
Quinquefolium folio Molucca Dinosa
pro corollis albis. - corollis purpureis -- corollis luteis. argenteo -- subtus albo. - - calycibus spinosis.
SYNEC DOCII E numeri singularis pro plurali Lupinus flare luteo pro soribus luteis.
Nigella flore caeruleo - floribus caeruleis. Nigella femine alato - seminibus alaris.
Ranunculus folio rotundo & capillaceo pro foliis rotunci& capiti. SYNEξ DOCHE numeri pluralis pro singulari Pimpinella umbella candida pro corollis candidis. META ΡΗΟRA. Limon incomparabilis pro Maximus. Iris gloriosa pro floribus nitidissimis. Caryophyllus superbus pro floribus pulcherrimis.
Majorana nobilis pro odoratissima. Najorana gentilis pro odoratissima. Eschynomene mitis pro inermis. Apium ingratius pro sapore averis. Tragon improbus pro aculeatUS. Ranunculus sceleratissimus pro vesicatorius
Persicaria mordax pro acris. 'Urtica uiana 'pungens.
Linaria tripies pro foribus minus nitidis. Hesperis melancholica pro noctu odorata , die inodora.
574쪽
Acetosa deliquium patiente pro foliis emarginatis.'
Irtica mortua pro inermis. . . Bulbonac rad. redixiva pro perenni.
Mistorta sobolifera pro bulbifera spica.
Neum adulterinum pro non genuina species. Meum Duriunt pro idem. Orchis abortiva pro figura floris singulari. Pinus incubacca. Fucus haemorrhoidalis pro haemorrhoidibus medela. Pepo 1ltum us pro fructu tuberculis obsito.
Zacintha verrucaria. Lolium tremulum pro a Vento.
Lapathum fanstrineum pro succo rubro. Caryophyllus barbatus pro calycis squamis setaceiς. Trifolium subterraneum pro fructum sub terra condeno Papaver spumeum pro calyce iustato. Mentha cataria pro Odore catis grato. Hordeum murinum pro nullius valoris. Gramen leporinum pro tremens uti lepus. Hypericum hircinum pro hircum olenS. Tactuca agnina pro Ovibus gratus cibus. . Molo sacchuratus pro sapore dulcissimo. Aparine sem. saccharato pro fructu glabro . . Arbor sinium regundorum e qua tinctura pro mappis geogr.
IRO Ni A. Lysimachia bifolia, G. globo b pro foliis oppositis, racemis
ornithogatum fore minore innato pro filamentis planis. Opulus fore globoso pro umbella globosa. Narcissus calyce luteo pro nectario luteo. Acetosa rotundifolia pro sol. ovato hastatis. Ornithogatum spicatum pro corymbosium. Blattaria fol. laciniato pro foliis serratis. Dentaria baccifera pro bulbifera ex alis. Lathyrus infra superque terram fructum ferens , pro radice
Cyperoides seminibus bullatis pro fructibus inflatis. Dracunculus pillillo longis f. pro receptaculo longiss. Lenticula trisulca pro foliis proliseris. Frazaria serius pro receptaculo pro sicco.
575쪽
s P E C I E 1 C Ar 33r Sabina sterilis pro mare.
Mesembr. margaritiferum pro superficie velicissis tecta.
Aquilegia pellata pro floribus nectariis destitutis. 297. Nomen Spec cum nec comparativum , nec Superlativum st.
Non datur comparativum , nec superlativum sino positivo ;ignorato enim positivo , ignoratur comparativum & superlati uum 'Vel, si duo gradus comparantur inter se , ignorato uno , ignotus evadit & incertUS alter. O. gr.
PILOSELLA si mihi objiciatur spectanda, me latebit ,
Mirum haec mi us hirsuta, vel magis , dicenda sit, quamdiu non alteram viderim. ALSINE alijsima minor est Betula Mana , adeoque nec illa determinatur, nisi notis antea spe ciebus. Haec itaque incertitudinem nunquam non admittunt, promin Bolanicis non ferenda, sed eXcludenda, certaque principia assumenda sunt. Excipiatur tamen proportionis gradus, qui non modo in Dotanicis agnoscendus, sed & in magno pretio habendus est ;e. gr. Cum loquor de plantae partibus, de trunco , foliis , fulcris, fructificatione , & cico petiolum longissimum : optima erit nota , cum petiolus longior tum est tota planta. Si calycem dicam maximum , superat is omnes partes floris; adeoque compara tivus , vel superlativus gradus, sub proportione in ipsa planta defendatur; authoritas autem proportionis, extra subjectum proprium, nil Valet. . . Ergo Comparativus , vel superlativus gradus cum relpiciat proportionem plantae , in ipsa planta optimus est, eXtra pla' Qtam vero, si hanc quaerat, erroneVS.
Gramen altismum. Alsine altissima. Bistorta rugosioribus foliis. I. B. Equis tum laeuius. Raj. Pilosella minus hirsuta. C. B. storta rad. minua tutoria. C, B,
576쪽
Bistorta rad. magis intorta. C. B. Pilosella maior , minus hirsuta. C. B Pilosella minor , folio angustiore, minus piloso. I. B Dens leonis, qui Pilosella solio minus villoso. T. '98. Nomen Specificum terminis positivis , non vero negantibus ,
Ridicula sunt nomina specifica a terminis negantibus pro ducta, quippe quae defectum sussicientium terminorum artis apud Autores suos accusant. Quis non describere posset Virum , amplissima & prolixa
Iicet oratione, per Verba negantia , tamen nec quoad notam Unam eundem tangere o. gr. dico Virum non esse Barbarum,
non Lapponem , non Giganteum , non decrepitum , non doctis simum , non malitiosissimum , &c. tamen exinde nullus sciret ejus unicum attributum ; sic & idem ita plantis . . Solliciti itaque erunt Bolanophili , ut terminos addiscant artis politivos, & si deficiant, novos ut introducant. Lysimachia non parpina Mor. seminibus nudis. Hippuris non a pera I. B. glabra. Bidens folio non dissecto T. integro. Phalangium non ramosum velim. caule simplici. Juncus panicula non sparsa C. B. floribus sessilibus.
Urtica non mordax Lob sapore miti.
Lychnis petatis non bis lis Mor. integri S. . Lathyrus folio sine capreolis Μg. solio nudb.
299. Similitudo omnis, in nomine specifico usurpata , dextra manu notior erit , licet 6' hic minus placeat. Magni quidem usus est Similitudo , cum unico saepe Verbo eXprimat id , quod alioquin longa verborum ambage ViX enus 'ciaretur ; sed admittatur haec quam samnissime , cum omni similitudo claudicet , si enim liberius admittatur , citius sedu'cere non aptior erit ulla Admittimus Similitudines tantum definitas , nec alias , &quidem has mutuatas a Mechanicis & Mathematicis , quae Spud omnes in pretio sunt. Adi vittimus Similitudines a figuris partium externarum cor
577쪽
toris humani : nullum enim suimet ipsius adeo oblitum esse quin primo intuitu has intelligat, omnino persuasi: talia sunt :curis , nasus , digitus , manus , Oculus , umbilicus fcrotum , Penis , vulva , mamma : desumantur modo hae Similitudines ubique' arctissime , nec late nimis admittantur unquam . .Ejiciendae vero sunt Similitudines Omnes a partibus internis corporis humani, vel visceribus desumtae, cum paucis, eueptis Anatomicis & Medicis , hae notissimae existant ; e. gr. Tuba,
Excipiam Cordis & Renum figuram definitam , eamque ad mittam , nulli non cognitam , non tamen facienda est ulla distinctio inter figuram cordis humani , & aliorum animalum , in foro Bolanico. Ejiciendi, qui a Subjectis Zoologia' vel LithoIogiae mutuatulant termini , cum saepe contingat Bolanicum consummatum vi Tyronem esse in reliquis naturae regni β' . . ὰ , .Ejiciendae Similitudines ab Artificum instrumentis vel subie tis receptae , nisi probe definitae sint, & termini artis ; paucis
enim nota securis vecerum romanorum , auriscalpium Iariat
mille formis , nec caseus ubique locorum ejusdem formae est i admitterem solum sinus daedaleos in Muscis necessarios , 1ed definitione protegantur prius.
α. Ab Homine. Orchis anthropophora Col. Orchis hermaphroditica C. B. Tubera tesiculorum forma MentZ. globosa. Fungus penis imaginem referens C. B.
Orchis clitoride piloso Com. it. Agaricus tubre fallopianre instar T. Persicae similis osse cordis humani figura. β. A Zoologicis Corsioides Apri forma T. Coralloides II ricis forma T. Orchis Simiam referens C. B. Orchis Zoophora Cercopithecum eXprimens Col.
Orchis in cam reserens. C. B. Mesembryanth. rostrum ardere referen ..
578쪽
Mesembr. rictum felinum referens. Agaricus pedis equini facie T.
Horminum solio cornu cervinum exprim. Πρ Lotus siliquis pedes corvinos reserens C. B. Muglossum fructu pedem qnferinum referente Mori'
ungus pilis capreoli prorsus similibus Loes. Atriplex semine bucephali Col. . T. Ab Artiscialibues.
Arbor acul. ramis incurvis, scenam topiariam efformatit Pluti. Fungus daedaleis si nubiis T. Nemionitis folio Iecuris romanae figura Pitth. Medica caseiformis I d. Nelopepo clypeiformis C. B.
Fungus auri calatum referens Κr.
Ozo. Nomen Spec cum , nullum adjectis um , sne opposis
substantipo adhibeat. Commune vitium in Bolanicis est, quod , cum construan tur differentiae , adjectiva & notas adscribimus toti plantae , quae tantummodo parti competunt: alter , qui nostris uti tenetur differentiis , non debet non haesitare ex ejusmodi differen tiis. e. gr. Millefolium cornutum, Nigellam cornutam ThIaspidium cornutum , cum tamen primum Mille folium foliis , cornutis , Nigellam capsula cornuta , Thiaspidium calyce cor , nuto voluerint Autores : sed quis horum ignarus , eorunii mentem & opinionem detegere poterit. Petam itaque a Bolanicis , in posterum velint , dum disse sentias constituant , nulla adjectiva , nulla attributa, nullac. notas dare sine adposita parte plantae , cui adhaerebit notas data ; si vero attributum istud toti plantae competat, pro subs-- tantivo , vel parte applicabili agnoscat nomen genericum , quod caput disserentiae est. Admissa substantiva erunt partes plantae , nec alia ; partes plantae veris suis nominibus desinitae ; nec aequivocis vel obs
curis nomenclaturis allegatae. α. Alectiva Inc subsantivo vera.
Lysitimachia corniculata silietia longa.
579쪽
Ilille lium a lxi. cornutum C. B. soliis. Nigella arveni. cornuta C. B. capsula f. nectariis, I hiaspidium cornutum T. calyce. Alliuin bicorne C. B. spatha. Amaranthus tricolor foliis. Viola tricolor corolla. Gramen cri latum spica. Amaranthus crisatus spica plicata, Murtus cristata V eh. foliis. Solanum vesicarium calyce fructus. Nux vescaria pericarpio inflato. Colutea vescaria pericarpio insato.
Fetmia vesicaria calyce. Ranunculus vesicarius vis Vesicatoria.
Millefolium vescatorium radice vesiculis instructa. Mesembryanth. vescatorium folia Vesicis aspersa. 3. Adjectiva o Substantiva genere conveniant. Juniperus alpinus. Clus. rectius alpina. Hippuris muscosus Moris. rectius muscosa. γ. Substantis a incerta.
sideritis utriculis spinosis. Herm. pro verticillis. 3oI. Omne adjectis um in nomine specilico sequi debet substat: tipum suum. Statuant, quidquid velint, Rhetores & Eloquentiae Proses . res de adjectivis , num debeant substantivis praeponi , vel polia poni : & determinent haec summa authoritate' in proprio foro
nos hic naturalem ordinem summum agnoscimus Aurorem.
Ideoque in Disserentiis specificis praecedat substantivum semper , sequatur adjectivum ubique, ut sciam, ubi quaeram, quod quaerendum est ; facile alias , si solum particula comma , punctum, &c. errore typographi excludatur , sensus maxilue alienus , & fallax suboriretur. a. Adjectiva ante substantiςum. Conyra fenecionis fore , retusis foliis Herna,
mesisi fore senecionis, foliis retusis.
580쪽
Corona solis , parvo fore , tuberosa radice T. melius flore parvo , radice tuberos a. β. Adjectiva remota a substantivis. Sinapistrum orgyptium heptaphyllum , sore carneo , may us
melius aegypt . heptaphyll. majus spinosum , flore carneO.
Sinaptistrum indicum pentaph. , sore carnes , mrnus , nos si in um Herm. melius indic. pentaph. minus non spinosum, flore carneo. Pepo ind. reticulatus , fem. albis , major. melius indicus reticulatus major , seminibus albis. Mesembryanthemum sive Flos meridianus africanus , triangulari folio , frutescens maximus procumbens. melius africanus frutesens maximus procumbens , . triangulari folio. . Orchis Zethiopica , maxima , maculata aviculam niveam , macula sanguinea , in domo , notatam reproesentans , galea caerulea , amplissῖma , pulvere argentes , aspersa intus aurea , insigniter splendente. Breyn. melius aethiopica , maxima , maculata , repraesentans aVicu Iam niveam , notatam in dorso macula sanguinea, galea caerulea amplissima adspersa pulvere argenteo. zo2. Adiectiva in nomine Specifico usurpata , e terminis artis
selectis , si modo subicientes sint, petenda sunt.
Magis exoptandum soret , quam sperandum , ut Bolanici convenirent in iisdem artis terminis , ubi easdem exprimunt res norunt solum Tyrones , quantam sibi objectam reperiant dissicultatem , quotque dubia , cum Bolanici in alio loco idem dicant, quod antea , aliis & diversissimis verbis. Multi , ut ornare loquantur , magis solliciti sunt, quam ut clare exprimerent suas ideas ; hinc sapientis est , synonyma horum colligere , collecta eligere , longius petita relicere , expellere , proxima & simplicissima serVare . . Termini itaque puri & appropriati assumantur , per peripstras dicti eXcludantur , eorum synonyma eligantur , & , si deIiciant digniores , novi conficiantur : quo enim compendiolius , lice lue certe, quid persiciatur , eo melius est.