Polybii Historiae. Editionem a Ludovico Dindorfio curatam retractavit Theodorus Büttner-Wobst.

291쪽

ΡOLYB. HISTOR. III 20. 21.

τον επιτηδειότατον εξ αυτον ηρξαντο περὶ σφονδικαιολογεῖσθαι. τὰς μεν οὐν πρ0ς Ἀσδρούβαν 21ομολογίας παρεσιώπων, οἴτε γεγενημένας, εἰ τεγεγύνασιν, οὐδεν οἴσας πρ0ς αυτοὐς διὰ το χωρὶς 5 της σφετέρας πεπρῆχθαι γνώμης. ἐχροντο δ' εξ 2αυτον Ῥωμαίων εἰς τοBτο παραδείγματα τὰς γὰρ ἐπὶ Λυτατίου γενομένας συνθήκας εν τω πολεμωτω περὶ Σικελίας, ταύτας ἔφασαν fδη συνωμολογημένας ὐπb Λυτατίου μετὰ ταOτα τον δημον τον 10 Ῥωμαίων ἀκυρους ποιησαι διὰ το χωρὶς της αὐτοs γενέσθαι γνώμης. ἐπίεζον δε και προσαπηρείδοντο 3παρ' ὁλην την δικαιολογίαν επι τὰς τελευταίας συνθήκας τὰς γενομένας ἐν τω περι Σικελίας πολεμω.εν αἷς περι μεν Ιβηρίας οὐκ ἔφασαν ὐπάρχειν ἔγ- 415 γραφον οὐδεν, περι δὲ τοῖ τοις ἐκατέρων συμμάχοις

την παρ' ἀμφοῖν ασφάλειαν εiναι ρητος κατατετάχθαι. Ζακανθαίους δὲ παρεδείκνυον οὐκ οντας οτύτε ' μαίων συμμάχους και παρανεγίνωσκον προς τοOτο πλεονάκις τὰς συνθήκας. Ῥωμαῖοι δὲ τ00 6208. μὲν δικαιολογεῖσθαι καθάπαξ ἀπεγίνωσκον, φάσκον- 195. τες ακεραίου μὲν ἔτι διαμενούσης της τῖν Ζακανθαίων πόλεως ἐπιδέχεσθαι τὰ πράγματα δικαιολογίαν και δυνατbν εἰναι λύγω περι τον αμφισβητουμενων διεξάγειν ' ταύτης δὲ παρεσπονδημένης η τοὐς αἰτί- 725 ους ἐκδοτέον εiναι σφίσι, δι οὐ φανερὼν ἔσται πῆ- σιν ως οὐ μετεσχήκασι της αδικίας, ἀλλ' ανευ της αὐτον γνώμης πεπρῆχθαι τ00το τοὐργον, η μη β0υ- 8λομένους τοῖτο ποιεῖν, ὁμολογ00ντας δὲ κοινωνεῖν της αδικίας και συναναδέχεσθαι τον πόλεμον. οι ad μὲν) οὐν καθολικώτερόν πως εχρήσαντο τοις λόγοις.ῆμῖν δ' ἀναγκαῖον εἰναι δοκεῖ το μη παραλιπειν s

292쪽

238 FOEDERA ROMANORUM CUM ΡOENIS. ἄσκεπτον το0το το μέρος, ῖνα μήν οἷς καθήκει καὶ

διαφέρει το σαφος εἰδέναι την εν τούτοις ακρίβειαν , παραπαίωσι της ἀληθείας ἐν τοῖς ἀναγκαιο- 10 τάτοις διαβουλίοις, μήθ' οι φιλομαθοῖντες περὶ

τούτων ἀστοχῖσι, συμπλανώμενοι ταῖς ἀγνοίαις και 5φιλοτιμίαις των συγγραφέων, ἀλλ' si τις ὁμολογουμένη θεωρία των ἀπ0 της αρχης υπαρξάντων δικαίων Ῥωμαίοις και Καρχηδονὸις πρ0ς ἀλληλους ἐως εἰς τοὐς καF ημῆς καιροές.

22 Γίνονται τοιγαρουν συνθῆκαι ' μαλις και Καρ- 10χηδονίοις προται κατὰ Λεώκιον γούνιον Βροῖτον και Μάρκον ράτιον, τους πρώτους κατασταθέντας υπάτους μετὰ την των βασιλέων κατάλυσιν, υφ'ὼν συνέβη καθιερωθῆναι καὰ το τοO Aι0ς ιερον 2 τοῖ Καπετωλίου. ταυτα δ' ἔστι πρότερα της Σέρ- 15ξου διαβάσεως εἰς την 'πιλάδα τριάκοντ ἔτεσι λεί- 3 πουσι μειν. ας καν ὁσον ὴν δυνατον ακριβέστατα διερμηνεύσαντες ημεῖς ὁπογεγράφαμεν. τηλικαύτη 20'. γὰρ η διαφ0ρὰ γέγονε της διαλέκτου και παρὰ - μαίοις της νυν πρ0ς την ἀρχαίαν ῶστε τοὐς συνετω- 204τάτους ἔνια μολις εξ ἐπιστάσεως διευκρινεῖν. εἰσὶ δ' αἱ συνθηκαι τοιαίδε τινές' ,,ἐπὶ τοῖσδε φιλίαν,,εἶναι ' μαίοις καὶ τοῖς Ῥωμαίων συμμαχοις και-Καρχηδονίοις και τοῖς Καρχηδονίων συμμάχοις' 5 ,,μὴ πλεῖν ' μαίους μηδε τοὐς Ῥωμαίων συμμάχους 25ρεπέκεινα τοO KαλοΘ ακρωτηρίου, εὰν μη υπb χει- 196.

6 ,,μονος η πολεμίων ἀναγκασθοσιν εὰν δέ τις βίαρκατενεχθύ, μη ἐξέστω αὐτω μηδεν ἀγοράζειν μηδε,,λαμβάνειν πλην ὁσα πρ0ς πλοίου επισκευὴν ὴ πρ0ς 7 8 ριερά, ἐν πέντε δ' ὴμέραις ἀποτρεχέτω.) τοῖς δε ao,,κατ εμπορίαν παραγινομένοις μηδεν ἔστω τέλος

293쪽

,,πλὴν ἐπι κήρυκι ῆ γραμματεῖ. 0σα δ' αν τουτων s, παρόντων πραθη, δημοσία πίστει οφειλέσθω τω ,ἀποδ0μένω, ὁσα αν ὴ εν Λιβύθ η εν Σαρδόνι,,πραθη. εὰν Ῥωμαίων τις εις Σικελίαν παρα- 105 , γίνηται, ῆς Καρχηδόνιοι επάρχουσιν, ἴσα ἔστω τα μαίων πάντα. Καρχηδόνιοι δε μὴ ἀδικείτωσαν ia, δημον Ἀρδεατον, Ἀντιατον, Λαρεντίνων, Κιρκαιι- ,,τον, Tαρρακινιτον, μηδ' ἄλλον μηδένα Λατίνων, seo OOι αν υπήκοοι ' εαν δε τινες μῆ ωσιν υπήκοοι, 12 10 τον π0λεων ἀπεχέσθωσαν ' αν δε λάβωσι, Ῥω- ,.μαίοις ἀποδιδότωσαν ακεραιον. φρούριον μὴ ἐνοι- 13,,κοδομείτωσαν εν τη Λατίνd. εὰν ως πολέμιοι εις ,,τὴν χώραν εἰσέλθωσιν, εν τη χώρα μὴ ἐννυκτερευ

έτωσαν.

15 Tb μεν ουν λ0ν ἀκρωτήριύν ἐστι τ0 προκεί- 23μεν0ν αυτῆς της Καρχηδόνος ως πρ0ς τὰς ἄρκτους 210. ου καθ απαξ επέκεινα πλεῖν ως πρ0ς μεσημβρίαν 2 οὐκ οἰονται δεῖν οι Καρχηδόνιοι τοὐς ' μαίους μακραῖς ναυσὶ διὰ τ0 μὴ βούλεσθαι γινώσκειν αὐ- 20 τους, δες ἐμοὶ δοκεῖ, μήτε τοὐς κατὰ τὴν Βυσσάτιν μήτε τοὐς κατὰ τὴν μικρὰν Σύρτιν τύπ0υς, α δὴ καλ00σιν Ἐμπόρια, διὰ τὴν αρετὴν τῆς χώρας. εὰν 3δέ τις υπι χειμον0ς ὴ πολεμίων βία κατενεχθεις δέηταί του των αναγκαίων πρ0ς ιερὰ και πρ0ς 25 επισκευὴν πλοίου, ταfτα, πάρε. δε μηδεν οῖονται δεῖν λαμβάνειν, και) κατ ανάγκην εν π F ὴμέραις ἀπαλλάττεσθαι τοὐς κα ρμισθέντας. εις δε Καρ- 4χηδόνα και πῆσαν τὴν επὶ τάδε τοO Kαλοῖ ακρωτηρίου τῆς Λιβύης και Σαρδόνα και Σικελίαν, ῆς ad ἐπάρχουσι Καρχηδόνιοι, κατ εμπορίαν πλεῖν Pωμαίοις ἔξεστι, και το δίκαιον ὐπισχνοονται βεβαι-

294쪽

240 FOEDERA ROMANORUM CUM POENIS.5 ώσειν οι Καρχηδόνιοι δημοσία) πίστει. εκ δε του- 197των των συνθηκον περὶ μεν Σαρδύνος καὶ Λιβυης

εμφαίνουσιν ως περὶ ιδίας ποιούμενοι τον λύγον υπερ δε Σικελίας τἀναντία διαστελλονται ρητος, υπερ αυτον τούτων ποιούμενοι τὰς συνθηκας, ὁσα 5της Σικελίας ὁπ0 την Καρχηδονίων πίπτει δυνα-6 στείαν. ομοίως δε και Ῥωμαῖοι περι της Λατίνης αυτης χώρας ποιουνται τὰς συνθήκας, της δε λοιπης Ιταλίας ου μνημονεύουσι διὰ το μη πίπτειν υπ0

24 Μετὰ δε ταύτας ετέρας ποιουνται συνθήκας, εναις προσπεριειλήφασι Καρχηδόνιοι Τυρίους και του 2 2τυκαίων δημον. πρύσκειται δε και τω Kαλῶ ἀκρωτηρίω Μαστία Tαρσήιον ὼν εκτος οἷονται δεῖν 3Ῥωμαίους μήτε λίζεσθαι μήτε πόλιν κτίζειν. εἰσὶ 15 δε τοιαίδε τινές' -ἐπὶ τοῖσδε φιλίαν εἰναι Ῥωμαίοις 211. και τοῖς Ῥωμαίων συμμάχοις καὶ Καρχηdονίων καὶ Τυρίων καὶ Tτυκαίων δήμω και τοῖς τούτων 4 se συμμάχοις. του λοΘ ακρωτηρίου, Μαστίας Tαρ-

σηλυ, μη λίζεσθαι επέκεινα Ῥωμαίους μηδ' ἐμ- 205 ἡπορεέεσθαι μηδε πόλιν κτίζειν. εὰν δε Ιαρχη- ἡδύνιοι λάβωσιν εν τη Λατίνy πόλιν τινὰ μη 00σαν υπήκοον Ῥωμαίοις, τὰ χρήματα καὶ τοὐς ἄνδρας 6 Mἐχέτωσαν, την δε πολιν ἀποδιδότωσαν. εὰν δε τινες Καρχηδονίων λάβωσί τινας, προς οὐς ειρήνη ab ἡμέν ἐστιν εγγραπτος 'Pωμαίοις, μη ὐποτάττονται

δέ τι αυτοῖς, μη καταγετωσαν εις τοὐς ' μαίων

λιμενας' εὰν δε καταχθέντος ἐπιλάβηται ὁ Ῥω-7 ,,μαῖος, ἀφιέσθω. Δσαύτως δε μηδ' οι Ῥωμαῖοι 8 Dποιείτωσαν. ὰν εκ τινος χώρας, ῆς Καρχηδόνιοι 30

επάρχουσιν, υδωρ ὴ εφύδια λάβη ὁ Ῥωμαῖος, μετὰ

295쪽

POLYB. HISTOR. HI 23-25.

,,τούτων των εφοδίων μὴ ἀδικείτω μηδενα προς,,ους εἰρήνη και φιλία ἐστι Ααρχηδονίοις. δε σαύ- s,,τως δε μηδ' o) Καρχηδονιος ποιείτω. εἰ δε, μη 10

,,Λιβsu μηδεὶς Ῥωμαίων μητ ἐμπορευέσθω μήτε,,πόλιν κτιζετω, εἰ μη εως του εφύδια λαβειν-ὴ πλοῖον ἐπισκευάσαι. εὰν δε χειμ δεν κατενεγκη, 198.-ἐν π F ὴμεραις ἀποτρεχέτω. εν Σικελία ἐς 121ο ,,Καρχηδονιοι ἐπάρχουσι καὶ εν Καρχηδόνι πάντα

,,και ποιείτω καὶ πωλείτω ὁσα και τω πολίτy εξ- ,,εστιν. οσαυτως δε και ὁ Καρχηδόνιος ποιείτω εν 13

Πάλιν εν ταυταις ταῖς συνθήκαις τὰ μεν κατὰ 14 15 Λιβύην και Σαρδόνα προσεπιτείνουσιν ἐξιδιαζύμενοι καὶ πάσας ἀφαιρούμενοι τὰς ἐπιβάθρας ' - μαίων, περι δε Σικελίας τἀναντία προσδιασαφουσι, 15 περὶ της ὐπ αυτοὐς ταττομενης. ὁμοίως δε και 16212. ' μαῖοι περι τῆς Λατίνης' ουκ οῖονται δεῖν τοὐς Io K χηδονίους ἀδικειν Ἀρδεάτας, Ἀντιάτας, Κιρκαιίτας, I αρρακινίτας. αυται δ' εἰσιν αἱ πύλεις αἱ περιέχουσαι παρὰ θάλατταν τὴν Λατίνην χώραν, υπερ ἐς ποιοΘνται τὰς συνθήκας. 'Eτι τοιγαροον τελευταίας συνθήκας ποιοOνται 2525 Ῥωμαῖοι κατὰ τὴν Πύρρου διάβασιν προ τοO συστήσασθαι τοὐς Καρχηδονίους τον περὶ Σικελίας πολεμον εν αἱς τὰ μεν ἄλλα τηροΘσι πάντα κατὰ τὰς 26παρχουσας ὁμολογίας, πρόσκειται δε τούτοις τὰ υπογεγραμμενα. ,,ἐὰν συμμαχίαν ποιονται προς 3δ' ,,Πυρρον εγγραπτον, ποιείσθωσαν ἀμφότεροι, ἴνα-ἐξη βοηθεῖν ἀλλήλοις εν τη των πολεμουμένων

296쪽

242 FOEDERA ROMANORUM CUM POENIS.1-χώρα ' ὁπότεροι δ' αν χρείαν ἔχωσι της βοηθείας,

ἡτὰ πλοῖα παρεχέτωσαν Καρχηδόνιοι καὶ εἰς την ὁδιν καὶ εις την αφοδον, τα δε ὀψώνια τοῖς αὐ-5 -τον ἐκάτεροι. Καρχηδόνιοι δε καὶ κατὰ θάλατταν Ρωμαίοις βοηθείτωσαν, αν χρεία I. τὰ δε πληρώ- 5 ματα μηδεὶς αναγκαζέτω ἐκβαίνειν ἀκουσίως 6 Toν δ' ὁρκον ὀμνύειν ἔδει τοιοῖτον, επὶ μεντων πρώτων συνθηκον Καρχηδονίους μεν τοὐς θε0ἰς τοὐς πατρωους, Ῥωμαίους δε Βία λίθον κατά τι παλαιον ἔθος, επὶ δε τούτων τον 'Ἀρην 10 7 καὶ τ0ν Ἐνυάλιον. ἔστι δὲ το Λία λίθον τοιοῖτον λαβον εις την χεῖρα λίθον ὁ ποιούμενος τὰ ὁρκια περὶ των συνθηκον, ἐπειδὰν δμύση δημοσία πίστει,8 λέγει τάδε ' ρεὐορκοοντι μέν μοι εἴη τἀγαθά' εἰ δ' 199. ἄλλως διανοηθείην τι η πράξαιμι, πάντων των ἄλ- 15λων σωζομένων εν ταῖς ἰδίαις πατρίσιν, εν τοῖς ἰδίοις νόμοις, επὶ των ιδίων βίων, ιερῖν, τάφων, s εγο μόνος εκπέσοιμι οὐτως ως οδε λίθος νον. ἡ καὶ

ταOτ εἰπδεν ρίπτει τον λίθον εκ της χειρός. 213. 26 Tosτων δη τοιούτων et παρχόντων, καὶ τηρου- 20μένων των) συνθηκον ἔτι νυν εν χαλκώμασι παρὰ τον Λία τον Καπετώλιον εν τω των ἀγορανύμων 2 ταμιείω, τίς οὐκ ὰν εἰκότως θαυμάσειεν Φιλίνου του συγγραφέως, ου διότι ταfτ ηγνύει - τουτο μεν γὰρου θαυμαστόν, ἐπεὶ καθ' ημῆς ἔτι καὶ Ῥωμαίων 25 καὶ Καρχηδονίων οι πρεσβύτατοι καὶ μάλιστα δο-3 κοοντες περὶ τὰ κοινὰ σπουδάζειν ηγνύουν - αλλὰ ποθεν η πῖς εθάρρησε γράψαι τἀναντία τούτοις, διότι Ῥωμαίοις καὶ Καρχηδονίοις ὐπάρχοιεν συν- θηκαι, καθ' ὰς ἔδει Ῥωμαίους μὲν ἀπέχεσθαι Σι- 304 κελιας ἁπάσης, Καρχηδονίους δ' Tταλίας, καὶ διότι

297쪽

POLYB. HISTOR III 25-27.

υπερέβαινον Ῥωμαῖοι τὰς συνθήκας καὶ τοὐς ὁρκους, επεὶ ἐποιήσαντο την πρώτην εις Σικελίαν διάβασιν, μήτε γεγονώτος μήθ' υπάρχοντ0ς παράπαν εγγράφου τοιούτου μηδενός. ταΘτα γὰρ ἐν τη δευτερα λέγει 55 βυβλω διαρρήδην. περὶ ῶν ημεῖς ἐν τη παρασκευὴ

τῆς ιδίας πραγματείας μνησθέντες εις τOBTOν υπερεθέμεθα τον καιρον κατὰ μέρος περι αυτον ἐξεργάσασθαι διὰ το και πλείους διεψεοσθαι τῆς αληθείας ἐν τούτοις, πιστευσαντας τη Φιλίνου γραφη. 10 ου μην ἀλV εἰ κατὰ τ0Θτο τις επιλαμβάνεται ' - 6μαιων περι τῆς εις Σικελίαν διαβάσεως, ὁτι καθύ λου Μαμερτίνους προσέλαβον εις την φιλίαν καιμετὰ ταοτα δεομένοις ἐβοήθησαν, οῖτινες ου μόνον την Μεσσηνίων πόλιν αλλὰ και την Ῥηγίνων

15 παρεσπόνδησαν, εικότως αν δόξειεν δυσαρεστεῖν. εἰ δε παρὰ τους ὁρκους και τὰς συνθήκας υπολαμ- 7βάνει τις αυτοὐς πεποιῆσθαι την διάβασιν, αγνοεῖ προφανος. Συντελεσθέντος τοίνυν τos περι Σικελίας πολέ-27 20 μου ποιοῖνται συνθήκας ἄλλας, ἐν αις τὰ συνέχοντατον ἐγγράπτων ὴν ταBτα ' -ἐκχωρεῖν Καρχηδονίους 2 200. 214. se καὶ Σικελίας ἀπάσης καὶ τον νήσων απασον τῖν κειμένων Tταλίας μεταξ0 καὶ Σικελίας. την ἀσφάλειαν 3ρυπάρχειν παρ' ἐκατέρων τοῖς ἐκατέρων συμμάχοις.

25 μηδετέρους ἐν ταῖς ἀλλήλων ἐπαρχίαις μηδεν ἐπι- 4-τάττειν μηδ' οἰκοδομεῖν δημ0σία μηδὲ ξενολογεῖν μηδε προσλαμβάνειν εις φιλίαν τοὐς ἀλλήλων συμ- ρμάχους. ἐξενεγκεῖν Καρχηδονίους ἐν ἔτεσιν δέκα 5-δισχίλια και διακόσια τάλαντα, παραυτίκα δε δοῖ δ' -ναι χίλια. τοὐς αιχμαλώτους χωρις λύτρων ἀπο- 6 sed νοναι πάντας Καρχηδονίους τοῖς Ῥωμαίοις

298쪽

244 FOEDERA ROMANORUM CUM POENIS. 7 μετὰ δε ταυτα πάλιν, λήξαντος του ΛιβυκοΘ πολεμου, ' μαῖοι Καρχηδονίοις πόλεμον ἐξενέγκαντες ἔως8 δόγματος ἐπισυνθήκας ἐποιήσαντο τοιαύτας ' ,,ἐκ- ,,χωρεῖν Καρχηδονίους Σαρδύνος καὶ προσεξενεγκεῖν

,,ἄλλα χίλια και διακόσια τάλαντα, ε καθάπερ επάνω ss προείπαμεν. επὶ δε τοῖς προειρημένοις τελευταῖαι

προς 'Ἀσδρουβαν εν Ιβηρία γίνονται διομολογήσεις, ,,εφ' o μὴ διαβαίνειν Καρχηδονίους επὶ πολεμω

Ῥωμαίοις καὶ Καρχηδονίοις απι τῆς αρχης λς εις id

τους κατ' Ἀννίβαν καιρους. 28 Nσπερ οὐν τὴν εις Σικελίαν διάβασιν Ῥωμαίων Ου παρὰ τους ὁρκους εὐρίσκομεν γεγενημένην, ου- τως et περ του δευτερου πολεμου, καθ' δν ἐποιὴ σαντο τὰς περὶ Σαρδόνος συνθήκας, ουτε πρόφασιν 152 osτ αιτίαν ευροι τις αν ευλογον, ἀλύ ὁμολογου-

μενως τους Καρχηδονίους ηναγκασμένους παρὰ πάντα τὰ δίκαια διὰ τον καιρον εκχωρῆσαι μεν Σαρδόνος, ἐξενεγκεῖν δε τ0 πρ0ειρημένον πληθος των 3 χρημάτων. το μεν γὰρ υπι Ῥωμαίων περὶ τουτων 20 λεγόμενον ἔγκλημα, διότι τους παρὰ σφον πλοζω- μένους ηδίκουν κατὰ τ0ν Λιβυκον πόλεμον, ἐλυθηκαθ' οῖς καιρους κομισάμενοι παρὰ Καρχηδονίων ἄπαντας τοὐς κατηγμένους ἀντεδωρήσαντο χωρὶς 215. λυτρων ἐν χάριτι τοὐς παρὰ σφίσιν υπάρχοντας 254 αιχμαλώτους. υπερ ῶν ημεῖς τὰ κατὰ μέρος ἐν τη5 προ ταυτης βύβλω δεδηλώκαμεν. τούτων δη τοιού- 201.

των et παρχόντων, λοιπον διευκρινησαι καὶ σκέψασθαι περὶ του κατ' Ἀννίβαν πολέμου ποτέροις αυτον τὴν αιτίαν ἀναθετέον. 3029 Tὰ μεν ουν υπι Καρχηδονίων τότε ρηθέντα δε-

299쪽

POLYB. HISTOR. III 27-29.

δηλώκαμεν, τὰ δ' υπb ' μαίων λεγώμενα νυν ἐρου- μεν οἷς τότε μεν ουκ ἐχρήσαντο διὰ τον επὶ τηΖακανθαίων ἀπωλεία θυμόν λέγεται δὲ πολλάκις και ὐπb πολλον παρ' αυτοῖς. προτον μεν ὁτι τὰς 25 πρ0ς Ἀσδρούβαν γενομένας ομολογίας ουκ ἀθετητέον, καθάπερ οι Καρχηδονιοι λέγειν ἐθάρρουν ου γὰρ προσέκειτο, καθάπερ επὶ του Λυτατίου, 3,,κυρίας εἰναι ταύτας, εὰν καὶ τω δημω δόξη τον μαίων αλλ' ἐποιήσατο τὰς ομολογίας

10 Ἀσδρούβας, ἐν αις ην, ,,τιν 'Iβηρα ποταμον μη δια--βαίνειν ἐπὶ πολεμω Καρχηδονίους ε καὶ μὴν εν 4τως περὶ Σικελίαν συνθήκαις ὴν ἔγγραπτον, καθ άπερ κἀκεῖνοί φασιν, ρυπάρχειν τοῖς ἀμφοτέρων συμ- ,,μάχοις την παρ' ἐκατέρων ἀσφάλειαν - ουκ αυτοῖς 15 μόνον τοῖς τότε συμμαχοBσι, καθαπερ εποιοῖντο τηνεκδοχην οι Καρχηδόνιοι ' προσέκειτο γὰρ αν ητοι τι 5

μὴ πρ0σλαμβάνειν ἐτέρ0υς συμμάχους παρὰ τους υπάρχοντας η τι μη παραλαμβάνεσθαι τους υστερον προσληφθέντας τούτων τῖν συνθηκον. 3τε δε 620 τούτων ουδέτερον ἐγράφη, προφανὲς ῆν ὁτι πῆσι τοῖς ἐκατέρων συμμάχοις, καὶ τοῖς ουσι τότε καὶ τοῖς μετὰ ταυτα προσληφθησομένοις, τὴν παρ' ἀμφοῖνασφάλειαν αεὶ δέον ὴν υπάρχειν. δ δη καὶ πάντως 7αν εἰκbς εἰναι δόξειεν. ου γὰρ δηπου τοιαύτας ἔμελ- 25 λον ποιήσεσθαι συνθήκας δι ον ἀφελοονται τηνἐξουσίαν σφον αυτον του προσλαμβάνειν κατὰ καιρούς, αν τινες επιτήδειοι φανῖσιν αυτοῖς φίλοι καὶ σύμμαχοι, μην προσλαβοντες εις την σφετέραν 8216. πίστιν περιόψεσθαι τούτους υπό τινων ἀδικουμέ-56 νους' ἀλλ' ην ἀμφοτέρων τι συνέχον τῆς ἐννοίας sτης εν ταις συνθήκαις τον μὲν et παρχόντων ἀμφο-

300쪽

246 FOEDERA ROMANORUM CUM POENIS. τέροις τότε συμμάχων ἀφίξεσθαι καὶ κατὰ μηδένα

τροπον τοὐς ετέρους παρὰ των ετέρων ἐπιδέξεσθαί 202.10 τινας τουτων εις συμμαχμαν, περὶ δε των μετὰ ταΘτα προσληφθησομένων αὐτο τουτο, μητε ξενολογεῖν μητ επιτάττειν μηδετέρους μηδεν εν ταῖς ἀλληλων 5 ἐπαρχίαις καὶ συμμαχίαις, υπάρχειν τε την ασφάλειαν πῆσι την παρ' ἀμφοῖν.30 Tούτων δη τοιούτων et παρχύντων, ὁμολογούμε-

νον ην κἀκεῖνο διότι Ζακανθαῖοι πλείοσιν ἔτεσιν ηδη πρότερον των κατ Ἀννίβαν καιρον εδεδώκει- 102 σαν αυτοὐς εις την των Ῥωμαίων πίστιν. σημεῖον δε τουτο μεγιστον και παρ' αὐτοῖς τοῖς Καρχηδονίοις ὁμολογουμενον ὁτι στασιάσαντες Ζακανθαῖοι προς

σφῆς ου Καρχηδονίοις επέτρεψαν, καίπερ εγγυς ὁν-

των αυτον και τὰ κατὰ την Ιβηρίαν ηδη πραττόν- 15των, αλλὰ Ῥωμαίοις και διὰ τούτων εποιήσαντο την 3 κατόρθωσιν της πολιτείας. διόπερ εἰ μεν τις την Ζακάνθης απώλειαν αιτίαν τίθησι του πολέμου,

συγχωρητέον αδίκως ἐξενηνοχέναι τον πόλεμον Καρχηδονίους κατά τε τὰς επὶ του Λυτατίου συνθήκας, 20 καθ' ὰς ἔδει τοῖς ἐκατέρων συμμάχοις την ὐφ' εκατέρων υπάρχειν ασφάλειαν, κατά τε τὰς επ' Ἀσδρούβου, καθ' ὰς οὐκ ἔδει διαβαίνειν τον 'Tβηρα 4 ποταμιν ἐπὶ πολεμω Καρχηδονίους' εἰ δε την Σαρδόνος ἀφαίρεσιν καὶ τὰ σὐν ταύτη χρηματα, πάν- 25τως ὁμολογητέον ευλύγως πεπολεμηκέναι τον κατυννίβαν πόλεμον τους Καρχηδονίους καιρω γὰρ πεισθέντες ημένοντο συν καιρω τους βλάψαντας. 31 Ἐνιοι δε τῖν ἀκρίτως τὰ τοιαοτα θεωμένων τάχὰν φήσαιεν ημῆς οὐκ ἀναγκαίως ἐπὶ πλεῖον ἐξακρι- κα βουν τοὐς υπὲρ τῖν τοιούτων λύγους. εγδε δ', εἰ