Bibliothecae Alexandrinae icones symbolicae p. d. Christofori Giardae ... elogiis illustratae

191쪽

Lon S=mboli . I 23 Sed quoniam nunc eatenus dat tir exire, nostra, si1 Iu be ab hoc templo iam egrediatur ratio, leuersura alia quando, Midem laudatur, acum perfectum, absolutumq;

uerit.

Interim Architectura scientias,&artes hac Bibliotheaca conclusas alloquitur quae Os, inquit, sorores pre mi cura quae loci cordis angustiae circum quaque vos urgentre quis ut lim Herodotus Musas , ita vos breui cubiculo inclusit non isthaec vestra est aula sed caula, hospitium , non domicilium , non patria, sed regio externa erit, erit, cum ego eius viri imperio , qui vos huc adduxit, tenuplum ponam , in quo pro maiestate habita

193쪽

ENARRATRIX RERUM GESTARUM FIDA . OMNIUM EXPLORATRIX TEMPORUM . CONTEMPLATRIX LABENTIS . PRAETERRITI NUNTIA . FUTURI PROVIDA . MAGISTRA VITAE . VITA MEMORIAE . SPECVLVM ETICAE OECONOMICAE PERSPICILLUM

THEATRUM POLITICAE

QVISQVIS ALIENIS CASIBUS ERUDIRI VITAM OPTAT.vERITATIS SYBILLAM HANC LEGENDO CONSULAT .

197쪽

UM vero verius hoc sit, veritatem esse Historiae vitam, Manimam : quid est, quod is, qui eiusdem Iconem Symbo

licam excogitauit , non tam veram,

quam fictitiam, hymericam illius speciem legentium , intuentium qu oculis subiecit Θ video enim virginem tria prae se feren

tem ora, treSaltera manu claue gerentem, altera vero

mensuram, S regulam, prementem dextro pede sphς- ram orbis; ipsius autem habitum omnem neque nimis comptum, neque tamen inornatum, sed aurea quadam mediocritate decorum Latonae filiam accepimus e fabulis triformem a poetis habitam, dictamque, cum i csto splendesceret, Lunam cum arcu, sagittis instru- Ita venaretur in Sylvis, Dianam; cum vero sub terras ageret, serperetque per inferos, Proserpinam appellatam fuisse. haec poetarum mentiendi ficultas libera. sed alias in historia seruandas leges, alias in poemat homines eruditissimi semper iudicarunt in illa enim ad veritatem omnia referuntur, in hoc pleraque ad delectationem quamquam , nisi Tullium in re clara mentiri existimemus, scapud Herodotum patrem historiar, S apud Theopompum sunt innumerabiles fabulis. nam res gestas, quae arcanum in se aliquod continerent, fabulas a Platone ob allegoriam nuncupatas doctissimus eiusdem

198쪽

I 29 Historia eiusdem interpres Marsilius Ficinus apertissime docuit.

quamobrem sic statuo historiarum conditorem in rebus exponendis integerrimum veritatis sacerdotem esse debere eum porro, qui naturam historiae tamquam inta, imagine exprimendam suscepit, non modo liberum esse, verum etiam, si poetica Icone id essiciat, recte facere.

non enim est rei gestae, sed potius expositio naturae, quae aliquando tam diues solet elle, ut quemadmodum neque una cogitatione intelligi, neque uno verbo potest explicari, ita neque uno vultu satis valeat Symbolice spectatoribus ostendi quod si Ianum veteres bifrontem existimarunt, seu quod pacis, bellique praeses esset, seu quod duo terapora, inter se diuersa maxime, ante, post aquarum diluuium vidi si et seu quod nationes suae do minationi subiectas prudentissime regeret quid cauta

ast erri potest , cur tres historiae vultus concedi non , possint, ac debeant, quae res praeteritacita narrat, ut praesentes doceat, consulat, prospiciatque rebus suturisse quae est lux veritatis, ita memoriae, magistra viti: quae , cum per intimas serpit hominum cogitationes, oculta eorumdem consilia inquirit, Proserpina cum ex coniecturis, xsignis tamquam e vestigijs subodoratur, persequitur facta , donec cognitione assequatur, Dialia cum eadem ex ignorationis calione tamquam nocte obscurissima suo splendore vindicat, atque omni hominum generi suo in theatro spectanda proponit, Luna e celo splendens dici potest. Claues autem inferorum Numini olim tributas sciamus, quod existimaretur immensi illius aerar ij, quod in ipsis terrae visceribus natura abdidit, distributor, ac custos esse sed ut illud fictum, ita hoc facitum,ut historia,&

199쪽

hona mIolica. I s& temporum,&locorum, rerum Omnium clauesta beret quod enim aliud est munus clauium, quam ut pro varia rerum opportunitate claudant, recludantie optima igitur claui S, quce dierum, annorum, temporum seriem tam clare,& distincte explicat, ut omnem anti quitatem videatur reserare , Chronologia est optima clauis , quae locorum situs, interualla, adspectus ita ex planat, ut ad ea contemplanda non tam animum, quam oculos admittat, Geographia est. Optima clauis, quae res gestas stylo ita recludit, ut personam, causam, locum, tempus , modum , instrumentum sua in narratione includat,& communi nomine appellatur, Historia est.

Sed quid Chronologiam,Geographiam,& Historiam

tres esse claues autumo, cum haec postrema tres prae se ferat sola etenim, quae primum res a priuatis hominibus gestas deinde Regum,& Rerum publicarum exempla postremo res sacras, dc diuinas mortalibus recludit, huic quispiam adesse neget tres claues, quibus hi tres ordines rerum explicentur Θ ego , tantum abest , ut has

abesse illi putem, ut aureas, mi aperiendo singulares existimem vivendi rationem a sanctissimis , sapientissimisque viri a nostrae aetatis memoria remotissime seruata

tam inspeximus : caruissemus tam utili magisterio, nisi prima nos clauis admisisset in hanc primam,d ingentem huius Reginae porticum, in qua tamquam pulcherimae tabula optimo lumine constitutae illustrium hontinum . res gestae conspiciuntur. Rerum publicarum , Imperiorum aetates singulaS, ortum, progressum, ardorem, robustam maturitatem, senectam, occasum nemo iam .poene ignorat: quis est tandem, qui sciret, nisi alte iam porticum altera clauis mortalium generi patefaceret, R osten-

200쪽

cistenderetque, quem r/lmodum dominandi libido, 3 vis in Assyriorum Regis Nini corde primu exorta creuerit apud Medos, in Perside adoleverit, viguerit apud Macedones&Graecos, inde ad Romano iter flexerit, Conualueritque apud illos validius, quam apud ullam n- quam nationem, postremo ibi etiam decoxerit; ac subvarijs Principibus diuersarum gentium lacerto moue rit nunc in Gallia, modo in Germania, Sc proximis retro lapsis temporibus apud Hispanos quodammodo deposita senectute refloruerit perfacile enim,& iucundum est maxime, hac in porticu una poene oculorum conuersione praeteritaSaetates, simulq; res in illis gestas intueri. nam hic Ninum cernas magnitudinem quaesitae dominationis continua possessione firmantem illic videas Arabactum post occisum Sardanapalum Imperium ad MedoS transferentem Verte te ad hanc partem Occurit Drus, primum vitis Asiam obumbrantis augurio ad regnii euectus,dein feris expositus,& a cane st mina mirabiliter seruatu S, tum victor auitae dominationis,ac Persicae fundator, postremo a Tomyri Scytharum Regina, quibus eius filium occiderat, appetitus insidijs captus interfectuSque. Vcrte te nunc ad alteram intuere belli fulmen Alexandrum incredibili celeritate Graecia perdomita Orientem subiugare perge modo lector, perge, Romanorum, aliarumque Rerumpublicarum exordia his in tabulis diligenter expressa contemplare . nam me in altiorem diuinioremque porticum, in qua res a Deo condirae ac perfectae cerniuntur, tertia demum claui introniittit historia scilicet illud nobis acumen ingenij, sagacitas est, ut quo neque suis votis adspirare licuit inageniosissimis philosophis, eo nos summa contenderemus facilitate