Bibliothecae Alexandrinae icones symbolicae p. d. Christofori Giardae ... elogiis illustratae

161쪽

CUI ORBIS EST PATRIA,

. IN ORBE ES PEREGRINA . . PEREGRINOR DOMI . NE FORIS PEREGRINENTUR ALII

. NAM NISI PEREGRINARE TERRAS METIENDO PEREGRINARENTVR HOMINES IGNORANDO;

ICVNM IGITUR SECURE CUPIS ORBEM PERAGRARE

TUAE ME PEREGRINATIONIS SOCIAM ADHIBE

165쪽

GEOGRAPHIA

VI vestis ista usque adeo succinia, ut vix lambat genua quid tam expedita

praefers brachia manici ad cubitum re uinci isi quid arundinem dextra, laeua circinum habes, spatij metiendis alte- ram , alierum vero circulis efformandis opportunumὸ quid quod alati sunt pede Sὸ humeros te git amictus breuis coriacetis, quali solet peregrinos nam oculis in globum terra conuersi ita ex animo in cedis,ut peregrinari videaris. Peregrina esse pote Geographia, si terra omnis patria tua est ΘAtqui hoc est verissimum, Domina terrarum nam homines terrarum habitatores sua in regione , quae terra est, peregrinantes, errantesq; tanquam hospites, tua industria, ac cognitio, quasi in patriam deduxit, ut ponsent te Magistra, ac duce res tot iu OrbiS, tanquam unius Urbis plane cognoscere. Tu Orbem Omne duos

in globos secuisti, caelestem reliquisti Astronomis tibi vero terrestrem lustrandum, describendumq; vindicasti.

Tu primum ternae situm, conditionem, firmitatem , subieetionem ad caelum, naturam deniq; omnem explicuisti , tu Lonas totidem, qui caelestibus responderent, in terris demonstrasti; tu, ut Astronomi Caelum in quatuor cardines, ortum, occasum Meridiem, Aquilonem partiuntur , ita omnem terrae ambitum in Furc- a. pam ,

166쪽

it 8 Gegraphis pam, Aphricam, Asiam, Americam sapientissime distribuistici tu regionum, prouinciarum descriptioneS: tu Regum, S populorum nomina : tu locorum Omniunia, figuram, interualla tu montium altitudinem tu latitudinem vallium tu fluminum ortu , ac progressu : tu magnitudinem lacuum: tu Maris, S Oceani immensitatem innumeraq; eius brachia, quibuS Omne terra varijs sub nominibus alluit. Tu Imperia,ProuinciaS,Regna, Urbes Oppida, Portus, Insulas, oraS, littoraq;. ii

venas metallicaS, aquarum,& terrae miracula, moreS Vrbium, d gentium leges a deniq; omnia vel cognitud ignissima, vel ad vitae institutionem apposita, vel ad oblectandos animos priae clara luculenter apperuisti. Tu, inquam, dum globos tarmasti, dum estinxisti tabulas, dum libros satis uberes, Mamplos ea de re conscripsisti, plurimum attulisti luminis rebus,d locis omnibus, ita, ut clarescant obscura, incognita noscantur, ad eantur impervia, quae absunt longissime, nobis prope ante oculos adesse videantur. Philippum Macedonem, non illum magni Alexandri, sed aetate, ac animo longe inferiorem,Demetrij, ac Persei parentem narrant, qui res eius gestas literi prosequuntur , cupiditate videndi totius ti lyrici, Italiae, Hemum sub ijsse montem, ex quo audierat Europam fere omnem facile subiectam conspici; compoS,an Oti expers redierit, fama subdubitat. Neq; tamen est quisquam, qui illud audeat inficiari, Ceographiae inuentata, duo illa singularia prorsus es e, atq; diutina Ceo graphicarum tabularum,& terrestium globorum, quorum inspectione, non Illyricum modo, non solum Italiam, non Europam tantum, sed aquarum, terrarumque immensam

167쪽

mensam molem clare,distincte, facillime contempleris. quod si aetatem omnem in perpetua peregrinatione, ut

partem aliquam inuiserent, Philosophi nobilissimi con sumpserunt, Xenocrates, Crantor Arcesilas Lacides, Aristoteles, Theophrastus, Zeno, Cleantes, Chrysippus, Antipater, CarneadeS, Panaetius , Clitomachus, Philo, Antiochus, Possidonius, innumerabilesq; alij, qui semel

egressi, nunquam domum reuertere quod huius facultatis in hominum genus beneficium est , ut domi su aestans , aut etiam sedens, unusquisq, orbem uniuersum dispiciat, neque solum, sed aemulator beatissimarum mentium , quae caeleste spheras mouent, pro arbitrio eundem circumuoluat, sistatq; ubi, quotiescunq; voluerit Quid de ipsis tabulis dicamὸ in quibus imagine

Orbis in compendium missam tam perfecte videas, ut suis stent locis urbes, montes attollantur, deprimantur valles, aquarum aliae tacitae, aliae non sine graui murmure dilabantur . Humus ipsa vario emblemate distincta herbescit , atq; hoc in loco est ferax, in alio aret sterilis,&omnino in foecunda Nam mare terri Simmixtum hic ventis agitatum in tu inescit, illic sub placidioris sederis adspectu magna tranquillitate perfruitur. Quod si neq; , quae ex globo, neq; quae ex tabulis habetur, cognitioni quis acquiescit, sunt adhuc eruditissimi Auctores, Ptolomaeus, Strabo, PomponiuS Mela,

Solinus, alijq; plures tum recentiorum tum Veterum,

qui praeclarissmis voluminibus satis illius cupiditati facient. Quorum lectione tanquam e specula mercatum hunc magnum, δ rerum naturalium, homini: m piorucia Pyraghora intuebitur cum Democrito ipsas inspiciet atomo S ac veluti csi aliquo caelestiu omnia cote piabitur. Merito

168쪽

IIo Geographiae Merito igitur peregrina nostris oculis videris Ceographia nam praeterquam quod diuturnae peregrinationis es filia, tua simul peregrinatione essicisti, ne homines in Orbe semper essent hospites, ac peregrini Peregrinaretur enim semper in mari nauta, nisi tu med ijs in undis locum, in quo tum est quasi digito monstrares,& quo tendit, eo illum secure dirigeres Peregrinaretur Imperator in arte militari, nisi tuae magisterio disciplin. e didicisset opportunitates locorum , in quibus latendum, expectandum, subsistendum, castrametandum, dimicandum est peregrinaretur in omni negotiatione mercator, nisi tu dux viarum adfui fles , quae loca ostenderes commoda, per quae importari,in exportari omnia non dissiculter possent. Peregrinatae fui flent a multis terrarum regionibus scientiae, ac virtutes ipsae , nisi a Gedocti aduenarum, Speregrinorum aduentu simul inuect ae fuissent.

au amobrem sapientissime Plato Geographiam tertio

demum loco a ciuibus suae Reipublicae maturius perdisci volebat , ne putaremus quemquam facile posse, aut Oratorum, aut Poetarum, aut Philosophorum scripta intelligere,nis dissicilium locorum explanatrix Geographia praecessisset, quae sicut Mathematicam tanquam parente veneratur; ita e medio recedit, ut illa adem ad dicendum ingrediatur,& quoniam circinum , perpendiculum, aliaq; instrumenta dono ab illa accepit, idcirco

eidem illa explicanda derelinquit. MATHE-

169쪽

. QVANTARUM MATER DISCIPLINARUM, . QVANTITAS CUI OMNIS NOTA, . DISCRETA, CONTINUA,

QSIE AB IPSA NOMEN INVENIT DISCIPLINA p.

. HUIUS PARENTIS FILIAE MAGISTRAE HUIUS DISCIPULAE SUNT . MODERATRIX VOCUM . EXCITATRIX MACHINARUM . PRAESES NUMERORUM . OCULORUM DUX CERTIOR . MENSURATRIX TERRARUM . SPECVLATRIX CAELORUM

ANTARUM MATER DISCIPLINARUM