Orationes

242쪽

των αλλων. καίτοι προσῆκεν αυτους νυν μισεῖσθαι

316 μαλλον ῆ κατ εκεῖνον τον χρονον. τοτε μεν γαρ εν τοῖς εγκυκλίοις μονον καὶ τοῖς κατα την πολιν εβλα- dπτον τους συμπολιτευομενους ' επειδη δ' αυξηθείσης τῆς πολεως καὶ λαβοχἴσης την αρχην οἱ πατέρες ημων μαλλον θαρρησαντες του συμφεροντος τοῖς μεν καλοῖς καγαθοῖς των ανδρων καὶ μεγάλην την πολιν ποιησασι δια τας δυναστείας εφθονησαν, πονηρων δ' 317 ανθρωπων καὶ μεστῶν θρασυτητος επεθυμησαν, οἰηθεντες ταῖς μεν τολμαις καὶ ταῖς φιλαπεχθημοσυναις ικανους αυτους ἔσεσθαι διαφυλάττειν την δημοκρα- eτιαν, δια δε την φαυλοτητα των εξ αρχης αυτοῖς υπαρξάντων ου μεγα φρονησειν ουδ' επιθυμησειν ετερας πολιτείας, εκ ταυτης τῆς μεταβολης τί τῶν δεινων ου

συνεπεσε τῆ πολει; τί δε των μεγίστων κακων οι ταυ- 345την εχοντες την φυσιν Ου καὶ λεγοντες καὶ πραττον 318 τες διετελεσαν; ου τους μεν ενδοξοτάτους των πολι- των καὶ uάλιστα δυναμενους ποιησαί τι την πολιν

αγαθον, ολιγαρχίαν ονειδ ζοντες καὶ λακωνισμον, ου προτε0Oν επαυσαντο πρὶν ηνάγκασαν ὁμοίους γενε- σθαι ταῖς αἰτίαις ταῖς λεγομεναις περὶ αυτων; τους δε συμμάχους λυμαινομενοι καὶ συκοφαντουντες καὶ τους βελτιστους εκ των οντων εκβάλλοντες ουτω δt- bθεσαν ωσU ημων μεν αποστῆναι, τῆς δε Λακεδαι-319 μονιων ερασθῆναι φιλίας καὶ συμμαχίας; εξ ων εἰς πολεμον καταστάντες πολλους ἐπειδομεν GDν πολιτωντους μὲν τελευτησαντας, τους δ' επὶ τοῖς πολεμίοις γενομενους, τους δ' εἰς ενδειαν των αναγκαίων καταστάντας, ετι δε την δημοκρατίαν δὶς καταλυθεῖσαν καὶ τὰ τείχη της πατριδος κατασκαφεντα, το δε μεγιστον, ολην την πολιν περὶ ἀνδέ αποδισμου κινδυνευ- e σασαν καὶ την ακροπολιν τους πολεμίους οἰκησαντας.

243쪽

φαντίας, ιιικρων ετι πάνυ μνησθεὶς et δη καταλυσω321 τον λογον. λα.) Tους μεν ουν αλλους ορω τους dκινδυνευοντας, επειδαν περι την τελευτην ωσι τῆς απολογίας, ἱκετευοντας, δε0όμενους, τους παῖδας, τους φίλους αναβιβαζομενους' ἐγώ δ' ουτε πρεπεινου δεν ηγουμιαι των τοιουτων τοῖς τηλικουτοις, προς τε τω ταυτα γιγνωσκειν αἰσχυνθείην αν, εἰ δι' ἄλλο τι σφωιμην η δια τους λογους τους προειρημενους υπ εμ0υ καὶ γεγραμμενους. οἶδα γαρ εμαυτον Ου' eτως οσίως καὶ δικαίως κεχρημενον αυτοῖς καὶ περὶ τὴν πολιν καὶ περὶ τους προγονους καὶ μαλιστα περὶ τους θεους, ωστ' εἴ τι μελει των ανθρωπίνων αυ- τοῖς πραγμάτων, ουδε των νυν περι ἐμε γιγνομενων 322 ουδεν αυτους οἶμαι λανθανειν. διοπερ Ουκ ορρωδ60 346 τὸ μελλον συμβήσεσθαι παρ υμων , αλλα θαρρω καὶ πολλας ελπίδας εχω τότε μοι του βίου την τε λευτην ηξειν, οταν μελλη συνοισειν ημῖν, σημείφχρωμενος, οτι καὶ τον παρελθοντα χρονον ουτωτυγχάνω βεβιωκως μεχρι ταυτης τῆς ημερας, ωσπερ 323 προσήκει τους ευσεβεῖς καὶ θε0φιλεῖς των ανθρω- πων. ως Ουν εμι Ου ταυτην εχοντος την γνωμην καὶ νom ζοντος, ο τι αν υμῖν δοξη, τουω εξειν μοι κα- λως καὶ συμtφεροντως , οπως εκαστος υμων χαίρει καὶ β0υλεται, τουτ0ν τον τροπον φερετω την ψῆφον.

245쪽

καὶ καταστήσαντες τους τετρακοσίους, ἐπε δη παρακαλουμενος οπατημ ουκ ῆθελε γενεσθαι μετ' αυτῶν, 0ρωντες αυτον καὶ προς τα ς πραξεις ἔρρωιμένως εχοντα καὶ προς το πλῆθος πιστως διακείμενον, OUI η' γουντ' ουδεν οἱοί τ εἶναι κινε, των καθεστωτων, e6 πρὶν ἐκποδων ἐκεPνος αυτοῖς γένοιτο. εἰδ0τες δε την πολιν τῶν μεν περὶ τους θεους μάλιστ αν οργισθε σαν, εἴ τις εἰς τὰ μυστηρια φαίνοιτ' ἔξα ιαρτανειν, τιον δ' αλλων εἴ τις την δη ιοκματίαν τολ ιοολὶ κατα- λυειν, α ιφοτέρας ταυτας συνθεντες τας αὐτως εἰ - 348

συναγοι τὴν εταιρείαν ἐπὶ νεωτεροις πραγμασιν, OU- τοι δ' ἐν τῆ IΠουλυτίωνος οἰκία συνδειπνουντες τα7 ιυστηρια ποιήσειαν. 0ρθῆς δε τῆς π0λεως γενο ιενης δια το μέγεθος των αἰτιων καὶ δια ταχέων συλλεγείσηὶς ἐκκλησίας ουτω σαφως ἐπεδεινν αυτους χνευδομενους, ωστε παῖδ μεν των κατηγοροῖν ηδεως αν ὁ

δῆμος δίκην ἐλαβε, τον δ' εἰς Σικελίαν στρατqγον ἐχει- bροτόνησεν. μετα δε ταυθ' ο ιεν ἐξεπλευσεν ως απφλλαγ

246쪽

λιν, ωστ' εἰς Αργος ελθων ησυχιαν εἶχεν, οι δ' εἰς τοσουτον υβρεως ηλθον, ωστ' επεισανυμιας ελαυνειν αυ- dτον εξ απασης τῆς Ἐλλαδος καὶ στηλίτην αναγραφειν και πρεσβεις πεμποντας εξαιτεῖν παρ 'A9γεέων. απο- ρων δ' O τι χρησαιτο τοῖς παρουσι κακοις καὶ πανταχο- θεν ειργομενος καὶ σωτηριας ουδεμιας αλλης αυτῶ φαινομιενης τελευτων επὶ Λακεδαιμονιους ηναγκα-σθη καταφυγειν. 10 δ .) Ααὶ τα μὲν γενομενα ταυτ' εστιν ' τοσουτονδε τοις εχθροις τῆς υβρεως περιεστιν, ωσθ' ουτως ανο ιμως του πατρος εκπεσοντος ώς δεινα δεδρακοτος αυ- e του κατηγορουσι, καὶ διαβάλλειν επιχειρουσιν ως Aεκελειάν τ' επετείχισε καὶ τας νήσους ἀπεστησε καὶ των πολεμιων διδασκαλος κατεστη. καὶ ἐνιοτε μεν αυτου 11 προσποιουνται καταφρονειν, λεγοντες, ώς ουδεν διε φερε τῶν αλλων, νυνὶ δ' ἀπαντων αυτον των γεγενηθόιενων αἰτιωνται καί φασι παρ' ἐκεινου μαθειν Λακεδαιμονιους, ως χρη πολεμιεῖν, οι καὶ τους αλλους διδα- 349σκειν τεχνην εχουσιν. εγώ δ' ει μοι χρονος ἱκανος γενοιτο, ραδιως αν αυτον επιδειξαιμι τα μεν δικαιως πραξαντα, τωνδ' αδίκως αἰτιαν ποντα. παντων δ' ανειη δεινοτατον, εἰ του πατρος μετα την φυγην δωρο

δ' εἰς την πατριδα, τιμωρήσασθαι δε τους ἐκβαλον- 13 τας. επὶ τινα δ' VI πολιν ῆ φιλον ῆ ξενον ουκ ῆλθετε δεησομενοι συγκαταγαγειν υμας; τινος δ' απεσχω θε

247쪽

πειρώμενοι κατελθειν; ου καταλαβοντες τον Πειραια

καὶ τον σῖτον τὸν ἐν τῆ χωρα διεφθειρετε καὶ την γῆν ἐτέμνετε καὶ τα προαστεια ἐνεπρήσατε καὶ τελευτῶν- e 14 τες τοῖς τειχεσι προσεβαλετε; καὶ ταυθ' ουτω σφοδρἐνομωτε χρῆναι ποιειν, ῶστε τοις ησυχίαν αγουσι τῶν συμφυγαδων μαλλον ωργιυσθε χὶ τοῖς αἰτίοις των συμφορων γεγενημένοις. ς.)ἹZστ ουκ εἰκος ἐπιτιμααν τοῖς τῶν αυτων υμιν ἐπιθυμουσιν, ουδε κακους

ανδρας νομ ζειν, οσοι φευγοντες κατελθεῖν ἐζήτησαν, dαλλα πολυ μαλλον οσοι μένοντες φυγῆς αξἰ εποιησαν 'ουδ' ἐντευθεν αρξαμενους κρινειν , οποιος τις ην οπατηρ πολιτης, - ουδεν αυτω τῆς πολεως προσῆκεν,15 ἀλλ' se ' ἐκείνου του χρονου σκοπεῖν, οἱος ην πρὶν φυγεῖν περὶ το πλῆθος , οτι διακοσιους οπλίτας

εχων τας μεγιστας πολεις χων ἐν Πελοποννησω Λακεδωμονιων μεν απέστη γεν, υμῖν δε συμμαχους εποιησε, καὶ εἰς οιους κινδυνους αυτους κατέστησε, o καὶ ως περὶ Σικελίαν ἐστρατήγησεν. τουτων μεν γα9 ἐκεινω προσηκει χαριν υμας πειν ' των δ' εν τῆ συμφορα γενομένων τους ἐκβαλοντας αυτον δικαιως αν αἰτίους νομιζοιτε.

δὲ προτερον, ῶς ἐχοντων τά ν πραγματων αυτον κατεδέξασθε, καταλελυμένου μεν του δήμου, στασια- ζοντων δὲ τῶν πολιτων, διαφερομένων δε των στρατιωτῶν προς τὰς αοχας τας ενθαδε καθεστηκυίας, τουτο δε μανίας αμφοτερων αφιγμένων 17 α στε μηδετέροις μηδεμιαν ἐλπιδ' εἶναι σωτηριας ' οιμεν γαρ τους εροντας την πολιν ἐχθρους ἐνομιζον bμῆλλον mi Λακεδαιμονίους, οι δε τους ἐκ Λεκελειας

πετεπεμποντο, ηγουμενοι κρεῖττον εἶναι τοῖς πολε-

248쪽

μιοις την πατριδα παραδουνωμῆλλον η τοῖς υπερ τῆς πολεως στρατευομιενοις τῆς πολιτείας μεταδουναι. τοι-t8 αυτην μεν ουντων πολιτων γνώμην εχόντων, κρατουν των δε των πολεμιων καὶ τῆς γῆς καὶ τῆς θαλαττης, ετι δε χρηματων υμῖν μεν ουκ οντων, εκείνοις δὲ βασιλεως παρεχ0ντος, προς δε τουτοις ἐνενήκοντα νεων eἐκ Φοινικης εἰς Ἀσπενδον ηκουσων καὶ παρεσκευασμιε- νων Λακεδαιμονιοις βοηθεῖν, ἐν τοσαυταις συι ιποραῖς 19 καὶ τ0ιουτοις κινδυνοις τῆς πολεως οἴσης, μεταπεμψαμενων αυτον των στρατιωτων Ουκ εσεμνυνατ' ἐπὶ τοις παρουσιν, Ουδ' εμεμήνατο περὶ των γεγενημενων,

ουδ' ἐβουλευσατο περὶ των μελλοντων, ἀλλ' ευθυς ειλετο μετα τῆς πολεως οτιουν πασχειν μαλλον ῆ μετα Λακεδαιμονίων ευτυχεῖν, καὶ πασι φανερον ἐποιησεν,οτι τοῖς ἐκβαλουσιν αλλ' ουχ υμῖν ἐπολέμει, καὶ oτι dκατελθεῖν αλλ' Oυκ απολεσαι την πολιν ἐπεθυμει. 20 γενομενος δε μεθ' et μων επεισε μεν Tισσαφερνην μηπαρεχειν χρήματα Λακεδαιμιονιοις, επαυσε δε τους συμμαχους υμων ἀπισταμένους, διέδωκε δε παρ' αυ- του ροσθον τοῖς στρατιωταις, απέδωκε δε τῶ Muiso τὴν π0λιτείαν, διήλλαξε δε τους πολιτας, απεστρεψε δε e21 τας τας Φοινισσας. καὶ μετα ταυτα καθ' εκαστον

μεν, οσας τριηρεις ελαβεν ῆ μαχας ἐνικχὶσεν ῆ π0λεις κατα κρατος εἷλεν ῆ λογsse πεισας φίλας υμῖν ἐποίησε, πολυ ἀν εργον εἴη λέγειν ' πλειστων δε κινδυνων τῆ πο-

λει κατ' ἐκεῖνον τὸν καιρον γενομιμων Ουδεπωποτε του πατρος ηγουμένου τροπαιονυμ ων εστησαν οι πολέμοι.

22 LIερὶ μεν ουν των εστρατηγημενων οἰδα μεν, οτι MI πολλὰ παραλειπω, δια τουτο δ' ουκ ακριβῶς εχηκα περι αυτων, οτι σχεδον ἄπαντες μνημονευετε τὰ πραχθέντα. as.) Λοιδορουσι δε λίαν ασελγως καὶ θρασεως καὶ τον ἄλλον βίον τον του πατρος , καὶ ουκ αἰσχυ-

249쪽

υπαέγχει μεγιστα και καλλιστα των πολιτῶν.

250쪽

κιφαδης καὶ Κλεισθενης, ὁ μεν πρὰς πατρος, ὁ δε

προς μητρος ων πρ0παππος του πατρος τουμον, στρατηγησαντες τῆς φυγ ῆς κατήγαγον τον δῆμον καὶ 352 27 τους τυραννους εξεβαλ0ν , καὶ κατεστησαν ἐκείνην την δημοκρατιαν, ης οι πολιται πρῖς μεν ἀνδρίανουτως ἐπαιδευθησαν so στε τους βαρβάρους τους επὶ πασαν ἐλθοντας την Ἐλλαδα μονοι νικῆν μαχόμενοι, περὶ δε δικαιοσυνης τοσαυτην δόξαν ελαβονωσθ' εκόντας αυτοις τους Ελληνας ἐγχειρίσαι τηναρχην της θαλαττης, την δε πολιν τηλικαυτην το μεγεθος επ0ίησαν καὶ τὴ δυνάμει καὶ ταῖς αλλαις κατα- b

δος εἶναι καὶ τοιαυτως et περβολαῖς εἰθισμενους χρη- σθαι δοκεῖν ἀληθη λεγειν. 28 μ.) Tην si εν ουν φιλίαν την πρὸς τον δῆμον

ουτω παλωαν καὶ γνησιαν καὶ δια τας μεγιστας ευεργεσιας γεγενημένην παρα των προγ0νων παρελαβεν 'αυτὸς δε κατελείφθη ιμὲν ὀρφανὰς, ὁ γαρ πατηρ αυ-

του μαχόμενος εν Κορωνεία τοις πολεμιOις απεθανεν, ἐπετροπευθαὶ δ' υπο JΠερικλεους, ον παντες αν ὁ μο- eλογησειαν καὶ σωφρονεστατον καὶ δικωoτατον καὶ σO- νωτατον γενεσθαι των πολιτῶν. ηγουμαι γαρ καὶ τουτ' εiνω των καλων, εκ τοιουτων γενομενον υποτοιουτοις ηθεσιν επιτροπευθηναι καὶ τραφηναι καὶ 29 παιδευθῆναι. δοκιμασθεὶς δ' Oυκ ενδεεστερος εγενετο των προειρημιενων, ουδ' ηνωσεν αυτος μεν ραθυμως ζῆν, σειινυνεσθαι δ' επὶ ταις των προγονιον αρεταῖς,