Orationes

231쪽

λαμβανουσιν ἐπιδοσιν, αυτοὶ δ' αυτῶν ευ ιαθεστεροι γιγνονται πρὸς τὰ με ζω καὶ σπουδαιοτερα των όμα

232쪽

272 ἐξ ων ταχιστα λήψονται την τοιαυτην φρονησιν. αδ' ἐστὶ των επιτηδευματων ταυτην εχοντα την δυναμιν δεω ιμεν εἰπεῖν , οκνω δὲ λεγειW ουτω γαρ εστι 120 σφοδρα καὶ παραδοξα καὶ πολυ τijs τῶν ἄλλων αφε- στωτα διανοιας, ωστε φοβουριαι, μη τὴν αὐχην αυτων ἀκουσαντες θορυβου καὶ βοῆς απαν ἐμπλήσητε τὸ δικαστηριον. δμως δὲ καίπερ ουτω διακείμενος χειρησω διαλεχθῆνω περὶ αυτων ' αἰσχsνομαι γαρ, εἴ τισι δοξω δεδιως υπερ γήρως καὶ μικρου βιου προ- 273 διδοναι την ἀλήθειαν. δεομαι δ' υμων όμη προκατα- γνωναι μου τοιαυτ ν μανίαν, ώς αρ' εγω κινδυνευων προειλομην ἀν λογους εἰπεῖν ἐναντίους ταις υμετεραις γνώμαις, εἰ μη καὶ τοῖς προειρημένοις ἀκολουθους αυτους ενο ζον εἶναι καὶ τας αποδείνις αληθεις καὶ

274 σαφεῖς soμην πειν υπερ αυτων. ηγουμαι δε τοιαυτ νμεν τεχνην, ῆτις τοῖς κακιος πεφυκοσι προς αρετὴν σωθφροσυνην ενεργασαιτ' ἀν καὶ δικαιοσυνην, ουτε προτερον ουτε νυν Ουδεμίαν εἶναι, τους τε τας υποσχέο εις ποιουμένους περὶ αυτων προτερον απερειν καὶ παυσε 275 σθαι ληρουντας πρὶν ευρεθῆναίτινα παιδειαν τοιαυτην, ου μην αλλ' αυτους γ' αυτων βελτίου ς αν γίγνεσθαι καὶ πλείονος ἀξίους, εἰ προς τετο λέγειν ευ φιλοτίμως διατεθεῖεν καὶ του πείθειν δυνασθαι τους ακουοντας ερασθειεν καὶ προς τουτοις τῆς πλεονεξίας ἐπιθυμήσαιεν, μη τῆς υπο των ανοήτων νομιζομενης αλλα τῆς ως αληθως την δυναμιν ταυτην εχουσ/ης. 276 καὶ ταυθ' ως ουτω πέφυκε ταχεως οἶμαι δηλωσειν. I2Iπρωτον μεν γαρ ὁ λεγειν ῆ γραφειν προαιρουαενος λογους αξίους ἐπαίνου καὶ τιμῆς ουκ ἔστιν οπως ποιήσεται τας -οθεσεις αδίκους ῆ μκρας eti περὶ των ἰδίων συμβολαίων αλλα μεγάλας καὶ καλας καὶ φιλανθρωπους καὶ περὶ των κοινων πραγματωπι μη

233쪽

λόγον ἀλλὰ καὶ περὶ τὰς ἄλλας πρά εις την μυτηὶ

πείθειν βουλομενος ἀμελήσει τῆς αρετῆς, ἀλλὰ του-

στεις μειγν δυναμενας τὰς ἐκ του ι ιου γεγεωχ ι νας mi τὰς υπο του λογου πεπορισμενας; ῶσθ' οσφπερ αν τις ερρωμενεστερως ἐπιθυμῆ πείθειν τους ἀκουοντας, τοσουτέ' μαλλον ασκήσει καλος καγαθος 279 εἶναι καὶ παρα τοῖς πολίταις ευδοκιμεῖν. και μηδεις υμων οἰέσθω τους μεν αλλους απαντας γιγνωσκειν,οσην εχει ροπην Eς το παθειν το τοῖς κρινουσιν ἀρ- σκειν, τους δε περὶ την φιλοσοφίαν οντας μονους αγνοειν την τῆς ευνοίας δυναμιν πολυ γαρ ακρι- 280 βέστερον των αλλων καὶ ταυτ ἴσασι, και προς τουτοις, οτι τα μεν εἰκοτα καὶ τα τεκμήρια και παν τοτῶν πίστεων εἶδος τουτο μονονωφελεῖτο μερος, εφ ω' περ αν αυτῶν εκαστον τυχη ρηθὲν, το 0ε δοκειν εἶναι καλον καγαθον ου μονον τον λογον πιστοτερον ἐποίχὶ σεν ἀλλὰ καὶ τὰς πραξεις του την τοιαυτ ν δοξαν ἐχον τος ἐντιμοτερας κατεστησεν, υπερου σπουδαστεον εστιτοις ευ φρονουσι μαλλον ῆ περὶ των αλλων απάντων.

234쪽

281 κς κζ . To τοίνυν περὶ την πλεονεξ αν, οδυσχερεστατον ην των ὐηθέντων ' μέν τις υπολαμβάνει τους αποστερ0υντας ῆ παραλογιζομένους ἐκακον τι ποιουντας πλεονεκτεῖν, ουκ Oρθως εγνωκεν 'ουδένες γαρ ἐν απαντι τέ' sese μαλλον ἐλαττουνταιτων τοιουτων, ουδ' ἐν πλαοσιν ἀποριαις εἰσὶν, ουδ' ἐπονειδιστοτερον ουδ' 0λως ἀθλιώτεροι τυγχα- 282 νουσιν οντες dε - νυν πλέον θειν ηγεισθαι

καὶ πλεονεκτησειν νομι ιν παρα μεν των θεων τους ευσεβεστατους καὶ τους περὶ την θεραπιίαν την ἐκ mνων ἐπιμελεστάτους οντας, παρα δε των ἀνθρώπων τους αριστα προς τουτους, μεθ' ών ἀν οἰκωσι καὶ 123 πολιτευωνται, διακειμένους, καὶ τους βελτίστους αυ- 283 τοὐς-δ0κοέντας. καὶ ταυτα καὶ ταῖς ἀληθιίαις ουτως ἔχει καὶ συμφερει τον τροπον τουτον λέγεσθαι περι αυτων, ἐπεὶ νυν γ' ουτως ἀνέστραπται καὶ συγκένται πολλα των κατα την πολιν, ωστ ουδε τοῖς Oνομασιν ενιοί τινες δει χρωνται κατα φυσιν αλλὰ μιεταφερουσιν απο των καλλιστων πραγματων ἐπὶ τα284 φαυλοτατα των ἐπιτηδευματων. τους μεν γε βωμολοχευομένους καὶ σκωπτειν καὶ μιμεῖσθαι δυναμένους ευφυεῖς καλουσι, πρ0σῆκον τῆς προσηγοριας ταυτης τυγχανειν τους αριστα προς αρετην πεφυκοτας ' τους δε ταῖς κακ0ηθείαις καὶ ταῖς κακουργιαις χρωμένους, καὶ κρα μεν λαμβάν0ντας, πονηραν δε δοξαν κτω- μενους, πλεονεκτικ0υς ν0-ουσιν, ἀλλ' Oυτους οσιωτάτους καὶ δικαιοτατους, οιπερ των αγαθων ἀλλ' 285oυ των κακων πλεονεκτουσι ' τους δε των μεν αναγ- καιων ἀμελουντας, τας δε των παλαιων σοφιστων τερατολογιας αγαπῶντας φιλ0σ0φεῖν φασιν, αλλου τους τα τοιαυτα μανθαν0ντας καὶ μελετωντας,

ἐξ ιον καὶ τὰν ἴδιον οἶκον καὶ τὰ κ0ινα τὰ τῆς πο-

235쪽

ραθυμιως καὶ παιδιαις την ηλικίαν διαγειν, αμεDq- σαντας του σπουδάζειν, οπως εσονται βελτίους, τους

δε χειρω την φυσιν εχοντας εν τοιαυταις ακολασιαις ημερευειν, εν αἷς ποοτερον Ουδ αν οικετης επιεικης 287 0υδεὶς ετολμησεν ' οἱ μεν γαρ αυτων επι τῆς μνεα- κρουνου ψυχουσιν Οινον, οι δ εν τοις καπηλειοις πίνουσιν, ετεροι δ' εν τοῖς σκιραφείοις κυβευουσι, πολλοι δ' εν τοις των αυλχὶτριδων διδασκαλειοις διατριβουσιν. καὶ τους μεν επὶ ταυτα προτρεποντας ουδεὶς πώποτε των κήδεσθαι φασκοντων τῆς ηλικίας ταυτης εἰς υμας εἰσχὶγαγεν ' ημιν δε κακα παρεχουσιν,

οἷς αξιον ῆν, εἰ καὶ μηδεν0ς αλλου, τουτου γε χαριν

288 των ἀποτρεπομεν. ουτω δ' εστὶ δυσμενες απασι τοτων συκοφαντων γενος, ωστε τοις μεν λυομενοις εἰκοσι καὶ τριακοντα μνων τας μελλουσας καὶ τον αλλον οἶκον συναναιρήσειν Ουχ οπως αν επιπληξειαν, αλλακαὶ συγχαιρουσι ταῖς ασωτίαις αυτων , τους δ εις τηναυτων παιδειαν οτιουν αναλίσκοντας διαφθειρεσθαι φασιν. ων τίνες αν αδικωτερον εχοιεν την αἰτίαν 289 ταυτηm, οῖτινες εν ταυταις μεν ταῖς ακμαῖς οντες 12, υπερεῖδον τας ηδονας, εν αἱς οι πλειστοι των τηλικου-

των μάλιστ' αυτων επιθυμιουσιν, εξον ὁ αυτοῖς ραθυμειν μηδεν δαπανωμενοις ειλοντο πονεῖν χρηματα τελεσαντες, αρτι δ' εκ παίδων εξεληλυθοτες εγνωσαν,290 ἄ- των πρεσβυτερων Ουκ ἐσασιν, O τι δεῖ του

236쪽

ορθῶς καὶ πρεπόντως προεστωτα τῆς ηλικίας καὶ κα- λην αρχην του μου ποιουμενον αυτου προτερον et των αυτου ποιησασθαι την ἐπιμέλειαν , καὶ μη σπευ- δειν μηδὲ ζητεῖν ἐτέρων αρχειν, πρὶν αν της αυτου διανοίας λαβη τον ἐπιστατησοντα, μηδ' ουτω χαιρειν

μηδὲ μέγα φρονεῖν επὶ τοῖς ἄλλοις αγαθοῖς ώς ἐπὶ τοῖς

ἐν τη ψυχὴ δια την παιδιίαν ἐγγιγνομένοις. καίτοι τους τοιουτω λογισμῶ κεχρημένους πῶς ουκ ἐπαινόμσθαι χρη μαλλον η φεγεσθια, καὶ νομιυσθαι mλτι-

στους Ηιναι καὶ σωφρονεστάτους των ηλικιωτων; 291 Θαυμαζω δ' οσοι τους μὲν φυσει δεινους οντας Kπεῖν ευδαιμονίζουσιν ώς αγαθου καὶ καλου πραγματος αυτοῖς συμ βηκοτος, τους δὲ τοιουτους γενεσθαι βουλομένους λοιδορουσιν ώς αδικου καὶ κακου παιδευματος ἐπιθυμουντας. καίτοι τί των φυσει καλωνοντων μελέτη κατεργασθὲν αἰσχρον ῆ κακον ἐστιν; ουδὲν γαρ ευρησομεν τοιουτον, αλλ' ἔν γε τοῖς αλ-λοις ἐπαινουμεν τους ταῖς φιλοπονίαις ταῖς αυτωναγαθον τι κτησασθαι δυνηθέντας μὰλλον ῆ τους παραθ92 των προγονων παραλαβοντας, Hκοτως ' συμφερει 126

γαρ ἐπί τε των αλλων απαντων καὶ μαλιστ' ἐπὶ των λογων μη τὰς ευτυχίας ἀλλα τὰς ἐπιμελειας ευδοκι- μεω. οι μὲν γαρ φυσει καὶ τυχn δεινοὶ γενομενοι λέγειν ου προς τὸ βέλτιστον αποβλέπουσιν, αλλ' οπως αν τυχωσιν, ουτω χροθαι τοῖς λογοις tiωθασιν οἱ δὲ φιλοσοφία καὶ λογισμω την δυναμιν ταυτην λαβόντες, ουδὲν ασκέπτως λέγοντες, ηττον περι τὰς 293 πραυις πλημμελουσιν. ω σε ἄπασι μὲν βουλεσθαι προσηκει πολλους Πιναι τους ἐκ παιδείας δεινους imπεῖν γιγνομενους, μαλιστα δ' υμῖν ' καὶ γαρ αυτοὶ

προέχετε καὶ διαφερετε τῶν αλλων Ου ταῖς περὶ τον πολεμον ἐπιμελααις, ουδ' οτι καλλιστα πολιτευεσθε

237쪽

καὶ μάλιστα φυλαττετε τους νομους, ους υμῖν οἱ προγονοι κατέλιπον, αλλα τουτοις, οἷσπερ η φυσις ητων ανθρωπων των ἄλλων ζωων καὶ το γενος τὸ των et04 Eλλήνων των βαρβαρων, τω καὶ προς την φρονησιν καὶ προς τους λογους αμεινον πεπαιδευσθαι των αλλων. ωστε παντων αν συμβαίη δεινοτατον, es τους βουλομένους τοῖς αυτοῖς τουτοις διενεγκεῖν των ἡλικιωτων, οισπερ υμεῖς απαντων, διαφθειρεσθαι ψηφίσαισθε, καὶ τους τη παιδαα ταυττὶ χρωμενους, τὶς υμεῖς ηγε' μονες γεγενησθε, συμφορα τινὶ περιβαλοιτε.

ημων δοκεῖ γεγενησθαι διδασκαλος, tiκοτως ' καὶ γαραθλα μέγιστα τιθεῖσαν αυτην ο9ωσι τοῖς την δυναμιν ταυτην πουσι καὶ γυμνασια πλεῖστα καὶ παντοδα- πωτατα παρεχουσαν τοῖς αγωνι οθαι προτὶρημενοις

καὶ περὶ τα τοιαυτα γυμνα σθαι βουλομενοις, ετι296 δε την ε τειριαν, ηπερ μαλιστα ποιεῖ δυνασθαι λέγειν,ενθενδε πάντας λαμβανοντας ' προς δὲ τουτοις καὶ την τῆς φωνῆς κοινοτητα καὶ μετριοτητα καὶ την αλ-λην ευτραπελίαν καὶ φιλολογίαν Ου μικρον ηγουνται

συμβαλεσθαι uερος προς την των λογων παιδειαν. ωστουκ αδικως υπολαμβάνουσιν απαντας τους λέγειν ον-297 τας δεινους τῆς πολεως ειναι μαθητας. σκοπε- ουν,

μη παντάπασιν ii καταγέλαστον τῆς δοξης ταυτης

φλαυρον τι καταγιγνωσκειν, ῆν υμεις ἔχετε παρα τοῖς Ελλησι πολυ μαλλον ηγω παρ υμῖν ' ουδεν γαρ αλίῆ φανερως υμων αυτων εσεσθε κατεψηφισμενοι την 298 τοιαυτην αδικίαν, καὶ πεποιηκότες ομοιον, ωσπερ ἀνα Λακεδαιμονιοι τους τὰ περὶ τον πόλεμον ασκουν-rας ζημιουν επιχειροῖεν ῆ Θετταλοὶ παρα των Ἀ- πευειν μελετώντων δικην λαμβάνειν αξιοῖεν. υπὲρ ων

238쪽

φυλακτεον εοτιν, O πως μηδεν τοιουτον εξαμαρτησε- σθε περὶ υμας αυτους, πιστοτερους ποιήσετε τοsς λογους τους των κατηγορουντων τῆς πολεως χI 128299 τους των επαινουντων. κς. ' κθ .) Oisim δ' et μας ἀγνοεῖν, οτι τῶν Ελλήνων οι μεν δυσκολως προς υμας ἔχουσιν, οι δ' ως οἱ τε μάλιστα φιλουσι καὶ τας ελπιδας τῆς σωτηριας εν υμιν εχουσιν. καί

φασιν οι μεν τοιουτοι μονην ειναι ταυτην πολιν,

τας δ' αλλας κωμιας, καὶ δικαίως αν αυτην αστυ τῆς 'Eλλαδος προσαγορευεσθαι καὶ δια το μεγεθος καὶ δια τας ευποριας τας ἐνθενδε τοῖς ἄλλοις γιγνο- μενας καὶ μάλιστα δια τον τροπον των ενοικουν-300 των ουδενας γαρ εἰναι πραοτερους ουδὲ κοινοτερους, ουδ' οἷς οἰκειοτερον αν τις τον απαντα μον συνδια-τ9ιηvειεν. Oυτω δε μεγαλαις χρωνται ταῖς υπερβολαῖς, ῶστ' ουδὲ τουτ' ὀκνουσι λεγειν, ως ηδιον αν υπ ἀνδρος 'Aθηναιου ζημωθεῖεν ῆ δια τῆς ετερων ωμ0τητος ευ παθοιεν. οι δε ταυτα μεν διασυρουσι, διεξ- ιοντες δε τας των συκοφαντων πικροτητας και κακοπραγίας ολχὶς τῆς πολεως ως ἀρακτου καὶ χαλεπγῆς οὐ-30I σχὶς κατηγορουσιν. εστιν Ουν δικαστων νουν εχοντων τους μεν των τοιουτων λογων αιτιους γιγνομενους αποκτείνειν ως μεγάλην αισχυνην τῆ πόλει περιποι- ουντας, τους δε των επαινων των λεγομενων περιαυτῆς μερ0ς τι συριβαλλοριενους τιμαν μαλλον ῆ τους ἀθλητας τους εν τοῖς στεφανίταις αγω n νικωντας 302 πολυ γαρ καλλιω δόξαν ἐκείνων κτωμενοι τῆ πολειτυγχάνουσι καὶ μὰλλον αρμοττουσαν. περι μεν γαρ I29την των σωματων αγωνιαν πολλους τους αμφισβητουντας εχοριεν, περὶ δε την παιδειαν απαντες αν ημας π9ωτευειν προκρινειαν. χρη δετους καὶ μικρα λογι - σθαι δυναμενους τους εν τοῖς τ040υτοις των εργων

239쪽

δ' ωσπερ νυν οἱ μὲν τραχεως, o δ ολιγωρως διαθ

ἀπολαυσονται τῶν καταλειφθεντων, τουτους δε ροσήροσετε καὶ προδοτας νομιιεῖτε καὶ της πολεως καὶ τῆς των προγονων δόξης μ0λις γαρ, ῆν ουτως υμας αἴ σθωντα ρος εκατέρους αυτων διακεια ενους. ἐθελήσουσιν οἱ νεώτεμοι καταφῖ νησαντες τῆς ραθυμίας προσεχειν σφίσιν αυτοῖς καὶ τῆ φιλ0σ0φία τον νουν.30. αναμνήσθητε δε το καλλος καὶ το μεγεθος ζων εργων

των τῆ προλει καὶ το ς προγονοις πεπραγμένων, καὶ διέλθετε προς υμας αυτους καὶ σκέψασθε, π0ως τ ς τὶν καὶ πῶς γεγονὼς καὶ τίνα τρ0πον πεπαιδευμενος Oτους τυραννους ἐκβαλὼν καὶ τον δῆ ι0ν καταγαγων καὶ τὴν δημοκνατίαν καταστ,ήσας, ποῖος δετις υτ υς

240쪽

βαρβαρους Μαραθωνι τῆ νικησας καὶ την δόξαν τηνεκ ταυτης γεγενημιενην τῆ πολει κτησαμενος, 307 τις δ' ηνο μετ' εκεινον τους Ελληνας ἐλευθερωσας καὶ τους προγονους επὶ τηνηγεμονιαν καὶ την δυναστειαν, ῆν εσχον, προαγαγὼν, ετι δε την φυσιν την του Πει- ρωως κατιδων καὶ το τε χος ακοντων Λακεδαιμονιων τῆ πόλει περιβαλων, τίς δ' ο μετα τουτον αργυριου καὶ χρυσιου την ακροπουν εριπλ σας καὶ τους οικους τους ἰδιους μεστους πολλῆς ευδαιμιονιας καὶ πλουτου ποι - 308 ήσας ' ευρησετε γαρ , ῆν εξεταζητε τουτων εκαστον, ου τους συκοφαντικως βεβιωκοτας ουδε τους αμελως 131οίδε τους τοῖς πολλοῖς ομοιους Oντας ταυτα διαπεπραγμενους, αλλὰ τους διαφεροντας καὶ προεχοντας μη uονον ταῖς ευ γενειαις καὶ ταῖς δοξαις αλλακαὶ τωφρονειν καὶ λεγειν, τουτους απάντων των αγαθῶν αἰ- 309 τιους γεγενημενους. ων εικος υριας ενθυμουμενους υπερ μεν του πληθους τουτο σκοπεῖν, Oπως εν τε τοις αγωσι τοις περὶ των συριβολαιων τῶν δικαιων τευξονται καὶ τῶν αλλων των κοινων μιεθες ουσι, τους δ' υπερεχοντας καὶ τῆ φυσει καὶ ταῖς μιελεταις καὶ τους τοιουτους γενεσθαι προθυμουμενους ἀγαπαν καὶ τι μαν καὶ θεραπευειν, επισταμενους, οτι καὶ το καλων

καὶ μεγάλων ηγησασθαι πραγμάτων καὶ το δυνασθαι την πολιν ἐκ των κινδυνων σφυιν καὶ τὴν δημοκρατιαν διαφυλαττειν εν τοις τοιουτοις ενεστιν αλλ' Oυκ εν τοις συκοφανταις.