De Phaedri sermone grammaticae observationes

41쪽

significet. Non enim, ut quidem ego sentio, Sicut Phaedrus ita Caesar Cicorove dixisset:

Si vero accessit consiliator malencus ,2 6, 2

sed potius, quod magis bonae latinitati consentiret: Si quis vero accedit qui maligne consilietur . Itaque sic prudenter ac Verecunde in-m desinentia nomina Phaedrus admittit ut, uno Xcepto, nullo usus sit qui jam a prioribus scriptoribus morit admissum. Cetera diligentissime evitat atque potius verbis, e quibus ea nomina inclinata sunt, utitur, nedum nova et inaudita vocabula recipiat. Sic non, ut Virgilius, dicet

et Praenestinae fundator demit urbis. AEn 7 678,

et Parvas sibi fundasset sedes. 3 9, 2.

Quid memorem latrator latrator Anubis AEn 8, 698. CL Ovid. et 0, 6903 v tator serarum vastatorem Amycum 2En. 9 772. Cf. Vid. . , 192), estnator n. 4, 249 quorum nominum loco haec participia latransi. 10, 7 vastans cuncta vastans 3 2, 143,reynani leo restnam 4, 13), Secundum sincerae latinitatis leges Ρhaedrum videmus admitteres Ut apud Ovidium haec nomina noVa reperias, qualia dissimulator dissimulator amoris Μ. 5,

61 13; mirator rerum miratori, 4, 641 23; post

42쪽

tor templorum positor, templorum sancte repostor Fast. 2, 3. Cf. . , 449 spretor deorum spretori 1 Μ. 8 613 ita apud Phaedrum Verba e quibus ea nomina deducta sunt invenias licet dissimulet 4 21, 2 mirans cornua I. 12, 5; ponis domum 3 9 6; nil spernat animus 3.10 51. Hac inaudita voce, solator albullus 2 uti non dubitat:

Ipse ego solator quaerebam ;I. 3, 15.

Verbo autem Q consolari, ut idem eloquatur, Phaedrus mavult adhiboro

et Consolandi grati dixit dea. 3. 18, 5. Cf. 4. 17 2.

Non minore studio nomina nova in-tris desinentia vitat, qui non ut Virgilius dicat domitris 3 equorum G. 3, 44, venatris AEn I. 310. CLOVid. . 2, 454, aut, ut Ovidius, contemptrix 43 superum . I, 161 se domuit seras 3, r. 58, contemnens suos I. 3, 6 filiam venantem , 5, 4 5).

1 CL em Cyn. 79 Spretor morarum. Appul Met 3 pag. 209, Oudend. Spretor matronalium amyleXUum. 2 Cf. Stat Silv. 5 5 40 Ille ego lugentum miti solator. 3 Cf. Plin. 36 16, 25 serrum domitriae illa rerum omnium

materia.

4 CL Plin. 19. 8, 44 rue contemptriae frigorum. Id. 37.4, 15 vis, serri ignisque contemptrix. 5 Unum tamen nomen in-triae desinens, po triae scilicet 4. 5, 25, apud Phaedrum Videas, quod parum latinum exiStimandum Sit cujus nominis genu masculinum multo magiSuSitatum est, quippe quod, ut omittam alios, apud ΙΙoratium

Ep. I. 19, 3. Od. 2. 20, 2R, Propertium I. 16, i, artialem 6, 78 reperiatur.

43쪽

p Quod do nominibus novis in-tor aut-triae exeuntibus diximus, idem de nominibus novis inmem desinentibus possimus dicero quibus ut poetae Augusti state et prosae orationis scriptores post ejusdem aetatem frequentius insolentiusque ita nosemel quidem haedrum usum esse animadvertimus 13. Nempe apud Ovidium nomina noVa, qualia

piamen , ast 2, 19, 32, ε remoramen met. 3,

567, ε solamen siet. 12 80, 23; apud ropertium

cantamen vi. 4 51 reperia quibus missis, ea demum, quae jamdiu trita ac celebrata erant, Phae drus adhibet, c piaculum s 3. pil. 34, et mora 4 5, 18 5, 8 6 solatium H 0, 8, et cantus Bra. 18, 2. His quoque vocabulis, quos quidem ab Ovidio primum usurpata esse credideris Q rvam eno 33Μ. 2, 130 8, 104 9 449, ε nutrimen M. 15, 354,4 oblectamen 4 , Μ. 9, 342 11 412 haec vero

latina nominathaedrus anteponit: ε Aeaeus I. 5,1T, et ictus 3 1 4, 6, ε audium A. 20, 18.

II. - DE ADJECTIVO NOMINEM In eo, cujus mentionem supra secimus, libro B Goelger adjectiva in-bilis finita in diem fro-

1 Cf. de Ovidio novatore vocabulorum in metamorphoseon Iibris, J. Favre 1885 Pag. 16, Sq. 2 Cf. Virg. n. 3,661 ea sola Voluptas solαmenque mali. l0, 858 hoc solamen erat Lucan. 7, 180 mentibus unum hoc solαmen erat Val. Flaco. 3, 319 tenui luctum solamine sallens. Sen. ed. 539 solαmen petere. 3 Cf. Plin. Ep. 9, 7 villa unum Sinum molli curvamine inplectitur Gess. 14, 1 alio coeli curvamine. 4 CL Stat Silv. 3. 5, 95. variae circum oblectamin Vitae.

44쪽

quentiora exstitisse animadvortit, illudquo indomerit putat consequi, quia, quod apud optimos scriptores Verborum circuitionem desideraret, idem sola illa nomina adjectiva facillime exprimant. Nempe brevior sit oratio si dicas et impossibilis p netrabilis, quam si his Verbis idem enunties et quaeri

fleri non potest quod penetrare potest . Ea autem demum nomina adjectiva n-bilis exeuntia, quae

jamdiu in usu erant, apud haedrum invenias 13;

quae nondum plane usitata erant frustra apud eum-dom requiras. Minus cauti Videntur fuisse qui Phaedri aetate scripserunt. Etenim non dubitant dicero Vollo usiaterculus et Valerius Maximus, ille novitato inventi a se operis commendabilem 2 9 6is, hic et cantu commendabiles aviculas 9 1, 2, Ρhm-drus autem eo Verbo utitur, unde nomen adjectivum commendabilis sioductum est:

Quae brevitas commendαri tanto debet justius 4. Epit. 8.

Non ut apud eumdem olidum ita apud Ρhaedrum

Occurrit: Metelli triumphum, invidia secit morabilem 2 ο 2, 34, 2 Sui aestimatio inimitabilis 3 suisse s 2, 7, 3, Sed quod bonorum scriptorum usui optime consentaneum est: 1 Fle-bilis I. 18, 3; aud bilis 2 1, 11 -dmira-bilis 3.18, 3. 2 Haec vox primum a VellHO Surpatur. s. ac Mn. 2, 3 favorαbili in speciem oratione Dial de r. 7 in civitate minime favorαbili natuS. Plin. p. 5, 14. Quint. 11 10 .... 3 Cf. Quint. 10, 2 quaedam sunt inimitαbilia, quibus inni mita naturae non Sufficit.

45쪽

- 29 --. Labori faverit Latium me ora Ep. 8. Cf. 5. r. 8. Huno imitari dum non possit M. r. 16.

Quid nomon illud adjectivum, dubitabilis memorem, cui licet eo frequenter vidius usus est dubitabile verum . I. 223 dubitabilis virtus, ibid. 13, 213, hoc magis usitatum nomen adjectivum et dubius Phaedrus anteponit 5 2,1*lβ In hoc consentiunt qui post Augusti tempora ScripSerunt, ut e participiis, quae non omnino vim participialem deposuerint, comparatiVum gradum vitiose deducant nempe, ne omnia illa, quae Draeger indicat 13, exempla persequar, ex OVidi excerpere satis habe cognitior et 14, 15 Trist. 4 6, 28; actior Fast. 3. 383 sunctior Μ. 9, 549; metuwntiae rΜ. 1. 323; Iibuli depressior 4. 1, 4; e Velido moderatio 2. 126, 3 AEustrantior 2 48, 3; o Valerio Μaximo : abscisior 6 5 exi. 4; convenientius 3. 3, 1; esseminatior 9. 1 ext. 7 e Vitruvio : fundatior T. 3 pag. 167 'precessior 5.8 p. 120); denique e Cornelio Celso compressior 2 11 coloratio 2 2;fusior, dilutior 1. 3. - Quas in dicendi pravitates no Phaedrus incidat diligentissime caVet, qui exempli

gratia, non et accensis Sed, ut optimus quisque Scriptor, et massis accensus dicat:

es Et, quoniam de comparativo gradu Vitiose

limistorisclio Syntax de lateini Sehen Sprache. I. p. 35, Sq. 2 Vitruvii des architectura libros decem ediderunt Valentinus Rose et Hermaninusse Strubing. Lipsiae 1867.

46쪽

informat nunc loquimur, haud supctoacaneum erit aliud quoque vitium memorare quod saepius apud eos quilhaedro aequales fuerunt sed ne semel quidem apud Ρhaedrum animadvertas mempe comparativo gradui haec adverbia et magis, maxime apponuntur, quod quidem et in Valerio Maximo mastis locupletior ra. 7, 1, nec minus in Vitruvio possis reprehendere mastis ex meliore in par

bitur a. 10 pag. 18M c a me facilius es. 1 pag. 33, mamims tutiores I. 5 pag. 223, mainime utiliores , 2 3 pag. 38.3ΙΙΙ. - DE VERBO

Cum illius modi locutionibus aliud superfluens dicendi genus contulerimus in hoc situm, ut compositis verbis admodum redundans praepositio adjungatur 1). Quae Verba e duabus praepositionibus constata, poetae omnesque posterioris statis scriptores Videntur dammisse, cum apud eos hujusco modi vocabula inveniantur: supe eminere

Virg. AEn 6 857 10 765. Ovid. Μ. 3, 182; rist.

I. 2 49 super--imponere Vid. . 9, 100. Ceis. 5. 27 6 supe incumbere Ovid. Hor. 11, 5T,11T; super micere Ovid. Μ. 8,640 Fast 5 533. Cels. 5. 26, 33. In hoc autem purae latinitati haedri formosimilior est, quod nullam supervacaneam Verbis compositis apponit praepositionem atque, Omli redundantia missa, simpliciter dicit eminere 2.

1 CL aucter Verborum bipraepositionatorum breviarium Subind. Lex lat. pag. 401 γ

47쪽

7, 4; imponere Ι. 15, 8 4. 10, 1 incumbere 3. Prol. 22 injicere Ι. 27, 5.

H Ex omnibus iis in-ter desinentibus adverbiis, quae in Phaedri sabulis occurrunt, nullum est quin admodum latinum esse videatur 1). Illa Vero, quae

non apud optimos Scriptore usitata Sunt e Oratione prudentissimo recidit nempe non ut Vitruvius 2 hoc adverbium adhibet e molliter Q. 1. pag. 7 4 pag. 16; 2.1 pag. 34, quod quidem a Quintiliano reprehensum videmus I. 6, 17 aut, ut Valerius Maximus 3 7 ext. rneliusque Celsus 5 26, 21 ε alenter , 3), sed his, quae bonae sunt latinitatis, adverbiis utitur facile G. 19, 5;2 4, 10, et valide s I. 10, 8 24 9 3 11 4. . . Non magis haec nova et inaudita adverbia usurpat, quae apud aequales occurrunt et crebriter

Vitr. 2. 8, pag. 46 7, 1, pag. 163 8 2, pag. 188;

potentem, Val. MaX.I. 1 ext. 1; et properanter Ovid. Fast. 4, 673 qualiter, Ovid. Amor. 1 5,

1 Haec notavi: criter . 24, 1 aequαliter . , , celeriter 1. 13, 10, clemente 4 20, 8, diligenter 4 2 3, feliciter 5, 1 4 fortiter 3 10, 37,irmiterra. 5, 31 libenter 1. 18, 1, negligenterra. 2, 3, αriteri. 2, 10 pueriliterra. 8, 5, rimiliterra. 5, 6, simplici terra. 7, 7 subtiliterra. 10 49, turpiter 1. 25, 2. 2 Vitruvii de architectura libri decem. - Εdiderunt Valentinus Rose et Ierman usser-Strubing. Lipsiae. Teubner. 1867. 3 Hoc adverbium in comparativo gradu Ovidius protulit: Spirare valentius Eurus, M. t 1, 481.

48쪽

11 7, 57. CL Tibuti. 4. 1, 84. sed eis potissimum,

quae jamdiu in usu erant, utitur adverbiis is MPm I. 12, 2, et altae , de quo jam supra diximus, aut fortiter ra. 10, 37 c celeriter Q. 13, 10 ε ut 4 2, 19. β Haud minus vorecunde haedrus in- desinentibus adverbiis utitur, cum ea demum 1), quae Vere latina sunt, adhibeat, quae vero insolentiora prorsus e Sermone suo rejiciat sic adverbi ε diseitcile , quod apud Volirium occurrit dissicile sibi consentiens 2 63 2 hanc alteram vocem odit culter , quae quidem apud Caesarem 3), Sallustium 4), Livium 5 invenitur, haedrus anteponit 3 Epit. 29). Adverbium quoque et parve , quod contra sincerae latinitatis leges Vitruvius adhibuit 9 6 pag. 2293, Phaedrus omittit atque alia duo,

quae sunt plane latina, adverbia ε paulum s 5 5, 12 7, 4. K parum s 2 8, 22 in orationem suam recipit. Quid de adverbio parum latin Q secure

1 Horum adverbiorrum pleraque, ut quidem fieri olet, secundae declinationis nominibus adjectivi derivata sunt,

qualia certe 4 21, 12; cupide 3 16 17 indigne .'21, 10; intempestive 3 19, 12 large 2 6, 1, ια te 3 1, 3 Iibere 4, 20 14; arce 4 17, 9; plane 3 7 26 prαve 3 10, 6 pu chre 3 20, 35; recte 4. 13, 1 ridicule . , 5; sane 2 6 8; studiose 4. 24, 16; stulte . r. 47 αcit 1. 2, 17 trepide

2 5, 2 vere 1 14, 17. Sunt tamen nonnulla quae e tertiae declinationis nominibus adjectivis denoxa sint impune l. 8, 3 repente 2 2 9.

2 CL Plin. 27 12, 4 semen inter folia durum et quod dimolle evelatUr. 3 B. C. 4, 62 diffleuiter atque aegre facere. 4 Cat. 14 dolis haud dimouiter capiebantur. 5 1 52 haud dimouiter persuaSum LatiniS.

49쪽

dicam, quo Velirius 2 129 usus est et Valerius Maximus 4. Text. 13 1 cujusque loco adjectivum nomen et secur adverbii instar maluit Phaedrus adhiboro le Qui modo securus m secure nostra irridebas mala. I. 9, 9. Abeunt securi domum. 3. 2, 7. V. - NOMINA GRAECA IN LATINUM SERMONEM TRADUCTA.

Ut aequalium ita Phaedri orationem permultis graeco in latinum sermonem inflexis vocibus distinctam conspersamque animadvertas hoc Vero Vel maxime notatione dignum est, eorum Vocabulorum pleraque ante haedri aetatem usitata fuisse 2),

l Cf. Suet. Ner. 40 de lente et secure tulit ut Plin. 09. me secure ac prope negligenter XSpectant. 2 Exemplo sint apothec 4 5, 25. s. Cic. Fam 8 6. Phil. 2, 27 pothecae totae nequissimis hominibus condonabantur. HOr Sat. 2. 5 6. Aulaeum . 7, 23. s. Cic. Cael. 27 Scabilia concrepant, aulaeum tollitur Virg. Eu 1. 70 aulaeis jam se regina Superbi aurea composuit Sponda Hor Sat. 2. 8, 5 auloeα

52, et . o.

50쪽

perpauea haedri demum tempore primum apparuisse ζ cujus generis sunt et antidotum 1, 14, 33

quod apud Celsum 5, 23 Gelliumque 17, 16 invenimus et quatuor haec nomina quae apud Martialem reperimus sera 4. 10,14cs. Mart. 4, 53J; - sophus

thedra 3. 8, 4. f. or Sat. 1. 10 91 Discipularum inter jubeo plorare cathedras. Cinaedus 5 1, 5. f. Plaut. Asin. 3. 3, 3 cinaedus eat mistratus Catul. 5 pulchre convenit improbis cinaedis Id. 23 oinaede Thalle .... Cithαr 3 16 12. Cf. Auct ad Her. 4, 4 citharam tenenS. Virg. n. 6, 20 Orpheus threicia retus citharα. Or. d. l. 15, 15 imbelli cithar diVidere Carmina .... Cothurnus. 4. I, 15 Cic. Phil. 3, 6 cum palla et cothurnis nummo popul Spargere. Hor. A. P. 280 et docuit magnumque loqui nitique cothurno. Cuniculus. 4. 20, 2. Cf. Cic. Oss. 3, 23 si pater sana expilet, cuniculos agat ad aerarium CaeS. B. G. I, 22 cuniculis aggerem subtrahere Liv. 5, 21 moenia cuniculis Subruere. Dolon 3 6 3. s. Virg. En 7 664 pila manu seVOSquo gerunt in bella dolones. Ad muscae aculeum hoc Verbum nranstulit Phaedrus : vide ne dolone collum compungam tibiJ. Draco 4 20, 3. s. Cic. Phil. 13, 5 de div. 2. 66 N. D. 2, 42 etc. etc. rus 3. pil. 25. s. Cic. r. 3, 10 ex ingenti quodam Oratorem immensoque campo in exiguum Sane 99rum Compellitis Virg. n. 5, 84 angui -- Septem ingen gyro Se9tena volumina traxit. Hor. Sat. 2. 6, 25 bruma, Interiore diem gyro trahit. Metos. 3. 18, 11. Cf. Accius apud Cic. . D. 2, 35 Silvam mel consimilem ad aures cantum et auditum resest. Hor. Od. 3. 4, 1 dic, age, tibia, longum Calliope melos. Moech 4 5, 21. s. or Sat. 1. 4, 13 ne Sequerer

Neni 3. Prol. 10. s. Cic. Leg. 2, 24 honoratorum Virorum laude in concione memorentur, eaSque etiam cantu cltibicinem prosequantur cui nomen neni quo vocabul etiam Graeci cantu lugubre nominant: Or. d. 2. 20, 21 aBSint inani funere nenias. - Neni interdum dicitur quodlibet car-