장음표시 사용
21쪽
PRIVILEGIUM PROVINCI ALII S O C. IESU
in Prouincia Toletana.ctioris. Tum de Lege gratia, tum de Cbaritate chrittiana: De Amore inimico
rum , De Lumine mustico , De Sale m nco , tum alij iam olim editi, Authore P. Ioanne Eusebio Nierembergio nostrae Societatis Theologo, de eiusdem Societatis grauium, doctorumque hominum iudicio approbati, typis mandentur, siue leorsim, siue collectim. In quorum fidem nas litteias manu nostra subscriptas, & sigillo nostro munitas dedimus. Matriti in nostro Imperiali Collegio, die 3. Augusti anno Domini ic s. . RIVI LEGIUM FROVINCIALIS S O C. IESU
AVRENTi Vs Grannon Prouincialis Soc. Iesu in Psouimm -Lugdunensi, iuxta pciuilegium eidem Societati a Regibus Chria is si lanissimis Henrico III. io. Mail ii83. Henrico Magno, 2O. Dec. Ico6. Ludovico Iusto i . Feb. Icii. Ludovico X IV. 2 i. Dec. issi. concessum : Quo Bibliopolis omnibus prohibetur ne libros ab eiusdem Societatis hominibus compositos, absque Superiorum permissione Imprimant. Permitto Friscisco Comba, ut Librum qui inscribitur, Ioannes Em
sebi, Nierembergii Doctor in Doctrana Euangelij imprimere ac libere dicendere positi Datum Lugduni 1 L. Maij I 639.
22쪽
navi, sine cincinnis tamen,& cultu collegi ea , non
compsi illud labor improbus fecit'; hoc languor diutur-nUS, iam coaeuus. Non tam proprio ingenio functus quam aliena furatus, blandius
dico, mendicans) minus accuraui ornatum
Verborum,quam consensum curaui rerUm.
Sensa aceruaui; neque tunc festina tulit lucubratio , ut digna Vestirentur purpura. Sed Pallas etiam nuda olim colebatur. Edissertatas exhibeo octo Beatitudines,Charitatem Christianam,& Amorem inimicorum , acumina scilicet Philosephiae Christianae, & Amorem inimicorum , acumi
na scilicet Philosophiae Christianae. Deinde
Doctoris Euangelici dotes commendo CX
sanctis Patribus, Ecclesiasticis Doctoribus,& eruditis Scriptoribus.
23쪽
I. V, E Lege Gratia in monte promulgata cum octo
I I Reatitudinum elogio. Libri quinque. II .n De Charilate Christiana. Lib. Vnicus. III. De Amore inimicorum I ib. dtio. IV. De Lumine mineo , siue de Luce Doctrina, oestiendori virtutis necessario Prasuli Loe Doctoribus. Lib. vn
V. De Sale mustico. Lib. unicus. VI. De Virtute exempli,oede Exemplo virtutis. Lib. PILVII. De Arte Voluntaris. Lib. VI. VIII. Hisoria Panetrica de tribus Martyribu IX. Theopoliticus. Pan. II.
R De Adoratione in Spiritu π Verisau. Lib. IV.
24쪽
Euangeli j, Variis opusculi S e X possita.
UEsCENDENς e monte Moyses. scriptam decem ma datorum legem Hebraico tradidit populo, simul cum veteris testamenti institutione. At testamentum nouum ancendens in montem filius Dei coepit promulgate octo beatitudinum praeconio ; quamuis enim cum proportione ad veterem, de scriptam , non sine excessia praestantiae noua gratiae lex intimatur. Aptὸς Paschasius dixitGd hoc qui ' sepe Dominus montem ascendit , ut discipulis terrena ι m re- ' , iis Mil. linquentibus, o superna petentibus, velut in aliis positis, praecepta traderet caelestium mandatorum, se munera sacra benedictionis diuinitus largiretur, secundum quod Dauid canit: Etenim benedictiones dabit legistiter. Atquem apertius gratiam Apostolorum designaret ι aildit, dicens : Ibunt ἀe virtute in vi tutem , videbitur Deus Deorum tu Sion. Patet plane, quos idem in hoc monte benedia
ctiones Apostolis dedit,eisque gradus quosdam firmius is ex lapisibus pretio .missir
uit . qui duilum iu mante Sina Mysi legem deilii. Sed ibi in talutis lapideis eam descripsit ; his vero te tamentum nouum . secundum Hieremiam, de quo inquit: Scribam leges meas tu cordibus eorum, se in sensu eorum scribam eas : ibidemque quasi seruos. hie autem quasi silios a satur. Hoc noui restamenti exordium, & promulgationem legis gratiae libet explanare , ut totius Christianae Philosophiae compendium in octo beatitudinibus miremur, & prae manibus habeamus. Sic Sanctus Matthaeus rem enarrat : Utiens autem Iesus turbas ascendit in mon' - .
tem, o cum sedisset. accesserunt ad eum si scipuli eius, o aperiens os suum, docebat eos, 'A dicent
25쪽
dicem, Prati pauperes spiritu, quoniam Vsorum es regnum eri r . seati mites, quo niam est y fidebunt terram. Beati, qui lugent, quoniam Vsi constabantur. Scait, qui esuriant, essiiunt iustitiam, quoniam ipse turabuntur. Scari misericordes , lo tam
ipsi misericordiam cousequentur. Beati mundo cor e , quoniam ira Deum videbuut. Beati pacifici, quoniam si' vel vocabuntur. Beati qui persecutionem pati uxtur propter iustitiam , quoniam ipsorum es reguum caelorum δBeati estis , cum maledrxei intuebis, est persecuti vos fuerint, o dixerint omne malam aduersum vos, mentientes.Zyopter mergaudete, o exultate , quoniam merces vestra copiosa est in cortis. Recte hic Sanctus Iernardus obseruati: Bene autem non turbae, non quilibet de populo, sed soli discipuli accessiisse dicuntur , quatenus sicut testamentum vetus datum legitur in monte Sina; solo Moyse ascendente, de populo expectante deorsum, sic de modo susiaci perent montes pacem populo , de colles iustitiam. Addit tamen subtilis isaac, de Stella homitia prima , sequuntur discipuli cuncti de soli. non quia Se omnibus sortiores ; sed quia spiritu seruentiores. Lego tamen alium moni cm in quem non omnes, licEt tamen omnes igniti, de seruentes, sed pauci ascendunt: lego de alium in quem solus ascendit orare. In primum ascendit docere. In secundum ascendit gloriam suam ostendere. In tertium orare. Et hic est mons domus Domini praeparatus in
vertice montium. Sic venit iste saliens in montibus, de transilicias colles. Primo turbas omnes transiliens cum discipulis salit in montem. Secundo autem ipsos tanquam minores transiliens cum tribus tantum salit in montem excelsum. Tertio, ubi
nemo cum sequi potest , uniuersitatem creaturae transiliens, solus salit aequalis adaequalem, filius ad patrem. In primo solus filius auditur. in secundo filius videtur, patet auditur. In tertio nemo vidit, vel audiuit patrem nisi filius, neque filium nisi Pater. Tres isti montes, tres coeli accipi possunt. In primo formatur spiritualis hominum vita. In secundo monstratur Angelica. In tertio latet diuina. in primo signat ut praesens iustitia. In secundo monstratur futura gloria. In tertio tanquam ccc locato. rum ascendit ad Patrem, ubi orat ipsum,& allistit vultui eius pro nobis interpellans. Orat quidem Dominus in ho c tertio monte , de coelo, ut nos ad primum montem, de coelum Beatitudinum ascendamus. Sc legem gratiae amplectativir, simusque coelorum ex nouo testamento haeredes, cuius exordium auspica assimum legimus multiplicis beatitatis promissis: Egregie Abbas Guerricus dixit: laetum prorsus ac nouae plenum gratiae, noui principium testamenti, de quantumlibet infid c lem , ac pigrum prouocans ad audiendum , sed amplius ad faciendum, cum scilicet beatitudo miseris, exulibus de egenis promittitur regnum coelorum. Gratum inquam Sc auspicatum nouae legis initium , quando in ipso statim initio tot beatitudinum benedictiones dat lcgissator, quibus delectati eant de virtute in virtutem, donec ad videndum Deum Deorum in Sion ingrediantur templum, de quo Propheta dicit : Et in octo gradibus ascens scius. Pi ima si quidem virtus inchoantium est , renuntiatis taculi, qua pauperes emcimur spiritu. Secunda mansuetudo, qua nos obedientiae sub linius. de assuescimus. Deinde luctus, quo plorantur peccata, vel implorantur virtutes. ibi nimirum gustamus, unde amplius esuriamus, te sitiamus iustitiam , tam in nobis, Tuam in aliis, et eloque contra peccantes incipimus commoueri. Sed ne et e Ius immoderatior feratur in vitium, sequitur misericordia, qua tenapcrctur. Et his studiis exercitatus, iam sorte erit idoneus vacare contemplationi , de pro munditia cordis filius
Dei appellari. Et se pater, &minister aliorum factus tanquam mediator de sequester pacificat inter ipsos de Deum. Pacificat inter ipsos ad inuicem, vel etiam ad ipsos qui foris sunt i sicut scriptum est in laude Sanctorum Patrum : Pacificantes in domibus suis. In hoc ossicio quis delis , de constans extiterit , tape virtutem Ze meritum sibi Martyris comparabit, persecutionem patiens propter iustitiam: aliquando etiam ab his pro quibus pugnabit .vi sit ei dicere: Filii matris meae pugnauerunt contra me. Quantae autem gloriae in cano sit culmen huius perfectionis. inde Vtcumque licet aestimari; quod ipsa abrenuntiantium iaculo primordia tantae Do- inus felicitatis praedicat: Beati pauperes spiritu. Haec ille. Summatim dixit, nunc
nos distinctius singula disseramus.
26쪽
Perfecta virtus per montem Agui'.
tur in curus verticem ascendendum est.
' R. Mi Tetr Mnυ, est , cui in montem oscenderit Dominus Chiistianae virtutis auspicia,&. compendium traditutus; non- ne quoniam aptissitne mens' ipsus vii tutis iustitiam , altissismareque pellectionem liguificat,altiora Etiam selis praecepta , atque consilia amplexantem. Quere admodum Augustinus docet: Si quaerathr loquit quaa H uiaeι movi, bene intelligitur signi ca e M.tio a praecepta ιι stria, quia minora eram, qua Iudai, aut a faηt. Adini, est sanctus
chirsostomus, clini ait : Ascendit in montem, vi obrenuat , quoniam in altitudine Ipiritualiti n
aurem de Porro loqvieris in calo concipe.
cum igitus pei secta iustitia , siue vitius motis sti simus iit, ad eius ascensum nos primum vocat fluctus inde carpendiis. id quod in Iob , dum de Onagio sermo est , de iusto in 1ssi-cε dicit : ci,cti picit montes pas Ilia. ubi sanctus Clegorius ait : Possistit a ritie Montes p. sua Acopa alia, enientia scripti. rasae, . Obocrite beatitudines, quas Dominus in monte exposuit, ut pote Euangelica, alitissimaeque sentetitiae , palatia sunt , quibus mystici onasti,
qui in monte ni stitia: coitiniorantvi,aifata natu-
sciuntuc. ideo perficia vilius dic: tur mons h reaitatis Dei ii stici nimirum iusti dii una hae reditatis compotes fiunt: nam cecinit Moises in roatice, eos, ct plantabis in monte haeretii ratis ι Arox vel ba hilo ex sua de aliorum sententia sic exponit. Q..u.im acitem aiu1.t hoeaι- ratem D/i a ei, teque so mo issum. ius vestim- fu Iom Myses nune tu Coris n evr: quas aicat : quia not tanquam pueros recens au discendum ad a. o. int batiae, stipὸν sapientis decreta, cr con emplationes, iees :e udimιηι is esse palisses, planta nos in obli emone calii , hae enim est hariatius parata ., is , Hunc ergo sermonetia in monte a Dcinino habitum videt ut 'ntis Oculis Moysis piaenotitiae , ciuin iuxta Philonis sententiam dixit : planta κει insubri mi IerMoise .ut a, hae enim est haereat aspa tisima. in hoc enim coelestis sermonis montehat editas locupletissisia coincinctur, quae non uno solo, sed multis nominibus nuncupatur, ut eotistat ex octo beatitudinibit, . in hoe monte Christus p: imum sitos Discipulos , deinde rei os cinnes iideles introduxit, & planiauit. Praeterea. ad inae sati montis verticem contendendum est,quandoquidem hoc magno: una virorum propivini sit. De his enim pet Psalinistam dicitur: montes excesse certiis. Cur autem iusti inagnique viti cerui dicantur , sanctus Giegorius sic expoliti r quia hi, qua iam dare
conie lati ni I ttis nouerunt, altos sententia-rtim ditiis arum vertices , quas cacumina mon-
R. p. lora. Eusebη Nietembergistitim ascindant: au ena profecta earumina, quia
infirmi per, iure non valent, redde illie subditior petra refugium heri nace si quia virilicet incialidos seri stibi mater iister Uentia exercet, sed sola in christo fidei humillier estimet. Qui hctinacei sunt ad firmam immobilis petrae veritatem humiliter debent arterire nam montium altitudo his,qui mentis piά stantia, & velocitate cerui sunt, reseruntis. Hos ceruos ad perseci e vitae . montem vocat Isitas, cuiu est i 5,per Moni is εο excelso Genue tu , qua euangelietas Sion. Qiii vero sit hie motis,optime explicat Sanctus G te gonus, cuin ait: qui corte ii praedicatione Mitur, ima iam Ierrenorum operum deserens, in rerum iit' culmine stare ma itir; tamό3aefacilius subditas , Eibi. ad meliora pertrahit, etianio per vita meritum . spernis clamat. Hi ergo, qui doctrinae praestantia clari sunt , ad montem per et e vitae rubentur ascendere , ut multis valeant e scacisisplodesse. Pro qua te explicanda usurpare libet vel ba Plinii de montanis arbotibus, lac habet:
Montes amans ceu M, Iaris, taeda, O catera , ἡ quibos res ora gignitur. ita sublimes mentes quae r lin, maac pio talia in albortim in coelum tot titii tit. op ii, montem amant ut cana gignant rcsinam, quae mi icii, lucetis ad curanda tini ας vulnera Oinen datur. in sine quoque capitis haec subiicit deeit dem arboribus: stiaeumqtie comantinia sunt montibus planis ur , Maiora fiunt , a pectarcie pM-chriora in campestribus, meliora materia, criaspiora cie in montibus. In planis mundanae vitae homines rerum copia , de dignitate conspicuos albores diaetis maiores, aspectuque pulchriores : at qui in Monte euangelicae conuersationis consisto in , at boles sunt meliores materie , α victus austet nate crispi ales.
Reliquum eii , ve ..udi iis naiam dictis- isai. istem t ι nise, e 'dam,iau mont/m Domini,c T ad Domi m De. I. uos , o docebit nos vias sua . ct iam lasimu insemitii eius. Quem locum Sanctus Hieron γmus apte explicans, atricam fuerimus in domo Dei Iarab, tune docibienos vias suras, per quas gradiamur au etim e Gambulab mtis insemitis eius , quas tris urtim Oati . Denique Iesus ascendens in montem ab saeuis puto stio, octo Bratitudines , ct cetera , qua Etia elicti sermo complethttir. Prius ergo discenda sunt siὰ T/Mini . ct postea ambtilanaum in semit s .ius. Pracepta quidem Decalogi latae de magis tritae sunt viae: at octo Ilaatitudines magis arcia, & minus aperiae semitae , has discimus in monte.
Felicitatem Asus vitae,ac eius beatitu- diuem sola virtus praestat.
Ilud etiam praemitti oportebit, cur beatitatis, elogio vii tutes Euangelicas commendet Do minus beatosque dixerat iustos eas consecutos.
Plane quoniam 'non solum in suturo, sed inpia senti saeculo sint lices, beatique iudicandi. Quandoquidem i) me tot ara censeantur qui illud sunt, quo I ipsi volunt ; hoc autem s hsitifiis congruit Qua ratione viniit Salvianus i.
27쪽
dicendi βαι : uia inter quant Iset durae nitimi betaspera, nulli beatiores sunt, quaru ui hoc sunt,seu pauperie delectaniam. Ahonari f. nt, honorem re paeni, Iagent, lugere sebi unt in misμι citus, mirare titantur. Merito et pauperes, lugentes, & qui multiplicem petie-cutionem patiuntur , a Christo beati piaedican- tui, quia Lee ipsa, quae mundanis hominibus incommoda viis tui, libenti animo complectuntur. Quid veto mitum si inter temporalia incommoda iusti beati dicantiit 3 Cum verum sit , quod Salvianus subiungit : Graeciae autem
sapientes etiam isque ad c templum doloris, ac Mariis doctrinae De ciamen erexerunt, dicentes, etiam in catenis , atque s. ppliciis beartim si se sapientem. At vero quoniam eos vulgus beatos iudicat , oui concupitas voluptates, atque diuitias, siue honores adipiscutitur,dc in te bus Omnibus voti sui compotes esse videntur,se praefatus Doctot occurrit: Et si ora opinion M suam, beati sum quia ad piscumin qAod volunt, re tamen ipsa stari non sunt, quia quod voles ut, nollea bis rant. Religiosi autem hoe cunctis beatiores , quia de habent hoc quod volunt & melio ra , quam quae habent, innano habere non poss Mab, r. sui. Rationem hanc ex Pro ieibiis licet confit mare, ubi lapientia tellatur ; qui me inuenerit anu et oitum , ct hauriet salutem a Domino. Ex Hebra o legi tui apud vatabium t hauriri tantatem a Domano. Quod ipse se explicat: Hs Merar quidquid ritit. Pagninus legit: Oeatitet qti a voltierit a Domuno. Caietanus ex Hebtro legit: ct eauxit motantarem a Ieho h. Ipse autem se exponit : eduxit pro educet a Deo , qtiod voluit. iustus ergo , id habet, quod vult, atque idcirco beatus est. Qui igitur inuenerat sapientiam , id est , absolutam, conia sumniatamque virtutem. hauriet salutem a Do Dino , t austum videlicet bCnum , quod beate
possidentem possiit. Quod si vocem illinii hauristi temere velis, magnum discrimen inter vetos,
x ei A Llioique Philosophos hac in te inuenies. Meti
Mea. lib. . to Cic cias Alexandrinus antiq ios gentilitatis niuiti. sapientcs puteorum si lioribus comparat, sevi enim hi aquam limpidam ad sedandam siti in haurite cupientes, avide terram sodiunt , de in frangetidis obuiis lapidibus exacuta set tamenta conterent: Contingit autem non semel, ut pro Ortata aqua ccxnum inueniant. itia antiqui Phi Iosorbi pulissimani veritatis, ac beatitudinis aquam vehementer sitientes , eamque in pto- ndo defossam existimantes, ad eam penetrare, ipsamque haurire cupientes in multiplicis doctrinae iniit stigatione, quasi in sodienda humo, industriae litae brachia satirarunt, dc ingeniorum ac disputatio muri acumina, quasi acuta serra merita in ess ingendis obuiantium dissicultatum petris contriuerunt. At post tantiam labolis pensum, non liquidam vetitialem,ac beatitudinem , s d et tortim coenum inuenerunt. Felicius hae in re nostii sapientes laborarunt, quia non
salse sapientiae , sed fidei humum, in qua haec
aqua inuenitur, diligentet soderunt. Vnde veta iam beatitudinem inuenietites metito audiunt, ha, iisni salutem a Damino. Sed contemplare obitet sotta etita, hoc loco a Christo enumeiata , quibus iusti beatitudinem cilitarunt: pau-ς retiatem scilicet, lachirmas , samem, stura, niauluetudinem , di plui imas , grauesque pM-
secutiones, quae Philosophis a quis , nec ininentem venerunt, &c.
Deinde tunc res omnes persectae, &suo mido beatae este putantur, cum in suo centrio r quies eunt , in quo sicut Aristeteles docet tria Mia lib. Omnino obtinent , quibus illarum absoluitur de ectio ac persectio, scilicet, qu erem , consertiationem, O mundo. io m. At anima per vitturem in Deo, tanquam in centro est . quid certius est3 Atque adeo in eo quietem, conseruationem , de unionem nanciscitur. Quamuis enim anima corpori
sensibus alligata, mundi scitabilia ad tuendam
vitam corporis circumeat ; per virtutem tamen pei sectam in Deo tanquam in medio, ac centro
est eonstituta. Quod subtilitet indicatum est .ioanni, cum monstrantur illi quatuor anima p 'lia pennata, ct oculata in circuitu de in medio sedis Dei. Et in m.dio se sis inquit in circvita secius qtia uor animalia plena octilis ante, retro. Pugnantia videtur loqui : nam si in medio sedas eiant, quomodo in circuitu eius ferit 3 san centro, quo modo in circumietentia 3 Apte Cilibertus dissi intin hoc verbolum enueseauit: sic linquit pennata illa, ct oculata an Maiia Gilibet t. t. in me aio, o in orauita sedis Dei tu is,. Iis 4 in can , medio , quia isti Di peran ntur ad intima; in circuita, γιa νe initio semper voto feruntur in eadem ipsa. In Medis , quia eorum ram completam est Gram : in ei cultu, quia non su unt comprehendere tot . In medio sunt admissa per gratiam , sin circuitu sunt exelviso per iusti reis rem nat iram. In mea o sunt, quia unicis per con-remplationem ; ct incireti tu, quia distincta pocomparationem. Hoe antet iustos, de peccatores, inter Dei, & mundi amatores distat, quod hi iuxta Regis vatis 1 ententiam, in cinmiti impii ambistam, es cum animi quietem ubique inue si igne non desinant , nusquam tamen inueniunt, quia in suo loco eam, idest, in centro non Ouaerunt. Circuit Salomon , de animo viii
Dei salustrauit, de de omnibus 1 cedio libanivsque ad hyllopum sapientet disputauit: cit-cuit etiam in Ecclesiaste , de de elementorum postqv. .m Aissetuit clicuitu, ad humanos amis disputationem deriuauit; sed ubique vanitatem,
de afflictionem spicitus, nullibi quietem, quae
in coelo centro repetito inuenit. Quod expcr-ta Dei sponsa est,cum ait: s. uam , o circa. bo carit. s. rivitatem. Nam pet ciuitatem Cilibertus rerum uniueisitatem intelligens, sic adiungit: mensqne circuιt,vm Mersa per ιransι, nusquam requiem
hominum labores, & mentes in tetendo circuitu fatigatas miseratus , ad se nimirum ad centrum accersi illis verbis: Venite au me omnes qui laboratu, cte. Quo fluctu vocantuli 3 Et intienietist inquit Nemem animabus vestris. Acs dicat : quam in circuitu quatitis, requiem, in me solo,qui centium antinarum sum, inuenietis. Quia vero iuxta Philosophi placitum, centrum non tant dira quietem rebus,sed etiam con-1 eruationem communicat, ideo Dominus addit O .ga reliciam ias. in solo enim hoc centro salutis colet uatio teperitur. Optime Hieronymus t s Hiet a ui medici in λι ιlio hamoreo gam etirati 'ς 'ram,qua omne tibi ii i sciam ρὸ uiri, i iri
28쪽
reus es medi cuius sinitas in pennis eiiu. Sic piose id animae contingit, quae in solo teru
omnium centro conseruationem inuenit: vmo Dein etiam, nam quae in circuitu inultiplicitate rerum distracta,rii vatias cogitati olies,& affectus
multiplicesque pei turbationes, & quasi in mul
os diuiditui partes, in centri unitate colligitur,&quae cum Mattha circa plurima turbabatur, cum Maria in uno, quod necellatriam eii, una
Praeterea, in vera virtute sta est beatitudo huius vita, quando per illam summum bonum possidetur; necessarium enim est,ut qui summum bonum possidet beatus sit. Optime Sanctus Augustinus ait: Quid potest esse in Mando felicii ι, 'n' 'M Uisam disi es titi, sisti, Imperator , O redemptor
Hanc felicitatem ei petebat Regius vates cum dicebat : Ostende Lobis Dom ne mi sericordiam rvam , ct saliatare itisu da notus. Plinatim a Deo. nianis stationem sui retit, sed hac non contentus,p licissionem citam ii lius Dei postulat, cinn- Q . . . addat: ua οἴ s. Quod obseruans Cassio lotus Ru ite expotiit tua nobis,idest canceae nobii Alutare tritim, qua se Ampleoi nuum , quasi puta η-
durus est. Eum certe vel E beatum vates hic in-mi dicat at, tui talem polles sonem obtineret. Vnae Iualm illa cecinit. Maia gens, euius o Dominus Dem ei M. Vbi eruditus quidam Doctor aittageni de Deo .ptis 1 o, e scilicet. Beatitudo omnis in animo. hi Mel. ον est empore , ct nunquam homo est beati. p γιβ. tisa es eo inferius, Vopern Ll terienum. Nulla riso diuitiatum e dignitatum temporalium possessio beatum potest o
in inciri reddere. Vnde idem vates cum tempoIalem multorum se licitatem multis verbis exag-
gcratit quorum vidi licet fili j sicut nouellae pla- rationes , quotum filiae circum Ornatae, ut similitudo empti , &e. Mundanotum hominum de hac selieitate proponit iudicium: Leartim dixerant populum , chi haec sunt. Quid tu i liquis sancte David 3 Beartis septiltis, ctiitis Domantis Detis eorum id sere alliquutus est etiam Socrates apud Platonem cum enim esset ab eo quaestum: An hichelaum Pelaiccae filio qui tum so: tunatissimus habetetur, beatum putaret Innascio inquit Atinquam enim cum eo Ioctitus stim. An tu aliter id scite non 'potes 3nullo modo.Tu igitur ne de Persarum quidem Rege magno potes dicere, beatus ne sit An ego postum, cum ignoram qua stri estis, uam vidi Laeti 3 Quid 3Tu in eo stam beatitudinem putas Ira pro nisi ex ima bono. beatos, improbos mherm. Miser ergo Archelaus.Cetths iniustus. Huius pronuntiati Latio est quod bi notum temporalium pCllciso, litantia liniis ampla,implet arcam,vel domui at virtutis , Deiq; ipsius pol illo animam explet,& omnem tristitiam,ac miseriam expellens,consolationem Omianibus numeris absolutam insundit. Hinc sanctu 1 Chlysostomus ex eo probat spiritum sanctum esse Deum,quod Christi absentiain perfecte suppleuerit & Apostolorum animas plena consolatione expleuit. γο si Spiritu
sanctu, esset minor, aut inferior filio, non erat s sciens eo solatro. Ad hac qui pet virtutem Deum habet,omnia Boetua,. .es in eo possidct bona hic autem vere beatus est,s- consolat. quidem teste Boetio Beatitudo est satim omnium
Cum in alio loco Matthaeities dascipuli S glo- Matili is. ita si ij attoniti ,3e voce Patris perterriti cecidis sent in facies suas, postquam christi manu recreati aperuerunt q&ilcis, neminem sta Vfint nisi solum I sum. Quod cotemplatus Chirsostonius,
tum Moyse Eria si in Chrseo conglobentur. Sic profecto, ut omnia peidit proptet christum omnia inuenit in Christo. Hi ne Sanctus Bethai -
diis disputans ait: Et inim cum summψ bon. V' botio lilio. proxiMater , quid boni illi deesse potuit a Cum ti . enim Christo approximat et , imo etiam iam in corde per gratiam haberet,in illo omnia post d bat, etiam paradisum , vi in ipso crucis tot-mento. O rem miram. In paradiso esset scutintellexit Sanctus Augustinus, bi verba illa Domini: Hodie mecti ema in palaa solle interpreta 'Avg in tu P. ν distis habet I gna felicia, Mai me g 33 eam eris in I suo reticis, hodie meetim reis in ligno saluti, ubi satis indicat Caluariae montem quatuor Domitii sanguinis fluuiis irrigatu, iam tunc paraditum extisu qui sane paradisus felicia ligna liaberet, ut ni initum Chii iii Crux lignum citet vitae; Cciis 41. botii latronis,si novitae salutis saltem euci lignum , ut multo beatior esset latro in monte Caluario cruci iussi xus, ii molim Adam in patagito deliciis citctimsalus. Latio ergo etiam in tot mento, quia christum habuit, de omnia iii illo, etiam paradisum
Ex quoli tiret, iustos non solum in fututa, sed in praesenta quoque vita cale beatos. Plae enim gemina be tu do est duplex illa possessio quam Axa piudens iamina a Patre suo Caleph enix Epostulauit,nempe litiguum sui ius, & iiii uinseritis,ubi Oragen . in hanc sententiam scribit: Aee pii Axa irriguum superius o inferius, o deuiden sitis Ap tolui dicit in iis onera haben vita, ua nunc est, ct futurae. Sicut saluatot r: mittit his , qui xcibi sui persectionem sequuntur quia accipiant centuplam in praesenti fecu
lo.& in fututo vitam aeternam consequantiit.
Hoc est ei accri ille in benedictione irriguum
Contrariam so:titur conditionem mundi se licitas,quq iiij, falsa gavda atque volupta
lix beatitud: ne . veram , extremamque misellam
obducit: Quod thnibolice d euit Salomon illis
vobis: Saatias est homini panis mendacii, postea implebi itiν οι eius calealo. Voluptas quidem est
sicut panis similaccus te deliciosus i sed intus occultat diuissimos sciurulos , scii lapillos qui
inter mangendum delatres magno cum do
lore tangunt , & exiludiant , idest . scrupulosos, dolores, quibus animus intime angi mi,& c ciatur Regia & Complutensis legum,
29쪽
Duliis est homini pani mendax ; ct postea implebitur ei eius sit ibis, idest , silicum calculis Apte Hugo Caidinalis se locum explicat: Paxi me nauci, est felicitas temporalis ena se pari.m esse mensitur , cum non sit ,sed si qua porcarum, qua non satiant , sed in iam, cui ij I iistiatiis
es, implebitur os eius calchio, tu est .amaνittidine paenitentiae, vel gehennae. Potio qu4m diatus sit iste culculus, idest, quὶm amarus dolor optamesignificatui in Iob cum dicitur: panis e vis inliseo itiitis voto ιν in f I aspidam intrinsecus, idest, in amaritudinem,& venenum insanabile, quod Sanctus Gregor. egregie exponit his ve bis : Saritias ira0horia aelectationis tu re tributionis Ine ad amaritudinem verserar : Osi aspidum do, malignorum spiritωκα persu Isafuisse cun o tir, quod hie latis gloria e se c-debatur. Verba quidem adulationis, quibus potentes & felices iaculi deliniunt ut: verba item
mcllita , quae inter amantes ultro, citroque iactantur, de reciproco savore mittuntur, dulcis laus gloriae este credebatut , cum re Vera rersuasio esset malignotum spirituum , quae lai quam sel afridum in panis dulcedine latebat. concludit iubinde Gregorius .' panis itaquei . alitia in ore sapit , sed aliud in mero ; quia trans Doria desectationis l. ilia dulcis est. cum hiequas mana naa agit in sea amarescit in utero, 3 qtita perales a latilia: Citit tur poenam. Panis quidem delectatio transitoriae felicitatis dicitiit, quia tanquam salutate quid allumitur, de ad bene sustentandam vitam idoneum ; sed
ibi delitescit amat illi reum aspidum venenum, id est, Daemotium consilium, quo intimE ciuis crintiat. Contra vero iussotuni panis lachi maesunt, sed in quibus latet fit ma nutritio, ac beata consuatio. Sic iustorum nomine testatuerta. di . David, cum ait: cibabis nos pane lachrymarum, ubi bene Ilogo Cardinalis ait bas nos Detis pane Iachrymartim , ctim ita connextu nos ad poenirent am commictionem , ut in fleια pro peccatis isti imis, si s in culo. De his lachi inii; dicebat Augustinus 1 Date ora sani lachryma orantium , ertiam Iahaia theatroram.
Lachi ymae ergo patiti sunt suavissimi nullimcnta : unde idem vates dicebat: Inertim mihi
mal. i. Iaar ma m a panes die, ae nolle. Vbii Calliodo rus ait: Non amarisias vel peremptis, ea panes.chis ris. Et Glossa inter lineatis, amaritudo, sed re se Iiblae pa- Hi .E, planatius Cellensis ait: Panis itaqtie lu-nib. .r I nii,M abtindantia est Iachumarum cui enim panis estirientem , sic lachryma descit is nimamaol xl m. Deficit esuriens s ne pane : lacerata langues anima sine lachrymarum egissione. in pane ergo mundanae pro spe litatis, incuti situm voncnum ; in pane vero lugentium , s lutaris re sectio consolationis delitescit, , t merito dicat
Dominus t leari qui lagent, quoniam ipsi cos
Sed meliu sortasse quam in toto pane cognoscet ut in integio conuiuio salsa mundanae selicitatis beatitudo di sub ea latens vera ni se ita. Tioue ib ,'. Hahes hoc conuiuium exhibitum ab illa mulie ie stilla , O clain se, plenaque allecebr s, ct ins Ambios excelso Trbis loco in foribus uomus sua stipo s Ide iam se inie per quam factus Ambrosius Philo,&Caietanus mundanam voluptatem intelli
οῦ ς p stitit quae stulta di istur, quia mentem obscurat,rbilo. lib . . A ad ructilla. nuga. inclinat : Clamosa , quia nullam aliam ob causim maloii contentione homines dimicant,quam ob voluptatem : plena illecebris cur dicatur,in promptu est. Quare ve- tb dicatur sedete in excelso vi his loco , vel vequidam legunt: super sellam excelsorum ciuit ris. Optime exponit Caietanus his verbis : De lactatio prophona supra sedem excelsorum ciuitati, Mear homines, enia super qnietem eorum ιnni ritur. Nam noceres cimi aris recusantes laborem,cτ otio dissitientes falciunt humanum aelectationem in se,ct alios exemplo suo instrant. Haec ergo muliei incautum quemque ad dulce contii uium inuitat: sed quid in loco cdnuiuis delue scat,ita salomon subium: Et gu.raitii quod ibis,i Gigrantes,s innofunis inferni conuicia eatis. i Peda,& Hugo in nomine Gigantum Daemones interpretantur,qui iuxta volup :atem ab
sconduntur, vi subii bio voluptuosos intiliant Qua propter Chius stomus dixit: Qtiemadmo gam ibi hi eaenum , ea porci concuν nr, ira ubistim me etricia caurica illic congregantum Dumones. Aliqui vero hoc loco ita legunt G ignorauit quod ibi sani iura ciera Nulla enim res ita accer-stae approperat mortem scut voluptas.At Clemens Alexandi sie legit: miser autem nescit quia serpentes apud ipsam habitent Setrentes hi taemones sunt qui iuxta voluptatem sust, ut vitiis suum honuitibus in iratidant non aliter quam primis patentibus per voluptatem delectabilis pomi exitiale venenum serpens inhalaitit. Idcirco Atiastasius Nicenus haec probra in voluptatem maxime veneremi iaculatur quies serpentis, Diabolis alitim, licia Damontim,di 'νa vos ra. Illud autem, ct apud inferas conuutiae eius, se interpretatui quidam Doetin, ut non tam eos ad suauitatum,& delicias,quam ad tartarum ipsum inuitare dicariat, apud is feros scilicet cannitiae eins , surila coenant, seu pra naen . At quas epulas ibi sumunt a Sanctus Gregorius conuiuium quoddam describit apud orcii exhibitu Mutiplici seiculo instructum, quod statini a pi incipio
deuotare coguntur. Morro do, inquit, modo ex
habetur,m seris mors sine morae nis sine fine, δε- fictaisne d feeia: quia cr mors semper iurat, frias per incipitis a fellas discere nescit. Ad
hoc conuiuium suos inuitatos voluptas in or cum tetatis uit. Ex qNoahicnagi debct, v luptatem praecipue veneream ille meretricem, acueia ibi , inferni domum sumn habet, ex quac uiuas suos Lelle ad vicinum an sernum transmittat. Hoc autem ideo fit, quod is qui semel voluptatibus sese mancipauit disicillime resipiscat, de ad bonam siugem redeat. Nam simul atque vehemens voluptatis amor animum cepit irines iecit petanda salutis aditus quodammodo praecludit. Quos apta similitudine expiesit Sanctus Ephrem : Quandocumque, ait, concupiscentia per res sensebiles is animi M sese in uatiit , mox ipsum cogitatione circun . , ct
obfrii, saltilis ingresso pracludit. suemad modum s Pis spongiam aceto intingas, o dein
de priu tiam hane exprimat, vino ιν υνου velit. non a marrit,qma prauci ans aceti furis ae liquis in tiensibus vini gurris impe imento sit. Aa etina m modam , ct concupiscentia illicebris pleni iυι ι iam admoniti non aua uni, qtiin ori continentia cerba facientes , o de vitis merito regento , a in pi tamen pasione nsu recedant. Quanta
30쪽
Quanta mala sub mendaci pane mundanae delectationis, siue sub adulterino conuiuio cat-nalis voluptatis delitescant, vidimus ; quae cet- te tanta sunt,& tam sallaci boni suco obducuntur , ut Chiistus Dominus, ne incauti silleiarentur , putantes voluptatem veth esse aliquod bonum, absolute eam appellauit malum verbis. iiiii orationis Dominicar: Seu libera nos a maianis a. Ita enim explicat haec verba Mugo victoli victor. nus, ubi ait: Ipstim bonum se esse moti ar, tam
lib.,allen dele Zai; nos aufera malitiam eius experri, ma
non ab condunt ; facile enim cognoscunttir noxia, dum sent tin tir amara. Poptertii dam hoc, vel
irrisu diris , intelligitur quod est iratim malu eis se qoippe habet inumquodque, υnde non posse
asson H; hoe sera nari in elligitur , msi eo, quos ipsim, amplius aliqti a dicatur. Propterea dicimus quia malum est, quoniam forae non senti- . i retur, nisi diceretur. Quam grauia vero mala hoc boni nomine picto at Hugo subinde scat exii : multim es hoc , O non est scat careria maia , erudelitis persequittir, profundius nocet , esseacitis talii , blanditur ii fallat, lenocinatur veperimat, mentitur dulcedinem, vi amaritudinem
Contia veid Lebis, sub specie quadam itistitiae, verum & perlictum gaudium ab stondit. Ita Paulus de omnibus pei secte iustis testatur:
ac. s. suas tristo, semper autem gaudentes. I xterna quidem specie videmur interdum moerore contectit at re veta. iucundissima voluptate pet-siuimur, & quidem perpetua; ac minimὸ inte rupta; hoc enim indicat verbum semper. Hoepcrpetuum iustorum gaudium sub luctii lati tans diuersi modὸ explicarunt Sacri interpretes, sed omnes ad institutum nostrum appotite. PH-mesius ti istitiam ore tenus ; gaudium vet. intimum, di cordi assio, intellexit: T isto ait)seneritate τμtius, cor a vero etiam in tribulatio negandentes. Deus itaque per aeternorum spem lugentes intimὸ , atque abundantet consolatur.
Didymus, ad hunc locum Spiritui sancto assi gnauit, quod lugentes semper gaudeant, solaque externa specie lugeant. Semper, inquit)gavdentes, nam laetitia sempiterna in corde eo , rum versa tir, qtiorum spiri tis sanitus habita ror es. Sicut enim coelum obnubilum , de iii . ste, nobis videt ut , cum ipsum semper clatissimo sulgore colluceat: quoniam in se Solem contineat , qui causa est , ut miliae. nubes , ac umbrae possint c Elum attingere rita iustus vitam nubibus tribulationum obdu istam , N ilebilem ducere videtui : at elus cor,
quod coelum est, clara laetitiae luce persunditur, quod in eo Spiritus sanctus, tanquam Sol habitator sit. Deinde LFra aliter hanc lystorum qua . si itistii iam explicat : Quamnis in iis , inquit,
, perιinent ais carnem patiamkr Uictionem ;tamen per spiritum maiorem consequimur motu consolationem. Iusti quidem cor te amisunturct lugent, animo tamen semper gaudent ; est autem gaudium multo maius tristitia, ut dicantur quasi tristes ; at vete semper gaudentes, ut seruus captiuus nobilem Domini sui infantem brachiis baiulans , luget non ratis, cum interim
insans pretiosissimis indutus ustibus laetitia
gestiat, & rideat: ita quidem dum corpus quod animi seruus est , qui in hac vita captiuus tenetur, dolet, & luget ; animus, qui ab hoc senio gestatur, pulcherrimis statiae vestibus ornatus, gaudio maximo exultat. Atque ut nolitiis vir iter agens in patriam . magna quidem lati itia pergit ; quia ad celebrandas nuptias contendit. quamuis interim equus,cui insidet, pet pluuia leni, & limos ira viae aquam incedat: ira homi his iusti spiritus, corpori obequitans, in cini stem Hieiusalem iter dirigit, magno quidem mentis gaudio, quod ad nuptias agni coniendat, quantumuis equus, id est, corpus viam lachininis illigatam calcare cogatur. Denique Clossa intellis ealis hanc iustonina quasi tristi tiam, ita explicat: si si tristes, semper atire fatidentes , id est , non vere tristes, quia haec tristita satiatum operatur. Non vera tristitia est, quae gaudio grauida , gaudium patit ; maree enim & filius eiusdem nativiae sunt. lusti ergo non vete sunt tristes ; quia hae tristitiα gaudium operatur. Quod in itistitia saeculi minime ii uenitur vitium ab extetna causa stigidum sentitur, cum nativa virtute nam in E sit calidum , di cot magna laetitia assciat: ita iustus ab ingruente tabulatione quasi nistitia siget, cum ab interna spiritus viature se ado gaudio
C pvT IV. continua mundanorum pro feritas, tanquam signum damnationis essi menda: sicut aduersitas , t rius, Eb inopia iunorum siguum es prae
V Etum non tam est timenda huius vitae se licitas, quod salsa sit beatitudo, sed ne si
verae a ternaeque miseriae praecipitium ; quoniam diuitiatum afluentia, re iugis bonori an terrenorum prosperitas , diuinae reprobationis potest index timeri. Id qui iam adumbratur in fumanibus eleste, de reprobae ciuiritas. Nam Sanctus Augustinus ad illa verba : Superfluui- Pta. ii na Babylonis. Petilumina huius danmatae ciuitatis. mundi bona, & prosperitates intelligit, quae ab I Jugone Cardinali ita numerantur. Moius Babyloni, D minastini quatuor : Primum est amo diuitiaram ; tu hoc se balneant a tiari, se naum est amor deliciaram in Mese balaeantiolvis . Iu hoc pracepit pIaraos mergi . xes mo sititos Hebra ornm. Territim est ambi is detrita tim, in quo se balneant ambitiosi stia tum es amor manarum scientiarnm, qtia mesis instant , O inquinant, quam potent, vel Iatient. At illauius Hiei utilem, seu ciuitatis electe paupertas est , quae iis Babylonicis fluuiis opponitur ; tu hoc electi omnes se lauant, & a terrenarum rei uin inquinamentis puriscant; hoc enim est paupertatis spiritualis munus. Id explesti ux ligni heat ut, ubi de Abraham seιiptuni est: Dedisque Abraham itincta ; quae Gen is, possederat 1iliosus Isaae, fit ιι atilem esu bina rum largitus est munera. Cujus allegoriam San s Aagust. ictus August. egregie enucleauit. Munera hac,