장음표시 사용
171쪽
ro cantasOrolon Oecon Q Uniam purgamenta caenae, tuaeque everri olei si veluti relicta fecerat parvis e tetulis linciis in vario Scolo S. Vt autem noscaturrit ad mlegras fuerit hoc genus pictutae addit eodem loco mi-abilis ibi columba bibens,& aquam umbra capiti hin uatis Apricantur alia scabentes sese in canthari labro. X humo inquit pavimenta in camera transilere,cce Viro fieri coeperunt. Claudi temporibus inventum est laterras marmore,vermiculatisque ad c mgies rerum, animalium iustis pingere innati marmori colorius. Huc pertiue quaerimonia illa aut Oris,lu Xum,&χetias exprobranti suo saeculo. Non placent,inquis, jam baci, nec spatia montis in cubiculo delitescentia, coepi-aus4 lapide pingere. Sedin hujus loci sententiam Vnis litetae adjectiomutavit, cum Japidem perperam, propide legatus. Non enim hic de lapidum pictura loqui ir, sed de picturaque fiebat lapideis tessellulis. Lapidenter pingere Neroni temporibu Smventum fuit,&hailas quae non essent in crustis inserendo, unitatem Va-are ut ovatus esset Numidicus Vt purpura distinguere-ir Sin radicas, qualiter illos nasci Optarent delitiae. PVit alia pingendi ratio, quam eiaca asticia appellabriat,quod pictura in Urerentur. Idque duobus O- is cera,& ebine cestro, id est viriculo. Odie varaque itiosignoratur. Si tame est conjecturae locus, ego priorito encausti genere hac ratiUne picturam inustam fuisse edidecim. Ceram primum indurata medicamenti S. exi deinde factas fuisseIabulas, in quibus formae eorum
172쪽
I6 LUD. DEM ONTI Os IV squae pingendae sient incidebantur. Tum, quemadmodam in Vermiculato opere, in eas forma Scavas ceris inditis vari colores figuris inducebantur, nulli S apparentibus commilitaris. Hoc in eo genere praestanti flimum erat, quod cerae picta carni S. similitudine nicticius aemu latemur qriam si diluiis coloribus pictae fujsient. In ebore vero cestro, id est viriculo, pingebant. Cestrum Pol lux styli genus interpretatur unde conjici ita veterea ebori picturam inusisse, ut quod pingendum siet graphice primu in ebore adumbrarent. Deinde servata ra 'tione luminu &umbrarum, eboris candore ad lumina
uterentur,ionum Vero,&Vmbra picti csri exprimeret.
Huic generi picturae ea erat gratia quod coena in ceris nitor quidem splendeat ad lumina splendidiore colore o- pu Smit, quali Sin eboris candore cernitur. afuit igitur Optima colorandi ratio, ut colorem umbra paulo dilu-liore condirent, a tono clo ad in lentissimum colo Temprogrediendo picturae lumen darent x ipsi bor omnibus enim coloribus bene en cum albo, nitentibus vel optime cana cadore. Hic cindor maxime in pisturis muliebribus laudabatur. Nam e annulare cadidum erat, quo muliebre Spicturae illuminabamur dsiebat excreta admixtis Vitrei S gemmis ex vulgi an nulls unde annulare dictu fuisse, autor est Plinius. Itaque loc in causti genere veteres Vtebantur ad pingendas mulieruetfigies. Effla Cygenica cum penicillo pingeret, pinxit&cestro in ebore, imagines mulierum maxime. Inde conjicio eum fuisse usum eboris in encaustice. Imo ita fuisse qualibet sponsione libes asseruerim. Tertium encausti genus accessit, resoluti signiaeris penicillo quod picturae genus in navibus nec sole nec sale ventisve cor-
173쪽
sed i avibus onerariis. De encaustices autoribuS verba Plini apponam Ceris inquit pingere,ac picturam inurere quis primu excogitaverit non constat. Quidana Aristidis inventu putant. postea consummatum a Praxis tele. Sed aliquanto vetustiores encausticae picturae exti te se,ut Polygnoti,&Nicanoris,& Archelilai Pariorum.
Lysippus quoque Eginae picturae suae instripssit; encausent quod 'ofecto non fecisset nisi encaustica inventa jam tum fuissent Pamphilus udque Apellis praeceptor, non pincise tantum encausta, sed etiam docuisse traditur Pausiam vero Sicyoniorum primum in hoc genere nobilem. Hactenus de Encaustice. Nunc viden im est qui pingendo famam olim adepti sint,& quid virissiquisqueeO1um ad artem exornandam cotulerit. Tuum est Plini recensere, qui magnameosum partem ab interitu vindicasti quique eorum opera intercidere non e passus. Fecerat hoc Varro pari
diligenua, atque pietate, Ieptingentorum artistium nominibus,figuris etiam aliquo modoexpressis. Sed durae temporum vices hoc illi meritum, artificibus famam, nobis vero memoriam eorum invideriar. Atticus etiam idipsum praestiterat. Quando igitur eorum scriptis frui datum non est, si antum ex Plinio percurram, qui suis in cntis artem excoluerunt. Non vos igitur silendi estis A ridices &Telephanes, qui primi testa trita colorare coepistis,&lineas quasda inius spargere, politiores haud dubie futuri,sii in meliora tempora incidimetis. Sequutus est deinde Eumarus,qui primus in pictura marem a foeminaci screvit. Hujus deinde invento excoluit Cimon Cleoneus, qui catagrapha invenit,hoc est obliquas
174쪽
62 L D. DE MONTI O MI imagines,& Varie formare Vultus, respicientes, sulpicenistes, despicientes Articulis tiam membra distinxit, venas protulit,praetereaque in Veste rugas & sinus cxpressit. His successit Polygnotus,qui primu mulieres lu- ida veste pinxit, capita earum mi iris versicoloribus operuit, plurimumque pictura primus contulit. Si qui detriinstituit os adaperire, tutium ab antiquo rigore variare. De eodem Plin. cap xl x. lib. XXXV. Hujusci inquit tabula in porticu Pompei , quae aui e curiari eius Dorat, in qua dubitatur ascendentem cum clypeo pinxeiit an descendentem. Hic locus bscurior paulo est, nec sorte difficilius fuit in ea tabula iudicare, ascendentem cum clypeo Polygnotus pinxisset, and cliendentem, quam hic coniice te quid voluerit aut Ormis Vcinis siginticare. Cum appareat, volui me eum recondirum artific una notare. Et certe ita est. Hac Uin d; scrinione vide: e videor figmam ita politam ut accedenti', retrocedentialia, atque alia videretur. Omnes figurae ita posita sunt ut 'a dijs rectis asp cienda si fit, aut obliqui Rectis e regione tabula: Obliquas Vero aut ex eodem plano, seda latere: aut ecd Merso plano inferiore, vel superio te. Si de loco inferiore si ira suspicienda sit,accedenti ad tabulam fi- Dira descendere videbitur recedenti ascende te. Contia,
si de loco superiore despici velit , quo longius tabula
recedet oculus, figura descendere Vide ur, quo propius accedet descendere,&ratio Opii Sila cogit faleii. Po lygnotus igitur in pictura solerS,nOVam rationem excΟ-gitavit, qua illuderet spectatori. Figuram enim ea arte pinxit ut pars superior ta nouam de superiore loco videretur inferior, ex inferiore, nain eadem figura post,
tura diueis ei uidem artis exempla compleau S. Vtii in partem
175쪽
DE PICTURA. 363 par em superiorem culus intendere ur, recedendo II gura descendere Videreuir: Cnua ascende e si in inferiorem par em intuetetur. Hoc puto voluis sie Plinium laudare in Polygnoto, quem rumlominus primis picturae temporibus uicit Isir cum nondum lumina artis apparuissent, quae postea in Apollodoro refulserunt qui primus gloriam penicillo contulit. Vndes pictura secundam. tale Inclaoab imas, a nonagesima tertia Olympiade, cum antea nulla pictura admodum oculos tenuerit.Hic Apollodorus primu species ex itinere instituit. Hunc sequutus LeuxiSpicturae PortaSintravit, CittakApollodorus aperuerat. Fecit Penelopen in qua mores ejus pinxisse videbatur. Sed de pulchri indinis specie absoluta nondum inter artirices constabat. Itaque Mir legrandior in caditibus articulisque judicabatur Quocirci. Canactuans adhuc cum pulchri dinis speciem nonda animo contemplatus esset, facturus Agiigentinis tabulam,quam in templo Iunoni publice dedicarent, virginibias eorum inspectjS, ex Ii quinque elegit, ut quod in quaque laudatissimum esset pictura redderet. AEqu les ejus & aemuli fere te Timantes, Androcides, Fupompus, Parrhasius. Primus hic tymmetriam picturae dedit, primus argutia Vulius,elegantiam capilli venustare oris Sed is Dextremis lineis omnium artificum consensu laude adeptus est, in mediis corporibus pingendis non aeque laudabatur Maxime tam e nobilitatus fuit certamine illo. Leuxide superavitIngenua ipsius Zeuxidis colam. sione,quod is uvis pictis aves iantu fefellisse sed Parin sius artificem ipsum Iagirantem remoto linteo ostendi
176쪽
r6 LUD. DE MONTIos Ius picturam,Cum tamen in ea tabula nihil praeter vateum pictum esset. Ea tunc penicilli laus fuit, rerum species accurate pingere. Ipse Vero Parrhasius a Timante supera tu est in Aiace, armorumque iudicio Vnde moleste se ferre diccbat, quod Aiax iterum ab indigno ictus csset. Hic Timantes artem viros pingendi artificio suo complexus est. Addidit praeterea argutias picturae cum in eius operibus plus semper intelligeretur, quempi cluna effet. Exemplis Plinius rei illustravit. Ejus inquit&Iphigenia,qua astante ad aras peritura,cum moestos pin- diis tomnes,praecipue patruuna &jam tristitiae omne imaginem consumpsisset, patris ipsius vultum velavit, quem digne non potesat ostendere. Addit de Cyclope dormiente in parva tabula, cujus magnRudinem eχpit 'mere cupiens pinxit juxta satyros thyrso pollicem ejus metientes. Iisdem fere temporibus Iloruit Pausias Sicyonius. Is, inquit Plinius, eam picturam primus invenit, quam postea imitati sunt multi,aequavit nemo. Ante omnia cum longitudine bOVis Ostendere Vellet, adversum eum pinxit, non trala SVersum apiade&abundet intelligitur amplitudo. Deinde cum omneS qui volunt ea n linentia Videri,cati dicantia laciant,colorem citie condiant nigro,hic totum bovem atticoloris secit, braeque corpus ex ipla dedit,magna prOIsus arte, in aequo exstantia ostendens,&in confracto solida. Sed in his postremis verbis malim in contracto, quam in cofracto. Nam inco cxemplo duo Plinius adnotare Voluit primum quod umbrae corpus dederit, non aliunde petito lumine quam ex ipsa umbra. Alterum quod in figura contracta solidum corpus ostenderit. Euxenides Aristide discipulo inclaruit, Vt Eupompus Pamphilo, ut hic Apelle.
177쪽
DE C A. 6sTu pompus ea fuit autoli late, ut picturam, cujus duo c-rant genera, Hellanicum,ct Asiaticum, in tria diviseri Atticum,Ionicum,& Sicyonicum,ab autore sic dictum, cum esset Sicyonius Pamphilus omnibus literis eluditus ad severiorem normam picturam reuocauit. Si quidem in arithmetica, geometria negabat artificem perfici posse. Iam tot artificum manibus eΣculta ad insisinem pernen erat pictura , nec tamen adhuc species illa 'pulchritudinis in ea refulserat nondum eam.inuiserat Venus donec Apelles eam pictum conciliauit Olympi,ade xi L Itaque cum eade aetate praestantisimi pictores ement omnium opera admirabatur, laudabat ingenue.
Cedebat Amphioni de dispositione in lepiodoro demensuris de Protogene dicere bliins, omnia sibi cum illo paria esse, aut illi meliors, deeste tamen omnibus ijs illam Venerem dicebat, quam Graeci Charita Vocant. caetera omnia contigisse, sed hac sola sibi neminem comparandum Honesta quidem Oratio, sed qua sibi tamen in pictura principatum arrogabat hac en4m laude sum In m artis comple S, caeteri omnibus aliquid deesse notabat, sibi uni omnia contigisse. Haec illa est idea pulchritudinis,numeri Omnibus ab soluta, quam nemo praeter eum assequi potuit. Euphranor dignitates heroum expressit, Aristides animum in Xit,in moreS, Parrhasius animi perturbati es. Sed aliud quiddam fuit ab his omnibus Venus illa, quae Apellis Opera commenda-hat Mirum sane, potuisse artifice oculis subj j cene, quod lingua eloqui non possiet . nec posse quemquam Verbis complaciti quod exi a tabella caperet. Ide etiam pin- Nit quae pingi non possent, tonitrua fulgetra, fulgura.
Imagines ad eo indiscretae similitudinis Atquidan ex facie
178쪽
. 166 LUD. DE MONTIos IVS facie hommisadaminans, quos metoposcopoς vocant,
ex ijs dixisse eraturam fatura MortiSann OS.aut piae te' i-tae. Tam certo etiam successu similitudines expressit,ut Ptolemaeo Regi cum eum nominare non posset a quo inuitatus venisset, acceplo carbone e culo imaginem in pariete delineauerit, agnolcente lege Vultum protini sex inchoato. Vnum ii qui it Plinius imitari nemo pCtuit, quod absoluta opera illinibat atramento ita tenui, Vt id ipsum repercussu claritatis colorum vim excitaret, custodiretque a pulverein sordibus, ad manum intuenti demum appare t. Sed hec postrema verba non salis satelligo quid enim hoc stibi vult ad manum intuenti demuappareret' qua lemum hic latet piae stataria. quae propria fuerit Apellis Ego vero putarim hac claritate effecuam fuisse ut numen quoddam appareret intuenti. Itaque.sic malim legere,Absoluta opera illinibat attamenio ita tenui, ut idipsum repercussu claritatiS colorum vim eIcitaret, custodiretque a puluere, iordibus, ac numen in .
tuenti demum appareret Lectoris esto iudicium. Porro prestamiam arti licis vel hoc unuatae stabitur, quod incnoatam Venerem Cois nemo inuentus est qui ad prς- scripta lineamenta operi succederet, inle praerepto eo aut equam absoluisset. Est in rebus humanis quada prodire tenus in definitus crescendi modus, quem Apelles arte sua inclusit. Itaque nemo postea inuetus est, qui ar tem prouexerit. Fuere postea nonnulli,qui deteriora sequuti, picturam ad res humiles revocando, laudem tamen in eo genere meruerunt ex quibus fuit Pyreicus,
qui tonstri uas,&sutrinas, pinxitνlellos obsonia, si milia Laudatus fui il&Ludius Divi Augusti anate .Hic luimus inquit Plinius instituit amoenissimam par
179쪽
DE PICTURA. 16 picturam, villas,& porticus, a topiaria opera, lucoS,nemora,colles, piscinaS, euripos,amneS, littora,qualia quis taret .variaS bisbam billantium species, aut nauigantium terraque villas adeuntium asellis, aut vehiculis. Item pisicanses aucupantesque, aut VenanteS, aut etiam vindemiantes. Sunt in eius exemplatibus nobiles palustri accessu ville succollantium specie mulla res labantes trepida q te feruntur. Plurimae praeterea rates argutiae,facetissimi sales. Idem subdialibus: ritimaSVrbeSpingere infituit, blandis limo aspectu, minimoque impendio: Sed nulla gloria artificum est, nisi eorum qui tabula pinxere eoque venerabilior apparet antiquitas. Haec Plinius Creterum non exemplis tantum illustratae fuerunt he nobili Timae artes, sed &clarissimorum virorum scriptis. Ex Latinis scripserant Atticus,& Varro hic nominibus septingentorum artificum insertis suis volumin bus. Ex Graecis Antigonus, Xenocrates, iasiteles fictor, quinq editis libris nobilium operum,quae estient toto orbe. Euphiano Isthmius pictor compossiti libros de symmetria,&de coloribus Apelles libros edidi de sua arte, quibus fabem fata parcere debuerant, toralijs nobilibus erui operibuὴ absumptis.
180쪽
Ex libro De Quaesitis per Diatilam.
Tlaturam scalpturae partem facit Q uentilianus lib. 'O. Cap. vlt Meam est esse in auro , argento, aere, Rrro Scalpturam autem in his ipsis &in ligno, pra rea ebore, marmore,Vitro,gemmiS. quo dici poteli, Caelaturam omnem scalpturam esste, non contra: si quidem, qne materia Casaturae est .eadem Scalpturata non item quae Scalpturae, eadem Caelatura .Cum hac Quintiliani senatentia congruere Videntur ea, quae subscripsi veterum exempla. Dixit enim Cicero de Divinat libro Q.
Hamspeciem Fraxiteles caelavit argento. Et Tuscul. v. obacos complures Havit argento auroque caelato. Livius lib. vii Fictis est auro cHatis refulgens armis Et lib. X. Duo exercitus erant,scspa alterius auro ii terius argento Hauerunt. Virgil quoque . Eneid' caelataque in auro Fortia facta atrum. Nec dissentit Plinium ultis in locis. Idem tamen caelaturam cretae&argili &marmori etiam communicat. Nam ii in xxv. cap. 1 1. FasTigia , inquit, templorum etiam in Urbe crebra municipiis mira Eatura , arte rmitateque cui auctiora auro eri innκ nitora. Cum