Aphorismi de cognoscendis, et curandis morbis, et materies medica ejusdem suis locis interposita ...

발행: 1798년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

1oa Remedia ergo nimio motui Compescendo Valida sunt , qtiae frequentiam, et vim contractionis Cordis imminuunt 1oa Ouorum illa Mentem , haec COrpus Spectant.1O Priora sunt , QVae magnos asseC-tus sa), ratiocinio , eXcitamento contrarii affectus , Vel divertendo Sopiunt.1 Os Posteriora agunt quiete mUSCU

lorum , laxatione Venarum sq), mitificatione acris cujuscunque , diluendo , Vel obtundendo 66. 67. 88. , doloris causas tollendo. A P Η Ο R. 1 Os. Dolorem tollentia. Vid. Aphor. 2O2. postea, Ubi omnino

de hac re agitur. ο) Sapientissimi Legislatores probe gnari,

humanam Societatem sola Ratione regi non POS- de proposuerunt praemia , et penas. Quod in Politicis contingit ad Medica transferri poterit. Consideranda in ideis perceptis gratum , et in gratum quae inepte , et insulse delere Conantur superbi aliqui Philosophi. Consideranda etiam mirabilis illa mentis nostrae proprietas ideas signis mere arbitrariis alligandi . . Phi-lQSophiae Moralis praecepta , et Retorices etiam enocinia ad haec Medicis sunt absolute ne

cessaria.

122쪽

1o6 a desediti motus circulatorii morbi sa) fiunt in humoribus illi, qui proxime

accedunt ad hos , qui quiescentibus Spon tanei nascuntur. Modo bene consideretur aer , qui admissus corruptiones spontaneas accelerat, qUae aliter , eo Seci USO , lentiores s8. ad 8O ) adeoque intellectus , et curatio horum inde peti debet. Atque ex his omnibus plethorae indoles , causa , e

sa) Ρle thora ista vel est ad vasa , Vel ad Vires. Quando vasa bonis quidem , sed copiosis adeo turgent humoribus ut rupturae sorent proXima , vel et nimia distensione laederentur functiones vocatur simpliciter Plenitudo , sive ple thora ad vasa : Quando autem Vasae non nimis plena forent bonis humoribus , plus tamen continerent quam debilis vitalis vis movere poterat erat plenitudo , sive plet hora ad Vires. Hic plet hora ad vasa praesertim intelligenda. Consuetudo mi tendi sanguinis ad plet horam abs lubio disponit. Sedecim unciae sanguinis per Venae sectionem eductae intra quinque dierum Spacium restituuntur in homine non debilitato, in debilitato major sanguinis quantitaS certissime producetur. Rarefactio hic praesertim attendenda , ut in Praesenta Statuitur.

123쪽

CIRCULATIONIs , ET PLETHORA. 8sfectus, signa , remedia intelliguntur , si ad sequentia animus advertitiar. a Plethora est copia boni SangUinis ma- jor , quam quae ferre possit eas mutatio nes , quae Vitae inevitabiles accidunt, nisi inducantur morbi. b Hanc generat Omnis causa , quae mill- tum laudabilis Chyli, et SanguiniS con ficit , simulque horum attenuationem,conSumptionem , perSpirationem , impedit. o Quo spectat vis contractilis viscerum Chylopoeorum magna ut et in Corde et arteriis; simulque laxior VenarUm , et Caeterorum Uasculorum compages ; cibi blandi facile in chylum resolvendi ; Somnias Ultus , animus Sedatus ; quies musculo Sa , consuetudo mittendi SanguiniS , natu ratis , artificialis. d Effectus Ple thorae omnes pendent a rarefactione , quae majori Velocitati, atque inde nato calori, aut caUSis aliis , per Solam observationem cognoscendis , adscribenda : hinc arteriarum dilatatio tam Sanguiferarum , quam Lymphaticarum; mutata secretio ; Compressio generiS VeUO-

si Sanguiseri, et Lymphatici ; suffocatio

circulaturi ; inflammatio , VaSOrtim ruptura ; suppuratio ; gangraena ὸ mors. e Itaque facile cognoscitur praesens i prae videntur futuri esseCtUS. Curatio absolvitur missu sanguinis;

124쪽

86 DA MORBIs , EX DEFECTUtiones ; Omissione eVacuationum sensim introducta.

Cibi a reS. Vid. Aph. 76. Condimenta acria Aromatica Aph. 7s. N. I. Acida aph. 7s. Niam. s. ClaSSeprima , sub titulo Acida Salina.

MORBI COMPOSITI SIMPLICISSIMI, OBSTRUCTIO , ET VULNUS. OBSTRUCTIO.

transitum tollens liquido, per eum transejiciundo , vitali , san O , Vel morbOSO , Orta CX excesSu molis transiturae Supra capacitatem vasis transmiSsuri. 1O8 Quae oriuntur ex angustia VaSis, magnitudine molis fluxurae vel utrisque ConcharrentibUR. a O9 Angustia vasis fit compressu ex terno , contractione propria, Vel augmen to crassitiei in ipsis canalium membranis. IIo Molecularum moles augetur ViScositate fluidi, vel errore loci. Ex utrisque Vero a ConcurSu causarum utriusque. IO9. IIO.

125쪽

atheromatode , meliceride , hydatidico, anetariSmatico , VariCOSO , tophOSO , pitui-tOSO , calculOSO, Calloso. p. A fractis , luXatis , distortis, distractisve partibus duris comprimentibus Vasa flexilia. a. Ab Omni causa , quae Vasa nimis trahit, et elongat siVe tumore , SiVe pressione partis extra debitum locum pOSitae, sive vi externa trahente. q. Ab externis comprimentibUS , qUOVeStes arctae , fasciae sa) pondus b) incum bentis corporis quieti in unam partem , ii gatUrae , &c. pertinent, motUS , atrit US, amplexus partis ad alia corpora. II a Contractio vagi propria a Vota, maxime spiralium fibrarum , tum quoqUelongarum , caVitatem arctat, OritUrqUe. Q Sub iis post aliquot horas solet elevari

tumor cum dolore magno , tunc si querelae aegri negligantur , et fasciae non solvantur gangrena iurpi errore sequitur.

b) Hoc maxime notandum ; aliter partes in quibus dura ossa paucis integumentis tecta prominent , ut circa scapulas , os sacrum , ossis illi

ominentem marginein . . . gangrena assiciuntur cavetur ista saepe mutando aegri situm.

126쪽

83 ops TRUCΤIO. I. ab omni causa augente vim elasticam fibrae , canalis, ViSeeris. 3I- 36. qO. 5O.5 I.) 2. ab ita more VASCUloriam minorum, quorum contextia majorum latera , et cava fiunt , nimis impletorum. 3. ab imminuta causa Vasa eX tendente , sive inani tio , sive inertia fuerit: unde dissecti canales liquida propria coercent brevi. 114 Augetur crassities in ipsa membrana vasis I. ab Omni tumore sII 2. N. I. orto in iis vasis , quae Unita , et ConteXta membranam e sciunt. 2. ab callis ibidem factis , cartilagineis , membranOSiS , OS-

11s Partium fluentium moles augertur , ut immeabilis fiat, Vel I. mutatio ne figurae sphaericae in aliam majori super ficie incurrentem in aperturam Vasculi; vel 2. adunatis pluribus prius sejunctis in

116 Mutatur figura inprimis desinente aequabili , et Undique Simul , atque aequaliter premente pressione moleculae proprio elateri sa) jam commissae , hoc est,

o) Globosa fluidorum elemcnta per ultimas

vasorum angustias in oblongam cylindri eam figuram mutantur ; superatis vero iis angustii propria clasticitate pristinam recuperant figuram : unde apparet illas moleculas fluidorum elasticas esse ; hinc , ubi 1 compressione vaSO-rum liberantur expandi in majorem molem.

127쪽

. OBsTRUCTIO. 89 languente motu, vel laxato vase , vel minuta copia liquidi. 1i Adunantur moleculae quiete, frigore , gelu, eXSiccatione , Calore , motu circulari violento , et vase forti com primente, csagulo acido sa), auStero , Spiri tUOSO , absorbente , Vis OSitate , Oleositate.

118 Errore loci b) partes fluidi fiunt

non meabiles, si in os dilatatum ab basin

canalis conici ruit corpusculum finem longe angUStiorem tranare non potens. Ple thora , motus auctus, rarefactio liquidi, laxatio vasis , lilatationem hanc prae Cae teris creant ; maXime si his praegressis, statim contraria sc) horum SeqUuntur. 119 Unde causae, et natura ObStria tionis cujuscunqUe patent. a) Fosilia acida coagulant e vegetabilia ut

Vinum , acetum , succi acidorum maturorum fructuum , lac e butyratum . . potius di solvunt.

temate vasorum decrescentium, quod maximo in

genio promulgavit. Vid. Aphor. 372. c) Alexander sudore per sussus Cydnum Amnem ingreditur subito giguit , pallidus totus , et vix corpus vitalis calor reliquit , 1 quo statu Philippi Medici fide , et peritia vix evassit, ita relerente Q. Curtio lib. a. cap. V. Incontinentia ista corpora calida frigori exponendi

plurima sata producere certum est , quam reli quae omnes hominum incontinentiae. Cavenda igitur summopere ista subita , atque mortifera tranamutatio. Iust. Med. S. Ioa 7

128쪽

12 O Quae nata in corpore ViUo impedit transitum fluxurae materiae ; reliqua impingentia sistit ; horum actionem ex cipit ; subtiliora exprimit ; adunat crasSiOra; Vas extendit, dilatat, attenuat, Sol Vit; fluidum stagnans condensat ; functionem

integro fluore oriundam tollit sa) ; vasa inde irriganda deplet, siccat ; capacitatem VRSorum transmittendis liquidis minuit; copiam liquidi, velocitatemque per libera Vasa auget ; adeoque omnia, qtlae in de pendere pOSSunt, mala produCit. 121 Quare pro diversitate Vasis ObstrUcti , et materiae obstruentis, illi effectus si et O. variatis apparent phaenomenis.122 In vasis Sanguiferis arteri OSis rubris inflammatio primi generis fit, in arteriosis b) serosis flavis rubra inflammatio errore loci, vel flava propria illi vasi, ca-

ο) Saepe accidit post morbos acutos infla

matorios capitis remanere surditatem , vel amau-

rosim tota vita in curabiles. An huic opitulabitur Amicae montanae usus adeo Storckio laudata φ Ania. Med. Tona. 3. fere toto . h) Ρ oponuntur hie series mirae Vasorum, inflammationes variae , et alia mala illis rest O. dentia , et prout diversi per vasa feruntur humores , prout diversorum viscerum , vel partium corporis fabrica diversa orientur ab horum obstructione varia mala. In vasis pingui seris rancor in Osseis caries , exsoliatio , e XOSt sis , tu plaus: in nerveis acerrimi dolores , iii DiliUSIS Icterus. .

129쪽

lida sava , in Mymphaticis arteriosis dilatatis inflammatio secundi generis flaVa, Arore loci, vel pellucida , calida , propria illi vasi ; in arteriosis vasis Lymphaticis

majoribus , Oedema calidum ; in minori bus dolores sine apparente tumore ; inpinguiferis , OSseis , medullosis , nerVOSiS, biliosis alin. 123 Qui vero sedem , natUram , materiem , cauSas, effectus Obstructionum, hucusque IO7. ad 123.) tradita noVit; illi signa, quibus futura , praeSenSque ObStructio , Ut et ejus essecta Sciuntur , ig

nota non erunt.

12 Et cognita hac ejus diversitate, dict4cile non erit , propriam cuique a C

rationem tradere.

12s Nam illa , quae a CompreSSU externo si 12 , indicat ablationem CaU8sepcementis , quae, Ubi possibilis , petenda ex Secutura ejus descriptione. 126 Ea vero , quae ab aucta fibrarum ContraCtione Oritur , cognoscitiar per Signa , quibus Visceris , Vasis, fibrae nimia Contractio scitur 3q. 36. qO so 53 )tum quoque illa , ubi haec Contractio a Secunda Causa 113. NO. 2. per SUII CRUS32 Signa clara ; Ut altera , quam inanitioni

u) Obstructio nata a densitate inflammatoriadi Versimode curatur ac illa , quae ab inerti frigido muco lentescente humore.

130쪽

Praegressae adscripsimUS. ibidem. Num. 3 . 127 Sanatur haec obstructio II 3. 126 1. per remedia Contractionem nimiam brae, Vasis , visceris emendantia 35. 36. 38- sq, ss0 2 maxime, si ipsi assectos loco applicari possit eorum Virtus , quod halitus , fomenta , balnea , litus , essiciunt inprimis. 3. per auxilia, quae VISCUla membranas Componentia nimis impleta de- Plent. Quo evacuantia in genere, Sed praeprimis illis vaSculis applicata Spe tant , quae sunt laxantia , diluentia , re Sol Ventia , attenuantia , deterSiVa , eVa-CUantia. q. per illa , quae callositatem factam resolvunt.128 Verum illa obstructionis species, quae ab hac causa , raro , Si Unqtiam CV- rari potest. Emollientia , et laXantia prae- Cipua sunt. Unde mortis patet inevitabi lis necessitas , et magna vitae longae per medicamenta parandae difficultas. aeto Illa fluidi ineptitudo ad transetan dum er vasa, quae a figura Sphaerica amisSa pendet , cognoscitur perSpectis e Us

causis I 16) , quippe sensibiles plerumque

sunt.

I AO Sanatur Vero remediis, quibus illa figura redditur. Qualia stant, qVae mO't Um atlgent per Vasa , et ViSCera , Ut Sti mulantia omnia , et roborantia ; tum motus animalis citatior.

13 1 Liquidi spissior concreta molei,

SEARCH

MENU NAVIGATION