장음표시 사용
621쪽
dit, aliquot Aragoniae oppigis pignoris nomine acceptis. Erat ex Balearibus nunciatum Tuneta numRegem validam classem aduersus eas insulas comparare ea res Iacobum compulit, quamprimum se Caesaraugustam referre. Quo tempore Auremblassis desumua Urgeliae principatum viro suoPetro Lusitano principi testamento legarat, prs terea Vallisoletum in Vaccaeis. Nouorum ea res motuum occasio erat, cum pontius Cabrera, etera iurare-
peteret, armisque disceptare pararet. Impengentia mala, Regis prudentia dis cussit, scedere constituto ea lege, ut Vrgeliae principatu se Petrus abdicaret Baleares insulas dum viveret, Regis benescio teneret. Balaguerim Rex retinuit. alia oppida Cabreris data. ex Salonio mox portu in Baleares transmisia rosum.*erum cum nunciatum esset Rege Munetanum eo anno cessare,nullo magno operaepretio iacto Res in continentem re)iit. Interea Ferdinandus Rex Legionis regno lustrando districtus conciliandaeque hominum gratia ac promerengi amoris prouincialium studio occupatus, belli Maurici curam Roderico praesuli Toletano commen lauit, Quesada oppido donato ea lege:vt ba baris quoniam ad eos redierat armis eriperet. Ergo ineunte aestate fines Mau rorum maturis iam segetibus euastati. ingens praeda capta. Quoesada oppidum expugnatum . neque Quesada modo sed etiam C si orta in Bastetanis, Concha, Chelis Niebla, omanis Elepta, aliaque finitima oppida. quibus ab eo tempore Casoriae pLesees us omnibus iura dat Toletani Praesulis Legatus Rege con- aiscedente,more usquc ad nostram aetatem retento:cum Ioannes Tauera Cardinalis Marchioni Camarasio Francisco Cobo, quem eximius Caroli quinti imperatoris Buor & gratia ex infimo loco in magnam auctoritatem evexerat, ea ditione cessit. Ioannes siliceus Tauerat successor praesul Toletanus, principatum iniuria abdicatum iudicio repetere conatus,nihil neque ipse,ncque successores ad hanc diem praestitere. Quesada sane quoniam ad Mauros redi)t es Regis Ferdinandi armis recepta est, ex eo tempore sub Castellar Regum imperio per mansit. Ioannes Brena homo Gallus, Hierosolymitanus Rex, rebus propemodum in Syria perditis, colligendi auxilia spe, in Italiam nauigauit: ubi Vio
laniem filiam Fride eo secun io Imperatori uxorem dedit. Ex eo, quoniam scivir sicili e iura dabat, uxorque lueres patris erat, sicuti Reges regni Hierosolymitant titulum usurpare coeperunt. His nuptijs celebratas Barcinonem vera; a Dit anno millesimo ducentesimo trigesimo secundo. Vbi benigne a Iacobo Aragomae Rege acceptus, atque habitus aliquandiu , in Castellam penetrauit, voti reus Compolsellam templi inuisendi. Venientem Rex Fer linandus non minori laetitiae significatione coluit. Berengariam praeterea sororem, hospiti& assuenae Resi connubio iunxit, ex sacra peregrinatione re3eunti. Quibus ille nuptiis peractis in Italiam redi jt, bello sacro in Syria reparando intentus, maiori conatu, quam successu. Annales Toletani, quibus multum fdebamus, Brenam ante octo annos venisse in Hispaniam aiunt: atque Idibus Aprilis die o Veneris Toleti abs Rege Ferdinando regio apparatu exceptum. & constar regressum in Italiam rerum suarum desperatione imperij Constantinopolitani,
quod a Gallis occupatum nutare coeperat, agente Romano Pontifice, procuraturem factum e Balduino Imperatori alumno suo Martham ex nouo coniugio
622쪽
susceptam collocasse. Id nauatae operae praemium suit. Α militibus saeris iun-Etis cum plaeentino Episcopo viribus. Castra Iulia in Vedionibus de Mauris
capta, ad octauum Kalend. Februarij.A Iacobo Aragonio tertio in Baleares transmissum,captaq; minor Balearis Nam Ebusus pityusarum in mari Iberico maxima, in pinestatem venit anno millesimo ducentesimo trigesimo quarto. 1 a 3 prouentu salis diues insula, maiusque ex eo vectigal quam vita es re alia. Tam racone vi saera peteret sancitum: quoniam Guillelmi Mongrij c ijs potissimum expugnata est, qui in Aspargi locum electus erat praesul Tarraconensis. Quo anno ad septimum Idus Aprilis sanctius Rex Vasconum extinctus est: ao Corpus ad Rotabam vallem tumulatum in D. Mariae Canonicorum monasteario, quod ipse sua impensa estruendum curarat. A Vasconibus Theobaldus Campaniae Comes lege propinquitatis ad regnum ascitus,pompelone mense Naio regium insigne Gesumpsit, Aragonio etiam Rege, ut quidam scribit, connivente. ει fortassis iniecta animo religio erat: nefasq; putabat iura alienae haereditatis inuadere. inuitum, bella quae consecuta sunt, docent tantisper dissimulasse: cum aliae ex alijs enatae dissicultates implicosent, retinerentque ne eius regni h reditatem captaret,adoptionis iure ferroque tametsi hau i magna victoriae spes in tanta prouincialium alienatione ostendebatur Noui praeterea coniugio cura solicitabat, quod cum Violante Andreae Hungari Regis filiasto pactum , Ferdinanssus Castellae Rex modis omnibus disturbare, & Eteonora sorori Regem conciliare conabatur. Tentata concordiae spes per legatos cum non procederet, ad colloquium ventum est. Horta coenobium designatum in Aragonij regni finibus. Reges ad quintum/ecimum Kalend. Octobris, inter se collocuti re insecta discesserunt. tantum Aragonius explicuit rationes, cursbi iure Christiano a priori discessiste coniugio licet e. putaret.' ne nihil essectum videretur, Eleon orae ad alia oppida dotalia Harisa adiecta est: ubi in con templatione vitae per virtutem actae vitam exigeret, adiuncto filio, qui ad tu sam aetatem in eius potestare relinquebatur. Nouom ab ea locis vicinis mota nasterium ad Almasanum aedificatum , monachis Praemonstratensibus ab o Humberto Lotaringo in Gallia non ita pridem institutis in saltu premoste, unde ei ordini nomen factum est.
E G V M colloquio dirempto Aragoniae & Castellat arma ad sa crum bellum conuersa sunt. Aragoni j captis Balearibus feroces,
odioque Zaeni, qui Valentino regno Occupato Aragonios sines, vicos, agrosque depopulatus erat,atque userar, Ampostam, Dertu sanaque progressias, nouam eapeditionem adornabant. coeptum in Baetica belia o lum Castellani prosequebantur. rei bene serendar opportunitatem Mauri in partes distracti praebebant, Aimoliades, Almorauisses, Benamari nes,atque Benadatodes:prorsus xt imperium Mauricum nullo quamuis impellente sua mole, suoque pondere ruere videretur. A Catalaunis,quod Dis supremo metu spe ve usurpari non consueuerat, in Valentini belli usus Bouaticum P egi conces.
623쪽
sum . In Maurorum snes variae nostrorum manus inuectae praedungi spe. Blascus Alagonius Morellam munitum oppidum cepit ,laeto quidem ad belli summam omine: quando priuata manu saetiim operaepretium erat: triste autem Regi eius rei nuncium fuit, clim a gre seri et primos belli fructus recidisse ad alium. ergo illud oppidum imperio suo sub1jcii: factam Blasco in tu
riam fastigo attributo compensat. Hoc 1nitium belli Ualentini fuit, atque Sa stagi Comitibus Seetidum Morellam Burriana post duorum mensium obsidio nem deditionem fecit:ciuium salutem & libertatem pacta. ad septem millia
promiscui sexus, atque aetatis homines sunt egressi. graue incommo lum rebus Mauricis allatum erat duobus oppidis sublatis: unde propter agri bonitatem, roplura alia eo tractu oppida & arces vitam tolerabant quae necessariis Regi deditionem secerunt. In primis penisicola ptolemaeo Chersonesus) Caliello
nium , Burriolium. Alcalatenum autem Semenus Vrrea cepit quo merito eius
oppidi principatus Vrreis nobilissima familia concessus ab eis ad nostram retinetur aetatem. Ad sucronis ripam in ipso imperi j Mauricis nuper vim a Rege expugnata Almas ora noctu irrupentibus nostris,hostibus iuga 3ilapsis
Quo tempore Ferdinandus Rex rebus clomi compositis, Reginaque uxore Legione relicta vi noui regni studia amplius conciliaret, agno exercitu consai Baeticum bellum aliquandiu temporum necessitate intermissum reparabat. Vbeda circunsecta, omnibusque reachinis impugnata. quae quoniam Biatiae a ovicina est, tribus tantum passuum millibus dissita valido Maurorum prasidio, magnisque operibus aduersus omnes casus munita, parataque erat. Verum dis scultates omnes Regis constantia peruicitaeivesque una tantiam salute a victoribus impetrata urbis deditionem secerunt. alia parte a militibus sacris Metellinum, Alsangium, atque sanctae crucis oppidum expugnata. Laetitia ex ijs rebus noua calamitate turbata. habet has vices condatio mortalium: Regis uxor
interea Tuuri defuncta est. Corpus Clgis sepultum austa regio more, atque apparatu magnisce facta. inde Hispalim post aliquot annos migrauit, viro sepulcro coniuncta post mortem: uti comunctissima vigerant voluntate V heda capta Toletum Rex redijt, Legionenses urbes & oppida rursus obi- 3 ore certus. Ijs blandimentis noui regni voluntates conciliandae crant. milites ad Baeticae praes sitim relicti facta manu Cordubenses agros urunt,ac depopulantur. Mauri aliquanto numero Almogaraues capti sunt. milites ij veterani erant, atque priaesi ilari j) ex illis cognitum est, Cordubae urbis capiendae pulcherrimam occasione meitare. insensi ne ciuibus estent an libertatis studio secerint incertum. suburbium sane urbi coniunctum est, Axarchiae nomine. Ea muri parte, quoniam illorum fidei commissa erat nostros re constituta per ro-a a 3 s ctem in urbem admisere, salutis anno millesimo Θucentesimo trigesimo quin
to, Decembris die vigesimo tertio. Exiguus numerus erat, tantae rei persciendae. turres aliquot occupare,portamque, cui a Tuccis nomen est, satis habue- norunt, dum auxilia a nostris expectantur. quos illi missis legatis ne occasioni deessent enixe rogabant :vna tantum celeritate opus esse: se tantisper tolerare:
diutius si cunctarentur sustentare non posset Mauri sequenti luc periculo de- nunciato, nostros expugnare parant. Alvarus Castrius,cuius etiimia & sdelis opera
624쪽
rpera,ex quo ad ossicium redijt semper extitit re ex nostrorum litteris cognita I uccis quod oppidum praesdio obtinebat, auxilio primus accurrit adem Rex facit Legione prosectus, quamuis locorum interuallo dissitus, ct iniquissimo
anni tempore cum collectitia manuiproceribus & urbium conuemibus, ut sequerentur,praecipit. Bienquerentia arx in itinere occurrebat.eam primum tentare placuit. praefectus arcis commeatu quidem Regem iuuit. de deditione appellatus negauit nisi Corduba capta cuius auctoritatem sequeretur,facturum se-ie. ergo eo relicto Cordubam festinatum: quo multos sand consueti se inuenit, pauciores tamen numero esse, quam vi iustus exercitus conflari posset. Abenato sutus Rex Astigi se ea tempestate tenebat,ad omnem occasionem intentus. va ticla, sequebantur copia . Laurentius Suarius transfuga barbaro militabat. Valentinis , an Cordubensibus in pari periculo sucurreret incertus erat, nam ab Aragonio Rege Cullera tentata erat irrita spe. lapidum in eo agro penuria, qui tormentis mitterentur coegit re insecta discedere:vt paruae saepe res in bello, magnorum momentum fiant. In Valentina tamen planicie Moncadae arx capta ab Aragoni j s.& ut caeteri cla/is eius exemplo terrerentur diruta est. H evno tempore nunciata, Abent,uti Regis animum ancipiti cura suspensum tenebant. suarius in regia castra speculatum missos, ut cum insigni aliquo officio rediret in gratiam, consilio clam cum Ferdinando communicato, maiorasto vero de nostrorum apparatu & copi)s, ementiente metum ac tristitiam vultu dicando apud barbaros, auctor extitit, a cogitatione serendae Cordubensi us opis animos auocan3i. Ea res nostris saluti fuit,externis urbanisque co-iss,s congrederentur,imparibus. Auxit nostrorum alacritatem cum Rex bar
arus in Valentinum bellum intentus, Almeriae a suis, paucis post diebus, obtruncatus nunciaretur. strenuus manu, sermone promptus suit,serendae inuidiae
dissidi j concitandi artiseY, raptor, largitor, neque pace, neque bello cuiquam
ea tempestate posthabendus: grande sane momentum addiderat rebus Maurucis restituendis in Hispania.
3ο Cor lusa raptu. CAp. XVIII.
N Baeticae medio propemosum interuallo, qua olim parte Tu duli sus erunt, urbs Coriada sita est, in planicie quidem,caeterum
ad Marianorum montium rasices, qui αδ Septentrionalem urbis plagam a surgunt ardui atque impediti cautibus. AEdisicia urbis Baetis suu ius ad laeuam alluit, multis admissis suminibus nauium capax. Quadrata serma urbs est secundum ripam extensa maiori longitudine quam pro latitudinis modo Mauri, quo tempore in ea urbe sedem imperia ac clomicilium tenuerunt, multum de veteri elegantia se aque mutarunt, ut est o gens minime aedificandi curiosa. Quinque olura portis aditus erat, nunc septem. suburbia addita in iustae ciuitatis modum:ac illu9 maxime,de quo paulo ante mentio facta est, Ararchiae nomine aes suminis ripam, Solis ortum spectans , perpetuo muro iunetiam urbi veteri. Regia arx ad occasiam pertinet proprio & ipsa munita muro. a templo maximo, quod in veteri urbe est, pons pul-
625쪽
pulcherrim v, stimen impositus iungit. Olim colonia Patricia a icta est: quo o iam eam initio Romanorum & indigenarum delecti tenuerunt, auctor strabo) magnorum ingeniorum altrix bellique & pacis artibus praestantium subiectus ager omni fertilitate in primis Hispaniae conspicuus est, eximia
amorntiate Iartus: non ea modo parte, qua consternuntur campi,sed montes
etiam ipsi vitibus,olea, omneque genus arboribus vestiti sunt, irrigui sontibus. In his montibus quarto ab urbe lapide, ubi monasterium extat D. Hieronymi Domine, atque instituto, Gordubae veteris vestigia cernuntur. a M. Marcello seu conditae, seu auctae: quo tempore ex praetura res in Hispania gessit. Eius loci insalubritate factum creditur,ut in alium quo nunc est posita, commigrarit. Iohanc urbem parte a nostris murorum occupata, obsidebat fer linandus Rex1 a 3 s anno salutis millesimo ducentesimo trigesimo sexto auspicante. defendebant Mauri pro extrema spe , magno animo dimicantes. in ipsis etiam urbis plateis de patria, de salute, de fortunis omnibus decertare cogebantur ciuium multitudine consis, & auxilij externi spe. verum cum fama primum, deinde ex captiuis quaestione habita cognitum esset Abenhuium occisum a suis esse 1 Lauiarentium suarium se ad Feresinandi castra retulisse, Ge quo quoniam ex prima Castellae nobilitate erat, multum consdebant, sublata defensionis spe animus etiam abscessit Actum de deditione: ventumq; in colloquium regi j Fer/inandi clementiam in dedititios exorabilem,in deuictos animum ostendere Mauri ne- aoque de Regis potentia, neque de suo periculo dubitantes, de ineundo scedere
disputare.oblatae conditiones cum consentanes non essent,res ea in multos dies extracta est. nunc ad arma conuertebantur: paulo post ad colloquium redibatur. accidebatque obsessis,quod plerunque hominibus pertinacibus, atq; arrogantibus uti eo recurrerent,& eas conditiones cupidissime peterent,quas paulo ante contempserant. nostri illorum humilitate, & opportunitate temporis abus, grauiores conditiones miseris imponebant. Eo tundem post magnam altercationem res re iacta est,ut una salute impetrata abeundique potestate urbem dediderint,luni j mensis die τigesimo nono qui sies petri &Pauli memoria sacer est. Urbe capta in summa templi Cordubens)s turri, unde in omnes sopartes despectus erat, crucis signum, regiumque vexillum collocata. templum
ipsum, quod Mahometis superstitioni dicatum erat, expiatum Christiano ritu, sacratumque ab ijs Episcopis, qui magno numero Regem ad bellum secuti erant. Lupus Fiterio ad pastoricam monachus, urbi datus Episcopus eκ Regis
voluntate, & Roderici Toletani pra ulis auctoritate: cuius quoniam Romam luerat ea tempestate, Ioannes VIamensis Episcopus vicarias partes obibat, resto etiam annulo concredito, cum Rodericus &successores regi j scrini j praefectura donati essent: ut superius est demonstratum Campanae quas Athagibus Almanser ante ducentos sexaginta annos Compostella ablatas, vi victoriae monimentum esset, in Cordubense templum intulerat: exaequata ignominia o Mauri succolantes Compostellam retulerunt. Vacua ciuibus urbs remanserat, Mauris magna ex parte alio dilapsis. mognis praemi)s ct pollicitationibus innumcri m ortales eiciti, Cordubam domicilium transtulerunt. Alsensus
Menelius urbi Praefectus limitibus Atuatus Cattrius, a quo cuncta administrari pia
626쪽
ri placuit imperij que summam obtineri. Rex ex eo tempore ad veteres titulos Biatiae & Cordubae se Regem disit, ut eius aetatis tabulae indicio sunt. Calagurri in D. Dominici Calliadi pontis ci a sedes translata est auctor Ioannes Pe resus eius urbis Episcopus, honore postmodum utriusque templi exaequato,
enata ex eo controuersia finem habuit.
ALENTINOs Mailros interea Rex Aragonius modis omnibus exagitare non desistebat.Zelius Ualentia exul,& sua sponte& piorum consuetudine noster totus enectus vii duo monachi Fianciscant Ioannes & Petrus Valentiae ante annos aliquot eo merito ab eo occis fore vaticinati erano Christiana sacra susceperat,Vincenti j nomine indito: arcano tamen, ne res prodita inuidiam apud suam gentem odio religionis consaret. nam regni recuperandi spem nondum abiecerat. sanctius Ahonesus Caesaraugustanus Episcopus, quoniam prauis ille moribus religionem, cui nomen de tera habere ludibrio videbatur, equ-saque libidine deturpare auctor impulsorque ea titit ut ex ritu Christiano uxorem duceret. Dominica Lopides Caesaraugustana connubio iuncta: unde natadio est Aldu Fernandia Blasci Semeni utior, ad quos Arenosj Valentini proceres
genus referre memorantur. A Rege Aragonio Exericae maturis frugibus ager vastatus: Bernardus Guillelmus Regis Iuunculus propter opinionem virtutis,
resque bellis omnibus p eclare & fortiter gestas, limiti praesectus aduersus Valentinos impetus, viresque. Proximo mense Octobri Montione comitia regni habita sunt. In iis comitiis de ratione belli gerendi obsidendaque Valentia uria he disputatum:& publico consensu sancitum monetae genus Iaguesae quae quod multo aere adulterata esset, De abrogaretur viri pecuniosi verebantur. Pro eo merito Regi nouum vectigal imperare permissum, ut domus singulae singuli, septem annis aereum nummum regio fit co inferrent Arcem cui podio D Ma-3o riae nomen est, alternantis belli progressu a Mauris euersam, instauratamque a nostri Bernardus Guillelmus valido praesidio obtinebat o Zaenus Valentiae copi)s omnibus, in quibus sexcenti equales erant, pedites quadraginta millia, tibi impugnandam desumpsit. Nostri tametsi sumero multis partibus vincebantur, incredibili animorum vigore, an hostium despectu arce egressi praelio decertare constituunt. Res in supremum periculum adducta erat,propter circunsusam hostium multitudinem. cest tamen virtuti numerus Mauri caesi
, icti atque fugati: opinio fuit D. Georgij numine, cum se Christianis Ducena
praebuisset. Quae supra spem supraque virtutem contingunt, diuis accepta ferre consueuit humana mortalitas. eius miraculi fidem D. Mariae signum sub cara clo pana repertum in ea arce, vehementer auxit: cui templum ab incolis statu- tutum est, diuinis miraculis celebre, uti eo tractu homines persuadent. mense Rugusto anno millesimo clucentesimo trigesimo septimo dimicatum. cecidit 123 in pugna Rodericus Luesa praecipua nobilitate vir. Iacobus Rex suorum periculo victor1aque nunciata, se eo retulit: praesertim cum nouis copijs eius arcis
627쪽
cis expugnationem Mauros repetere misciatum esset salso scilicet. nostri tamen maiori quam pro numero animo centum triginis equites Regem secuti, vitta podium, ultraque saguntum , validar Maurorum manui occurrerunt,
quae ductore praecipuo Artaldo Alagonio qui exul inter barbaros Is Alasci
filius erat) in ea loca venerat aduersus nostrorum conatus. Regis eo usque progressi temeritatem, animi constantia virtusque correxit: numenque in primis diuinum hostibus ne certamine quidem tentato, via alia digressis. Pocii j arx Valentiae vicina proculque a regia ditione, nisi magno sum Diu magnoque periculo retineri non poterat, praesertio Guillelmo Regis auunculo cui arcis cuiara concredita erar, per idem tempus defuncto. quae res Caesaraugusta, quo se Iohiberno tempore contulerat, Regem reuocauit. Cuillelmo Fntensae defunctistio omnia quae pater obtinuerat abs Rege donata. ea mcrces meritis paternis suit. arcis praesidium Berengario Enrense commendatum : tametsi regni proceres deserendam disputabant. Militibus praesidiarijs occulte dilabi parantibus, Reae in sententia retinendae arcis perstuns,in qua bello Valentino magnae commoditates inerant, concione militum aduocata , in ipso arcis templo contactis aris iuratus, in patriam se nunquam nisi Valentia capta rediturum , militares animos visustentarent confirmauit, terruit aduersarios: prorsus ut a Zaeno Rege de concordia appellatus fuerit, honestis conditionibus allatis: inultas se arces Regi traditurum, restumq; auri pondus annui tributi nomine rore pirisentaturum quas Rex dissentientibus quamuis proceribus,urbis ostinendae spe, constanter repudiauit. Almenara, Paterna, Iliaeque arces locis commodissimis vltro deditionem secere. Ea res maiores animos addidit. mille pedites sub signis habebat, equites trecentos sexaginta. cum his copiis quo quid
magis temerarium esse potuit' sed ausa cla consilia ex eventu ferme iudicantur )Turia amne iransmissio in urbis conspectum se dare frequentissimae & nobilissimae, eamque obsidere ausus est. Crassum inter, quoti oppidum ab inaequalitate maris, cui imminet, dictum est urbemque ipsam mille utrinque milialibus pastuum castra locata sunt. Valentia in ea Tarraconensis Hispaniae parte sta est. quam olim tenuerunt Edetani, loco plano & am cenissimo, nullius solei idoneae egetis, nisi quod aduecto plurimum frumento opus habet armis virisque opulenta. laetissima caesi solique sacies. hyems egelida , aestas tempera-eta natibus inaris. tanta rerum omnium copia, ciuium aedificiorumque clegantia, ut patriae obliu onein aduenis inducere opinio sit. Omne genus arboribus horii nobilissimi cirreis marei me in quincuncem institutis: unde perpetua viriditas hyeme atque aestate. citrei circum parietes, citrea conclama: ita rami inneest inflexique arte sunt, ut iustarum aedium speciem repraesentent. aditum arcet operis simitas: aspectum frondes rimis omnibus stipatis opere topiario in varias formas compositae: auium animantium rotius clomestici apparatus. quales Elysios campos beatorum sedes antiquitas finxit, talis terrae urbisque nosticies Valentiae est caelo data. Turia ad laeuam alluit: tua parte regia est radijs surgentis Solis obiecta, atque ponte cum reliqua urbe commissa, an plures r1- uos diductus: quae res agrum irriguum efficit, urbi aquarum copiam suppeditat. Ad mare aestuarium est ad tertium mi diare, nonnulla loci insalubritate.
628쪽
ig incommodum piscium tum multitudine tum varietate chmpensans.Vrbis moenia rotunda ferme figura tunc erant: mille past is circulo, qua tuomque patebant portis. prima Boatellana , Meri lieni inter & Occasum: Baladina ad Septentriones: tertia Templaria, ab ea aede , quam vicinis locis Templari j milites aedificarunt orientem solem excipit: quarta Σareana. inter hanc & Boatellanam Regis castra erant: eo commodiora loco , quod murus ea parte prominens in anguli sermam nostris oppugnandi commota
ditatem praebebat. machinae extructae, opera aedificata, quaecunque ex usu expugnandarum urbium ea tempestate erant. Taenus primo obsclionis, o die copias in aciem producit pugnare paratus priusquam se nostri cons marent. Rex in detrectangi certaminis consilio perstitit, auxiliorum spe, quae quotidie in castra veniebant. praesules & proceres ipse que petrus Aiamillius Narbonensis Episcopus cum delecta Callorum manu , ex Anglia etiam auxilia venerunt. Leuia aliquot praelia suerunt nostris serme secunda : quae res Mauros retinebat, ne eruptionem saepe tentarent. sella materia repleta : vinearumque ope tecti milites muro succedunt. vectibus conuulsi
lapides: tribusque locis aditus patefacti ea latitudine, vi militem capere nr. AAuersus ea pericula ab ossessis prouidebatur: quantum temporis condi iatio patiebatur. Cilia oppidum ultra Valentiam situm Petri Asagrae & SN Io me ni Vrreae virtute & diligentia captum est. Classis interea Tunetana decem de octo nauium ad littus appulsa , atque in anchoris stans obsessis sidueiam a didit, nostris sol ieitudinem iniecit. verum cum aditus in urbem inter lusus Astis esset : & noua classis Dertusae es et comparata, tentata imo so peninsulae expugnatione in Valentino littore id oppissum est)nullo praeterea operaepretio secto abierunt. in urbe magna annonae penuria laborari ereptum quae difficultas non magis inopia praesenti quam futuri timore crescebat. in castris laetitia omnia plena erant, copiosique com meatus . tametsi sexaginta millia pes ites numerabantur : mille praeterea equites. Regis non magis prouidentia ijs ex rebus Conspecta, quam ani-3o mi fortitudo in certaminibus: neque Ducis tantum , sed tape etiam gregari j militis munera explebat. quo factum ut in fronte sagittae ictu dum incautius in pugna versatur die quo am vulnus acceperit, neque leue neque lethale. quinque tanti)m diebus publico abstinuit. Quo tempore a Gregorio Pontifice Maximo , sed & a Galliae Cisalpinae ciuitatibus legati venerunt . aduersus Friflericum Imperatorem, qui cuncta vastabat, si auxilia mitterentur a Rege, tyrannidemque depelleret, qua premebantur grauissima eam prouinciam eius imperio sore subditam. sunt j Idibus anno millesimo ducentesmo trigesimo octauo foedus cum illis civitatibus iis con Ia 3 sditionibus in castris ictum est. auctor consili j Violantes Regina, sine qua o nihil rei magnae decernere solitus erat: lectissima scemina filiae cognomianis mater, eoque gratior viro. tametsi ultra pacta conuenta progressum non
est Rege alijs bellis distento, Friderieo Augusto quamuis simulate sed Pontifici tamen Romano conciliato. & iniquum erat alienis controuersi js impli
629쪽
auxiliorumque spe, tum ex Africa, tum ex Hispania deiecti, serio de urbe
dedenda deliberant. missus primum in castra Hali albata praecipua apud Regem barbarum gratia & auctoritate: deinde Abulbamaleius ex Taeni sorore natus. actum de s edere, de conditionibus disceptatum. Utrisque longa uora omnis videbatur. nostros spes Mauros periculum & rerum omnium inopia incitabat. Conuenit tandem his legibus: Rex Maurus urbem Valentiam, arces & oppida citra Sucronem omnia Iacobo Regi tradito. Cives Culleram atque Dianium Aragonia fide tuti abire permittunt r. I s fas esto,
nemine excutiente sarcinas aurum, gemmas, vellem pretiosam, ac omnino quidquid esserre possint asportare. Reges inter induciae in octo annos io sunto: ea que optima fide seruanton Rebus perficiendis, urbe que aede δα quinque dies des gnati. Antequam is tempus elaberetur Mauri agmine fiacto urbe egressi numero quinquaginta millia promiscui serus & aetatis: regio exercitu in armis circunsis sis , praes iij caussa: ex abeuntibuu nullus ii pune violatu : cum dedi titios tueri ad suam dignitatem fidemque Rex pe linere iuclicaret. Pridie eius diei, qui mense septembri Michaelis Archangeli memoria & celebritate sacer est, nostri in urbem Valentiam inuecti, regnoque nobilissimo aucti sunt. lustrata ciuitas. eae piata templa. Ferrerius ex pra lictitoria fami lia Episcopus datus, nouae urbis in ligenis magna edi parte Catalaunis, ac ferme ex Gerunda, Tarracone, Dertusa. Ager subiarba us dicia quis partibus diuisus inter praesules, proceres, nobiles,atque civi tatum conuentus, qui Regem eo bello iuuarunt. Templariis militibus & Hospitalarijs sua priemia silere. Delectis ex omni numero trecentis octoginta equitibus, quoniam amplioribus praediis donati erant, regni limites defendendi cura iniuncta est: partito ita onere ut singulis quatuor mensibus, centeni limitibus praesidio essent. Vrbis neque natura neque opere satis munitae ct belli iniuria deformis, noua moenia extructa, amplioribus quam antea spati)s, sol ma non eadem, sed in quadrum descripta: duodecim sane portis patentia,te
nis ad singulas caeli plagas. nouae leges, nouaque scita abs Rege facta, unde ciuibus iura clantur. Ad hunc modum Zaeni regnum euerium breui est: quod 3o iniuria erat occupatum. tametsi antiquis Regibus se satum ferebat, Modem
filius Lupi racpos, eius quem Murcia regnum tenui se superius monstratum est. Victoriae gratulatio tanta extitit tota Hispania. quantam oratione explicare fas non est: eo syncerior, quoa incolumi nostrorum exercitu, ac vix vllo magni nominis viro desiderato , tantas res persectas e se constabat
Arias clus tantum Alauonius cum ad osticium re iij ilet rebus Mauricis desperatis & Cardorue regulum Raymundum Folchium, qui capta urbe venerat, prosecutus Villenam & Saissium oppida expugnare tentasset, in tumul tus ria pugna ad Saissium ictu lapidis peremptus est. Numinis vindictam vulgus interpretabatur , quod Mauros rebus eorum integris asiuuasset. o
Hunc sinem Valentina eYpesitio habuit in pauci, nobili sesima. Rege Aragonio Valentinis rebus implicito Vascones quieti erant: Rege gentis Theobaldo pompelonis Episcopo petro Semen o , qui per idem tempus petro Remigio successit. Externa atque longinqua bella laudis studio qu2sta.
630쪽
sta. Theobaldus Rex, Comites Henricus Barensis, Petrus Britanniae, Almericus Monsertius in Syriam nauigare constituunt. Rebus omnibus comparatis Genuensum classe, qua traiiciendum erat, denegata terra contendunt. Germaniam, Hungariam , Constantinopolim adeunt. Bosphoro Thracio transmista, in Cilica a ad Tauri montis angustias, Turcis magno numero circunsulis magna pericula obeunt vix tertia parte incolumi, illuvie &1qualore deformes Antiochiam tenent. In iiijs & medios etpegitionis exitus consen- taneus suit: aduersa saepe fortuna in Palestina pugnatum. se numina voluere a rebus nostris auersa. pauci cum Rege in patriam rediere: Gallici scripto-,o res, Theobaldum Regem eo tempore in Syriam iuisse contendunt, quo Lud uicus Galliae Rex post annos circiter decem, iunctis cum eo viribus scilicet. negant alii , argumento quod Rodericus Toletanus praesul in extrema distoria de Theobaldi Regis profectione meminit, Ludovici expeditionem iti Syriam attigisse non potuit, mortei ante id tempus praeuentus, sineque scribentii quinto noamplius anno post