Ioannis Reuchlin Phorcensis LL. Doc. ad Dionysium fratrem suum Germanum De rudimentis Hebraicis liber primus

41쪽

quia 9nit syllabam sequente consonante. sectuada lamed hirili Dei Iuctu additur odilocalis que non pronunciat ilia non pun statim collige singula et fit hestu a duas habet syllabas.prima nun amen facit na obliquum fecuda heth vasureli facit hu anhelii iungemem finale idest meterit hum. collige totum et fit natium P est duas habet syllabas.prima alia camez facit, obliquum S hutnirale secuta mem vati holemiscit mo. cui consenat amech dest: et sic est mos collige 8 fit amos ' id tres habet syllabas prima mem patha facit ina. quia uero thau recipit dagges iccirco quasi gemina partim priori cosonat syllabs 8c fit mat. secuda thau cameffacit tha obliquii. tertia thau hiri cum sibilo raphe facit thi cui stibiungitur od uocalis sine puncto.&ideo non legituri collige totum et fit matthathi duas habet syllabas.prima iod vati holem facitio. fecitnda samech aere facit se. cu consenat phe finale sic erit seph collio et fit Ioseseph. qui dici iunior et cognomat arses et tres habet syllabas. prima iod patha facit a. secunda alia seu nausiat uocem a uel lacerta in gutturcitertia nun ere facit ne citi subiungitur he aspiratio tenuisque non pronunciatur. comprehende singula et fit Iaanel, qui dictus est hiscanus sectindus. 2 duas habet syllabas.prima mem pa/tha facit ma cui consenat lamed idesta et sic fit mas qui seu finalitatis

ratione non legitur. tertia capti hirili per datae facit hi cui addituriod uocalis scripta sed non legitur quia non punctatur comprehcdesngula et fit mathi 'i duas habet syllabas prima lamed aere facit te. seciuada au digamma solicum et hirili faciunt l. citi superaddituriod sed nolegit. comprehende singula et fit levi dreta duas habet syllabas.priamem patha facit ma.5 comunicato thau prope dataes

42쪽

LIBER

stimat secunda thau patha per daggessit tha selidum quidem. citi cosena thau raphati et sibilans. S sic erit thath. collige totum&sit matthath ' quatuor syllabas habet.priaiod seu mussat vocem uix sensibilem et non silet. quia sequitur uocalis. secuda he vati holem facillio.tertia 1od amez facit a bliquum. quarta qu hirili facit hi. cui additur od uocalis que non pronunciatur quia nolun flat ad hoc consena memidestis et fit tam comprehede omnes syllabas& sit Iehoiahim nomen apud Syros idem et unum cum eli et elialam ut scribit Philo Iudeus. Vnde Iehoiahim pater maris uirginis cognominatur DLTria enim ut dixi hsc nomina Aegyptiius 8 Syriis sitiit synonyma. ElLElialam. et Iehoiahim. a duas habet syllabas. prima mem hi thiacit mi cui consenat res idest, et fit mist seu na finalitatis ratonemo pronunciat. secudilod came facitia obliquum. citi consenat mem finale clausum destis et sic est iam comprehende singula S fit Miriam illibata uirgo nata hucus p de sanguine regali

Dauid quam nos vocamus Mariam theolocon.

duas habet syllabas.prima iod aere facitie cui ascribiturhe lenis aspiratio cum sabnotatione seua. quinon legitur. ut paret supra de proferendo 8 non proserendo in principio secunda dexterus in cum ausurehiscit sit spumans. cui rursiis ascribitur he tenuis fla/rus et non legitur quia non punctatur comprehende singula et sit Ihesith. nonae illud pentagrammaton super omnia excelsiim de quo aliqua in Capnion e nostro edidimus plura post hac fauente deo scripturi. cum sermo hebraicus nosti is hominibus me docete factus erit

notior.

Habes Dionysi frater iis deliteris at syllabis ad tui do strinam colligere potuimus.uberioraicepta in quibus ante omnia teipsum exerceaS ut quamprimum in legedo promptus fias.Nunc ad dici onuproprietate accingimur quas in scripturis hebraicis maxime diligo ter aspicias uelim.sic enim multas et maxime intricatas labyrinthos λαβυρινθος , theologia cum honore summo pote euadere.

43쪽

PRIMUS

'Ater elate honore et cura divisim scribitur puncto cameΣ Ezechier xxq.Patrem et matre contumeliis affecerunt in te. Coniunetim uero pucto patha ut Gen.mis Pater multarii gentium.Et recipit in fine paragoran Od. 8 dicitur 'ari Gen.α Paterii in filiorum Heber. Declinatur m plurali sicut nominascenimina P ad ut Numeri. xviii.Accesserunt principes patrum per familia Gallad. Significat etiam eo nomine et maiori et dominus S author. et magisterilauenitur et in Daniele diis dest pater tuus.vide magistru Paulli in Burgensem in additone psal. secvd a d Virgultum siue lignum uirescens.palmes aut surculus inue nitur Dapocopen ultimi b geminati etia sortificatu pune o dagoes innumero plurali Canticorum sexto Descendi in hortum nuta ut uidere ' N idest amoma uirgulta seu ligna uiridia at studiisera. quod Hieronymus poma transtulit. a' an pica cu nouis seu bus tritici seu hordei. torrefacta Cne. uocabulualludens ad superiorem palmite surculum sue uirgultum.

cuius instar spica fietiges gerit unde mess nouam rum da nobis Iulius ab hebros mensis: ais siue arx nominaturi arx Perhi baisaci Iustus perhi.Dpsprio. Via peiora peribit. Pres Voluit Deuteronomismissi et nouoluit domius deus tuus

audire Balaamande derivatur uocabulu seques.

7 ait Volupt s. S per apocopen ultimiliters eo quod qui

caret fine uoluptatis dicitur pauper. V a Pauper inops.utpsam. o uero egenus et pauper.

44쪽

LIBER arx mucro gladius inde uenit districtio seu stendo gladi jan

Ezechielea Pr aret Distri filo. pauor. si edor sonitus.fremitus.

gladi j vel mucronis. 'ar Fortis. strenuus.primas. angelus. celuiaginatuS. PSI Uiij. Panem angelorumanducauit homontem deus uis pein ps.cxxxii. Tabernaculum deo Iacob. S iteRr. Votum uouit deo Iacob. Oberrauit. impegit. conuolutuSest. perplexus 3 implicatus est. Isaie. ix. S conuoluetur insuperbia sumi

'aret Luxit sic Osee X. quia luxit super eum populus eius similiter Iob.xiiii. deducit nomen uerbale an dest luctus uel plactus.

Genesis ulii isto. Quod si uidissent habitatores terre canaan dixeriit planctus magnus alias luctus grauis est iste Aegiptiis. Sed prose sto. uti . sed etiatqui. Genesis. xvii Sed et Sara

uxor tua pariet tibi filium.

Planicies.qd Hieronymus no trastulit Iudicii. xi Perctissit ab aroer usin dum uenias in Minnith. xx ciuitates. eius bd abesque est vineis consita idest ad planiciem vinearii similiter L Regum. vi. Q ad abel magnam idest ad planiciem.

Rivus seu fluuius sed Symmachus transtulit paludem. se

ptuaginta at Hieronymus portam.Danielis.wK Vidi aute in uisione esse me super portam in ubi ponitur bar. Est autem secundum hebrsorum grammaticos,bal proprium nomen fluuii. et vlai nomesontis unde oritur bal ut infra.

a Lapis sub voce masculina est generis seminins ut Gen xxi;

Zcos eius gradi lapide claudebat.Et in plurali n 'aals

45쪽

PRIMUS

Iosue.x.Et dominus misit super eos lapides magnos de do sic etiam coniunctim proserendo ' ais Exodi.xxxix.Et parauerut lapides onychinos astrietas ct inclusos auro. Bestheus facerdotalis Exodi.mix. Cingesi balineo.d 22:s Cathedra ubi paries sedet tempore partus. uel ubi fi liis sedet laborando Exodi primo. Quando obstetricabitis hebrras.

vacuum est.

Puluis ut hum primo Et nebuls puluis pedum eius.&Canticoru .iis S uniuersi pulueris pigmentarii ubi ponitu 'Pan ad Prsualuit Inde abir ualidus idestpotens et robustus Genesis. XX la.Permanus potentis Iacob. de quo uocabulo supra diximus. Ala uolucrum 8 penns Zc membrum ut ps liiij. Quis dabit mihi penas sicut columbg.uerius alas.unde derivatur quae dictio partems Discat circa posteriora uolucrumaret etiam alam ut

. xix. Penna struthionis similis est pennis herodia.

PI ad Fasciculus ut Exodi duodecim, Accipietis staculum

46쪽

LIRER.d- γ Nomen proprium loci iii Isaia nominatuta is Stagnum.sossa.lacus ut psalmo cui Posuit desertum in staγgnum aquariim. 8 in plurali sortificat in primitivum per dagges

ua is Ferreus circulus uel hamus. ut Iob xl. Nunquid pones circu

4 2 2 Cacabus siue alienum quod stupra cum pedet quod nos

caldare nominamus. alii Ollam interpretantur. ut Iob. xli. Sicut olle succens atq; feruentis . hoc ita esset dicendum de naribus eius uel incis exibit sumus sicut olis seruentis et caldaris.

': as ab eo derivatum quod is di apud Isaiam xxxv.

dicitur.ut viror calami et iunci. quod hebrsom doetores uocat maCrater ut Exodi. xxiiij. Tutilita Moyses dimidiam partem sanguinis 8 misit in crateras. S habet N in plurali 5 in nu/mero singulari ut Canu.vii Vmbilicus tuus crater tornatilis. tu, Ala exercitus.&ab Hieronymo traducitur agme. ut Ezech. xvi j.Et omnes prostigi eius cum uniuerse agmine suo gladio cadet.

8c dicitur quassa v as elues quo manus lauanLHieronymus traduxit phia

las.Ezrs primo.Phials aures triginta. r Collegit.ut Deuteronomii xxviij. Et uinum non bibes nec colliges ex ea. s

47쪽

r Epistolaait Neemis i.Et epistolam habebat manu sua

sortasse, silperiori uerbo derivatum Sc a colligedo disiunx eo quod in epistola multorum negocii uerba plura colligantur. 8c habet in

plurali in1 N i. pax lipomenon. xxx. Salpsitc epistolas ad Ephraim &4Manassen. PI arx Nummus ut primo Regum secundo.Et offerat nummuargenteum 8, tortam panis.

a m Moestus et . afflictus. infirmatus.tristis. Si moerore cons impius est.per conuersionem uerbi ad quod idem significat ut ps.

Ixxxvii j ubi dicitur oculi mei languerunt prs inopia veritas habet oculus meus infirmatus est ab amictioe uel moerore consumptus est. Rutilauit rubuit. ut threnorumath.Rubicundiores bore antiquo quod uerius traducitur rubuerunt splendore seu aspediti plus quam aurum uel corallius siue margarita. unde nomen uerbale ruti/lus uelut ignis Nahum sectindo Clipeus sortium eius

ignitus. Quod alio in loco Hieronymus trans.rt rubricatum. pluraliter: Exodi Uices1inoquinto. S pelles arietum ru bricatas at potius rutilantium. a quo nomen qualitatis in is rubiacundus ruber ut canticorii. v. Dilectous meus cadidus et rubicudus. unde et nas Esau dicitur Gen. xxv. quam ob causam uocatum est nome eius Edom.Sspe geminat ut rufum uel rubcuit Le. xirhVes is lanea siue linea llepra habuerit in stami alc subte/gmie aut certe pellis uel cquid ex pelle cosectu est alba usrufa maga ο

48쪽

LIBER

literiticulasso minum eodem capitulo poni tur 'm' sin loco ulceris cicatrix alba apparuerit siue subrufa A colore hoc ue ni t vocabulu lapidis una idest sardius Exodi. viij. alii uocanti binum lapidentirm N Solum.Terra subrufa.ut Genesis sexto.Cum p coepissent

homines multiplicari super terram. unde homo dictus est. Homo primus Genesis secundo. erant autem uter laudus

Adam S uxor eius.sic nominatus ab inis dest terra de qua

sumptus est. Genesistertio capitulo. Vt operaretur terram de qua sumptus est Item significat totam humanam naturam ut Numerian. Ab homine usin ad pecus.& Genesis primo.Creauit deus hominem masculum &foeminam heauit eoS.

'rue Dominus.ut Iseis primo.Propter hoc ait dominus dominus exercituu.S habet in plurali coniuncti legedo uret a Ndivisim dest domini. luraliter sic sepe de deo dicitur qui est stiper

omnia unus.Oe primo ut psalmo. tui. Confitemini doministanoriti ubi nostra translatio habet domino veritas autem dominis.D seciaγdos scribitur Malachis primo. Et si dominus ego sium ubi est timor meus. quo in loco hebraice ponini pluraliter domini dicunt hebro hoc fieri ob diuing maiestatis reuerentiam. Quidam distinguut no/men hoc prophanum a sacro per puncta came S patha.Hoc scien idum est quod tetrasyllabum adones semper sacrum et nul

49쪽

Peristillium columna auxiliaris uel basis ut Exodi minui Centum bases factoe sunt decetum talentis. talentum ad basem in plurali adne uel adanim ut eodem ca.paulo stiperius. inde s us indatio uel sulcimentum. ' r magnificum. rte. excellens.admirabile honoratu ps vii Domine dominus noster quam admirabile est nomen tuum. Et significat magnum Ezechier. xvii.&erit in cedrum magnam item insce,

minino sine iod nn r et significat grande.Vt eodem a. ut sit in

uineam grandem. cuius passivum EXOdi.XV.ponitur. dextera tua ma

gnificata est pro ' i' sa.

n odis hirsuta.utgen. v.In morem pellis hispidus uocatur etiam uestis qusdam pilosa babylonica hoc nomine ut Iosite vii vidi enim inter spolia pallium coccineum. nis mensis februarius ut Ester.ix. Igitur duodecimi mensis que ada uocari iam diximus. Solidus Esses viii Et crateras aureos. xx.qus habebat sest,

. . dos millenos.

ad: Dilexit ut Gen. xxxcii Israel autem diligebat Ioseph.inde nomen uerbalem r amor uel amicidia Caucorumali. Ascensem

purpureum media charitate constrauit.significat etiam dile stam ut eode capitulo.Adiuro uos stie Ierus dem per capreas ceruos. camγporum.ne suscitetis neq euigilare faciatis dilectam inter huiusmoiqusre in eodem libro.dda Vox clamantis cum dolore laetis primo.Aha diei quia .ppe est dies domini. Et Ieremisprimo Aaa domine nescio loqui.

50쪽

LIBER

etendit tentoria quod Hieronymus exposuit habitauit. ut Gen. q.Lotuero moratus est in oppidisqus erant circa Iordane et

habitauit insedo s.ct nomen uerbale ab eo derivati, Pr idest

tentoriu. tabernaculum.ut Pccxxxi. Si introierom tabernaculu dosemus mes. Sic Iosue vii .Et abscondi in terra contra mediu tabernaculi mei. Et inuenit per ablationem aleph Isais.Mq.Nec ponet ibi teloria

splendor eam non expandent lumen suum Ab eius trasitivo seciindo

quod ponit Iob.xxx 'dis' idest iaciet extendere siue sparoere

seu expandere quod noster translator per incuria traduxit sic. Ecce Iuna etiam no splendet. quod si latine possemus magis proprie extotificabit uel sparsificabit diceremus.Et caue ne putes idem es se uerbuquod scribitur Iob.xli. Sternutatio eius splendor ignis. ubi ponitur&.mix. eiusdem libri. Qtiando spledebat lucerna eius stiper

caput meae ubi ponitur, da tiando enim splendore significat

in primitivo suo nullum habet aleph naturaliter. Aloes.ut Canti N.iiij. mirrha et aloe cu omnibus pramis ungentis. Alii dicunt genus esse aromatis qd medici sandalum Marines zandet uocant.ponit S d' dis in eodem significato λογuerbioN.vii.Mirrha S aloe r Vel aut.si.ut Levitici. i. Si autem de auibus holocausti oblatio fiterit'no de turtiiribus ut pullis columbs ubi nostra impressio habet et pro uel sed male. 39