Io. Gottl. Heineccii fundamenta stili cultioris : nunc demum omnibus Io. Matthiae Gesneri animaduersionibus, emendationibus, additamentis, et praefatione locupletata : accurauit, digessit, suas quoque obseruationes adiecit Nicolaus Niclas

발행: 1761년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

PARTIS III CAPUT IA 430

,em imperii succrascunt. Quin familiae m-liciter hic nomen est. 1lla ratio, quam auctoriemorat, Constantini demum aeuo coepit. G. Iec praeter iterem phrases turba liberorum clausa es, pro numerosa proles morte interepta est, quamuis durior sit translatio, quum. Oba non exhauriri, sed dissipari, opprimique Ileat. y Exhauriri ad shntem, certe ad multiadinem, pertinet. G. Sane et haec non a lis adcurate vel eleganter dicta enotare utile est. Jeferta domus, pro Orbitate, adoptione fulcire 'esertam domum, pro adoptione sibi liberos in emortuorum locum surrogare, ubi denuo non iis elegans est translatio, quum non domus de retae sed iis centes, ventremque faciente et uinam minantes fulciri soleant. Sed domus laserta paullatim cillabitur certe hic in appli- atione. G. Nemo iam de deo queritur, pro elicissima sunt tempora. Illud praesertim ob eruandum, respici hic ad consecrationem, quam perabat Augustus quum ipse mox inserendum senatui deorum, cogitaret, nolemat de eo vel ut collegio queri, cuius ipse paullo post pars fu- ura esset G. Pergit SENECA :Tiber cae lar, et quem genuerat, et quem ad optaverat, amisit ipse tamen pro rosa is

laudauit limn stetitque in conspectu posto

corpore, lateriecto tantammodo velamento, quod ponti cis octilos a funere arceret, et flente Uulo Romano non flexit vultum, seperiendum se dedit Seiano, ad latus santi,

quam patienter posset ysios perdere. Hic occurrunt vocabula amittere et perdere. Prius de filiis Tiberii posterius de Seiano eiusque sociis usurpat AENECA. Sic LIPA IUS. Sed, puto, hoc voluit Seneca, Seianum docuit hoc ipso exemplo Tiberius, quam patienter ferret suos perire, audacioremque ad rem gerendam fecit. G. Hoc mihi in animum reuocaret diDE 4 fere

462쪽

FUNDAMENTA STILI

ferentiam utriusque vocabuli ramittere scilicet nos dici, ubi spes sit recuperandi, perdere Vbi evanuerit. Illa spes scilicet liberos caelarum

non minus ac ipsos caesares, in diuorum numerum i referebat eorum temporum superstilis. Non puto, istam esse veram d 1 ferΡntiam, indamittere est chrenua frii. ἀπιεάλλειν perdere, hii undisin gebeu, πιλλυ-: a verum nou Obseruant scriptore Lem origines illaS, et grammaticorum obseruationes contemnunt Ita ap id Auctor ad Heremi. IV, 44. Decius arnis vitum ' at non perdidit obieruandae porro loquutiones hoc sol is ab ea re arcet, pro hoc inter oculo et rem interiecitum; non flexit vultum pro eodem Vult perleuerauit experiendam te issi alicui dare, pro experimentum in se dare. Plura si addere, nihil adtinet lis

XI. Debi se acu Nec ad verba tantum respiciendum, η R verum etiam ad ingeniosa iudicia vel acumina, quae auctor immiscuit ).

Haec dici non potest, quaneam suauit tem adserant orationi, si ea cautione, quam supra Commendauimus, adhibeantur. Sic in Ε- NECAE periodis paullo ante recensitis, mihi notarem arguta illa iudicia principes non ita suam fortunam in potestate habere, quemadmodum alienam. Item: principis quam Iaxime interesse, neminem suo tempore de diis de fortuna queri S c quoque si egissem PHAEDR1 ab L,

I . praeter voces et loquutiones praecipue mihi. in sus meos seponerem acutum illud regis iudicium quantae putatis esse vos dementiae quic ita fra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commiserat pedes Talia enim elegante imitatione exprimi, aliisque rebus accommodari poterunt, ceu infra docebimus

463쪽

PARTIS III CAPUT I A IXII.

Denique quam maxime ratio habenda meηiqu

ist rerum Vix enim operae pretium '

rideretur, Verborum tantum Caussa per

o Omnis aeui scriptores diuagari.

Per res inprimis intelligo, I ritus anti- tuos, praesertim ea loca, ubi manifesto indica- ur ritus, ut inde intelligantur obscuriora Classica vocari solent. Haec in thesauro L. L. illigenter annoto. G. II. ea, quae ad illustran-

in hist0ri in ecclesiasticam, ciuilem, natura-

em, iuris et legum, philosophiae et litterarum pertinent, III doctrinas e philosophia depromtas, ita tamen, ut semper, cui sectae aut methodo philosophandi addictus fuerit auctior, consideremus, quum sensum alium atque alium habeant eadem verba pro diuerta secta scribentis.' Seneca habet musta cum Christianotrum doctrina consentientia, quantum ad verba sed distant toto coelo. v. g. illius Dei, prouidentia inina, paradoxa, etc. G. IIII sententias et apophthegmata, . similitudines et comparationes, VI. X- empla memoratu digniora, aut si quid aliud ad institutum nostrum facere videbitur. In his colligendis ad stuporem usque diligentes olim homines cogitandi sollertiam solebant intermittere nunc omnia e sese quidam, utinam bona omnia Medium tenuere beati, i. e. utraque in re, quantum satis est, elaborant pro rei ipsius natura. G. Fieri enim potest, ut quis singularia quaedam themata aliquando adcuratius tractare constituerit. Huic ipsa suadebit ratio, utre Omnes, in auctoribus obuias, quae ad istud

thema pertinere videbuntur, cum Cura observet,

et in suos usus seponat. Id quod pluribus exemplis docuit sAG1ΤΥAΗ1vs in libello de lectio atque imitatione Ciceronis. y Bene faciunt, qui Le s matri-

464쪽

4 et FUNDAMENTA STILI

mature sibi constituunt argumentum, in πολυγραφιοι Fabricii, Wolsit, etc. Ille etiam discipulis Commendare argumenta solebat. G. Nos ut iisdem SENECAE periodis regulam nostram illustremus, ex iis notare postemus exempla Augusti et Tiberii, qui liberorum amissionem forti .anirn tulerunt. . Notaremus etiam exemplinnstultitiae Seiani, qui se gratia principis XCidere haud posse putauerat. Nititur, ut obserua-atum ante, falsa interpretatione. G. Porro ob aseruaremus itum veterum, quod etiam princi-, pes suos pro rostris laudarint, nec non alteruri ritum, quod pontificibus maximis Romanorum funera adspicere non licuerit, deoque interpM-suerint velamentum, quod oculos ab isto conspeci u arceret Inprimi h6 Vbique agamus. ivt quaeramus, quid vult probare scriptor glβ quibus argumentis vel probat vel illustrat 3γhan vere materialiter et sormaliter. G.)

XIII.

Inde conm Quum vero falla pilarumque sit me- ωψιγ' Imoria, et nemo Velit tantum laboris lectioni auctorum ideo insumere, Ut Uaelegerit obseruaritque eorum paullo post obliviscatur opus etiam erit Xgerpendi ai te quam tamen non confusam ), aut Cum taedio coniunctam sed expeditissimam esse oportebit.

Fuerunt equidem, qui memoria felicitium freti hac excerpendi opera supersederunt. sed ii plerumque ipsi postea de ista negligentia

sua conquesti sunt. Nam praeterquam quod memoria, quamuis felicissima, subinde fallit, ali que pro aliis suggerit molestus tunc erit uolvendi labor, quando locum auctoris requirere

Volueris Accedit, quod, licet iuuenes lecta

465쪽

acile teneamus memoria, senectus tamen homites plerumque reddat obliuiosos. Tunc veroucundit in erit, omnia, quae legimus, in colle it eis nostris tamquam in cella penuria reconiit intueri. y Illud omnia nimium est, et nouais iis suadendum, quorum curta valde supelleX, tuique ex alienis libris sibi quosdam thesauros

illigunt. Perversus etiam usus fecit, Ut mul- i Xcerpta oderint damnarintque, quod in scho- is phralium et lententiarum XCerptis praeterrem et cum iactura temporis se satigatos nouerant. Multi toto vitae spatio scripsere, quae nihil vel ipsis vel aliis profuere. Multi ex libris illis suis solis sapientes, scribere putabant sis

colligere, compilare medio aeuo. Saepe etiam peccatur, quod K excerptiS, non denuo consultis auctoribus quaedam referuntur. Nihil scri bi debet in hoc genere, nil quod in ipso usu euolueris. MaNima illa peruersitas, quod putant, se scire, quidquid chartis tradiderunt, quas deinde negligunt. Saepe etiam pereuntibus chartis operam et oleum se perdidiste, conqueruntur Raro magna Acerpta et magna iugenia concurrunt. Ita Io. Sturmius, ipse quoque Norhofius, s se fatentur, excerpta se non a buisse polyhistores ambo maximi Optabile est, ut aliquis mature se ad aliquam rem accingat, tv c. Fabricius ad historiam litterariam. G. Consus erunt collectanea, si ea ita conscias, ut, quae quaeris, inuenire nequeas. Hinc non suaserim, ut quis, more vulgari, Verba et

res sub titulis quibusdam collocet. Intelligo

ita, ut in eumdem quasi aceruum et Uerba et rc congerantur. G. Nam primo ita res ad varias disciplinas pertinentes adcumulantur, et res diuersae naturae saepe sub eodem titulo adparebunt. Deinde quum titulos arbitrio nostros agamus, et una saepe obseruatio sub decem titulis inuendat locum haud raro fiet, ut eam sub

466쪽

44. FUNDAMENTA STILI

pluribus titulis frustra quaeramus. Omitto alia i quae huic excerpendi rationi insunt, vitia. Nihil est, quod hic praecipi possit simpliciter. Quis . que suam commoditatem sequitur. Nigolius Schubait et Schurgilet schii cure redemti a bio Ibliopola, neuter alicuius ad rem illius pretii, amo suis ouellaribus utiles, quorum alter illo pro titulis omnis generis excerptorii sius erat; Schurgilet hius suo ingenio Variabat orationem, Phrases applicabat, etc. G.)-φφ Innumera exstant de excerpendi arte ξίconsidia, quae non magis plerumque necellaria Videntur, quam si quis artem reponendi besauros magno adparatu docere vellet. Quis quaeso Probaret V. C. INC PLACCI scrinium scin libro de arte excerpendi, qui omnium copioli itimus est, et aliorum rationes et suam complectitur. G. quis alia eiusmodi inuenta, qualia haud pauca recensuit ORAopius mi Polyhist. cuius liber III totus Ili capitibus agi α delauctoribus, qui hac de arte egerunt, quibus addi potest Ο. FRID. BERΤRAΜ on de XIV ei auexcerpiren, Brunsu. ITIT 8 8 de varii generis excerptis. G. Mihi ea demum excerpendi ratio videtur optima, quae et omnium mimine laboriosa, et tamen ad rem quamlibet reperiendam expediti sima est. Hac etiam in re suum cujque pulchrum suam quisque commoditatem suum consilium, suo ex ingenio sequitur. Bonum interim est, Vias quasdam proponi adolescentibus, Vnde, quam placet, eligant. G.

Magno vero laboris compendio excerpta locupletissima conficies, si lexicon aliquod ad curatius ), et aduersariorum librum tibi para aeris. Et exico quidem adscribes vocabula, si qua inhieneriS, rariora

467쪽

lii i

lora ''), significationes Vocum elegan nores 'η), phrases selectiores ' '' , epi- heta notatu digniora ''' ), signatis imul uictorum locis 'Pη '), additisque observationibus criticis et philologicis, quas in virorum odiorum adnotationibus de

prehendisti

Excerpta eiusmodi leXicographica miri-

s. 66. VINC PLACC in his excerpi eius libro de excerpendi arte adnexa, et ΜORHOF. Polyhis. I, 2 3. 4 6 I9. Usui hic erit exicou Fabrianum GES NERI, Vel ideo, quod vir hic diligentissimusiuia plurima notauit, adeoque multum laboris nobis detraXit. Non decoximus, spero, hane diligentiae laudem in eo, cui tandem plane emittendo quum maxime operam eniXam damus, Iheyatiro L. L. qui et amplior et accuratior reliquis sui generis libris ut prodiret, nulli certe labori pepercimus, et quod numquam nos facturos iterum scimus, illud ultimum quam potest bene facere conatu omni studemus. y Dedimus etiam descriptione reales V. g. in texo, charta, e-taui bla pegma Bellonarii, etc. G. Talia sunt, quae iam ΜοRHoF. Dc est. P. GI. notauit, acuefacere apud NEP. Om. , 5. Vid. ΕΗΠ. Duo pro legato apud USTINUΜ, 2, 3 8. 1 MSS. et veter glas apud BONGARA retinuitque BVRM. G. pro quo tamen emendatiores editiones legunt legatus, quod eta glossa esse videtur. G. calculo pro calculatore apud CICERONEM, aliaque huiu generis. Probe tamen in eiusmodi vocabulis dispiciendum, . an sorte sint dubii Multa enim, expensis codicibus HS C. evanescere soldnt. Sic et E TR. BEMBUS apud CICERONEΜ inuenerat multissimus, eaque voce tamquam Ciceroniana fuerat usus. Nerum postea

468쪽

4 6 FUNDAMENTA STILI

ex codicibus JUSS. adparuit, non legendum in CICERONE Ue ex multimias miseriis, sed multiis meis bertis F Sic noctuabzmdus 1C. Atticii XII, I expunXit en Heumnianus, post Anton. Forexram Sancheg Tle vult legere nomiAbum in ita hic nocta abeunte. Stubelius in abrum aissumsit recommendare, deceptus Phaedri pra fat. Ilib. II, T. Vbi diuisit legendum est re com .

mendatur. G. Dispiciendum quoque II. an sint ob Ibleta ite ΙΙΙ. an ioci caussa inuenta Sic 1 CER aliquando dicit dextella pro dextra epist ad Attic. MIHI, II. sed quis dubitaret quin ipse hanc vocem ioci caussa inueneri r gy Igitur non nisi ioci et blanditiarum caussa ad hibori debet. G. Talia etiam multa apud

PLAvΤVM occurrunt.' Maec quidem ram quarti rariora notunda, sed non temere imitanda 1 etiatur. . Denique et id generatim obseruandum, rariora, quandumui bona, et ideo non esse frequentanda, quia rariora sunt Notanda tum risunt dulgenter, ut ne b iis auctoribus qui uti quando talibus si sunt, dicam temere impingamus Sic rara quam plurima occurrunt in dige sis, quae in libro parergo diligenter collegit

LAVR VALLA. Et tamen pleraque defendi polle, satis ostendunt opuscula de Latiuitate vete uin Iciorum, Lugd. Bat. CIDI DCCXI. 8. recusa, et adnotationes doetistimae, quae iis adspersit v. l.

- Rariores nonnumquam occurrunt,ocum significationes, quas notari in exicis omnino par est. Sic insanire sit immodicos sumtus facere apud PLAVT. ii glar. IUL, . . ID VJRGIL ecl. LIV. . 56. TERENT Phorm. IIII 3, 37.

pro supplicatione non semel occurrit apud SAL Lus11vΜ. Talia notanda sunt, ita tamen, ut et hi consideremus, num forte austor ad discitatio

469쪽

iationem sit procliuior: inprimis si sorte respe-itu quodam aliquid dixerit, quod deinde ut 1im- ' citer polituiti in leXica et phrasium libros reatum it, qua ratione peccatur sequentissime. a. Multae enim significationes raciores sunt lud SALLUSTIVΜ, quae yiX Videntur imitandae, itis in re plane imili. G. Phrasses enismodi sunt seligendae, tuas non facile ipsi fingeremus, . . Otium Or-ystri abire, est apud PHAEDR. praefat. bri ILLν Sic fab. 15. dare lusum animo. G. Hanc

pse non Acogit allem 1acile. Mea ergo interest, eam toxici adscribam margini ad vocem otium.

indice vero Germanico euolui poterit vo leti ine Verianderling machen, ibique addi pagina lexili, in qua illa phratis Latina adscripta est. ν Non satis accurate. Nam etiam otium datorpori, qui conii quiescit. G. Eodem modo reliquae phrases elegantiores suo quaeque ioco poterunt auscribi. Neque tamen plane praeter mittendi sunt Germanismi sali suspecti. Quamvis enim illi non temere ac lectandi sint, multacttamen Occurrunt loquutione Latinae, quae quian nobis ob ernaculae similitudinem haud parum suspectae Videantur, in optimis tamen aucroribus reperiuntur, V. C. magnitin se facere, hilarembe lacere, vesis bene sedet, pro felice aliquem o prcere. Conferri meretur VORSTII li-ὐellus de Lutinitate Ia ob pecta. - φ- Talia epitheta non statim succurrunt,

et tamen mirifice ornant orationem. ΜARIVS

MIROLIV laudanda opera singulis substantivis epitheta CICERONIANA subiecit. V. c. ad Vocem talium haec notauit epitheta bellum acerbum, aeterarum adfectum, non confestam, commotum, confirmatum, perniciosum, exitiosum, crudele, domesticum, triste, turbulentum, durissimum pestiferum, intesinum, tu sum, denuntiatam, in ductum, mermn mortberum, nefarium jecu tun

470쪽

4 8 FUNDAMENTA STILI

tum, ni Usum, renatum, refrictum, instamma tum deterrimum, periculosum, externum Pro et 'stigatum Mytile. Si ex reliquis auctoribus talis

colligerentur, quantam nobis enatam videremus epithetorum segetem δ' Hic magna erit thesaurini quem instruimus, commoditas Neque enim nuda, ut adhuc factum, ibi ponuntur omnia es, theta: sed quoties ea non simpliciter nomen ' lsuum declarant, adeoque non semper adhiberii possunt, e contextu relationem illam et respe-ccum indicamus, quo vera sunt qua vel sola ra tione infinitis scribentium vitiis, ineptis saepe ac L. ridiculis, occurri potest. G. Sed in usu eorum illa reuocanda erunt in memoriam, quae supra pari. d. V. a. g. r. ea de re monuimus.... Hic denuo magno nobis adiument l, Serunt editione optimae, in quibus plerum iu ltextus in capita, et haec denuo in incisa sua se . cantur Facile ergo phrasi Cornelianae peteret commigrationis societatem, poterit auscribi locus NEP. I, 1, 2. Vbi primu numerus vitam imperatoris, secundu caput, tertius incisum capitis

notat.' In hunc censum veniunt . scholiasae

vetereS, quae S. O temere praetermittencios

puto, quia iustgnem suppeditant obseruationum doctissimarum copiam. Si in CICERONEWCO

iam, TERENTIO, PERSIO, ΛΤΑΤ1o, G. 'aliisque audioribus bene meriti sunt scholiastae quidam veteres, quos euoluisse haud poenitebit. Consulendae etiam II adnotationes virorum doctorum, qui a renatis litteris lucem auctoribus accendere conati sunt. In his vero bonae frugis plenissimae sunt notae URETI, IANVTII,

SEARCH

MENU NAVIGATION